İşte CTP-UBP hükümet programı tam metni

Sayın Başkan, Değerli Milletvekilleri,

2013’ün Eylül ayında kurulan CTP-BG – DP-UG Hükümeti’nin istifasını Cumhurbaşkanı’na sunmasının ardından oluşan yeni durumu değerlendiren CTP ve UBP, ülkedeki köklü reform ihtiyacının ancak geniş tabanlı bir hükümet modeli ile karşılanabileceğini tespit etmiş ve bu tespitten hareketle bir koalisyon hükümeti kurmaya karar vermiştir.

Kurulacak hükümet, 1975’ten bu yana kurulanlar içerisinde en geniş parlamento desteğine sahip koalisyon hükümetidir ve iki parti, bu desteği, bu hükümet programında belirlenen ilkeler doğrultusunda yapacakları köklü reformlarla Kıbrıs Türk halkının değişim talebine yanıt vermek amacıyla kullanacakları bir fırsata dönüştürmek konusunda kararlıdır.

Sayın Başkan, Değerli Milletvekilleri,

Hükümetimiz, DEMOKRASİ, HUKUK DÜZENİ, SİVİLLEŞME ve GENEL İDARİ YAPI bağlamında aşağıdaki ilkelere bağlı olarak belirlenen hedefleri hayata geçirmeyi hedeflemektedir.

Anayasa’nın 1’inci maddesinde yer alan demokrasi, sosyal devlet, hukukun üstünlüğü ve laiklik ilkeleri gerçek anlamıyla hayata geçirilecektir.
Kıbrıs Türk halkının kendisiyle ve ülkesiyle ilgili kararları herhangi bir müdahale olmaksızın özgür iradesiyle vermesi demokrasinin olmazsa olmaz koşuludur.
Gerekli yasal düzenlemeler bir yıl içerisinde tamamlanarak polisin ve itfaiyenin sivil organlara bağlanması sağlanacaktır.
Seçim ve Halkoylaması Yasası dokuz ay içerisinde değiştirilecek ve KKTC’nin tek seçim bölgesi olarak kabul edilmesi sağlanacaktır.
Ülkede yaşayan azınlıkların ve inanç gruplarının insan haklarından ve azınlık haklarından yararlanması için gerekli yasal düzenlemeler yapılacak ve bu hak ve düzenlemeler hayata geçirilecektir.
Sayıştay Yasası, bir yıl içinde, Sayıştay’ın özerkliğini ve denetim yetkilerini güçlendirilecek biçimde değiştirilecektir. Kurumun personel ihtiyacı on sekiz ay içerisinde giderilecektir.
Ombudsman Yasası bir yıl içerisinde değiştirilerek kurumun yetki alanı genişletilecek ve kurum, aynı süre içerisinde alt yapı ve personel sorunları çözülerek işlevselleştirilecektir.
13/1993 sayılı Uluslararası Çalışma Örgütü’nün Sendika Özgürlüğü ve Örgütlenme Hakkının Korunması Hakkındaki 1948 tarihli 87 Numaralı Sözleşmesinin Onaylanmasının Uygun Bulunmasına İlişkin Yasa’nın 11’inci maddesinde yer alan “Uluslararası Çalışma Örgütü'nün bu Sözleşmeyi onaylayan her üyesi, işçilerin ve işverenlerin örgütlenme hakkını özgürce kullanmalarını sağlayacak her türlü gerekli ve uygun önlemleri almakla yükümlüdür” hükmü gereğince sendikalaşma desteklenecektir.
Uluslararası Çalışma Örgütünün (ILO) 156 Numaralı “Aile Sorumlulukları Olan İşçiler Sözleşmesi” ve 183 Numaralı “Annelik Koruma Sözleşmesi” 18 ay içerisinde mevzuatımıza dahil edilecektir.
Mahkemelerin personel ihtiyaçları bir yıl, alt yapı ihtiyaçları iki yıl içerisinde giderilmek suretiyle, çocuk mahkemeleri, iş mahkemeleri ve ticaret mahkemelerinin kurulması için gerekli ortam yaratılacaktır.
Ülkede yurttaşların ihtiyaçlarına yanıt veren, onların hizmetkarı olan ve onlara hızlı ve verimli bir biçimde hizmet veren bir kamu yönetiminin yaratılması temel hedeftir. Bu doğrultuda, bir yıl içerisinde tüm kamu görevlileri İyi İdare Yasası’nın uygulanması konusunda eğitilecek ve kamu yönetiminin, yargı organının devreye girmesine gerek kalmaksızın bu Yasa’yı isteklilikle uygulaması sağlanacaktır.
E-devlet projesinin hayata geçirilmesi için gerekli düzenlemeler ivedilikle yapılacak ve kamunun kapasitesi bu amaca yönelik olarak organize edilecektir. E-devlet projesi Başbakanlık altında yürütülecektir.
Yolsuzluklarla mücadele konusunda Ceza Yasası’nda yapılan değişiklikler hayata geçirilecek ve kim tarafından, hangi dönemde yapıldığına bakılmaksızın, tespit edilen yolsuzluklar Polis Örgütü’ne ve Başsavcılığa aktarılacaktır.
Bakanlıklar tarafından da yapılabilecekken mevzuat gereği Bakanlar Kurulu’nun gündemine alınarak Kurul’u meşgul eden ve verimliliğini düşüren işlemler gözden geçirilecek ve Bakanlar Kurulu’nun verimliliğini artırmak adına mevzuatta gerekli değişiklikler yapılacaktır.
Ceza Usul Hukuku’na ve İnfaz Hukuku’na ilişkin gerekli değişiklikler yapılarak, suça itilmiş çocukların durumu başta olmak üzere, bu alanda çağdaş normlara uygun düzenlemeler yapılacaktır.

Sayın Başkan, Değerli Milletvekilleri,

Son günlerde yeniden hareketlenen KIBRIS SORUNUYLA İLGİLİ MÜZAKERELER Hükümetimizin gündemindeki en önemli konular arasındadır.

Kıbrıs sorununda öncelik, müzakere sürecinde, bütünlüklü çözüm temelinde gösterilecek çabalara ve bütünlüklü çözüm hedefinden şaşmaksızın güven yaratıcı önlemler konusunda yapılacak girişimlere en aktif biçimde destek vermektir. Bu ilkeler doğrultusunda yürütülecek müzakerelerde tüm tarafların üzerlerine düşeni samimi bir biçimde yerine getirmesinin takipçisi ve bu yönde çaba gösterenlerin en büyük destekçisi olunacaktır.
11 Şubat 2014 tarihli Eroğlu-Anastasiadis ortak açıklamasında yer alan koşullar, hükümetin Kıbrıs konusunda benimsediği çözüm şeklinin zeminini oluşturur. Birleşik Kıbrıs, Birleşmiş Milletlerin ve Avrupa Birliğinin bir üyesi olarak tek uluslararası hukuk kişiliğine ve BM Şartı çerçevesinde tüm Birleşmiş Milletler üyelerince yararlanılan egemenlik şeklinde tanımlanmış tek egemenliğe sahip olacak ve (bu egemenlik) Kıbrıslı Rumlar ve Kıbrıslı Türklerden eşit olarak neşet edecektir. Federal yasalar tarafından düzenlenen tek bir birleşik Kıbrıs vatandaşlığı olacaktır. Tüm birleşik Kıbrıs vatandaşları aynı zamanda ya Kıbrıs Rum kurucu devletinin ya da Kıbrıs Türk kurucu devletinin vatandaşları olacaktır. Bu statü dahili olacak ve birleşik Kıbrıs vatandaşlığını tamamlayacak ve hiçbir şekilde ikame etmeyecektir. Federal Anayasa birleşik Kıbrıs’ın eşit statüde iki kurucu devletten oluşacağını saptayacaktır.
Liderlerin çözüme ulaşmalarını müteakip ayrı ve eş zamanlı referandumlar düzenlenecek ve KKTC’de bu çerçevede bir referandum düzenlenmesi için hükümet üzerine düşen tüm görevleri yerine getirecektir.

