İlk Kadın Şairlerimizden  Engin Gönül  (Emine Otan)

Asıl adı Emine Hazım Remzi’dir. Engin Gönül veya Emine Otan onun şiirlerinde kullandığı takma adıdır. Hatta bu takma adla senelerce Halkın Sesi gazetesinde hiciv şiirleri yazmıştır. Engin Gönül’ün şiirlerini daha fazla Türkiye’de çıkan Yedigün dergisinde görürüz. Ara sıra Ankara’da çıkan Ülkü dergisinde de yayınlanmıştır. Nihat Sami Banarlı’nın Edebiyat Ansiklopedisi’nde Kıbrıslı şair olarak yer verilmiştir.[1] Mağusa ilçesine bağlı Nergisli köyünde doğdu. Pembe Marmara, Urkiye Mine Balman ve Necla Salih Suphi’nin yanı sıra Türkiye’de dikkat çeken dört kadın şairimizden biridir. İlk ve ortaokul öğretmenliğinden erken emekli olmuştur. Ölçüsüz-uyaksız şiirin edebiyatımızda ağırlık kazanmaya yüz tuttuğu 1950’li yılların başından itibaren şiirden kopmuştur. Şiirlerinin bir bölümü bir kitapta (Sana Doğru, Şiirler, 1952) toplanmıştır. [2] Engin Gönül’ün 1952 yılında yayımlanan -ve Nihat Sami Banarlı’ya ithaf ettiği- şiir kitabı Sana Doğru 69 sayfadan oluşmaktadır. Şair şiir kitabı; Beni Benden Kim Aldı?, Gönül Buğusu ve Sevgili’ye Gösterişler olmak üzere üç bölüme ayrılmıştır. Birinci bölüm olan Beni Benden Kim Aldı?’da yirmi şiir yer almakta. Bu şiirlerde pek çok konu işlenmiştir. Şair bu bölümde genellikle hayatı sorgulamaktadır. Şiirlerinde genellikle üzüntü ve karamsarlık hakimdir. “Biliyor musun?” Şiirine baktığımız zaman şair aslında hepimizin bildiği ve korktuğu korkunç sondan, ölümden bahsetmekte. Annesi vasıtasıyla hayatın gelip geçiciliğini vurguluyor: BİLİYOR MUSUN? Bayramlığımı niçin giymiyeyim Anne her gün? Ne kadar yaşıyacağımı biliyor musun! Bırak dökeyim kinimi…   Ne o anne gülüyor musun, Yaş mı gözlerinde yoksa? Hassas olmağa değmez ömür, Bırak düşünceler yaşasın hür Yaşıyacağı kadar! (Engin Gönül. Sana Doğru, 11) Engin Gönül’ün şiir kitabının üç bölümden oluştuğunu belirtmiştik. Bu şiir kitabının ikinci bölüm olan Gönül Buğusu’nda ise toplam on sekiz şiir yer alır. Bu bölümde de çoğunlukla sevgi, Allah sevgisi, yalnızlık, hayat, geçmiş, üzüntü, keder, duygular, karamsarlık vb. konuları ele alınmaktadır. Bu bölümde şair; ruhu yalnızdır, üzüntü ve kederle doludur. Yalnızlık şiirinde şair yine var olan karamsar tablo içerisinde bu sefer yalnızlığa değiniyor. Yalnızlık ve karamsarlık bir araya geldiği zaman, insanda bir ruh çöküntüsü başlar. Ancak şair bu yalnızlıktan hoşnuttur: YALNIZLIK Dolmasın istemem dolmasın çilem Tanrım bu yalnızlık hiç bitmesin, Ben yine gülerim gözlerimde nem, İsteyen “şaşırmış zavallı” desin!..   Çekilsin yanımdan bütün dostlarım, Hayalden ibaret sevgililer de. Hissedeyim bütün ruhumla varım, Bana öyle sonsuz bir huzur ver de. Şiir kitabının son bölümü olan Sevgili’ye Gösterişler ise on sekiz şiirden meydana gelmiştir. Bu şiirlerde de ağırlıklı olarak aşk, sevgi, sevgili ve sevgiliye karşı hissedilen duygular üzerinde durulmuştur. Sen ve Yalan şiirinde Engin Gönül; aşkın, sevgilinin ve hayatın yalan olduğunu söylüyor. Her şey bir yalan, bir hayaldir diyor. Hatta bir adım daha ileri gidiyor ve yazdıklarının bile yalan olduğunu belirtiyor: SEN VE YALAN Sen varsın desem de inanma sakın Benim işim gücüm hayal kurmaktır. Maksadım; yalanın, uzak ve yakın Ruhlara zevkini verip durmaktır.   Hakikatte ne sen ne de ben varım Bütün hülyalarım bir demet yalan… Meselâ ben şimdi yalan yazarım Ve yalandır derim bu hayat, bu an! (Engin Gönül. Sana Doğru, 52) Kıbrıs Türk şiiri içinde, kadın şairlerin yerinin ne kadar eski ve de etkin olduğu görülebilir. Onlar, modern ve Atatürkçü aydın gençler olarak eğitim ve sanat dünyası içinde yer almışlar, her alanda kendilerini kanıtlamışlardır. İlk kadın şairlerimizin attıkları adımlar, Kıbrıs Türk kadınının sosyal ve kültürel yaşamda ne kadar girişken, özgür ve kendine düşen görevleri fazlasıyla yaptığının bir göstergesidir. Şiir yoluyla genelde tüm Kıbrıslı Türklerin, özelde kadınların, Kıbrıs sevgisini, Türkiye’ye duyulan bağlılık ve sevgiyi, Atatürk’ün izinde nasıl yol aldıklarını anlatmışlardır. Onların başlattığı bu çağ, bugünün, aydın, Atatürkçü, eşitlikçi ve özgür Kıbrıs Türk kadınının yetişmesinde önemli bir başlangıçtır. Bu öncüleri tanımak ve tanıtmak, onlara duyduğumuz takdir ve saygının verdiği en büyük bir görevdir. KAYNAKÇA Gönül, Engin. Sana Doğru-Şiirler. Bozkurt Matbaası,1952. Kıbrıs Türk Edebiyatı-Başlangıçtan Bugüne-, KKTC Milli Eğitim ve Kültür Bakanlığı Yayınları, 1989. Öznur, Şevket. Kıbrıs Türk Yazınının İlk Kadın Şairlerinden Urkiye Mine Balman. Gökada Yayınları, Lefkoşa, 2003. Türkiye Dışındaki Türk Edebiyatları Antolojisi 9-Batı Trakya ve Kıbrıs Türk Edebiyatı, Kültür Bakanlığı Yayınları, Ankara, 1997. [1] Kıbrıs Türk Edebiyatı-Başlangıçtan Bugüne-,  107. [2] Türkiye Dışındaki Türk Edebiyatları Antolojisi 9-Batı Trakya ve Kıbrıs Türk Edebiyatı, Kültür Bakanlığı Yayınları, Ankara, 1997, 314.