Güney’de “İstenen Çözüm” polemiği

BM Genel Sekreteri’nin Kıbrıs için geçici görevlendirdiği danışmanı Jane Holl Lute’un bugünkü ziyareti öncesinde Rum Yönetimi Başkanı  Nikos Anastasiadis ile Dışişleri Bakanı Nikos Hristodulidis, Rum tarafının istediği çözümle ilgili birbirinden farklı açıklamalar yaptı. 
Dışişleri Bakanı Nikos Hristodulidis, Nikos Anastaiadis’in desantralize federasyon fikrini gündeme getirmesi üzerine Güney’de yükselen tansiyonu düşürme çabasıyla, istenen çözümün iki bölgeli iki toplumlu federasyon olduğunu söylerken, Anastasiadis yetkinin yönetimlere kaydırılması (desantralizasyon) konusunu  gündemde tutmaya devam etti.
Fileleftheros, Anastasiadis ve Hristodulidis’in istenen çözüm konusunda birbirinden farklı konuştuğuna dikkat çekerek, Anastasiadis’in, Lute ile (bugün gerçekleştirilecek) görüşmesine bir gün kala (dün) Atina’da, CNN Greece’e “desantralize federasyon fikrini izah ettiği” bir mülakat verdiğini yazdı.
Mülakatında; “Dikkate alınması gereken, hükümetin güçleri ve bir hukuk devletinin  gerek kurularla gerek vatandaşların gündelik hayatını etkileyen işleyişle ilgili yetkileri vardır. Guterres Çerçevesi’nin 6 maddesine dikkatle bakılırsa, aralarında etkin katılım ve karar alma yöntemleri olduğu görülür” izahında bulunan Anastasiadis, kendi önerisinin ve isteğinin ne olduğunu ise şu cümlelerle açıkladı:
“Hükümetin yetkileri değil, devlet işleyişinin ne kadar çoğu devletlere aktarılırsa  vatandaşların gündelik hayatıyla ilgili konular o kadar özerk olur. Bu da  sürtüşme olmamasını veya referandum öncesi dönemde, çözümün de  benzer hükümleri içereceği argümanını kolaylaştırır. 
Burada,Kıbrıslı Türklerin her kararda bir olumlu oyları olması talepleri de dikkate alınır. Merkezde daha az sürtüşme veya daha çok özerklik Kıbrıslı Türklere de  her kararda olumlu oy konusundaki tezlerini tekrar gözden geçirme fırsatı verir. Kabul ettiğimiz ve son derece mantıklı bulduğum, Kıbrıslı Türklerin, Kıbrıs Türk toplumunu olumsuz etkileyecek noktalarda oy hakkı olmasıdır. Emniyet sübabı olması gereken noktalarda. Şu ya da bu şekilde katılımları etkin ve siyasi eşitlikleri tanınmıştır. Geriye kalan, devletin nasıl işleyebilir olacağıdır. Bu da, bugün iyi örgütlenmiş bir devlette yaşayan ve yeni rejim işlemezse korkusu yaşayan  Kıbrıslı Rumların güvenlik duygusu açısından çok önemlidir.”
Rum lider, mülakatta Lute’un Ada’ya gelişini de değerlendirdi. Rum tarafının müzakerelerin derhal, Crans Montana’da koptuğu yerden başlamasını arzuladığını söyleyen Anastasiadis, Lute’un aklında tam olarak ne olduğunu bilmediğini, kendisinden “Ne getireceğini ve diyaloğun yeniden başlama şartlarının nasıl yaratılacağını yapıcı niyetle ve iradeyle bekliyoruz” dedi. 
CEP TELEFONLARI VE ELEKTRİK BAĞLANTISI…
Anastaiadis Cumhurbaşkanı Akıncı ile cep telefonları konusunu konuştuğunu hatırlattığı mülakatta; “Daha önce sunduğumuz ama reddedilen bir öneriydi. Kıbrıslı Türklerin daha önce söylediğimizi artık benimsemeye başladığı anlaşılıyor. Durum öyleyse , Kıbrıslı Türk lider ile hem barikatların açılmasıyla ilgili önlemin uygulanmasını görüşmek hem de cep telefonları konusunu ilan etmek üzere 12 Kasım’da  yeni görüşme olabilir” ifadelerini kullandı.