Sayın Başkan, Değerli Milletvekilleri,

Hükümetimiz, verimli ve etkili çalışan ve halkın hizmetkarı olan bir KAMU YÖNETİMİ yaratmayı temel ilke olarak benimsemiştir. Bu çerçevede,

Kamu Görevlileri Yasa Tasarısı, ülke şartları ve AB normları çerçevesinde gerekli düzenlemeler yapılarak en geç altı ay içerisinde yasalaştırılacaktır.
Kamu Görevlileri Yasası yürürlüğe girmeden, yeni müşavir yaratacak biçimde üst düzey kamu görevlisi ataması yapılmayacaktır.
Kamu Hizmeti Komisyonu’nun oluşumunu, yapısını ve işlevlerini düzenleyen yasa değişikliği en geç dokuz ay içerisinde yapılacaktır.
Kamu tüzel kişilerinde, Vakıflar ve Din İşleri Dairesi’nde, kamu bankalarında, kooperatiflerde ve yönetim kurulları merkezi idare tarafından atanan özel hukuk tüzel kişilerinde istihdamın asgari kriterlerini belirleyen ve her türlü istihdamda münhali ve başta yazılı sınav olmak üzere adil yöntemleri düzenleyen yasa en geç üç ay içerisinde yürürlüğe girecektir.
Kamu işçilerinin maaş, ücret ve diğer haklarının belirlenmesinde etkililik ve verimlilik de dikkate alınacak ve orta vadede performans kriterleri geliştirilecektir.
Kamuda etkili ve verimli çalışmanın sağlanması amacıyla, kamu çalışanlarının görev yerlerinin, özlük hakları korunarak, kendilerine ek külfet getirilmeksizin ve somut kriterlere bağlı olarak değiştirilmesine olanak sağlayan yasal düzenlemeler dokuz ay içerisinde yapılacaktır.
Kamuda hizmet içi eğitim, özellikle yeni ihtiyaçlar dikkate alınarak yoğunlaştırılacak ve kamu çalışanlarından daha etkili ve verimli bir biçimde yararlanılması sağlanacaktır.
Kamuda taşeron işçilerin hangi istisnai alanlarda çalıştırılabileceklerini, bu işçilerle yapılacak sözleşmelerin içermesi gereken hak ve yükümlülükleri ve bu işçilerin toplu sözleşmeli olma zorunluluğunu düzenleyen yasa bir yıl içerisinde çıkarılacaktır.
47/2010 sayılı Yasa kapsamındaki kamu görevlilerinin sosyal ve ekonomik durumlarının iyileştirilmesine yönelik düzenlemeler, ekonominin büyütülmesi ve bütçe olanaklarının geliştirilmesi gözetilerek belirlenecek bir programa uygun olarak gerçekleştirilecektir.

Sayın Başkan, Değerli Milletvekilleri,

Hükümetimiz TÜRKİYE CUMHURİYETİ, AVRUPA BİRLİĞİ VE DİĞER ÜLKELER ile İLİŞKİLER’e büyük önem atfetmektedir. Mali Yardım Tüzüğü’nün geliştirilerek uygulanması, Yeşil Hat Tüzüğü’nün geliştirilmesi, Doğrudan Ticaret Tüzüğü’nün hayata geçirilmesi ve bunun ötesinde AB ile aramızda serbest ticaretin geliştirilmesini sağlayacak tüzüklerin hazırlanması, İslam Örgütü’ne üye ülkeler ve AB dışında kalan ülkelerle ilişkilerin geliştirilmesi ve tüm bölge ülkeleriyle doğrudan ekonomik, kültürel ve sportif ilişkilerin kurulması dış politika alanında temel hedeflerdir. Bu amaçlarla,

Türkiye Cumhuriyeti’nin sağladığı finansman yardımlarının Altyapı Yatırımları, Mali Destek ve Küçük ve Orta Ölçekli İşletmeleri Geliştirme ve Destekleme Programları ile proje bazlı ve denetim ayağının geliştirileceği bir yapıda yaşam bulması gözetilecektir.
Türkiye Cumhuriyeti ve tüm diğer ülke ve uluslararası kuruluşlar ile her alanda sağlıklı ilişkiler ve toplumsal onurumuzu gözeten saygı ve eşitlik yanlısı yaklaşımlar geliştirilecektir.
Hükümetimiz, Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti’nin dış politikasını, halkımızın hak ve çıkarları doğrultusunda, tarihsel süreç içerisinde geliştirilen politikalar çerçevesinde, tüm muhataplarımızla yapıcı bir yaklaşımla yürütmeyi hedef alacaktır.
Dışişleri Bakanlığı’nın dış misyonlarının daha etkin hale getirilmesi ve sayı olarak da artırılması için çalışmalar yapılacaktır. Özellikle momentum kazanan görüşme sürecine destek olacak bilgilendirme ve Kıbrıslı Türklerin öneri ve duruşlarının dış dünyaya anlatılması için yoğun girişimler programlanacaktır.
Hükümetimiz, Kıbrıslı Türklerin dış dünyada seslerini duyurabilmeleri, haklı talep ve beklentilerinin uluslararası camia tarafından doğru anlaşılması ve uluslararası alanda hak ettiği yeri alabilmesi için dünya ile bütünleşmeye yönelik bir siyaset izleyecektir.
Hükümetimiz, ana hedefimiz olan kapsamlı çözüme ulaşmamızı sağlayacak çalışmalar başta olmak üzere, her durumda Kıbrıs Tük halkının uluslararası alanda hak ettiği yeri alabilmesi ve kendisine uygulanan uluslararası tecride bir an evvel son verilmesi için gerekli çalışmaları etkin bir şekilde yürütecek ve bu bağlamda gerek yurt dışında gerekse de ülke içinde yabancı ülke ve kurum temsilcileri ile yoğun temaslar içerisinde olacaktır.
Yurt dışında, Kıbrıslı Türklerin haklı talep ve beklentilerinin uluslararası camia tarafından doğru anlaşılmasını teminen uluslararası ve bölgesel kuruluşlar nezdindeki girişimler artarak devam edecek ve mevcut ilişkilerin geliştirilmesinin yanı sıra, üçüncü ülkelerle ilişkilerin her alanda daha da ilerletilmesi temel hedefine yönelik girişimler başlatılacak, hali hazırda devam eden çalışmalara hız verilecektir.
Kıbrıs sorununa bir çözüm bulunabilmesi amacıyla müzakere sürecinin hızlanması ve sonuç odaklı bir prensiple yürütülmesine ilişkin görüşlerimizin ilgili tüm taraflara aktarılmasını teminen Kıbrıs sorunu ile yakından ilgilenen uluslararası aktörlerin adadaki temsilcileriyle düzenli temas ve istişarelere öncelik verilecektir.
Avrupa Birliği ve üye ülkeleriyle ilişkilerin güçlendirilmesi ve temasların artırılması dış politikamızın temel unsurlarından biri olacaktır. AB kurum ve kuruluşları nezdinde Kıbrıs Türk halkının hak ve çıkarlarının destek görmesine yönelik çalışmalara öncelik verilecektir.
Kıbrıs Türk halkının seçilmiş temsilcilerine Avrupa Konseyi Parlamenterler Asamblesi’nde olduğu gibi Avrupa Parlamentosu’nda da gözlemci statüsünün verilmesi yönündeki diplomatik girişimlere hız kazandırılacaktır.
Avrupa Konseyi Parlamenterler Asamblesi (AKPA) başta olmak üzere Avrupa Konseyi nezdindeki girişimlerimiz yoğun bir şekilde devam edecektir.
Hükümetimiz, AB uyum çalışmalarının tam randımanlı yürütülmesine büyük önem atfetmektedir. AB ile tesis edilen işbirliğinin yeni siyasi gelişmeler ve güçlenen çözüm perspektifi kapsamında konsolide edilmesi ve kapsamının genişletilmesi için yoğun çaba ortaya konacaktır. AB uyum çalışmalarını önceliklendirmek ve takvimlendirmek için hazırlanan Müktesebata Uyum Programı’ndaki hedefler öngörüldüğü şekilde yerine getirilecektir. Tüm bu çabaların ve çalışmaların etkin olarak eşgüdümünün sağlanması, yönetilmesi, yönlendirilmesi ve izlenmesi için bir ay içerisinde bakanlar düzeyinde AB Uyum Reform Yönetim Grubu oluşturulacak ve Avrupa Birliği ile ilişkilerin geliştirilmesi ve halkımıza sunulan hizmetlerin AB standartlarına yükseltilebilmesi yönünde uzun yıllardır faaliyet gösteren Avrupa Birliği Koordinasyon Merkezi dokuz ay içerisinde yasal statüye kavuşturulacaktır.
İslam İşbirliği Teşkilatı, Ekonomik İşbirliği Teşkilatı ve her iki uluslararası örgüte üye ülkelerle temas, işbirliği ve diyaloğun daha da artırılması hükümetimizin önümüzdeki dönemdeki diğer öncelikli konularını teşkil edecektir. Anılan uluslararası kuruluşların üye ülkeleri ile ilişkilerin geliştirilmesi için oluşturulan somut projelerin önümüzdeki dönemde ivedilikle hayata geçirilmesi sağlanacak, bu çerçevede ülkemizin ev sahipliğinde bir dizi etkinlikler düzenlenmesi için gerekli çalışmalara ivme kazandırılacaktır. Ayrıca, halen gözlemci üyesi olduğumuz İslam İşbirliği Teşkilatı ve Ekonomik İşbirliği Teşkilatı nezdindeki etkinliğimiz ve her iki Teşkilatın çalışmalarına aktif katılımımızın ilerletilmesi yönündeki çalışmalara devam edilecektir.
İzlemeyi öngördüğümüz proaktif siyaset ve halkımız üzerindeki kısıtlamaların kalkması bağlamında, Türkî Cumhuriyetler, İslam İşbirliği Teşkilatı üyesi devletler ve bize müzahir diğer ülkelerle siyasi, ekonomik, sosyal, kültürel ve sportif alanlarda ilişkilerimizin güçlendirilmesi ve yeni ilişkiler tesis edilmesine önem verilecektir.

