Kıbrıs Gazetesi'nden Sedef Boşnak'ın haberine göre, Geçitkale’de 13’üncü yüzyılda inşa edilen Archangelos Michael Kilisesi, Kültürel Miras Teknik Komitesi çalışmaları çerçevesinde restore ediliyor.
Avrupa Birliği (AB) tarafından finanse edilecek ve 8 ay boyunca sürecek çalışmalar için toplam 3 yüz 90 bin Euro harcanacak.
Yıllardır bakımsızlık ve ilgisizlikten harabeye dönen kilisenin restoresi için ilk adımlar atıldı.
Çalışmalar çerçevesinde, eski görkemine yeniden kavuşturulacak olan kilise, sağlamlaştırılıp korunacak.
Taşınmaz kültürel mirasın korunması, muhafaza edilmesi, fiziki olarak korunması ve restorasyonunu kolaylaştırmayı amaçlayan Kültürel Miras Teknik Komitesi üyeleri, önceki akşam, kilise avlusunda, Geçitkale Belediyesi işbirliği çerçevesinde restorasyonla ilgili bilgi verdi.
Tanıtım gecesinde, BM Kalkınma Programı Gelecek İçin Ortaklık Ofisi Direktörü Tiziana Zennaro, Kıbrıslı Türk Temsilci Ali Tuncay, Kıbrıslı Rum Temsilci Takis Hadjidemetriou ve Glafkos Constantinides birer konuşma yaptı.
Yeni bir başlangıç yaratacak
BM Kalkınma Programı Gelecek için Ortaklık Ofisi Direktörü Tiziana Zennaro, çalışmaları sunum eşliğinde anlattı ve kendisine yöneltilen soruları yanıtladı.
Direktör Tiziana Zennaro, Kültürel Miras Teknik Komitesi olarak, Kıbrıs’ın ortak mirasının korunması için çalışmalar yürüttüklerini ifade ederek, mirasın korunmasının Kıbrıs halkının ortak çıkarına olduğunu söyledi ve
“Eserin restorasyonu, hem tarihimiz, hem de ortak geleneklerimiz açısından yeni bir dokunuş sağlayacak. Bizler anıtların, birbirimizi daha iyi anlayabilmemize ve birbirimizi daha iyi tanımamıza yardımcı olacağına inanıyoruz” dedi.
Söz konusu kilisenin restorasyonunun, tarihte yeni bir başlangıç yaratacağını kaydeden Tiziana Zennaro, kilisenin restorasyonuyla, ülkede bir arada yaşanabilecek bir gelecek yaratacağına olan inancını dile getirdi.
Hedef ortak
Kıbrıslı Rum Temsilci Takis Hadjidemetriou ise yürüttükleri çalışmaların önemine değindi ve Archangelos Michael Kilisesi’nin değer verdikleri bir eser olduğuna vurgu yaptı.
Takis Hadjidemetriou, çalışmaların komite için büyük başarı olacağına da dikkat çekti ve “Hepimizin değer verdiği bir eser, yürüteceğimiz çalışmalar bizler için de önemli bir başarı olacak. Adamız için ortak gelecek için yapılan bir çalışma olacak” dedi.
Glafkos Constantinides ise katılımcılara gösterdikleri ilgiden dolayı teşekkür ederek söze başladı ve UNDP’nin yardımıyla ortak hedefle çalışacaklarına vurgu yaptıktan sonra, “Bu çalışma hepimize, ortak hedefle nasıl birşeyleri başarabileceğimizi gösteren örnek bir çalışma olacak” dedi.
Kilise köyün zenginliği
Kıbrıslı Türk Temsilci Ali Tuncay ise 2008’de, Kıbrıs liderleri tarafından oluşturulan komitenin çalışmalarının hem güneyde, hem de kuzeyde devam ettiğini anımsattı.
Komitenin önemli çalışmalar yürüttüğünü anlatan Ali Tuncay, Archangelos Michael Kilisesi’nin köyün zenginliği olduğunu belirttikten sonra, restorasyonun, köye, kültürel, sosyal ve ekonomik açıdan büyük katkı sağlayacağını söyledi.
Baf’taki projelerine de kısa süre sonra başlayacaklarına değinen Ali Tuncay, tarihi eserleri yıkımdan ve harabe görüntüsünden kurtarıp, çevre ve kültüre kazandıracaklarını dile getirdi.
Ali Tuncay, ayrıca restorasyonun tamamlanmasıyla eseri korumaları için köylüye bırakacaklarını da sözlerine ekledi.
Yıpranmışlık var
Kısa bir süre önce çevresi temizletilen Archangelos Michael Kilisesi’ni yapısal olarak güçlendirme çalışmaları önümüzdeki günlerde başlayacak.
Yapım tarihinin bilinmemesine karşın, en eski kısmının ortaçağ yapısı olduğu belirtilen kilise, tamamen taşlarla inşa edilmiş.
Kubbenin büyük kısmını taşıyan üç ana sütun yeniden inşa edilip, önemli bir yapısal konsolidasyondan geçecek.
Öte yandan kilise dışında portik çatısı yeniden yapılıp, avlu içerisindeki okul binası korunacak. Bahçeye drenaj sistemiyle taş zemin oluşturularak iyileştirilecek. Çevre duvarları da iyileştirilecek olan kilisedeki çatlaklar ve boşluklar, gergi çubuklarıyla dikişlenip, dolgu enjeksiyonuyla güçlendirilecek.
Orijinal duvarları yıkılmış veya sıvanmış olan kilisenin taş yüzeylere zarar veren beton sıvalar kaldırılacak.
Taşlar oldukça zarar gördüğünden, çan kulesi belli bir yükseklikten sonra yeniden inşa edilecek. Kilise, inşaat atıkları ve otlardan arındırılıp, taş yüzeylere zarar veren beton sıvalar kaldırıldıktan sonra kesme taşlar ortaya çıkarılacak, hasarlı taşların yerine uygun olarak yenileri yerleştirilecek.
Kilisenin içerisindeki freskler, stabilize edilerek korunacak, olduğu gibi korunacak olan zeminin, eksiklikleri malzemelerle tamamlanacak.
Çift koridorlu
En eski yapısı ortaçağa ait olan kilise, güney batı köşesinde çıkıntılı bir oda ve güney tarafında kemerli bir geçit olan çift koridorlu tarihi bir eser.
Kilisenin ikinci katında ise yarı taş, yarı ahşap bir merdivenle çıkılan kadınlara ait bir üst balkon bulunmakta. Tamamen taşlarla inşa edilen kilisenin içerisindeki güney duvarın kemeri de tamamıyla fresklerle döşenmiş. Kilisenin kör kemer duvarı ise kilisenin atfedildiği Archangelos Michael’ın eseriyle tamamen kaplı.
Türkçe karakter kullanılmayan ve büyük harflerle yazılmış yorumlar onaylanmamaktadır.