Gazete Anastasiadis’in CNN Greece’e mülakatında bir Güven Yaratıcı Önlem olarak bir konuyu daha, KKTC’ye elektrik enerjisi verilmesi konusunu da açtığına dikkat çekerek şunları söylediğini yazdı:
“Elektrik bağlantısı meselesi pratikte halen vardır. 2016’dan beridir Kıbrıslı Türklere ücreti karşılığında elektrik enerjisi veriyoruz. Şebekeler bağlıdır. Yardımcı olabilecek, bağlantı yönteminin modernize edilmesidir ki daha ekonomik elektrik enerjisi sağlansın.” 
HRİSTODULİDİS
Rum Meclisi Dışişleri Komitesi toplantısında  konuşan Dışişleri Bakanı Hristodulidis ise  “BM çerçevesinden çıkılmaması için istenilen çözüm iki bölgeli iki toplumlu federasyondur. İster iki devlet olsun ister konfederasyon; diğer çözüm şekillerinin tartışılması işgale son verme ve vatanımızı yeniden birleştirme çabamıza ancak zarar verir” dedi.
Muhalefet kanadının Anastasiadis’e yönelttiği “iki devletle flört ediyor” suçlamasını reddeden Hristodulidis,  “Kıbrıs sorununa iki bölgeli iki toplumlu federasyondan başka bir çözüm şekliyle flört edilmiyor. Tekrar etmek istiyorum: hedef nettir ve iki bölgeli, iki toplumlu federasyonla ilgili BM kararları çerçevesinin dışında değildir, arzumuz, son müzakere prosedürü aracılığıyla bu tür bir çözümün kabul edilmesidir” ifadelerini kullandı.
Hristodulidis, Genel Sekreter Antonio Guterres’in son raporunun ilk satırlarında BM’nin, çözüm şeklini açıkça belirten BM kararlarına atıf yaptığına dikkat çekerek “Genel Sekreter raporlarını okurken dikkatli olmalıyız çünkü bu tür durumlar, son kelimesine kadar önem taşır. Genel Sekreter’in görev/yetkisi de BM kararlarından kaynaklanır, onlar da ‘açıkça, iki bölgeli iki toplumlu federasyondan söz eder’” dedi.
“PERDE GERİSİNDE KONFEDERASYONU VE İKİ DEVLETİ GÖRÜŞÜYOR”
Haravgi Vatandaşlar İttifakı Başkan Vekili Panayotis Savvidis’in, dün “görüşmeleri sırasında Anastasiadis’in kendilerine, perde gerisinde Kıbrıs sorununda, ‘konfederal unsurlar da iki devlet  unsurları da barındıran farklı bir şeyle ilgili görüştüğü’ bilgisini verdiğini”  söylediğini haber verdi.
Gazete “Başkan’ın ‘Başka Çözümleri’ Ortaya Çıktı” başlığıyla manşete çektiği,  iç sayfasında da “Başkan İki Devlet! Unsurlarıyla Çözüm İstiyor” başlığıyla detaylandırdığı haberinde dün RİK’in bir programına katılan Savvidis’in, Rum başkanlık seçimlerinin birinci turundan sonra ve ikinci turu öncesinde Vatandaşlar İttifakı olarak Anastasiadis’le görüştüklerini hatırlattı, Anastasiadis’in kendilerine anlattıklarını şöyle aktardı:
“…Başkan, uzun süreden beridir perde gerisinde, son 44 yıldır müzakere edilenden farklı, konfederal çözüm unsurları da iki devlet unsurları da barındıran  bir çözüme dair görüşmeler yapıyor. Vatandaşlar İttifakı olarak bize, bunları görüştüğünü söyledi, başka detay vermedi.”
“KIBRIS SORUNUNU KÜÇÜK PARTİZAN MAKSATLARLA KİMİN KULLANDIĞI ARTIK AŞİKARDIR” 
AKEL Basın Sözcüsü Stefanos Stefanu, Savvidis’in açıklaması üzerine durumu şu sözlerle değerlendirdi: “İki devlet ve konfederasyonla ilgili tartışma, eğer başlamadıysa, Başkan’ın üçüncü taraflara söyledikleriyle en azından besleniyor ve güçleniyor. Kıbrıs sorununu küçük partizan maksatlarla kimin kullandığı da artık aşikardır. Sayın Savvidis’in söyledikleri, Başkan Anastasiadis’in konfederasyon ve iki devlet görüştüğünün yeni bir teyididir.”