Sayın Başkan, Değerli Milletvekilleri,

KKTC MALİYESİNDE hedef, bir taraftan harcamalarda mali disiplini, diğer taraftan da vergi tabanını genişleterek bütçenin cari giderlerinin yerel gelirlerle karşılanmasını sağlayacak, kendine yeten bir yapı oluşturmaktır.

Buna paralel olarak vergi politikaları, ekonominin önünü açmaya, üretkenliği teşvik etmeye ve gelir dağılımında adaleti sağlamaya yönelecektir. Bu amaçla,

Kayıt dışı ekonomi ile mücadele eylem planı üç ay içerisinde yeniden takvimlendirilecek ve bu yöndeki eylemlerin hayata geçmesi ve sonuç vermesi için çalışmalar aralıksız devam edecektir.
Maliye Bakanlığı’ndaki tüm dairelerde 24 ay içerisinde otomasyona geçilecektir.
Şirketlerin sermayelerinin güçlendirilmesi amacıyla altı ay içerisinde dağıtılmayan ve öz sermayeye aktarılan karların vergilendirilmesine son verilecektir.
Vergi sisteminde basitliğin sağlanması için gelir vergisi ve katma eğer vergisindeki çoklu oranlar 24 ay içerisinde azaltılacaktır.
Damga pulu fiziki uygulamasına, kredi, alım-satım ve resmi belgeler dışında dokuz ay içinde son verilecektir.
Gümrükte uygulanan değişik fonlar 24 ay içerisinde bir başlık altında toplanarak özel tüketim vergisi olarak uygulanacaktır.
Vergi suçları ile ilgili cezai müeyyideler gözden geçirilecek ve caydırıcılıkları artırılarak yeniden düzenlenecektir.
Bütçe harcamalar tarafında performans bütçe uygulaması pilot olarak 12 ay içerisinde başlatılacak ve belirlenen kurum ve bakanlıklarda 36 ay içerisinde tamamıyla performansa dayalı uygulamaya geçilecektir.
Ekonomik transferlerin kontrol altına alınabilmesi için, transfer yapılan kurum ve kuruluşlarda analizler yapılarak, 24 ay içerisinde performansa dayalı kaynak kullandırma sistemine geçilecektir.
Sosyal yardımlar 12 ay içerisinde gözden geçirilecek ve belirlenecek kriterler üzerinden gerçek ihtiyaçlılar saptanarak gerekli değişiklikler yapılacaktır.
Burs yasası 12 ay içerisinde çıkarılarak burs sistemi ülkenin insan kaynağı ihtiyacına göre yeniden düzenlenecektir.
AB normlarına uygun olarak hazırlanan Muhasebe ve Denetim Meslek Yasası 6 ay içerisinde çıkarılacaktır.
Kamu ihale mevzuatı, AB ihale düzenlemeleri de dikkate alınarak 12 ay içerisinde değiştirilecek ve bürokrasinin azaltılması ve kamu parasının ve olanaklarının takdir yetkisine bağlı kullanımı ortadan kaldırılacaktır.
Kamu maliyesinde sürdürülebilir bir yapı oluşturma yolunda orta ve uzun vadeli planlamayı sağlayacak AB müktesebatına uyumlu Kamu Maliye Yönetim Yasası 24 ay, icraatta gerçekleştirilen harcamaların denetiminin şeffaflık ve hesap verebilirlik ilkelerine uygun olarak yapılmasını sağlayacak Kamu İç Mali Kontrol Yasası 26 ay içerisinde çıkarılacaktır.
Dış ticaret rejiminde, toplumun alım gücünü ve refahını etkileyen tarife, gümrük, yasak ve benzeri araçlar gözden geçirilerek, yerli üreticiye haksız rekabet yaratmayan, piyasada tüketen ve üretenlerin menfaatine fiyat oluşumunu sağlayacak düzenlemeler 24 ay içerisinde yapılacaktır.
Kitap, gazete ve dergi gibi kültür ürünlerinde KDV oranları düşürülecektir.
Belli bir metrekarenin üzerindeki konutlardan ve havuzlu evlerden alınacak emlak vergileri artırılacaktır.
Mevzuatta kamu harcamalarına katılım ve gelir artırımı vergilerinin ve şerefiyenin düzenlenmesi ile ilgili çalışma başlatılacaktır.
Finans Sektörü’nde hedefler, güçlü bir mali yapı oluşturmak, ekonomideki fonlama maliyetlerini düşürmek, alternatif finansman araçları kullandırılmasını sağlamak ve toplamda finansmana erişimi daha düşük maliyetlerle sağlamak olacaktır. Bunun için:
a) Borç ilişkilerini düzenleyecek, yetkili kurumların yetkilerini belirleyecek, uygulamada yeknesaklık getirecek ve tüm borç-alacak ilişkilerini kapsayacak “faiz yasası” en geç dokuz ay içerisinde çıkarılacaktır.
b) Bankalar Yasası, günümüz finansal koşulları dikkate alınarak, sermayenin asgari 5 milyon euro olarak belirleneceği şekilde dokuz ay içerisinde güncellenecektir.
c) Ödünç para veren finans şirketlerinin kuruluş ve faaliyet alanlarını belirleyecek yasa altı ay içerisinde Cumhuriyet Meclisi’nden geçirilecektir.
d) Factoring, leasing gibi alternatif finansman araçlarının hayata geçirilmesi için gerekli düzenlemeler en geç bir yıl içerisinde hazırlanacaktır.
e) Kalkınma Bankasının özerkleştirilmesi ve denetiminin KKTC Merkez Bankası tarafından yapılabilmesi için gerekli yasal düzenlemeler on iki ay içerisinde tamamlanacaktır.
Sigortacılık sektörünün geliştirilmesini ve güvenli ve istikrarlı bir ortamda etkili bir biçimde çalışmasını sağlamak ve sigorta sözleşmesi yapan kişilerin hak ve menfaatlerini korumak için çalışmalar sürdürülecek ve sektörün denetimini sağlayacak Sigorta Denetim Kurulu otuz altı ay içerisinde oluşturulacaktır.

Sayın Başkan, Değerli Milletvekilleri,

Ekonomik kalkınmanın ve sosyal gelişmenin ihtiyaç duyduğu elektrik enerjisinin, sürekli, kaliteli, güvenli ve mümkün olan en düşük maliyetle temin edilmesi hükümetimizin ENERJİ alanındaki en önemli hedefidir. Bu amaçla,

Ülkedeki en önemli kamu elektrik üretim işletmesi olan KIB-TEK, özerklik, şeffaflık ve hesap verebilirlik temelinde, AB normları ve tavsiyeleri göz önüne alınarak, enerji arz güvenliğini, sürdürülebilirliğini, verimli ve makul fiyatlarla elektrik dağıtılmasını sağlayacak şekilde 24 ay içerisinde yeniden yapılandırılacaktır.
Kıb-Tek’ten elektrik alıp tüketen ve bedellerini henüz ödemeyen tüketicilerin borçlarının tahsil edilmesi için gerekenler yapılacaktır.
Sosyal yardım tarifesi hariç tüm tarifeler Fasıl 171’in 23’üncü maddesinin 1’inci fıkrasının öngördüğü üzere maliyetin altında olmayacak biçimde düzenlenecek ve çapraz sübvansiyonlar önlenecektir.
Yenilenebilir enerji alanlarında, ülke koşulları, ilgili mevzuat ve AB kuralları dikkate alınarak ve bu konuda gerekli fizibilite çalışması yapılarak, bu çalışmalar çerçevesinde gerekli görülürse, yenilenebilir enerji sektörünün geliştirilebilmesi için teşvik sistemi oluşturulacak, konutlara güneş enerjisi ile elektrik üretimi sistemleri kurulması özendirilecektir.
Uzun vadede Doğu Akdeniz’de bulunan gaz rezervlerinden veya başka kaynaklardan faydalanılarak daha ekonomik olması halinde elektrik üretimini doğal gaza dönüştürme olanakları araştırılacaktır.
Enerji Verimliliği ile ilgili Yasa bir yıl içerisinde çıkarılacaktır.
Ülkenin enerji planlamasının yapılması ve enerji kaynaklarının en verimli şekilde (günlük siyasetten uzak, en düşük maliyette, çevreye duyarlı olarak ve toplumun hayat standartlarını göz önünde bulundurarak) üretimi ve kullanılması için politika, vizyon, uzun vadeli strateji ve uygulamalar geliştirecek yapılar oluşturulacaktır.
Gerek Güney Kıbrıs ile ve gerekse de Türkiye ile elektrikte enterkonnekte olmak ve bunun için gerekli çalışmaları yapmak hükümetimizin hedefleri arasındadır.
KKTC’nin gelecek 10 yıl veya daha uzun dönem için enerji trendi çalışılacak ve olası farklı senaryolara göre enerji yatırım planlaması yapılacaktır.
KKTC’deki enerji kaynak çeşitliliği artırılacaktır. Bu noktada ithal fosil yakıtlara bağımlılığın azaltılması önem arz etmektedir. Dolayısı ile başta Güneş, Rüzgar ve Biyogaz olmak üzere doğal kaynaklara yönelinecektir.
Yenilenebilir Enerji Yasası ve Tüzükleri gözden geçirilecektir.
KKTC’ye giren yakıtların kalite kontrolünün yapılması sağlanacaktır.
KKTC’nin resmi Güneş ve Rüzgar haritaları hazırlanacaktır.

