Çevre ve Doğal Kaynaklar Bakanı Hakan Dinçyürek’e Sorular

Günde bir bakanımıza yazılı olarak HÜKÜMET PROGRAMINDA halka vermiş oldukları vaat ve sözleri hatırlatacak ve cevap bekleyeceğim. 12/2006 sayılı Bilgi Edinme Hakkı Yasası, 5nci maddesinin 1nci fıkrasında; “HERKES BİLGİ İSTEME HAKKINA SAHİPTİR.” demektedir. Ne kadar da güzel yazılmış. Az ve öz bir biçimde… Ben da “o” herkesten biri olduğuma göre, soruyor ve cevap bekliyorum: Üçüncü soru demeti Çevre ve Doğal Kaynaklar Bakanı Hakan Dinçyürek’e: Bakanlık Müdürünüz daha önce sormuş olduğum soruların cevaplandırılmasına eksik/yanlış bilgileri nedeniyle ENGEL olmuştur. Bu konuyu da bilginize sunmak isterim. 6 Eylül 2013 tarihli CTP-BG, DP-UG Hükümet Programında vermiş olduğunuz aşağıda sıralamış olduğum sözlerden ve vaatlerden hangilerini gerçekleştirmiş bulunuyorsunuz.

1. Çevre Yasası’nın tadil edilmesi ve hükümetimizin çevre politikasına güç katacak günümüze ve ileriye yönelik tüzüklerin zaman kaybedilmeden çıkarılması sağlanacaktı. Tadilat yapıldı mı? Tüzükler çıkartıldı mı? Çıkması gereken kaç adet tüzük vardır?
2. Çevre Yasası’nı düzenleyerek ihmalde bulunmak suretiyle çevrenin kirletilmesine neden olanlar ile ilgili yasal yaptırımlar hayat geçirilecekti. Düzenlenip bu yaptırımlar hayata geçirildi mi?
3. Teknecik ve Kalecik Aksa elektrik santrallerinin filtrelerinin hemen takılması yanında kaliteli mazot alımı için gereken çalışmalar başlatılacaktı. AKSA’ya 15 Aralık’ta takılacağı sözü verilen filtre 4 ayı aşkın bir süre geçmesine rağmen hala takılmadı mı? Teknecik’e ne zaman filtre takmayı düşünüyorsunuz? Kükürt oranı %1 olan yakıt kullanımına ne zaman başlanacak?
4. Çevreye yapılacak olan tahribat ve çevre kirliliği ile mücadele kapsamında Çevre Koruma Dairesi bünyesinde Çevre mühendislerinden oluşacak teknik/uzman personel kadrosu oluşturulacaktı. Oluşturuldu mu?
5. Çevre Yasası’na istinaden KKTC genelinde atık su tesislerinin kurulması için gerekli olan plan ve projelerin yerel yönetimler ile birlikte hazırlanması sağlanacaktı. Bu bağlamda, Yeni Erenköy, Aslanköy, Akdoğan gibi bölgelerde doğal arıtma tesisleri için hazırlanan projeler hayata geçirilecekti. Hazırlandı mı? Projeler hayata geçti mi?
6. Güngör düzenli depolama alanına geri dönüşüm ve ayrıştırma tesisinin inşası gerçekleştirilecekti. Gerçekleştirildi mi?
7. Yerinde ayrıştırmaya yönelik çalışmalar pilot bölge temelinde uygulamaya konulacaktı. Konuldu mu?
8. Dökme yüklerin kontrolüne yönelik denetimler ve çalışmalar Gazimağusa Limanı özel örneğinde hayata geçirilecekti. Geçirildi mi?
9. Büyük tesislere acil müdahale planlarının yaptırılması yanında çevremize zarar verecek olası felaketlere ve büyük kazalara yönelik acil eylem planlarının hazırlanması sağlanacaktı. Hazırlandı mı?
10. Kirli yatırımlar ile ilgili yasal mevzuatın yeniden düzenlenmesi için çalışma yapılacaktı. Yeniden düzenlendi mi?
11. Çevre dersi Milli Eğitim kapsamına alınarak okul öncesinden başlayarak farklı yaş gruplarından hareketle düzenlenecek eğitim ve atölye çalışmaları ile geleceğin çevre gönüllüleri yetiştirilecekti. Çevreye karşı sorumlu ve duyarlılık yaratmak adına her türlü çalışma resmi kurumlar ve ilgili sivil toplum ve çevre örgütleri ile işbirliği çerçevesinde yürütülecekti. Bu konuda ne gibi adımlar atıldı? Gönüllü yetiştirildi mi?
