Hayvan Haklarının Neresindeyiz? Bazılarımız İse İnsanlığın Neresinde?

“Yasa tasarısının hayvan haklarının iyi bir yere gelmesini ve hayvanlara iyi muameleyi içerdiğini vurgulayan Nami, tasarının AB uyum yasaları çerçevesinde ve AB’den gelen uzmanlarla birlikte hazırlandığını ifade etmişti. Yazın tatile girmeyen tek komitenin kendilerinin olduğunu, bütün yaz aralıksız olarak bu tasarı üzerinde çalıştıklarını söyleyen Özdil Nami, Tasarının komiteden oybirliğiyle çıktığını anımsatarak, “Meclis hayvan öldürmek için yasa yapar mı” diye sormuştu.” Yukarıdaki satırları Yurdagül Beyoğlu’nun, 7 Ocak 2013 tarihli Ada Basını adlı internet haber sitesinden ayrıntılarıyla okuyabilirsiniz. Açıklamalar komite üyesi Özdil Nami’ye ait. Her zaman yapıldığı gibi, bu yasa da hazırlanmış “iş ola” genel kuruldan geçirilmiş ve kaderine terk edilmiş. Neden bu kanıya vardığımı aşağıda anlatacağım. Yasa üzerinde “bütün yaz” çalışılmış. Mücadele ve uğraş(!) burada bitmemiş tabii ki. Ötenazi tartışmaları tüm toplum kesimlerini sarınca, Cumhurbaşkanı yasayı tekrar görüşülmek üzere iade etmiş ve yeniden düzenlenerek, 4 Mart 2013 tarihinde yürürlüğe girmiş. Bu konuya yeniden döneceğim. Dün başkent Lefkoşa, çok güzel bir etkinliğe sahne oldu. Geliri tamamen HAYVAN BARINAĞI’NA bağışlanacak olan, Lefkoşa Türk Belediyesi, KKTC Atletizm Federasyonu işbirliği ve Kuzey Kıbrıs Turkcell ana sponsorluğunda düzenlenen, Lefkoşa Barınağı’na destek maratonu, geniş bir katılım ve ilgi ile yapıldı. Emeği geçenler, teşekkürü fazlasıyla hak etti. Gelin görün ki bu etkinlikten 5-10 saat önce, sağlıklı bir beyin yapısına sahip olduğu şüphe kaldıran bir “canlı”, bu etkinliğin ÖZNESİNİ teşkil eden bir “sadık dost”u, evden kaçtığı gerekçesiyle, arabasının arkasına bağlamış ve yerlerde sürükleyerek, aklınca onu cezalandırıyordu. Olayı gören bir “güney komşu” Rum kadının çığlıklarına yetişen bölge halkı olaya müdahale etmiş ve VAHŞETin daha fazla sürmesi engellenmiş. Olay da anında polise bildirilmiş. Dönelim konumuza ve bu “zat-ı muhtereme” ne yapılabileceğine… Bu yasa konusundaki benim görebildiğim en kapsamlı çalışmayı, Kuzey Kıbrıs Hayvanları Koruma Derneği üyesi, Uzman Veteriner Hekim Ersan Korudağ yapmıştır. 29 Ekim 2013 tarihi itibariyle yapmış olduğu çalışmada çok önemli tespitlerde bulunmakta ve çareler önermektedir. Şimdi bu değerli çalışmasına kısaca bir göz gezdirip neler olduğuna bir bakmakta fayda var: 4 Mart 2013 tarih ve 8/2013 sayılı Hayvan Refahı Yasası, AB’nin TAIEX ekibinde görevli uzmanlarla birlikte hazırlanmış ve ülkemize uyarlanmıştır. Bu yasa 8 ay ( günümüzden bakacak olursak 20 ay) önce yürürlüğe girmesine rağmen UYGULANMAMAKTADIR. Bu yasanın uygulanmasını sağlayacak olan, Gıda, Tarım ve Enerji Bakanlığı’dır. UYGULANAMAYIŞININ en önemli gerekçesi, TÜZÜKLERİN henüz hazır olmayışıdır. İyi de bu tüzükleri kim neden hazırlamamaktadır? Henüz ne beklenmektedir? Ne zaman hazırlanacaktır? Henüz hazırlanmayan tüzükler ve alınmayan tedbirler şunlardır;

• Hayvan Bakıcılarının Yükümlülükleri,
• Belirli Tür veya Katagorilerdeki Hayvanların Tutulması ve Barındırılması,
• Mutilasyon Yasağı,
• Hayvanların Öldürülmesi veya Kesilmesi,
• Hayvanların Barındırılması,
• Hayvanların Üretilmesi,
• Hayvanların Taşınması,
• Başıboş Hayvanlar İçin Önlemler,
• Tehlikeli Hayvanlar İçin Önlemler,
• Yarıştırılan Hayvanlar,
• Teşhir Edilen Hayvanlar,
• Hayvanlarla Yapılan Deneylere İlişkin Hususlar

Bunlar sadece 29 Ekim 2013 tarihi itibariyle çıkarmanız gereken tüzüklerdi. Bazılarının uygulanması ile ilgili, başka tüzüklerin de hazırlanması gerekliliğinden de hemen söz edelim. Bunun yanında oluşturulması gereken KURULLAR ve yayımlanması gereken LİSTELER de var. Kısaca Sayın Özdil Nami’nin dediği gibi “bütün yaz” çalışmak yetmiyormuş. Demek ki henüz “bir arpa boyu yol gidilmemiş”. Değerli araştırmacı Korudağ, bu çalışmasında tüzükler OLMADAN da bazı düzenlemelerin hayata geçirilebileceğinden, yani UYGULANABİLİRLİĞİNDEN söz etmektedir. Örneğin;

• Hayvan Bakıcılarının Yükümlülükleri,
• HAYVANLARA KÖTÜ MUAMELE YAPILMASI,
• Mutilasyon Yasağı,
• Başıboş Hayvanlar İçin Önlemler.

Evveettt! Şahane! Konumuz neydi? HAYVANLARA KÖTÜ MUAMELE yapılması idi. Demek ki neymiş? Bu maddenin uygulanabilmesi için tüzüğe gerek yokmuş. Hayvan Refahı Yasası’nın, Yedinci Bölüm, 23’ncü maddesi olan “İdari Yaptırımlar ile Suç ve Cezalar” kısmında şu hususlar açıkca yer almakta; Hayvanlara Kötü Muamele yapanlar, bir suç işlemiş olurlar ve haklarında brüt asgari ücretin 4 katı para cezası uygulanır. Buna uymayıp da olay mahkemeye intikal ederse; mahkûmiyet halinde aylık brüt asgari ücretin 6 katı tutarına kadar para cezası, 1 yıla kadar HAPİS cezası veya HER İKİ CEZAYA BİRDEN çarptırılabilirler, hükmü mevcuttur. Sonuç ve özet:

• Önce Bakanlık devreye girip para cezası kesmeli,
• Olmazsa, mahkemeye sevk edilip yargılanmalı.

Az bile!