Sayın Başkan, Değerli Milletvekilleri,

İÇİŞLERİ ve ÇALIŞMA BAKANLIĞI, mülki idare bölümleri, yerel yönetimler, yurttaşlık, yabancılar, tapu kadastro ve merkezi cezaevi açısından acil reform ihtiyacı içerisindedir. Bu amaçla,

Bakanlığa bağlı hizmet birimlerinin fiziki ve teknolojik altyapısının iyileştirilmesi için gerekli çalışmalar yapılacaktır.
Yerel yönetimlerin başta öz gelirleri olmak üzere, finansman ve hizmet imkânlarının güçlendirilmesi ve idari anlamda yapılandırılması amacıyla hazırlanan ve Cumhuriyet Meclisinde bulunan Belediyeler Yasa Tasarısı 9 ayda yasallaşacaktır.
Daha etkin ve verimli belediye hizmeti verebilmek ve ilgili belediye bütçelerinde tasarrufa imkan sağlayabilmek amacıyla, Mesarya bölgesindeki 3 belediyede başlatılan paylaşımlı hizmet modeli çalışmasına diğer bölge belediyeleri de dahil edilerek devam edilecektir.
2018-2022 dönemi hedef alınarak, hem finansal, hem de kurumsal anlamda daha güçlü belediyeler oluşturmak amacıyla, yerel yönetimler reformu çerçevesinde, coğrafi temelli yerel yönetimler oluşturulacak ve belediyelerin sayısında azaltma yönüne gidilecektir.
Yurttaşlık verilmesi işlemi ile ilgili olarak başlatılan çalışmalara devam edilecek ve yurttaşlık verilmesi işlemini somut kriterlere bağlayan Yurttaşlık Yasa Tasarısı ile bu sistematiğin tamamlayıcısı olarak hazırlanan Yabancıların Çalışma İzinleri (Değişiklik) Yasa Tasarısı 9 ay içerisinde yasallaşacaktır.
Ülkemizde uzun yıllar çalışma veya oturma izniyle ikamet eden yabancı uyruklu kişilerin yaşamını kolaylaştırmak amacıyla hazırlanıp Cumhuriyet Meclisine sevk edilmiş olan Daimi İkamet Yasa Tasarısı 9 ay içerisinde yasallaşacaktır.
Merkezi cezaevinde bulunan hükümlü ve tutuklulara yönelik olarak başlatılan ve tutuklu ve hükümlülerin topluma kazandırılmasını amaçlayan çalışmalara devam edilecektir.
Uzun vadeli vizyon belirlenmesi ve bölgelerimizin ekonomisiyle, kültürüyle, tarihi mirasıyla, turizmiyle ülkenin kalkınmasına hizmet etmek ve köylerimizdeki yaşam kalitesinin yükseltilmesine yardımcı olmak ve o bölgelerde sürdürülebilir kalkınma ve yaşam kalitesinin yükseltilmesi amacıyla, üniversitelerin de katkısı ile başlatılan köy gelişim projesi çalışmalarına devam edilecektir.
Mülki Yönetim ve Bölümleri Yasası kapsamında hizmet veren Kaymakamlıkların hizmetlerinin elektronik ortamda halkın hizmetine sunulması amacıyla “e-kaymakamlık” projesinin hayata geçirilmesi için çalışmalar hızlandırılacaktır.
Merkezi Cezaevi’nin fiziki yetersizliğinden dolayı ortaya çıkan sorunların aşılması amacıyla başlatılan yeni ve çağdaş bir cezaevi yapılması çalışmalarına devam edilecektir.
KKTC’deki tüm Tapu ve Kadastro Dairesi birimlerinde tam otomasyona geçilmesi ve işlemlerin hızlandırılması sağlanacaktır.

Sayın Başkan, Değerli Milletvekilleri,

Ekonomideki büyüme ile işgücü piyasasına giren yerel işgücünün niteliklerinde uyuşmazlık söz konusudur. ÇALIŞMA HAYATINDA hedef, yapısallaşan işsizliği asgariye indirmek ve ekonominin ihtiyaçlarına yönelik işgücü piyasası yaratarak işgücüne katılım oranını artırmaktır. Buna yönelik olarak,

