Arada Bir

Kıbrıs’ın çevrelerinde milyon dolarla telaffuz edilen petrolün yaratacağı zenginliği dile getirenler bu zenginliğin büyük devletler tarafından yutulacağını da söylüyor. Kimileri bu petrolün Kıbrıs’a çözüm değil daha fazla kargaşa getireceğini öne sürerken, bir diğer kesim ise büyük devletlerin bu zenginlikten faydalanmaları için bir çözüme imza atacağını söylüyor. 50 yıldan beridir devam eden bu sorunun İskender’in kılıcı gibi bir nesnenin olmaması halinde muhtemelen ayni şekilde devam edeceği ve var olan statükonun devam edeceği kanaatindeyim. Kıbrıs Sorunu ile ilgili süreçten bir kesiti devamını daha sonra yapmak şartı ile aktarıyorum. Lord Radcliffe Ada’da yaşanan gerginlikler sonucu, Temmuz 1956’da İngiltere tarafından Kıbrıs’a gönderilen ve bir anayasa hazırlamakla görevli olan Lord Radcliffe raporunda, Ada’daki karışık ahali için self-determinasyon önerisini sundu. Bu rapor İngiliz idaresi ile birlikte Kıbrıs Sorunu diye adlandırılan sorunun da fitilini ateşlemiş oldu. MacMillan Planı Kıbrıs’ın İngiliz Milletler Topluluğu içinde kalmasını ve Türkiye ile Yunanistan’a özel statü verilmesini öngören 1958 tarihli İngiliz planıdır. **

• 1959

Lord Radcliffe Önerileri, MacMillan Planı ve BM tarafından kabul görmeyen self-determinasyon teklifleri gibi başarısız ve kabul edilmemiş girişimlerden sonra, Türkiye ile Yunanistan arasında müzakerelerin başlatılmasına imkân sağlandı.  Müzakerelerde ortaya çıkan Zürih ve Londra Anlaşmaları sonucunda “fonksiyonel bir federasyon” öngören bir anayasanın temelini oluşturan, İngiltere’ye iki egemen üs bölgesi bırakan bir Kuruluş Anlaşması, bunu teminat altına alan bir Garanti Anlaşması ve Türkiye ile Yunanistan’ın Kıbrıs’ta askeri birlik bulundurmalarını sağlayan bir İttifak Anlaşması ortaya çıktı. ** Londra ve Zürih Anlaşmaları Kıbrıslı Türkler, Kıbrıslı Rumlar, İngiltere, Türkiye ve Yunanistan, arasında imzalanan 11 Şubat 1959 tarihli Kıbrıs’ta bağımsız bir devlet kurulmasını öngören anlaşmalardır. Bu anlaşmalara göre, yeni devlet, Cumhurbaşkanlığı sisteminde kurulacak ve Cumhurbaşkanı Kıbrıslı Rumlardan, Cumhurbaşkanı Yardımcısı ise Kıbrıslı Türklerden seçilecekti. Anlaşmaların diğer önemli maddeleri arasında Meclis tarafından çıkarılacak yasaların gerekirse Cumhurbaşkanı veya Yardımcısı tarafından veto edilebilmesi; Bakanlar Kurulunda 7 Rum ve 3 Türk toplam 10 Bakan olması; kamu çalışanlarının %70’inin Rum %30’unun Türk olması gibi maddeler vardı. ** Garanti ve İttifak Anlaşmaları Bu anlaşmalar yeni kurulan Kıbrıs Cumhuriyeti’nin bağımsızlığını, toprak bütünlüğünü, güvenliğini ve anayasaya saygıyı güven altına almayı amaçlayan; Yunanistan, İngiltere ve Türkiye’nin bu güvene garanti vermesini ve bu güven altındaki maddelerden herhangi biri tehlike altına girdiğinde birlikte veya tek olarak hareket ederek gerekli girişimlerin yapılmasını öngören anlaşmalardır. **

