Güney Kore'den Zorla Çalıştırılan İşçilerin Tazminat Sorununun Çözümü İçin Japonya'ya Zeytin Dalı

Güney Kore Devlet Başkanı Moon Jae-in, Japonya'nın Kore Yarımadası'ndaki sömürge ve işgal döneminde zorla çalıştırılan işçiler konusundaki ihtilafların çözüme kavuşturulması için Tokyo yönetimine görüşme teklif etti.
Moon, II.Dünya Savaşı'nın sonunda ülkesinin Japon sömürge yönetiminden kurtuluşunun 75. yıl dönümününde yaptığı konuşmada, Japonya ile ikili ilişkilere değindi.
Japonya tarafından zorunlu çalışmaya maruz bırakılan Korelilerin tazminatına ilişkin yasal ve diplomatik anlaşmazlığın çözümüne atıfta bulunan Moon, müzakere kapısını sonuna kadar açık bıraktığını belirtti.
Moon, Japonya Başbakanı Şinzo Abe'yi doğrudan eleştirmekten kaçınırken, iki ülke arasında 1965'de yapılan anlaşma uyarınca tüm tazminat meselelerinin çözümünde ısrar etti.
Sürecin ülkeler arasında “dostluk ve gelecekteki iş birliği köprüsü” kurulmasına yardımcı olacağını vurgulayan Moon, "Karşılıklı bir çözüm bulmak için Japon hükümeti ile her an yüz yüze oturmaya hazırız." ifadesini kullandı. 
ZORLA ÇALIŞTIRILAN KORELİ İŞÇİLER
Japonya'nın 1910-1945 yıllarında Kore Yarımadası'ndaki sömürge yönetimi döneminde zorla ve ücretsiz olarak çalıştırılan işçilerin ve yakınlarının Güney Kore'de açtığı davalarda çok sayıda Japon şirketi tazminat ödemeye mahkum edilmişti.
Yüksek Mahkeme, 30 Kasım'da verdiği kararda Mitsubishi ve Nippon Çelik şirketleri aleyhine açılan davalarda verilen kararları onayarak şirketlerin Güney Koreli işçilere tazminat ödemesine hükmetmişti.
Japonya, Güney Kore ile 1965'te diplomatik ilişkilerin normalleşmesi için yürütülen görüşmelerin ardından imzalanan anlaşmayla Güney Kore'ye aktarılan hibe, bağış ve kredilerin "savaş tazminatı" niteliğinde olduğunu ve bu anlaşmayla tazminat konusunun kapandığını ileri sürüyor.
Güney Kore ise insanların sömürge yönetimi altında zorla çalıştırılmasının insanlığa karşı suç olduğunu, haksızlığa uğrayanların yargı önünde haklarını aramasının iki ülke arasında imzalanan anlaşmalarla sınırlanamayacağını savunuyor.
TİCARİ İLİŞKİLERİN BOZULMASI
İki ülke arasındaki gerilim, ikili ticari ilişkilere de yansımıştı.
Japonya, temmuz başında aldığı kararla Güney Kore'nin ihracatında önemli yer tutan ekran ve yarı iletkenlerin yapımında kullanılan üç kimyasal maddenin ihracatının bireysel izne bağlı hale getirileceğini duyurmuştu.
Güney Kore, kısıtlamayı zorla çalıştırılan işçiler için verilen tazminat kararlarına misilleme olduğunu gördüklerini ve Japonya'yı Dünya Ticaret Örgütüne şikayet edeceklerini açıklamıştı.
Japon tarafı ise kararın, ithal ürünlerdeki denetim eksiklikleri ve ulusal güvenlik riskleri nedeniyle alındığını belirtmiş, uluslararası hukuka uygun olduğunu savunmuştu.
Güney Kore ile Japonya arasındaki dış ticaret tartışması sürerken Japonya, 2 Ağustos'ta Güney Kore'yi imtiyazlı ticaret statüsündeki ülkeler listesinden çıkardığını açıklamıştı.
Seul yönetimi de buna karşılık, 22 Ağustos'ta Japonya ile Ekim 2016'da imzaladığı ve iki ülkenin gizli askeri istihbarat bilgilerini birbirleriyle ve üçüncü taraf olarak ABD ile paylaşmalarına olanak sağlayan istihbarat anlaşmasının süresini uzatmayacağını belirtmişti.
Güney Kore, 17 Eylül'de de Japonya'yı, Japon şirketlerine dış ticarette kolaylıklar tanınmasını sağlayan "güvenilir ticaret ortakları listesi"nden çıkardığını duyurmuştu.