Yerel işgücünün işgücü piyasasına katılımını artırmak için ticaret ve sanayi sektörleri dahil, eğitim ve sertifika programlarıyla sektörlerin taleplerine yönelik işgücünün eğitilmesi üniversiteler ile işbirliği içerisinde sağlanacaktır.
İşgücü piyasasına yeni girenlere uygulanmaya başlanan desteklere devam edilerek özellikle girişimcilik teşvik edilecektir.
Özel sektörde çalışma koşullarının, özellikle çalışma saatlerinin iyileştirilmesi için çalışma başlatılacaktır.
Özel sektör çalışanlarının iş başı eğitimlerinin sağlanması için programlar hazırlanacak ve hazırlanan programlar desteklenecektir.
Çalışma saatleri, fazla çalışma (over time) süresi, yıllık ücretli izinler, kısmi zamanlı çalışma, işyerinin devri halinde çalışanların hakları, belirli süreli iş sözleşmesi ile çalışanların istismarının önlenmesi ve hamilelik izni gibi konularda AB müktesebatına uyumu sağlayacak olan İş (Değişiklik) Yasası bir yıl içerisinde çıkarılacaktır.
Asgari Ücretler Yasası bir yıl içerisinde değiştirilerek, Komisyon’un daha katılımcı bir anlayışla oluşturulması ve genel asgari ücret yanında, sertifikalandırılmış ve yasal sertifika zorunluluğu bulunan mesleklerde % 15 oranında artırılmış asgari ücret ve bir işyerinde bir yıl çalışmış olanlara bir defaya mahsus % 5 oranında artırılmış asgari ücret uygulamasının getirilmesi sağlanacaktır.
Çalışan ile işveren arasındaki istihdam ilişkisinden doğan bireysel iş uyuşmazlıklarının, yargısal yollara başvuru hakkını ortadan kaldırmaksızın,uzlaşmacı bir şekilde çözümü için izlenecek usul ve esasları düzenleyen İş Uyuşmazlıklarının Davasız Halli Yasası bir yıl içerisinde çıkarılacaktır.
İşyerinde cinsiyete dayalı dolaylı ve dolaysız ayrımcılığı ve cinsel tacizi yasaklayan, eşit muamele ilkesinin istihdam, eğitim ve mal ve hizmetlere erişimde etkin olmasını sağlayan ve ayrımcılık mağdurlarının şikayetlerini inceleyecek bağımsız ve tarafsız Eşitlik Komiseri’nin görev ve yetkilerini düzenleyen Kadın ve Erkeğe Eşit Muamele ve Fırsat Eşitliği Yasası on sekiz ay içerisinde çıkarılacaktır.
KKTC’de yaşayan ve bulunan kişilerin işe alınma koşulları ve istihdam, iş, ücret ve işten çıkarılma koşulları dâhil, çalışma koşulları ve meslekte yükselmeye ilişkin koşullar ile mesleki eğitime erişim ve meslekte ilerlemede, mal ve hizmetlere erişimde; cinsiyet, ırk, renk, dil, din, mezhep, inanç, etnik köken, felsefi veya siyasi görüş, sosyal statü, medeni hal, cinsel yönelim, cinsiyet kimliği, engellilik, yaş ve benzeri temellere dayanan her tür ayrımcılığa karşı etkili bir şekilde korunmalarını sağlamak ve eşit muamele görme hakkını güvence altına almak amacıyla on sekiz ay içerisinde Ayrımcılığı Önleme Yasası çıkarılacaktır.
Sosyal Güvenlik Yasası ile Sosyal Sigortalar Yasası arasında standart ve norm birliğini sağlayacak yasal düzenlemeler dokuz ay içerisinde tamamlanacaktır.
İhtiyat Sandığı Yönetim Kurulu’nda temsiliyeti artıracak İhtiyat Sandığı (değişiklik) Yasası dokuz ay içerisinde çıkarılacaktır.
İş Sağlığı ve Güvenliği hizmeti veren kişi ve kurumların sorumluluklarını açık bir biçimde belirleyecek İş Sağlığı ve Güvenliği (Değişiklik) Yasası dokuz ay içerisinde çıkarılacaktır.
İşverenin ödeme güçlüğü içine düşmesi halinde çalışanların ödenmeyen ücret ve diğer alacaklarının öngörülen kıstaslar çerçevesinde karşılanmasını amaçlayan tüzük iki yıl içerisinde çıkarılacaktır.
Çalışan ebeveynlerin çocuk, aile ve iş hayatındaki sorumluluklarının uzlaşmasını kolaylaştırmaya yönelik asgari önlemleri belirleyen Ebeveyn İzni ve Ailevi Nedenlerle İzin Hakkı Tüzüğü bir yıl içerisinde çıkarılacaktır.
Hamile, yeni doğum yapmış veya emziren çalışanların işyerinde sağlık ve güvenliklerinin korunması için alınması gerekli olan önleyici ve koruyucu tedbirleri belirleyen Hamile, Yeni Doğum Yapmış veya Emziren Çalışanların İşyerinde Sağlık ve Güvenliklerinin Korunması Tüzüğü altı ay içerisinde çıkarılacaktır.
İşçilerin Titreşimden Kaynaklanan Risklere Maruz Kalmasıyla İlgili Minimum Sağlık ve Güvenlik Gereklilikleri hakkında Tüzük, Ekranlı Araçlarla Çalışmalarda Asgari Sağlık ve Güvenlik Koşulları Hakkında Tüzük, Çalışanların İşyerinde Biyolojik Ajanlardan Korunmasına İlişkin Tüzük, Çalışanların İşyerinde Kimyasal Ajanlar, Kanserojen ve Mutajenlerden korunmasına İlişkin Tüzük, Geçici ve Taşınabilir İnşaat Alanlarında Sağlık Koşullarına İlişkin Tüzük ve Çalışanların İşyerinde Asbest ve Asbest İhtiva Eden Maddelerden Korunmasına İlişkin Tüzük iki yıl içerisinde çıkarılacaktır.
15-18 yaş arası genç kişilerin işyerinde tehlikelere ve risklere karşı korunmasının sağlanmasını amaçlayan Genç Kişilerin İşyerinde Korunmasına İlişkin Tüzük on sekiz ay içerisinde çıkarılacaktır.
Toplumsal cinsiyet eşitliği konularında sivil toplum örgütlerinin ürettiği plan ve projelerin kamu politikalarına yansıtılması ve Daire tarafından yürütülecek hizmetlerin etkin bir şekilde izlenmesi ve denetlenmesi amacıyla faaliyetler yürütmek üzere Yasa’nın 25’inci maddesi ile kurulması öngörülen Toplumsal Cinsiyet Eşitliği Danışma ve İzleme Konseyi’nin oluşumunu, toplantılarını, çalışma usul ve esaslarını düzenleyen Toplumsal Cinsiyet Eşitliği Danışma Ve İzleme Konseyi’nin Oluşumu, Toplanması Ve Çalışma Usul ve Esasları Tüzüğü altı ay içerisinde çıkarılacaktır.
Toplumsal cinsiyet eşitliği konularında Bakanlık ve Daire’nin iki yıllık makro plan ve politikalarının saptanması ve “Eylem Planı”nın oluşturulması amacıyla Yasa’nın 27’nci maddesi ile düzenlenmesi öngörülen Toplumsal Cinsiyet Eşitliği Kurultayı’nın oluşumunu, toplantılarını, çalışma usul ve esaslarını düzenleyen Toplumsal Cinsiyet Eşitliği Kurultayı Tüzüğü altı ay içerisinde çıkarılacaktır.
Gerçek kazançlar üzerinden prim yatırılmasını sağlayacak düzenlemeler yapılacaktır.
Yerel işgücü istihdamının artırılması amacıyla başlatılan çalışmalar yaygınlaştırılarak geliştirilecektir. Bu amaçla, başta turizm olmak üzere kamu kaynaklarından finanse edilen bütün teşvik programlarında (hibe veya kredi), teşvik sistemi istihdam edilen yerel işgücünün oranı ile ilişkilendirilecektir. Bu konudaki yasal düzenlemeler 9 ay içinde tamamlanacaktır.
Ekonomimizin ihtiyaç duyduğu işgücünün yerel kaynaklar içerisinden yetiştirilmesini sağlamak amacıyla, mesleki eğitime önem verilecek, mesleki eğitim programları, meslek edindirme kursları yaygınlaştırılacaktır.
Yerel işgücünün yetiştirilmesine paralel olarak yabancı işgücünün izinlendirilmesi kademeli olarak azaltılacaktır.
Kadına karşı her türlü şiddet ve istismarın önlenmesi için gerekli çalışmalar yapılacak ve kadın sığınma evleri açılması için çalışmalar hızlandırılacaktır.
Toplumsal Cinsiyet Eşitliği Dairesi’nin kurumsal yapısıyla faaliyete geçirilmesi 9 ay içerisinde gerçekleştirilecektir.
Kadın hakları, çocuk hakları ve engelli haklarının çağdaş gelişmelere ve ILO sözleşmelerine uygun şekilde geliştirilip düzenlenmesi sağlanacaktır.
Sosyal sigortalar sistemimizde verilen hizmetlerin kalitesinin artırılması için çalışmalar hızlandırılacak, ödemeler, yatırımlar ve diğer tüm hizmetlerin elektronik ortamda yapılabilmesini sağlayacak otomasyon projesi 2 yıl içinde tamamlanacaktır.
Çalışma yaşamı ile ilgili düzenlemelerde Avrupa Birliği normları ve Uluslararası Çalışma Örgütü (ILO) sözleşmeleri ile tam uyumun sağlanması hedeflenecek ve bu amaçla yapılacak çalışmalarda, çalışanların örgütleri ile işveren örgütleri arasında sosyal diyalog mekanizmalarının geliştirilmesine özen gösterilecektir.
Devlet ihalelerine katılacak firmalar ile yatırım amaçlı devlet teşviki alan firmalar öncelikli olarak yerel işgücüne istihdam sağlamaları yönünde teşvik edilecek ve uygulamada da yerel işgücünün istihdamının devamlılığı kontrol edilecektir.
Sosyal güvenlik reformu kapsamında, fonların kendi kendilerini finanse edecek hale gelmelerini hedefleyen çalışmalar üç yıl içinde tamamlanacaktır. Bu bağlamda kayıt dışılıkla mücadele çerçevesinde Sosyal Güvenlik Kurumu ve Fonu’nun kurulması da değerlendirilecektir.
Sosyal hizmetler alanında yaşlı, korunmaya ve desteklenmeye muhtaç yurttaşlar için verilen hizmetlerin kalitesi geliştirilecek, bu alanda hizmet veren kamu, özel, bütün kurumların ve işletmelerin hizmet standartlarının yükseltilmesi sağlanacaktır. Yaşlılarımız, engelli ve korunmaya muhtaç yurttaşlarımız için verilen hizmetlerin çeşitlendirilmesi ve iyileştirilmesi, bunun yanı sıra yaşlılarımız için yeni bir huzurevi yapılması amacıyla çalışmalar hızlandırılacaktır.
Çocuk ve gençlerin kötü alışkanlıklardan korunması, suça itilmesinin ve istismarının önlenmesi için ilgili kamu kurumları, yerel yönetimler ve sivil toplum örgütleri ile işbirliği halinde etkin önlemler alınacaktır.
Çocuk haklarında iyileştirme ve geliştirme yapmak amacıyla, “Fasıl 157 Çocuk Suçlular Yasası”, “Fasıl 274 Çocukların Evlat Edinilmesi Yasası” ve “Fasıl 278 Evlilik Dışı Çocuklar Yasası” 18 ay içerisinde değiştirilecektir.
Aile Yasası’nda yapılan değişiklilere koşut olarak, “16/1974 Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti Mensuplarının Soyadı Kuralı Yasası” ve “Fasıl 195 Vasiyetnameler ve Veraset Yasası” bir yıl içerisinde değiştirilecektir.

Sayın Başkan, Değerli Milletvekilleri

Sosyal devlet ilkesini ön planda tutan, ekonomide kapsayıcı büyüme sağlayacak, yerel istihdam yaratan, çevreyi koruyup geliştirerek kalkınan, topluma refah artışı sağlayacak, kendine yeten, değişime ayak uydurabilen yenilikçi ve rekabetçi bir EKONOMİ oluşturma Hükümetimizin temel hedefi olacaktır.

Gelir dağılımındaki adaletsizliğin giderilmesi yönünde çalışmalar başlatmak ve sınıflar ve katmanlar arasındaki uçurumların sosyal devlet ilkesi çerçevesinde kapatılmasını sağlayacak program ve projeler gerçekleştirmek için çaba göstermek temel önceliktir.