12. Tüm uygulama ve politikalarda ilgili sivil toplum ve çevre örgütleri ile işbirliği esas olacaktı. Bu konuda hiç uygulamanız var mı?
13. Ormanların varlıklarını korumak ve artırmak, ormanlardan topluma sürekli olarak hasılat ve kolektif hizmetler sağlamak amacıyla planlı, rasyonel ve teknik çalışmalar ortaya konulacaktı. Korundu ve artırıldı mı?
14. Ormancılık politikası yanında orman alanları ile ilgili oluşturulan master planlar geliştirilecekti. Geliştirildi mi?
15. Erozyon ve ormanlık alanların çeşitli nedenler ile yok olması ile ilgili aktif mücadele edilecek, eylem planları hazırlanacaktı. Nasıl mücadele ediliyor? Eylem planı oluşturuldu mu?
16. Su dağıtım hatları ile ilgili süren çalışmalar tüm ülke genelinde AB standartları düzeyinde yaygınlaştırılacaktı. Yaygınlaştırıldı mı? Bakanlığı devraldığınızdan bu yana kaç kilometre hat döşendi?
17. Türkiye’den borularla ülkeye getirilecek su projesi ile ilgili çalışmalar ile ülkemizin doğal kaynaklarından en önemlisi su haline gelecektir. Suyun kullanımı yanında mevcut gölet ve barajların bakımı yanında daha rasyonel kullanımı ile ilgili projeler hayata geçirilecekti. Geçirildi mi? Rasyonel kullanım sağlandı mı? Ne gibi çalışmalar yapıldı?
18. Türkiye’den boru ile su getirilmesi kapsamında oluşacak yeni su kaynağının dağıtılmasına yönelik yeni organizasyon yapıları oluşturulacaktı. Oluşturuldu mu? Suyun yönetimi konusunda herhangi bir bilgi var mı?
19. Etkin Su Yönetimi Yasası ve birlikte su politikası tamamlanarak yürürlüğe girecekti. Yasa çıkartıldı mı? Su politikası yürürlüğe girdi mi?
20. Lefke Maden atıkları ve yeraltı sularının kirliliği ile aktif mücadele edilecekti. Edildi mi? Sonuç alındı mı?
21. Dere yatakları içerisine inşa edilen plansız yapılaşmalar ile mücadele edilecekti. Bu mücadelede yapılanlar nelerdir? Bu plansız yapılardan yıkılan var mı?
22. Ülkenin flora ve faunası ile biyolojik çeşitliliğini korumaya yönelik projeler hayata geçirilecekti. Geçirildi mi? Ne faaliyetler yapıldı?
23. Baz istasyonları ile ilgili yasal mevzuat düzenlenerek AB standartlarında etkin denetim ve uygulamalar ile insan sağlığını tehdit eden kurulumlar ile ilgili çalışmalar yapılacaktı. Yapılıyor mu? İnsan sağlığını tehdit eden kurulumlar var mı?
24. Deprem kuşağında yer alan ülkenin deprem haritasının çıkarılması ile ilgili çalışmalar yapılacaktı. Ülkenin deprem haritası çıkarıldı mı?
25. Güzelyurt başta olmak üzere ülke akiferileri ile ilgili bilimsel çalışmalar yapılacaktı. Yapıldı mı?
26. Ülkesel fiziki planlama çalışmaları kapsamında akifer, sorunlu zeminler ile hammadde kaynaklarını gösteren haritalar ile ilgili çalışmalar sonlandırılacaktı. Sonlandırıldı mı?
27. TC MTA Genel Müdürlüğü ile KKTC Jeoloji ve Maden Dairesi arasında imzalanan protokol ve öngörülen projeler uygulanacaktı. Bu projeler nelerdir? Aralarında uygulanan var mı?
28. Meteoroloji Dairesi bünyesinde teknolojik altyapının geliştirilmesine yönelik çalışmalar hayata geçirilecekti. Geçirildi mi? Bunlar nelerdir?
29. Türkiye Cumhuriyeti devleti ve ilgili daireleri ile yapılan çevre ve doğal kaynaklar alanlarında imzalanan protokollere yönelik çalışmalar sürdürülecekti. Sürdürülen projeler nelerdir?