Gazete Savvidis’in bu açıklamasının, BM Güvenlik Konseyi’nin Guterrez raporu temelinde Kıbrıs sorunundaki gelişmeleri ele aldığı toplantısıyla aynı zamana denk geldiğine dikkat çekti, “Anastasiadis’in atıf yaptığı ve Türk tarafıyla da görüştüğü anlaşılan ‘yeni fikirleri’ ortadayken Güvenlik Konseyi üyeleri arasında, tarafların niyetleri konusunda bir kafa karışıklığı olduğu bilgisi var” ifadelerini kullandı. 
LUTE LİDERLERLE GÖRÜŞMEDEN ÖNCE SPEHAR İLE İSTİŞARE EDECEK
Fileleftheros, “Lute Görüşmelerden Önce Spehar İle İstişare Edecek… Lefkoşa’daki Kısa Mevcudiyetinde Açıklama Yapmayacak” başlıklı haberinde, Lute’un bugün Cumhurbaşkanı Mustafa Akıncı ve Rum Yönetimi Başkanı Nikos Anastaiadis’le ayrı ayrı yapacağı görüşmeleri öncesinde Genel Sekreter’in Kıbrıs’taki Özel Temsilcisi Elisabeth Spehar ve Kıbrıs’taki BM İyi Niyet Misyonu grubu ile istişare edeceğini yazdı.
Habere göre Atina’da bulunan Anastaiadis bugün saat 10.00 sularında Güney’e dönecek ve Lute ile 11.30’da görüşecek. Akıncı ise Lute’u 16.00’da kabul edecek.  Jane Holl Lute’un bu görüşmelerin ardından açıklama yapması beklenmiyor. Lute, perşembe sabahı New York’a dönecek, ardından Atina, Ankara, Londra ve Brüksel ziyaretlerini gerçekleştirecek. 
RUM TARAFININ LUTE’LA GÖRÜŞMEDEN BEKLENTİSİ DÜŞÜK
Alithia “Lute Bugün Yeniden… Kıbrıs Rum Tarafının Beklentileri Düşük” başlığıyla manşete çektiği haberinde Rum tarafının, Lute’un gerçek niyetinden haberi olmadığını ancak kısa zamanda bir prosedürü gündeme getirecek somut bir şey getirmesini de beklemediğini yazdı.
Gazete, “Rum tarafının beklentisinin düşük olduğu” sonucunu, Anastasiadis’in CNN Greece’e verdiği mülakatta beklentisinin ne olduğu sorusuna karşılık verdiği “Lute’un aklında ne olabileceğini bilmediği” cevabından çıkardı.
Anastasiadis’in mülakatta söylediklerinden alıntılar yapan gazete Genel Sekreter’in, 15 Ekim’de sunduğu Kıbrıs’la ilgili raporun dün Güvenlik Konseyi’nde ele alındığını hatırlattı.
GÜVENLİK KONSEYİ İKİ BÖLGELİ İKİ TOPLUMLU FEDERASYONA VURGU YAPTI
Habere göre Güvenlik Konseyi’ndeki istişarenin ardından  Konsey Dönem Başkanı Sacha Sergio Llorentty  Soliz, Güvenlik Konseyi üyeleri adına yaptığı açıklamada Lute’un Kıbrıs sorununda olası bir müzakerenin  başlamasına rıza göstermeleri hedefiyle taraflarla görüşmelerine devam edecek olmasını kutladı. 
Üyelerin “soruna, iki bölgeli iki toplumlu, Güvenlik Konseyi kararlarına uygun bir federasyona dayalı kapsamlı ve sürekli bir çözüm bulunmasının önemine vurgu yaptıklarını” söyleyen Soliz, Konsey üyelerinin 26 Ekim’deki liderler görüşmesinden cesaret alarak tarafların, karşılıklı kabul edilir ve sürekli bir çözüm taahhütlerinden  ve özellikle 12 Kasım’da iki yeni geçiş noktası açılması anlaşmalarından memnuniyet duyduklarını anlattı.