KKTC halkının refah seviyesinin yükseltilmesi, sürdürülebilir ve rekabet edebilir bir ekonomik yapının kurulması, istikrarlı büyüme ortamının ve mali disiplinin sağlanması, istihdam artırıcı politikaların benimsenmesi ve tasarrufların yatırıma dönüşmesinin sağlanması ekonomik vizyonun önemli unsurlarıdır. Bu amaçla,

Ülkenin sosyal ve ekonomik gelişimini bu hedefe bağlı olarak planlamak amacıyla kamuyu, özel sektörü ve sivil toplumu katılımcı bir anlayışla bir araya getiren Sosyal ve Ekonomik Konsey, üç yıllık ekonomik programı hükümetin kurulmasından itibaren dört ay içerisinde hazırlayacaktır.
Ekonomi alanındaki temel vizyona ve belirlenen plana ulaşmak, geliştirilen politikaları etkin şekilde hayata geçirmek için, Ekonomi, Maliye, İçişleri ve Çalışma ve Tarım, Doğal Kaynaklar ve Gıda bakanlıkları ile Merkez Bankası, DPÖ ve Kalkınma Bankası’nın katılımıyla oluşturulacak Ekonomi Koordinasyon Kurulu’nun çalışması sağlanacaktır.
Ekonomi Koordinasyon Kurulu ve Reel Sektör Danışma Kurulu sekretaryası daha da geliştirilecek ve işlevselleştirilecektir.
Ekonomideki yatırımların programlanması ile büyümeyi sağlamak için altı ay içerisinde yatırım strateji belgesi hazırlanacak ve 30 ay içerisinde özel sektör yatırımlarının GSYİH’nın %15’ini; kamu yatırımlarının %5’i oluşturması, toplamda ise % 20’nin yakalanması hedeflenecektir.
Yatırım ve Geliştirme Ajansı (YAGA) yatırım taleplerini artıracak ve gelen taleplere daha etkin yanıt verecek şekilde güçlendirilecektir.
On sekiz ay içinde yapılacak yasal düzenlemeyle, Rekabet Kurulu, görevlerini eksiksiz yapabilmesine yardımcı olacak olan hizmet birimlerine ve teşkilat yapısına kavuşturulacaktır. Yasa değişikliği tamamlanana kadar ihtiyaç duyulan uygun nitelikli personel ilgili Bakanlık tarafından karşılanacaktır.
Piyasalarda tekelleşme ve kartelleşmelere karşı bağımsız ve etkili denetim yapabilmesinin sağlanması amacıyla, Rekabet Kurulu’na mali özerklik kazandıracak bütçe gelir kalemleri belirlenecek ve konuyla ilgili yasal değişiklikler on sekiz ay içerisinde tamamlanacaktır.
Devlet yardımlarının Rekabet Yasası’nda yer aldığı şekilde ölçülebilir ve denetlenebilir bir yapıya kavuşturulması amacıyla Rekabet Kurulu ve ilgili bakanlıklar arasında uyum ve koordinasyon çalışmaları ivedilikle başlatılacaktır.
Piyasaların daha etkin çalışmasına ve toplumun geneline dönük olumlu sonuçlar üretmesine yönelik olarak, bakanlıklar tarafından hazırlanacak mevzuat taslakları hakkında yasallaşmadan önce Rekabet Kurulu’ndan tavsiye nitelikli “rekabet değerlendirme” görüşü alınması sağlanacaktır.
Kamu yatırımlarının ülke ekonomik vizyonuna uygun alanlarda (ve özellikle alt yapı alanlarında) artırılmasını sağlamak, proje geliştirmek, fizibilite çalışmaları yapmak ve konsorsiyumların teşvik edilmesini sağlamak amacıyla bir yıl içinde Kamu Yatırım Merkezi kurulacaktır.
İstatistik hizmetlerinin uluslararası normlar ve AB normları çerçevesinde sunulmasını ve güncel, güvenilir veriler üretilmesini sağlamak amacıyla yirmi dört ay içerisinde bir bağımsız istatistik kurumu kurulacaktır.
Ülkede ürün standartlarının belirlenmesini ve denetimlerin etkili bir biçimde yapılabilmesini sağlamak amacıyla çıkarılan ürün güvenliği yasası da dikkate alınarak gerekli kurumsal yapılanma gerçekleştirilecek ve bu yöndeki mevzuat çalışmaları on sekiz ay içerisinde tamamlanacaktır.
Sürdürülebilir ve kapsayıcı bir büyüme modeli oluşturabilmek için, makro ekonomik politikalar ekonomide istikrarı sağlamak, mikro ekonomik politikalar da büyümeyi başarmak hedefiyle oluşturulacaktır.
İşletmelerin iş yapabilirliğini kolaylaştıracak fiziki ve yasal düzenlemeler tamamlanacak, tüketici haklarının, halk sağlığının ve rekabetin korunması, çevrenin korunması ve geliştirilmesi ve altyapı gereksinimlerinin giderilmesi konularına yoğunlaşılacaktır.
İş yapabilirliğin kolaylaştırılması için,
a) Piyasalara giriş kadar çıkışların da kolaylaştırılması ve hızlandırılması amacıyla iflas ve tasfiye işlemlerinde kırtasiyecilik azaltılacak, konuyla ilgili yasal düzenlemeler 12 ay içerisine yapılacaktır.
b) Dış ticaret rejiminde uygulanan izin ve lisanslama prosedürlerinin ve oluşan tarife dışı maliyetlerle zaman vergisinin minimize edilmesi, ticaret işlemlerinin elektronik ortamda yapılmasına imkan verecek düzenleme ve altyapıların oluşturulması için çalışma başlatılacaktır.
c) Gümrükleme işlemlerinde süratin ve ülke çapında yeknesaklığın sağlanması amacıyla bilgisayar sistemine geçilerek tüm gerekli işlemlerin elektronik ortamda yapılması sağlanacaktır.
d) Enerji maliyetlerini ucuzlatacak çalışmalar yapılacaktır.
e) Sübvansiyon sistemi gözden geçirilerek piyasayı bozucu etkilerden arındırılacak ve ekonomik analizi yapılarak, kaynak israfına son verilecek şekilde yeniden düzenlenecektir.
f) Vergi ve Tapu dairelerinde elektronik uygulamaya geçilecek, tapu işlemleri hızlandırılacaktır.
g) Şehir Planlama Dairesi’ndeki işlemlerin hızlandırılması için Daire insan kaynakları ve fiziksel ortam açısından güçlendirilecektir.
h) Şirketler mukayyitliği, nüfus dairesi, vergi ve tapı dairelerinde elektronik uygulamaya geçilecek ve şirket kurma işlemleri hızlandırılacaktır.
i) Şirketler Yasası, marka, patent ve coğrafi işaretlere ilişkin mevzuat güncellenecektir.
j) Şirket kurma işlemlerinde kırtasiyecilik azaltılacak ve bu işlemlerin üç gün içerisinde tamamlanması sağlanacaktır.
Ülkenin ekonomik gelişimi için genel ekonomik yaklaşım, dış pazar odaklı, katma değeri yüksek mal ve hizmetlerin geliştirilmesi olacaktır. Bunun için yenilikçi ve ürün geliştiren bir özel sektörün oluşturulması yönünde politikalar geliştirilecek ve kaynaklar bu yönde kullandırılacaktır. Kıbrıs sorunun devam etmesi nedeniyle oluşan dezavantajlı durumlar dikkate alınarak, izolasyonlardan dolayı oluşan maliyet ve diğer yükler minimize edilecek ve işletmelerin rekabet edebilirliği artırılmaya çalışılacaktır.
Ekonomide öncü sektörler yükseköğrenim ve turizmdir. Bu sektörlerde yüksek katma değer yaratmaya yönelik politikalar geliştirilecektir.
Ekonominin diğer sektörleriyle yüksek etkileşimi olması nedeniyle konut ve inşaat sektörü de öncü yükseköğrenim ve turizmin ardından öncü sektörlerden biri olarak kabul edilecektir. Bu alanda, sürdürülebilirliği ve çevrenin korunmasını ve geliştirilmesini dikkate alan politikalar geliştirilecektir.
Bilişim ve yat turizminin de orta vadede öncü sektörler arasında yer alması için politikalar geliştirilecektir.
Ekonomide tamamlayıcı (destekleyici) sektörler sanayi ve tarım ve hayvancılıktır.
Sanayi sektöründe, öncü sektörlere uygun şartlarda girdi ve ülke avantaj ve üstünlüklerini de dikkate alarak niche ürünlerle dış pazarlara erişimi sağlamak yönünde politikalar oluşturulacaktır.
Tarım sektöründe, öncü sektörlerin ihtiyaçlarını karşılayacak, erkencilik avantajını da kullanarak dış pazarlara erişimi artıracak yönde politikalar geliştirilecek, su projesinin tamamlanmasıyla yaratılacak girdi avantajının katma değeri yüksek tarım üretimine yönelmesi sağlanacaktır.
Taşınır ve taşınmaz malların icrasının etkili bir biçimde yapılabilmesi için gerekli alt yapı hazırlıkları ve düzenlemeler on iki ay içerisinde yapılacaktır.
Alacak-borç uyuşmazlıklarının mahkeme safhasına gelinmeden önce çözümlenmesine olanak tanıyacak tahkim düzenlemeleri 18 ay içerisinde yapılacaktır.
Alacak-borç ilişkileri alanında uzmanlaşmış mahkemelerin kurulması için 2016 bütçesine gerekli ödenek konulacaktır.
Kamu bankalarının yönetim şeklini özerkleştirecek, yönetim kurullarına atanmada kriterler getirecek ve kamu bankalarını yeniden yapılandırmak suretiyle sektörde daha etkili ve verimli bir şekilde çalışmalarını sağlayacak yasal düzenlemeler on sekiz ay içerisinde tamamlanacaktır.
Kooperatif merkez bankasının sahiplerine devredilmesi hedeflenmektedir. Kooperatif merkez bankasının iştiraklerinin yönetimleri iki yıl içerisinde yapılacak düzenlemelerle devletin müdahalesinden arındırılacak ve devletin bu kuruluşlar üzerindeki yetkisi denetimle sınırlı olacaktır.
Geliri Türk lirası cinsinden olan KKTC yurttaşlarına ilişkin banka kredileri, kira ve eğitim harçları gibi konularda yalnızca Türk Lirası kullanılmasını sağlayacak yasal düzenlemeler iki yıl içerisinde yapılacaktır.
Esnaf, zanaatkar, sanayici, KOBİ, çiftçi ve üretici tanımlarına açıklık getiren yasal düzenlemeler bir yıl içerisinde yapılacaktır.
İş yeri açma ve iş yapma kurallarının, Rekabet Hukuku’na ve AB uyum sürecinin bir parçası olan İş Kurma Serbestiyeti mevzuatına uygun olarak, tüm sektörleri ve meslek dallarını içerecek ve nüfus ve alım gücü gibi kriterler çerçevesinde belirlenecek bir şekilde düzenlenmesi iki yıl içinde tamamlanacaktır.
Kooperatifleşme her alanda teşvik edilecek ve yaygınlaştırılacaktır. Köylerde, el tezgahlarında, atölyelerde ve evlerde yapılan katma değeri yüksek ürünlerin izlenebilirliği sağlanacak, standartları denetlenerek, bir süreklilik içinde toplanmasının, dağıtılmasının ve pazarlanmasının sağlanması için projeler üretilecektir.
İşyeri standartlarını belirleyecek yasal düzenleme bir yıl içerisinde yapılacaktır.
Sanayi bölgelerinin yönetiminin özerkleşmesini sağlayacak taslak bir yıl içerisinde yasalaştırılacaktır.
Yirmi dört ay içerisinde Mağusa Limanı’nda özerk liman yönetimi kurulacak ve limanın modernizasyonuna ilişkin çalışmalar başlatılacaktır.
Basın sektöründe yaşanan ve KKTC’de basın özgürlüğünü tehdit eder düzeye ulaşan haksız rekabetin etkilerinin azaltılması amacıyla, bir yıl içinde, belirlenecek ithal ürünlere konulacak bir fon Maliye Bakanlığı’nda toplanacak ve düzenlenecek kriterler çerçevesinde bu fonda toplanan paradan yazılı ve görsel basına adil bir biçimde destek aktarılacaktır.
İlgili bakanlık bünyesinde, BRT’nin ve özel radyo televizyon kuruluşlarının da katılımıyla düzenli toplantılar yaparak KKTC’de görsel yayıncılığın vizyonunu belirleyecek ve bu alandaki sorunlar için çözüm önerileri üretecek bir kurul oluşturulacaktır.
Kaliteden ve tüketicinin korunmasından ödün verilmeksizin katma değer derinliği olan yerli ürünlerin korunmasını sağlamak için gerekli çalışmalar altı ay içerisinde başlatılacaktır.
Uluslararası lisanslı bir denetim kuruluşunun telekomünikasyon dairesini denetlemesi için üç ay içerisinde girişim yapılacaktır.
Şirketler Mukayyitliği, Sanayi Dairesi ve Ticaret Dairesi teşkilat yasaları kamu reformu çerçevesinde gözden geçirilecek ve gerekli düzenlemeler yapılacaktır.
Tasarrufların artırılmasına ve lüks tüketimin azaltılmasına yönelik düzenlemeler uygulamalar yapılacaktır.
Ülkemizin büyüme potansiyelinin artırılması amacıyla, üretim faktörlerinin öncelikli sektörlere yönlendirilmesi ve sanayileşmenin yerel tarım ürünlerimizin etkin değerlendirmesine de öncelik verilerek teşvik edilmesine önem verilecektir.
Esnaf ve KOBİ işletmelerinin mal veya hizmet üretiminin artırılması ve ihracat potansiyellerinin ortaya çıkarılması amacı ile markalaşma, eğitim, Ar-Ge, finansman ve ihracat modelleme çalışması yapılacaktır.

