Önceki gün Dışişleri Bakanı Tahsin Ertuğruloğlu ile yapılan bir mülakatı okudum.
Sayın Ertuğruloğlu’nun söylediklerinden anladığım şu oldu.
Kendisi Kıbrıs’ta federal bir çözüme karşı olmadığını, ancak 1960’tan bu yana yaşananları da dikkate alarak bu sorunun konfederasyon bir yapı ile çözüme kavuşmasını arzuladıklarını belirtiyor.
Ertuğruloğlu federal çatının altında konfederasyon seçeneğinin de bulunduğuna dikkat çekiyor.
Federal yapıda kandırmacaların yaşanacağına dair inancını da paylaşıyor Tahsin Ertuğruloğlu.
Öncelikle şunu belirtmek isterim Sayın Tahsin Ertuğruloğlu’nun düşüncelerinden dolayı herhangi bir şekilde rahatsızlık duymadım.
Bilakis Ertuğruloğlu’nun ifade ettikleri ile birlikte azınlık hükümetinin Kıbrıs sorununa bakış açısını daha iyi görme fırsatını yakaladım.
Malum ki devam eden süreçte, müzakereler federal bir yapı temelinde ele alınıyor.
Bunu hem Sayın Ertuğruloğlu biliyor,hem de mensubu olduğu azınlık hükümeti.
Zira yaklaşık iki yıl önce yani 2014 yılında müzakerelerin federal çözüm temelinde devamından yana destek belirtmişlerdi.
Yani bugün masada Sayın Ertuğruloğlu’nun söylediği çözüm modeli olan konfederasyon şekli görüşülmüyor.
En azından bugün için böyle bir şey söz konusu değil.
Dolayısı ile bu azınlık hükümetinin sürece olan çekinceleri yanında, süreci desteklemediğine dair de algılanabilir.
Peki gelin şimdi birlikte bakalım federasyon ve konfederasyon düzenine..
Federsayon nedir?
Federasyon: İkiden fazla devletin sınırsız ortak çıkarlarını gerçekleştirmek üzere, ortak bir anayasa çerçevesinde birleşmelerinden meydana gelen bir yönetim şeklidir. Bu devletler aynı merkezi iktidara tabi olurlar.
Federal devlette iki ayrı egemenlik söz konusudur. Federe devletler anayasanın belirlediği ölçülerde yasama, yürütme ve yargı organlarına sahiptirler. Federal devlet ise federe devletin üzerinde bir siyasi otoriteyi bünyesinde barındırmakla birlikte, yasama, yürütme ve yargıyı üst otorite olarak elinde tutar. Federe devletler, federal yapıdaki tüm bu organların oluşumuna gerek devlet olarak gerekse vatandaşları itibariyle destek verirler.
Örnek olarak verecek olursak hangi ülkeleri verebiliriz?
ABD, Rusya, Almanya, Belçika, Kanada
gibi..
Ve gelelim Federal yapının oluşmasına
1- Anayasayla kurulur.
2- Federasyona bağlıdır.
3- Federal devletlerin federe devletler üzerinde zorlama gücü mevcuttur.
4- İki ayrı vatandaşlık vardır: Federe ve federal vatandaşlık
5- Gerek federe devlet gerekse devlet tüzel kişiliğe sahiptir.
6- Sadece federal devlet uluslararası kişiliğe sahiptir.
Şimdi ise Dışişleri Bakanı Tahsin Ertuğruloğlu’nun söylediklerinden yola çıkarak azınlık hükümetinin savunduğun konfederasyon tanımına.
Konfederasyon: İki ya da daha çok devletin ortak ve sınırlı çıkarları için, iç ve dış egemenliklerini koruyarak bir anlaşmayla oluşturdukları devletler topluluğudur.
Konfederasyona bağlı ülkeler ilke olarak bağımsızlıklarını koruduklarından, bu devletlerden her biri yabancı devletlerle diplomatik ilişkilerini sürdürürler. Konfederasyonun federasyon ile arasındaki fark konfederasyonun yetkilerinin ortak çıkarlarla sınırlılığı, alınan kararları uygulayabilecek bir organın yokluğu gibi olumsuz özelliklerine karşıt federasyonda siyasi otoritenin merkezi yönetim ile birimler arasında bölüştürülmüş olmasıdır. Bu yüzden konfederasyonlar federal örgütlenmenin çekirdeğini oluştururlar.
Konfederasyonda, kurum ve kuruluşlar ancak belli ve sınırlı maksatlarla birleşmişlerdir. Konfederasyonu meydana getiren konfedere kurum ve kuruluşların vasıfları, konfederasyon yapısında devam eder. Üyeler diledikleri zaman topluluktan çıkabilirler. Ortak menfaatlerini gerçekleştirmeye yarayacak nispette bir işbirliği doğmaktadır.
Peki konfederasyonlar nasıl oluşur?
1- Uluslararası anlaşmayla kurulur.
2- Üye devletler bağımsızdır.
3- Konfedere devletler üzerinde zorlama gücü yoktur.
4- Üye konfedere devletlerin vatandaşlığı vardır.
5- Sadece konfedere devletlerin tüzel kişiliği vardır.
6- Sadece konfedere devletlerin uluslararası kişiliği vardır.
Gördüğünüz gibi temel de bir çok uygulama farklı.
Lakin bugün konfederasyon fikrini tekrardan ön plana taşıyan Sayın Ertuğruloğlu ve mensubu olduğu azınlık hükümeti, bundan iki yıl evvel federal çözümün temelini oluşturan 2014 Ortak Açıklamasına destek vermişlerdi
Tabi ki bu durum başlı başına bir çelişki.
Keşke bugünkü konfederasyon ısrarlarını o gün de yeterince dile getirip arkasında durabilselerdi.
Ama bunu yapmadılar.
Üstelik federal çözümün temelini oluşturan ortak açıklamaya da destek verdiler.
Peki şimdi niye karşı çıkıyorlar?
Çünkü sürece dair yaşanan gelişmelere bakınca federal yapı temelinde çözüm umutları az da olsa artıyor gibi.
Haliyle bu durum çözümü arzu etmeyenleri endişelendiriyor..
Türkçe karakter kullanılmayan ve büyük harflerle yazılmış yorumlar onaylanmamaktadır.