• 1960

Kıbrıs Cumhuriyeti resmen 16 Ağustos 1960’ta kuruldu. Bu Cumhuriyet, uluslararası anlaşmalarla kurulan bir ortaklık devleti olarak tarihe geçti. 1960 düzenlemeleriyle bu yeni Cumhuriyet’te iç dengenin iki halk arasında fonksiyonel bir ortaklıkla sağlanmasına, Türkiye, Yunanistan ve İngiltere’nin garantörlüğüyle de dış dengenin teminine çalışıldı. Böylece, anlaşmalar sonucu, Cumhurbaşkanı Makarios, Cumhurbaşkanı Yardımcısı da Dr. Fazıl Küçük oldu. **

• 1963

Makarios, Zürih-Londra Anlaşmalarının Kıbrıslı Türklere adil olanın ötesinde haklar verdiğini; 1960 Anayasasının işlemez olduğunu öne sürmeye başladı ve 30 Kasım 1963’te anayasanın tadili için Türk Cumhurbaşkanı Yardımcısının veto hakkının kaldırılmasını da içeren 13 maddelik önerilerini Cumhurbaşkanı Yardımcısı Dr. Küçük’e iletti. Bu öneriler, 16 Aralık 1963’te Kıbrıs Türk tarafı ve Türkiye tarafından reddedildi. Önerilerin reddini müteakip, 21 Aralık 1963’te iki toplum arasında olaylar çıkmaya başladı. Türklerin imhası veya adadan atılmasını öngören Akritas Planı, devlet eliyle etnik temizlik girişimi olarak faaliyete konuldu. Akritas Planı’nın uygulanması sonuncunda ise süreç içinde 30.000 Kıbrıslı Türk, 103 köyü terk etmek zorunda kaldı. “Kanlı Noel” olayları sonrasında, İngiliz generalin yeşil bir kalemle harita üzerinde çizdiği bir çizgi ile Lefkoşa 30 Aralık 1963’te ikiye ayrıldı. Bu tarihten itibaren bu sınır “Yeşil Hat” olarak adlandırılmaya başlandı. **

• 1964

BM Güvenlik Konseyi, 4 Mart 1964’te aldığı 186 sayılı kararla daha fazla kan akıtılmasını engellemek için adaya uluslararası barış gücü (UNFICYP) konuşlandırıldı.

• 1968

Adadaki iki taraf arasındaki çözüme yönelik ilk görüşmeler 1968’de başlatıldı. Türk tezinin yerel özerklik (local autonomy) şeklinde ortaya konduğu bu görüşmeler, 1971 yılı sonuna kadar devam etti. **

• 1972

Görüşmelere 8 Haziran 1972’de tekrar başlandı, ancak bir mutabakata varılmadan 2 Nisan 1974’te sonlandı. Türk tarafının federal bir çözüm önerisini Rum tarafının kabul etmeyip Kıbrıs Cumhuriyeti Cumhurbaşkanı Klerides’in görüşmelerden çekilmesi sonucunda görüşmeler sona erdi. **

• 1974

15 Temmuz’da Yunan cuntasının desteğiyle EOKA lideri Nikos Sampson adayı Yunanistan’a bağlamak amacıyla Makarios’a karşı bir darbe gerçekleştirdi. Nikos Sampson, iktidarı kısa bir süre için ele geçirdi. Kıbrıs’ın egemenliğine ve toprak bütünlüğüne kasteden bu hareket karşısında Türkiye, 1960 Garanti Anlaşması çerçevesinde, önce İngiltere’ye ortak müdahale teklifinde bulundu. Türkiye, İngiltere’nin olumsuz cevap vermesi üzerine, Ada’daki Türklerin güvenliğini dikkate alarak 20 Temmuz 1974 günü Barış Harekâtını başlattı. 30 Temmuz 1974 tarihli ‘Cenevre Deklarasyonu’, Kıbrıs’ta de facto (fiilen) olarak iki ayrı ve otonom yönetim bulunduğunu, diğer yandan anayasal meşruiyete dönüş için müzakerelere öncelik verilmesi gerektiğini belirtmekteydi. 1974 Eylül ayından itibaren Kıbrıs’ta devam eden Denktaş-Klerides görüşmeleri, Makarios’un Aralık ayında adaya dönmesiyle kesildi.