Sayın Başkan, Değerli Milletvekilleri,

SANAYİDE temel hedef, başta hafif sanayi ve tarımsal sanayi alanında olmak üzere ithalatı minimize ederek, kobiler bağlamında girişimciliği etkili bir biçimde destekleyerek ve ihracat potansiyelini harekete geçirerek, milli gelire ve istihdama önemli katkı yapan, verimliliği yüksek, nitelikli işgücüne ve gelişmiş bir yatırım ortamına sahip bir sektör yaratmaktır. Bu amaçla,

Organize Sanayi Bölgeleri (OSB) ve şehir içi atölye/fabrika binaları ile ilgili yönetsel, çevresel ve altyapı bağlamındaki sorunlar minimize edilecektir. Bu amaçla, ilgili uzmanlardan teknik destek de alınarak ‘KKTC’deki OSB’lerin Mevcut Durumlarının Tespiti, Değerlendirilmesi ve Çözüm Önerileri” ile ilgili bir çalışma grubu-komisyonu kurulup söz konusu sorunların çözümü yönünde somut adımlar atılacaktır.
Mevcut durumda Bakanlık ve Belediyelerin OSB’lerle ilgili görev, yetki ve sorumlulukları incelenerek, KKTC için OSB yönetim modeli ve mevzuatı 12 ay içerisinde hazırlanacaktır.
Sanayicilerin ihracat ve ithalattaki sorunlarını azaltmak amacıyla, Maliye Bakanlığı, Ticaret Dairesi, Gümrük Dairesi, KTSO, KTTO ve KTEZO’nın müştereken bu şikayetleri değerlendirmeleri ve bu konuda gerekli mevzuatın düzenlenmesi sağlanacaktır.
İş insanları ve gümrük görevlileri için İthalat ve İhracat Mevzuatı ile ilgili eğitim programları düzenlenecek ve yasal düzenleme ve otomasyon çalışmalarının hızlanması sağlanacaktır.
Gümrüklerde tek vardiya sisteminin değişmesi için gerekli adımlar altı ay içerisinde atılacaktır.
Modernizasyon ve Otomasyona yönelik tevsii yatırımı yapmak isteyen işletmelerin hibe ve kredi desteklerinden yararlanmaları daha da teşvik edilecektir. Teknoloji yatırımına ve enerji verimliliğine yönelik yatırımlar da ayrıca desteklenecektir.
Enerji tasarrufu ve alternatif enerji kaynakları ile ilgili çalışmaların sanayi bölgelerinde ve tesislerinde başlatılıp uygulamaya konulması sağlanacaktır. Bu konuda teşvik programlarının Güney Kıbrıs ve Türkiye modellerinde olduğu gibi bankalar aracılığıyla faiz destekli ve uzun vadeli yatırım programları şeklinde başlatılması sağlanacaktır.
Özellikle mikro ve küçük boy kobilere yönelik tasarlanan programlarda, devlete karşı birikmiş yükümlülükler yeniden yapılandırılacak, ölçek bazlı muafiyet ve indirimler uygulanacak ve söz konusu işletmelerin finansmana erişimi kolaylaştırılacaktır.
Ülkede faiz destek ve hibe programlarını etkin bir şekilde sürdüren Ekonomi Bakanlığı Bünyesindeki KOBİ Geliştirme Merkezi (KOBİGEM) 9 ay içinde yasallaştırılarak kurumsal yapısının yeterli kapasite ile oluşturulması sağlanacaktır. Söz konusu yapının yasallaşması ile birlikte, tüm destek programları bir çatı altında toplanacak ve siyasetten bağımsız destek programlarının sürdürülebilirliği sağlanacaktır.
Kooperatifleşme ve benzeri kümelenme oluşumları ile ilgili olarak mevzuat hazırlıkları ve teknik çalışmalar altı ay içinde başlatılacak ve bu yöndeki adımların çeşitli destek programlarıyla (hibe, faiz…) desteklenmesi sağlanacaktır. Ülkemizde her ürün için her sanayicinin paketleme makinesi almasının yatırım anlamında karlı olmadığı görülmektedir. Bu konuda ortak üretim-paketleme veya yarı kooperatifleşmiş bir model üzerine çalışılabileceği gibi, markalaşma ve paketleme konusunda kümeleme çalışmaları da yapılabilecektir.
Teknoparklarla ilgili mevzuattan ve işleyişten kaynaklanan eksiklikler ve sıkıntılar tespit edilerek sorunlar giderilecektir.
Sanayi alanında faaliyet gösterebilecek genç ve üretken yurttaşlarımızın ülkeye dönmesinin sağlanması ve genç girişimcilerin desteklenmesi amacıyla kapsamlı destek programları hazırlanacaktır.
İhracat geliştirme strateji belgesi hazırlanacaktır.
Yatırım ortamının iyileştirilmesi projesi gözden geçirilerek yeniden canlandırılacaktır.
Hibe programları, ihracat kapasitesinin artırılması, bilişimin ve yazılımın kullanımının teşvik edilmesi, markalaşmanın desteklenmesi ve katma değeri yüksek yerli üretimin artırılması vizyonu ile yeniden yapılandırılacaktır.
2016-2108 Ekonomik Programı çalışması, hükümetin bu programda belirlenen vizyonu dikkate alınarak sürdürülecektir.
İhracatçılar Meclisi Yasası bir yıl içerisinde Meclis’ten geçirilecektir.
Güney Kıbrıs ile var olan ticaretin geliştirilmesine ve ticaret kaymasına yönelik yeni stratejiler belirlenmek üzere sektörlerle görüşülerek yeni strateji belgesi hazırlanacaktır.
Milli gelir üzerinde önemli etkisi olan sermaye yatırımlarının etkin bir şekilde artmasını teşvik etmek kapsamında özel sektör yatırımlarına yönelik teşvik sistemi gözden geçirilerek iyileştirilecek ve daha da geliştirilecektir.
Kayıt dışı ekonomi ile etkin mücadele kapsamında dış ticaretle ilgili düzenlemeler de yeniden gözden geçirilecek, yurt dışından hazır uygulama amacı ile bireysel ithal edilen sanayi ürünlerinin ortadan kaldırdığı yerel katma değer oranında vergi ve gümrük tarifesi uygulaması yapılacaktır.
Dış ticaret uygulamalarına ilişkin süreçler basitleştirilecek, dökümantasyon azaltılacak ve elektronik işlem kolaylığı getirilerek verimlilik sağlanacaktır.
Hizmetler sektörünün gelişimi için ilgili sektörlerle bir araya gelinerek gerekli çalışmalar yapılacak ve strateji belgesi hazırlanacaktır.
Tarımsal sanayinin geliştirilmesi ve üretimin dışsatım odaklı planlanmasına önem verilecektir.
Ekonomi politikalarında milli gelirin artırılması, istihdam ve refahın artırılması hükümetimizin temel öncelikleri arasındadır. Buna bağlı olarak:
a) İstihdamı özendiren ve teşvik eden, refah artışı hedefleyen;
b) Sanayide üretim teknolojisinin gelişimini, iş gücü verimliliğini ve kapasite kullanımını hedefleyen;
c) Mal ve hizmetlerin dışsatımının artırılmasını hedefleyen politikalar benimsenecektir.

