Kıbrıs sorunundaki 29 yıllık çözümsüzlükte tarih Nisan ayının 22’nci gününü gösteriyordu. UBP ve DP’nin koalisyonunda kurulan7’nci Eroğlu hükümetinin Bakanlar Kurulu toplanmış ve tarihi bir karara imza atılmıştı. Yanılmıyorsam o hükümetin Bakanlar Kurulu Sözcüsü bugünkü dışişleri Bakanı Tahsin Ertuğruloğlu idi ve Tahsin Bey Bakanlar Kurulu Kararlarını “ben açıklamam” diyerek kurul salonunu terk etmişti.
O günkü tarihi kararı açıklama görevi, dönemin Turizm Bakanı Serdar Denktaş’a kalmıştı. Karar tam 29 yıl boyunca kapalı duran yeşil hattın ilk çatlağına işaret ediyordu Serdar Denktaş.
Ledra Palace geçiş kapısı, yıllar sonra sivil halkların geçişlerine açılacaktı.
Üstelik hemen ertesi gün…
Tahsin Bey’in karşıt görüş verdiği bu karar karşısında, ilk bulduğu uçak ile Ankara’ya gittiği biliniyor. Üstelik bunları yıllar önce yaptığım bir röportajda, bugünün Başbakan Yardımcısı Serdar Denktaş dile getirmişti bana.
Denktaş, “Tahsin Ankara’da kimlerle görüştü, ne yaptı bilmiyorum ama Bakanlar Kurulu’nda alınan kararın değiştirilmesini becerememişti” demişti.
Aslında o gün masada Annan Planı diye bir plan vardı ve Kıbrıslı Türkler bu planı çok fazla bilmiyordu. Zaten defalarca değişen bu planın ilk versiyonları müzakere ediliyordu daha. Müzakerelere inançsızlık tavan yapmıştı ve o güne kadar “günün sonunda bu da tıkanır” yaklaşımı hakimdi.
Kıbrıs sorununun çözümü amacıyla Cumhurbaşkanı Rauf Denktaş ve dönemin Rum Lideri Glafkos Klerides Ocak 2002’de yeniden yüz yüze görüşmelere başlamıştı. Kofi Annan’ın 11 Kasım 2002 tarihinde taraflara, Annan Planı olarak da anılan “Kıbrıs Sorununa Kapsamlı Çözüm Temeli” başlıklı belgeyi sunması ile süreç devam etmişti.
Denktaş ile Klerides 15 Ocak 2003 tarihinde Ara Bölge’de doğrudan görüşmeler için bir araya gelmişler ve varılan mutabakat çerçevesinde, Denktaş ve Klerides’in başkanlığındaki heyetler arasında Ocak ayı içinde Ara Bölge’de doğrudan görüşmeler yapılmıştı.
Tarihin Kıbrıs Sorunu dönemeçlerinde seçimlere takıldığı gözlemlenirken yine bir seçim sürecinden geçilmişti o dönemde. Kıbrıs’ın kuzeyinde EOKA’cı diye bilinen hatta kanlı katil diye tanımlanan Tassos Papadopulos 16 Şubat 2003 tarihinde yapılan ilk turda oyların %51.51’ini alarak göreve gelmişti. Annan, 26 Şubat tarihinde Plan’ın üçüncü versiyonunu taraflara sunmuştu.
Mekik diplomasisi, Lahey, ortaya atılan ilk referandum tarihleri, Atina’daki AB Zirvesi’nde diğer 9 aday ülkeyle birlikte Kıbrıs Cumhuriyeti’ne de AB ile Katılım Antlaşması’nı imzalaması sıcak bir 2003 yazını müjdelemişti.
Bizde Bakanlar Kurulu ilk olarak 16 Nisan 2003 tarihinde Ada’da iki taraf arasındaki ticaretin serbestleştirilmesi yönünde bir karar aldı. Sonrasında tam da bugünlerde yani tam 13 sene önce alınan bir diğer karar ile, 23 Nisan 2003 tarihinde Kıbrıs’ın kuzeyinden güneyine ve güneyden de kuzeye geçişlerde geçişlerin mümkün kılınması yönünde bir dizi düzenlemeyi tek yanlı olarak uygulama kararı aldı.
Şimdi o günü düşününce ne kadar hızlı bir süreç yaşadığımızı daha net anlıyorum.
Sınırlar kapılarının açılmasına giden yolu ve hayatımızda çözüm umutlarının yeşerdiği, 2003 yılını ve Nisan ayını yeniden anımsatmak istedim.
Türkçe karakter kullanılmayan ve büyük harflerle yazılmış yorumlar onaylanmamaktadır.