Küçüklüğüm mahalle olarak Ayluka –Yeni cami ‘de geçse bile rahmetli dedem en eski Asmaaltı esnafıydı. Belki genç yaşta olduğu zaman ‘’Yemenici Arif’’olarak Arastada nam salsa da sonraları o mesleği bırakarak taksi işletmeciliğine başladı. Başlarda Kambilili namlı birisi ile Saray önünde başladıkları işletmeciliği o zamanda fazla özel araba olmadığından bayağı geliştirmişler ve arabaları Saray önüne sığmaz olmuş. Onlar da yazı tura atarak Saray önü ile Asma altını paylaşmışlar. Dedeme Asma altı düşmüş. Bu şekilde yazıhaneleri ikiye ayrılmış. İkisinin de ortak bir özelliği vardı onca arabaya rağmen ikisi de ehliyet sahibi değillerdi ve hayatları boyunca direksiyon başına geçmediler.
Dedem Asmaaltı’na yerleştiği için ben de orada büyüdüm sayılır. Zaten bu gün 1950’li 1960’lı yıllarda hangi esnafların Asmaaltı’nda işyeri sahibi olduklarını galiba en doğru bilenlerdenim.
Şimdi bu anlattıklarımın yukarıdaki başlıkla ne alakası var diye düşünebilirsiniz. İlgisi şu:
Meydanda kumarcılar hanı diye bir han var. Yıllar boyu herkes bu hanın Vakıflara ait bir han olduğunu bilmektedir. Ansızın bu hanın özel şahıslara ait olduğu tespit edilmiş ve özel kişilere Vakıflar idaresi tarafından devredilmiştir. Restorasyona başlanmış, restore eden şirkete parasın ödenmemiş, mahkemeleşmişler ve taksitle ödemeye başlamışlar. Bu arada devreye turizm bakanlığı dâhil olmuş ve kişilerle mukavele yaparak restorasyonu üstlenmiş. Bu defa restorasyon harcamaları nedeniyle türlü iddialar ortaya atılmıştır. Bu tartışmalar sürerken Turizm bakanı olan bir milletvekili rahatsız olmuş ve gerekli araştırma için Saıştay’lığa müracaat etmiştir. Tartışmaların arkası kesilmeden restorasyon tamamlanmıştır. Ortaya çıkan dükkanların kiralanması için kendilerine bu binayı restorasyon için belli koşullarda devreden şahıslarla bir başka mukavele yaparak onlara yüksek oranda bir kira payı vermek konusunda mukavele yapmışlardır. Enteresan olan ortaya çıkan 38 dükkândan sadece 22’si için ihaleye çıkılmış, geri kalan 16 için herhangi bir ihale yapılmamıştır.
Bu restorasyon konusunda Gerek ‘’Büyük Han’’ gerekse ‘’Bandabuliya’’ restorasyonu konusunda meslekten olanlarla benim farklı görüşlerim vardır.
Onlar yapılış tarihindeki aslına uygun olarak restorasyonu kabul ederler. Bense bu tarihi yapıları yüzyıllar boyu kullanan ve bu binalara hayat veren kullanıcılarının da anımsanacağı bir düzenlemeyi da beraberinde yapmaları gerektiğine inanmaktayım.
Konumuz ‘’Kumarcılar hanı’’olduğuna göre bu hanın çevresine yerleşmiş ve bu binada meslek icra eden esnafları da anımsamamız gerekir. Başta Asmaaltı kahvecisi olarak bilinen ‘’Pehlivanın kahvesi’’’’Yoğurtcu Galadari’’’’Velesbitçi Ahmet’’’’Nidai Cabacaba’’’’Berber Hasan’’gibi esnafların da bir şekilde anılması gerektiği inancındayım.
Gelelim sorularıma:
1- Vakıflar hangi vakfiyelere dayanarak hanı özel şahıslara devretmiştir? Bunu açıklamalıdır ve belgelemelidir.
2- Bu şahıslar yukarıdaki geçmişini anlattığım dönem içinde neden Vakıflar idaresinden böyle bir talepte bulunmamışlardır?
3- Restorasyon boyunca yaşananlar mahkeme olayları her ne kadar onlara ait bir konu ise de sonradan devreye giren ve restorasyonu üstlenen Turizm Bakanı için başlatılan Sayıştay denetimi tamamlandı mı?(Bakan tamamlandığını söylüyor)Bu rapor eğer tamamlanmışsa neden halkla paylaşılmıyor?
4- 38 dükkân tamamladığı halde bunların sadece neden 22’si ihaleye çıkılmıştır? Geri kalan 16’nın akıbeti nedir? Bunlar el altından mı sahiplendirilecektir? Veya sahiplendirilmiş mi? Kimlere verildi?
5- İhaleye katılıp kazanan birçok kişinin ihale şartnamesine uygunluğu olmadığı ve devlet kurumlarına borçlu olduğu iddiası var.
6- Bir örnek yıllar boyu Asmaaltında Pehlivanın kahvesi olarak bilinen kahvehane bir İnşaat şirketine kiralanıyor. Ne alaka. Düşünün orada bırakın Lefkoşalının adanın her yerinde yaşayan insanların anısı olan bir yer. Restorasyon sırasında oranın simgesi Asmanın kurumaması için gayret gösteren esnaf sonunda sabah kahvesini bir inşaat şirketinin işletmeciliğinde bir kahvede mi içecek?
7- Neden bu ihale ve ihale dışı kiralamalar yapıldığı halde açılış yapılamıyor? Açmadan tadilat mı yapılıyor? Tadilatı hangi ihale ile hangi şirket yapıyor?
Şimdilik sorularım bunlar. Umarım muhatapları topluma iyi idare yasası çerçevesinde gerekli cevapları vereceklerdir.
Türkçe karakter kullanılmayan ve büyük harflerle yazılmış yorumlar onaylanmamaktadır.