21. asır Türk dünyasının asrı olmalı

GEBELE Azerbaycan'ın Gebele kentinde yapılan Türk Dili Konuşan Ülkeler İşbirliği Konseyi'nin (Türk Konseyi)  III. Zirvesi'nin devlet başkanları oturumu başladı.  Azerbaycan Cumhurbaşkanı İlham Aliyev, Cumhurbaşkanı Abdullah Gül, Kazakistan Devlet Başkanı Nursultan Nazarbayev ve Kırgızistan Cumhurbaşkanı Almazbek Atambayev, Haydar Aliyev Kongre Merkezi'nin girişinde aile fotoğrafı çektirdi. Türk Konseyi'nin II. Zirvesi'ne ev sahipliği yapan ve dönem başkanlığını yürüten Kırgızistan Cumhurbaşkanı Atambayev, toplantının açılış konuşmasını yaparak dönem başkanlığını Azerbaycan Cumhurbaşkanı Aliyev'e devretti. Başkanlığı devralan Aliyev, geçen yıl Kırgızistan'ın başarılı dönem başkanlığı sayesinde Türk devletleri arasında işbirliğinin daha da derinleştiğini ve ivme kazandığını ifade ederek, bu işbirliğinin önümüzdeki yıllarda daha da derinleşeceğini, kapsamlı hale geleceğini ve yeni bir merhaleye ulaşacağını vurguladı. Azerbaycan'ın Nahçıvan kentinde yapılan konsey toplantısını anımsatan Aliyev, bu toplantıdan günümüze kadar halklar arasındaki işbirliğinin her geçen gün daha güçlendiğini ifade ederek, Türk dünyası ülkelerinin birbirini daha yakından tanımak için karşılıklı fırsat oluşturması gerektiğini kaydetti. Nahçıvan'daki zirvede, Türk devletlerinin işbirliği için yeni bir format yaratıldığını ve Türk Konseyi'nin kurulduğunu anımsatan Aliyev, bundan sonra da bu zirve toplantılarının daimi olarak sürdürüleceğini söyledi. Halkları ortak tarih ve değerlerin birleştirdiğini belirten Aliyev, asırlar boyu halkların birbirine destek olduğunu, bağımsız devletler olarak da karşılıklı şekilde hep dayanışma içerisinde olduklarını ifade etti. İkili olarak da çok iyi ilişkiler içerisinde olduklarını ifade eden Aliyev, kardeş devletlerin birbirinin yanında yer almasının doğal olduğunu, uluslararası kuruluşlarda birlik olmanın ülkelerin gücünü artıracağını söyledi. Bölge güvenliğinin önemine dikkati çeken Aliyev, Ermenistan-Azerbaycan arasındaki Yukarı Karabağ sorununa değinerek, Azerbaycan topraklarının uzun yıllardır Ermeni işgali altında olduğunu, uluslararası kuruluşlar tarafından kabul edilen kararnamelerin Ermeniler tarafından hiçe sayıldığını ifade etti. Yukarı Karabağ sorununun Azerbaycan'ın toprak bütünlüğü çerçevesinde ve uluslararası normlar kapsamında çözülmesi gerektiğine işaret eden Aliyev, sorunun çözümünün bölgenin güvenliğine katkı sağlayacağını vurguladı. Ekonomik alanda da ülkelerin potansiyelinin yıldan yıla arttığını, sıkı bir işbirliği oluşturulduğunu, çok sayıda proje gerçekleştirildiğini ifade eden Aliyev, özellikle altyapı projelerinin hayata geçmesi için Azerbaycan'ın gerekli desteği verdiğini, Bakü-Tiflis-Ceyhan Petrol Boru Hattı ile Hazar Denizi ile Akdeniz'in bağlandığını anımsattı.  Tarihi İpek Yolu'nun yeniden hayata geçirilmesi için çalışıldığını ifade eden Aliyev, Bakü-Tiflis-Kars Demiryolu projesine hatırlatmada bulunarak Azerbaycanın artık Hazar doğusundaki kardeşleri için transit ülke haline geldiğini ifade etti. Aliyev, bu proje ile Avrupa ile Asya'nın birbirine bağlanacağını, tarihi İpek Yolu'nun yeniden canlandırılmış olacağını ve yüzyıllar boyunca halklara hizmet edeceğini belirtti. Dünyanın çeşitli bölgelerinde yaşanan çatışma ve sorunlardan bahseden Aliyev, "İslam dünyasında da ihtilaflar, iç savaş ortaya çıkıyor. Bizim topraklarımızda ise istikrar ve kalkınma vardır. Bu büyük bir şanstır. 