• 1975

Kıbrıs Türk tarafı ileride kurulacak muhtemel bir federasyonun Kıbrıs Türk kanadını oluşturmak üzere 13 Şubat 1975’te Kıbrıs Türk Federe Devleti’ni (KTFD) kurdu. Kıbrıs Türk Toplumu Lideri Rauf Raif Denktaş ve Kıbrıs Rum Toplumu Lideri Glafkos Klerides arasında 1.tur Viyana Görüşmeleri 28 Nisan-3 Mayıs tarihleri arasında başladı. Görüşmelere BM Genel Sekreteri Dr. Kurt Waldheim da katıldı. Görüşmede, merkezi hükümetin görevlerinin ve güç dengesinin değişimi tartışıldı ve Lefkoşa Havalimanı’nın yeniden açılması gündeme geldi. Kuzeyde kalan Rumların güneye, güneyde kalan Türklerin kuzeye geçişini sağlayabilmek için 2 Ağustos 1975 tarihinde Viyana’da Denktaş ve Klerides arasında bir nüfus mübadele anlaşması imzalandı. Görüşmelerin 8-10 Eylül tarihlerinde gerçekleşen 4.turunda Kıbrıslı Rum tarafı, Kıbrıslı Türk tarafının toprak hususunda herhangi bir somut öneriyi kabul etmediğini bildirerek görüşmelere devam etmeyeceğini açıkladı. Devamı  var ****** Pazar günü Mehmetçik’teyiz Mehmetçik’te EKO günü düzenleniyor. Mehmetçikte düzenlenen ve halkın büyük beğenisini kazanan geleneksel Eko günlerine katılımın büyük olduğu gözlemleniyor. Kıbrıs Türk Kadınlar Birliği Mehmetçik Şubesi’nin organize edeceği ve 5 Nisan Pazar günü yapılacak olan “Geleneksel 4. Eko Günü” Mehmetçik Belediye Parkı’nda gerçekleşecek. Mehmetçik Belediye Parkı’nda kurulacak stantlarda, Kıbrıs’a özgü ipek kozası işi ve ahşap oymacılık el sanatları, üzüm sucuğu, asma yaprağı, macun çeşitleri, hellimli zeytinli, köy ekmeği, hamur çeşitleri gibi yöresel ev yapımı yiyecekler satılacak. Geleneksel 4. Eko gününde Kıbrıs Kültürüne özgü halk dansları da sergilenecek. Eko gününde gün boyunca halk dansları gösterileri, konserler, flüt dinletisi, klasik araba geçidi ve bisiklet turunun da yer alacağı öğrenildi. Mehmetçik Eko gününü düzenleyen başarılı kadınlarımızdan Gülşen Öncel göndermiş olduğu mesajında, haydi ,haydi MEHMETÇIK’ E ...5.. NISAN ..pazar günü DORDUNCU..EKO günümüzde buluşalım . Buram ,buram KIBRIS A özgü börekler ,fırından yeni cıkmış çörekler, pilavunacıklar ,sinno bittacıklar , sekerli , sekersiz kafesçikler ,zeytinli ,hellimli bullacıklar , bulgur köftecikleri ,her turlu gözlemeler, sucuk ,pekmez , zivaniya , reçeller , macunlar ,ballar ,meşhur ,Galatya fırın kebabı , sis döner kebabı ve daha neler ,neler .. Saat 15.00 te Kıbrıs in en tanınmış guruplarından gurup .... BARIA. NIN... Konserini izlemek istiyorsanız Haydi, Haydi MEHMETCIK’ E... Kıbrıs ta yasayan tüm halkımız davetlidir diyerek halka Eko gününe katılması için çağrıda bulundu.