Çevre ve Doğal Kaynaklar Bakanlığı bünyesinde, Reform Yönetim Grubu’nda koordine edilecek olan AB ile uyum çalışmaları kapsamında, şu hedefler hayata geçirilecektir:

30. Çevre ve Doğal Kaynaklar Bakanlığı’nın yürüttüğü uygulamaların katılımcı, şeffaf ve hesap verebilirlik çerçevesinde yapılması sağlanacaktı. Bu sebep ile Bakanlar Kurulu tarafında onaylanmış olan Çevre Politikası Bildirgesinde yer alan sürdürülebilir kalkınma, AB standartlarıyla uyumlaştırma ve ortaklaşa çevre yönetimi esas olacaktı. Bu konuda yapılmış olan uygulamanız var mı?
31. Sürdürülebilir kalkınma ilkesi çerçevesinde, çevreye olumsuz etki yapabilecek her türlü plan, program ve projenin, fayda ve maliyetleriyle çevresel olguların ortak bir çerçeve içinde değerlendirilmesini gerçekleştirecek çalışmaların yapılması ve bu çalışmaların denetlenmesi ve izlenmesi sağlanacaktı. Sağlandı mı?
32. Çevre ile ilgili ve 18/2012 sayılı Çevre Yasası’nın bir gereği olan Kirleten Öder prensibi için çalışmaların hızla tamamlanması sağlanacaktı. Tamamlandı mı? Bakanlığı devraldığınızdan bu yana çevreyi kirletenlere kaç paralık ceza uygulandı?
33. Çevresel Etki Değerlendirme raporlarına yönelik değerlendirmeler anında halkın bilgisine getirilecekti. Özellikle çevresel etkileri büyük olan projeler ile ilgili toplantılarda kamuoyunun her tür gelişmeden haberdar edilmesi sağlanacaktı. Bu sebeple AB uyum çalışmaları çerçevesinde hazırlanmış olan taslak Çevresel Etki Değerlendirme Tüzüğü onaylanarak yürürlüğe konacaktı. Kondu mu? Bu konuda hiç kitle toplantısı düzenlendi mi?
34. Çevrenin korunmasının, bunu öncelik olarak addeden devlet, üniversiteler ve sivil toplum örgütlerinin de dâhil edileceği bir toplumsal bilinçlendirme politikası ile sürdürülebilirliği sağlanacaktı. Bu konu ileilgili yapmış olduğunuz faaliyetler nelerdir?
35. Ülkede yaşam kalitesinin artırılması, çevre ve insan sağlığının korunması sağlanırken gelişmenin yaratacağı olumsuzlukların planlı ve kararlı bir biçimde önüne geçilmesi sağlanacaktı. Yaşam kalitesi artırıldı mı? Olumsuzlukların önüne geçildi mi?
36. Çevre ile ilgili yerel yönetimler ile işbirliği içinde ortak hareket edilecekti. Bu konuda ortak yürütülmüş bir faaliyetiniz oldu mu?
37. Ülkemizde büyük bir çevre felaketi olarak görülen taş ocakları işletmeleri denetim ve kontrol altına alınarak, tahrip edilen yerlerin süratle restorasyonunun yapılması sağlanacaktı. Sağlandı mı? Marsilya’dan gelip örnek bir uygulama yapacak olan şirketle ilgili bir gelişme var mı?
38. CMC bölgesindeki atıklarla ilgili projeler desteklenecekti. Bu konu ile ilgili bir proje var mı? Destekleniyor mu?
39. Çevre denetimleri artırılacak ve kamuoyu ile denetim sonuçları paylaşılacaktı. Hangi çevre denetimleri yapıldı? Bunlar kamuoyu ile paylaşıldı mı? Nelerdir?
40. Özel çevre koruma alanları ile ilgili hazırlanan yönetim planları “Natura 2000” esasları baz alınarak yürürlüğe konulacaktı. Konuldu mu? Nelerdir?
41. Özel çevre koruma alanları içinde başlatılmış olan bilgi merkezleri tamamlanması için çalışmalar hızlandırılarak faaliyete başlanacaktı. Başlandı mı? Özel çevre koruma alanlarına yapılan özellikle Karpaz Bölgesi’nde mevcut kaçak/izinsiz yapılara almayı düşündüğünüz tedbirler nelerdir?
42. Bilginin paylaşılması ve çevre ile ilgili envanterin oluşturulması için gerekli olan veri tabanı çalışmaları süratle tamamlanacaktı. Tamamlandı mı?
43. Çevre ve Doğal Kaynaklar Bakanlığının kapasitesi artırılarak daha etkin ve verimli çalışacak şekilde gerekli olan oluşumun yapılması sağlanacaktı. Bakanlığın kapasitesi artırıldı mı?