21. asır Türk dünyasının asrı olmalıdır. Biz bütün olumlu yönleri güçlendirmeliyiz ve bugünkü zirve görüşmesi bu hedeflere hizmet etmektedir" dedi. Aliyev'in konuşmasının ardından zirvenin gündemi konuk cumhurbaşkanlarınca kabul edildi. Kazakistan Devlet Başkanı Nazarbayev Kazakistan Devlet Başkanı Nursultan Nazarbayev de zirvedeki konuşmasında, Türk Konseyi'nin artık bir marka haline geldiğini belirterek, konseyin kurumsallaşması için daha fazla çaba gösterilmesini istedi. Kardeş ve komşu ülkeler arasındaki ekonomik ilişkilerin güçlendirilmesinin önemini vurgulayan Nazarbayev, Türk dili konuşan 6 ülkenin ortak milli gelirinin 1 trilyon 150 milyar dolara ulaştığını ancak ülkeler arasındaki ticari hacmin potansiyele uygun olmadığını dile getirdi.  Türk Konseyi içinde "turizm geliştirme grubu" oluşturulması öneren Nazarbayev, iletişim ve ulaştırmanın geliştirilmesinin, ekonomik gücün dinamiği olduğunu belirtti. Kazakistan olarak 2020 yılına kadar transit taşımacılığı iki kat, 2050'ye kadar 10 kat artırmayı hedeflediklerini belirten Nazarbayev, yıllık 50 milyon ton nakliye amaçladıklarını anlattı. Yeni ulaştırma projelerinin gündemde olduğunu belirten Nazarbayev, Aktau Limanı'nın genişletilmesini düşündüklerini belirtti. Bakü-Tiflis-Kars Demiryolu'nun bir an önce hayata geçirilmesini beklediklerini söyleyen Nazarbayev, karşılıklı ticaret hacmini genişletmek için gümrük alanındaki ilişkilerin canlandırılması gerektiğini söyledi. Gümrük işbirliğinin büyük önem taşıdığını kaydeden Nazarbayev,  gümrük konusunda uluslararası alandaki ileri teknolojilerin kullanılmasının büyük önem taşıdığını söyledi.  Kültür ve eğitim alanındaki işbirliğine dikkati çeken Nazarbayev, ortak kültür ve sanatın geliştirilmesinde, bu yıl 20. kuruluş yıl dönümünü kutlayan TÜRKSOY'un görev üstlendiğini dile getirdi. Nazarbayev, "Somut çalışmalar yürütmeliyiz. ekonomik işbirliğimizi artırmalıyız ve halklarımıza, bütün dünyaya göstermeliyiz ki faydalı bir iş yapıyoruz. Bunu kültürümüzle birlikte sergilemeliyiz. Ülkelerimizin birliği daim olsun" diye konuştu.  Kırgızistan Devlet Başkanı Atambayev Kırgızistan Devlet Başkanı Almazbek Atambayev de konuşmasına, tarihi ortak olan devletlerin geleceğinin de ortak olmasını dileyerek başladı. Ortak gelecek için ulaştırma altyapısının önemine işaret eden Atambayev, halklar arasındaki birliği sağlayacak projelere destek verdiklerini kaydetti. Ulaştırma alanındaki işbirliğiyle halkların da birbirine yakınlaşacağını söyleyen Atambayev, "Çok projeye başlayıp bitirmemektense az sayıda önemli projelere ağırlık verip onları bitirelim. Müşterek bir gelecek için başarılı bir zemin olacaktır" dedi. Atambayev, kendilerinin ya da bir sonraki neslin tercümansız bir araya gelerek konuşacağı günlerin de geleceğine olan inancını ifade etti. Atambayev, Türkiye, Azerbaycan ve Kazakistan'ın ekonomik başarısından ve istikrarından büyük gurur duyduklarını söyledi.