31 Mayıs Dünya Tütünsüz Günü: Dumansız Bir Hava Dumansız Bir Ada

Küresel tütün salgını, önlenebilir hastalık ve ölüm sebepleri arasında ilk sırada yer
almaktadır. Bu nedenle tütün kullanımı halen en önemli halk sağlığı sorunlarından biri olmaya
devam etmektedir. Günümüzde dünya genelinde yaklaşık 1.3 milyar insan sigara içmektedir ve
bu sayının 2025 yılında 1.7 milyara ulaşacağı tahmin edilmektedir. Tütün ürünü (sigara, nargile,
elektronik sigara, sarmalık tütün, maraş otu, pipo, puro vb.) Kullanımı nedeniyle dünya
genelinde her yıl yaklaşık 8 milyon insan yaşamını yitirmektedir.
Son yıllarda; gelişmiş ülkelerde, tütünün zararları hakkındaki farkındalığın artması ve
etkili tütün kontrol politikaları nedeniyle tütün tüketimi azalmakta buna karşın gelişmekte olan
ülkelerde ise artmaktadır.
Tütün ve tütün ürünleri, bu ürünleri kullanan bireylerde bağımlılık yapma özelliğine
sahiptir. Ayrıca tütün ürünlerinden biri olan sigara tüketimi çok çeşitli sağlık sorunlarına yol
açmaktadır. Sigara dumanında 5300’den fazla kimyasal madde mevcuttur. Bu kimyasal
maddelerden bugüne kadar 70’den fazlası, kanser yapıcı etkiye sahip maddeler olarak
tanımlanmıştır. Bu da aktif olarak kullanmayan insanlara bile ciddi zararlar verebileceğinin
göstergesidir. Tütün ürünlerinin, aktif kullanımının yanı sıra pasif içicilik durumunda bile,
pek çok hastalığın ortaya çıkmasında etkin rol oynadığı bilinmektedir. Bunların başında;
kalp krizi, diğer kardiyovasküler hastalıklar, kanserler (akciğer kanseri, pankreas kanseri, mesane
kanseri, gırtlak ve meme kanseri vb.), solunum sistemi hastalıkları, dolaşım sistemi hastalıkları,
damar hastalıkları ve hipertansiyon gelmektedir.
Yapılan incelemelere göre, her yıl 1,8 milyon kişinin akciğer kanser tanısı aldığı ve her
yıl 1.6 milyonun da hastalığa bağlı hayatını kaybettiği belirlenmiştir.
Ek olarak, annenin hamilelik sırasında sigara içmesi veya pasif maruziyeti erken doğum
ve yeni doğanda düşük doğum ağırlığı riskini artırmaktadır. Annesi sigara içen bebeklerde doza
bağlı olarak ani bebek ölümü sendromu riskinin daha yüksek olduğu bildirilmiştir.
Dünya Sağlık Örgütü, e-sigaralar ve ısıtılmış tütün ürünleri de dahil olmak üzere yeni
nesil tütün ürünlerinin zararlı olduğuna vurgu yapmıştır. Avrupa Solunum Derneği
(ERS), normal sigara içiminde olduğu gibi, ısıtılmış tütün ürünlerinin de bağımlılık yaptığı ve
insanlar için kanserojen maddeler içerdiğini bildirmiştir.

Yapılan birçok çalışmadan elde edilen güçlü kanıtlar; bireylerin sigara içmenin sağlık
riskleri konusunda düşük farkındalığa sahip olduğunu göstermektedir! Bu nedenle, halen
ülkemizde yürürlükte bulunmakla birlikte uygulanmasında zaafiyet gözlenen Tütün Ürünlerinin
Zaralarından Korunma ve Denetim Yasası’nın gerekli şekilde tadil edilerek bir an önce eksiksiz
uygulanması ve denetimlerin eksiksiz yapılması toplum sağlığı açısından önemlidir.
Sigarayı bırakmak, uzun vadeli hastalıklarla ilişkili sağlık bakımı maliyetlerini azaltırken,
aynı zamanda ekonomik ve sosyal olarak üretken yaşam yıllarını da uzatıyor. Eğer halen tütün
ürünü kullanıyorsanız bu bilinçle geç kalmadan bırakabilir, bu konuda tıbbi yardım alabilirsiniz.
Dumansız bir hava, dumansız bir ada yaratmak için hep birlikte mücadeleye devam
etmeliyiz!