44. Ülkemiz koşulları gözetilerek hazırlanmış olan taslak Su Yönetim Yasası ile birlikte Su politikasının tamamlanarak yürürlüğe konulması sağlanacaktı. Taslak yasalaştı mı? Politika yürürlüğe konuldu mu?
45. Ülkemizde faaliyette bulunan atık su arıtma tesislerinden çıkan suyun standartlarının ve çamurun kullanılmasına ilişkin tüzüğün Bakanlar Kurulu tarafından onaylanması ile yerel yönetimlerle işbirliği içinde gerekli olan uygulamanın yapılması sağlanacaktı. Tüzük onaylandı mı? Uygulama yapılıyor mu?
46. Su ile ilgili dairelerin yeniden yapılandırma sürecinde ele alınarak günümüz koşullarına göre daha etkin ve verimli çalışmasını sağlayabilecek yapının oluşturulması sağlanacaktı. Sağlandı mı?
47. Katı Atık sektöründe 2008 yılında hazırlanmış ve Bakanlar Kurulu tarafından onaylanmış olan Katı Atık Yönetim Planı yeniden incelenerek gerekli olan güncellemenin yapılması sağlanacaktı. Güncelleme yapıldı mı?
48. Tıbbi atıkların bertarafına ilişkin mevcut tesisin kapasitesi artırılarak KKTC geneline yaymak üzere gerekli olan plan ve programın hızla tamamlanması sağlanacaktı.Tamamlandı mı? Program hangi aşamadadır?
49. Ülkemizde yapılacak olan plan ve programların çevre üzerine yaratacağı etkinin değerlendirilmesine ilişkin Stratejik Çevresel Değerlendirme Tüzüğü’nün tamamlanarak Bakanlar Kurulu tarafından onaylanması sağlanacaktı.Tüzük onaylandı mı?
50. Hava kalitesi izleme ağı istasyonlarından hava kirliliği sürekli takip edilecek ve egzoz emisyon ölçümleri sıkı kontrol altına alınacaktı. Alındı mı?
51. Halk sağlığını ve çevre sağlığını olumsuz yönde etkileyen elektrik santrallerinin bacalarına filtre takılması ve akaryakıt kalitesinin iyileştirilmesi için başlatılmış olan çalışmanın ivedilikle tamamlanması için kurumlar arası işbirliği sağlanacaktı.Son durum hakkında bilgi verir misiniz?
52. Yaşam kalitesinin artırılması ve insan sağlığının korunması açısından kimyasal maddelerin imalatı, ithal edilmesi ve kullanılması sonucu oluşabilecek insan ve çevre için potansiyel zararları ve riskleri kontrol etmek ve yönetmek için hazırlanmış olan taslak Kimyasallar Yasası’nın yürürlüğe girmesi sağlanacaktı.Yasa meclisten geçti mi?
53. Kimyasalların etkin denetimi ve envanterin oluşturulması için ihtiyaç analizi yapılacak ve ilgili mevzuat tamamlanarak yürürlüğe konulacaktı. Denetim yapılıyor mu? Envanter hazırlandı mı?
54. Ülkemizde sanayi kirliliğinin kaynağından önlenmesi, çevre dostu gelişim, temiz ve etkili üretim teknolojilerinin kullanımı için mevzuat çalışmaları hızlandırılacak, gerekli olan izleme ve denetleme sisteminin oluşturulması sağlanacaktı. Sağlandı mı? Bazı işletmelere kömür yakma izni verilmesinin bu olumsuzluğa katkıda bulunacağı tehlikesi mevcut mu?
55. Belirli bir eşiğin üzerindeki gürültü sadece refah değil bunun yanı sıra insan sağlığını da etkilemektedir. Bu bağlamda gürültü ile ilgili mevzuat çalışmaları hızlandırılacak ve denetim mekanizması güçlendirilerek gerekli olan tedbirlerin alınması sağlanacaktı.Bu konudaki çalışmalar ne aşamadadır?
56. İklim değişimi dünyamızın karşı karşıya olduğu en büyük çevresel, sosyal ve ekonomik tehditlerden biridir. Bu bağlamda iklim değişikliği politikasının oluşturulması için kurumlar arası işbirliğinin yapılması sağlanacaktı. Sağlandı mı?

Yukarıdaki soruları bakanlığa yazılı olarak da göndereceğim. 12/2006 sayılı Bilgi Edinme Hakkı Yasası çerçevesinde ve yasal süresi içerisinde cevabınızı bekliyorum. Cevaplarınızı kamuoyu ile de paylaşacağım. Çalışmalarınızda başarılar dilerim.