Sayın Başkan, Değerli Milletvekilleri,

Ülkemizde SAĞLIK ciddi bir sorun olmaya devam etmektedir. Bu alanda, yurttaşların ihtiyaçlarına yanıt verecek bir sağlık sistemi yaratabilmek için gerekli reformları yapmak temel hedeftir. Bu amaçla,

Genel Sağlık Sigortasının mali yük analizi, üç ay içerisinde planlanmış olduğu şekilde 3 yıllık geleceği de öngörerek hazırlanacak ve finansal boyutu ve destek uzlaşısı sağlanmış olan fon yapısı ve reform programı TC Teknik Heyeti ile görüşülüp kesinleştirilecektir.
Genel Sağlık Sigortası (GSS) Yasası dokuz ay içerisinde çıkarılacak ve gerekli kurumsal yapı oluşturulacaktır.
Kamu Sağlık Çalışanları (değişiklik) Yasası altı ay içerisinde çıkarılacak, özerk hastane modeli, sağlık çalışanlarının hastane ve sağlık kurumlarını yönetmesi, devletin sadece denetleyici ve yönlendirici olacağı, etkin hastane modelleri hayata geçirilecektir.
Döner Sermaye Yasası altı ay içerisinde çıkarılacaktır.
Hasta Hakları Yasası bir yıl içerisinde çıkarılacaktır.
Hastanelerde uygulamaya başlanan otomasyon sistemi, dokuz ay içerisinde, periferi hastanelerini, özel klinik ve hastaneleri, eczaneleri ve laboratuarları da içine alacak şekilde yaygınlaştırılacak ve uygulamaya geçirilecektir.
Dokuz ay içerisinde GSS ve Döner Sermaye uygulamaları ve mesai sonrası devlet hastanelerinde özel hasta bakma prosedürleri kamu sağlık kurumlarında uygulamaya girecektir.
On sekiz ay içerisinde GSS, özel klinik, hastane, eczane ve laboratuarlardan da hizmet almaya başlayacaktır.
Tıp fakültelerinde okuyan öğrencilerin acil hekimliği, onkoloji, adli tıp ve nefroloji gibi hekim ihtiyacı bulunan alanlara yönlendirilmesi için çalışma başlatılacaktır.
Koruyucu hekimlik uygulamalarının hayata geçirilmesi ve özellikle birinci basamak sağlık ocaklarında, kanser, kalp damar, obezite, diyabet, erken puberte eğitim programları uygulanması ve tarama testleri yapılması için çalışma başlatılacaktır.
Aile hekimliği sisteminin geliştirilmesi için çalışma başlatılacaktır.
Sağlık ocakları ve perifer hastaneler gözden geçirilecek ve hastaların kendi bölgelerinde sağlık hizmeti alabilmeleri sağlanacaktır.
Akıl Hastalıkları Yasası bir yıl içerisinde değiştirilecek ve Barış Sinir Ruh Hastanesinin iyileştirilmesine öncelik verilecektir.
On sekiz ay içerisinde alkol ve madde bağımlıları için tedavi, rehabilitasyon ve topluma kazandırma merkezi kurulacaktır.
Altı ay içerisinde yayımlanacak bir genelge ile antibiyotiklerin reçeteyle satılması sağlanacaktır.
Lefkoşa’ya yeni bir merkez hastane inşa etmek temel hedef olacak ve bu konuda başlatılan çalışmalar süratle tamamlanacaktır.
Randevu sisteminde karşılaşılan birtakım sıkıntıların giderilebilmesi için sistem gözden geçirilecektir.
Diyaliz hastalarının tümünün evden merkeze merkezden de eve taşınması sağlanacaktır.
Organ nakli ile ilgili tüm hazırlıklar tamamlanmış olup ameliyatlar en kısa zamanda başlatılacaktır.

Sayın Başkan, Değerli Milletvekilleri,

Yaşayabilir kârlı bir üretim; çevresel kalitenin bu üretimler sırasında korunması; var olan doğal kaynakların üretim aşamasında etkili kullanılmasının sağlanması; tüketicilere sağlıklı, yüksek kalitede ve uygun fiyatlarda gıda üretilmesi; üreticilerimizin ve kırsal kesimin yaşam kalitesinin yükseltilmesi ile üretimin kuşaklar boyu devamlılığının sağlanması hükümetimizin TARIMSAL ÜRETİM alanındaki vizyonudur.

Turizm ve yükseköğretime girdi sağlayan, katma değeri yüksek ürünlerin ihracatına odaklanan, gıda alanında üretici ve tüketici faydasını en üst düzeyde sağlayan, sürdürülebilir bir tarım sektörünü oluşturmak hedeflenmektedir. Bu amaçla,

Çiğ süt üzerinden sağlanan fiyat desteği ve buna bağlı kota sistemi bütçe olanaklarına bağlı olarak 12 ay içerisinde revize edilecektir. Kota sisteminin amacı, küçük ve orta büyüklükteki rantabl işletmelerin çoğalmasını sağlamak olacaktır.
Kısa ve orta vadede inek sütüne verilen destek oransal olarak azaltılacak ve küçükbaş sütüne verilen destekler artırılacaktır.
Açık süt üretimi kısa vadede azaltılıp orta vadede kaldırılacak; bu bağlamda, daha önceden de üzerinde çalışılmış ve ihtiyacı tespit edilen bölgelere yerleştirilmiş olan ortak tank sistemi ivedilikle hayata geçirilecektir. Üreticilerin küçük ölçekli süt soğutucularına ve süt sağım sistemlerine sahip olması amacıyla destekler 3 ay içerisinde verilmeye başlanacaktır.
Orta vadede süt fiyatı üzerinden sağlanan fiyat desteği kaldırılarak, yerine pek çok ülkede olduğu gibi doğrudan gelir desteğine geçilecektir.
Tarım sektörünün ülke ekonomisinin lokomotifi olan hizmetler sektörünün bir tamamlayıcısı olma özelliği de dikkate alınarak, ithalat rejimi gözden geçirilip özellikle yaygın tüketilen gıda ürünlerinde piyasayı ucuzlatıcı adımlar atılacaktır.
Tarım sektörüne sağlanacak desteklerle ilgili alanlarda tarımsal ürün işleme kapasitesini geliştirecek yatırımlar hayata geçirilecektir. Bu yapılırken, üretim kapasitemiz ve ürün işleme teknolojilerinin rantabl çalışma ölçekleri de dikkate alınacaktır. Bu bağlamda üreticilerin ortak hareket etmesini sağlayacak adımlar için gerekli stratejik çalışmalar yapılacak ve kamunun çeşitli destek programlarında kooperatifçiliğe ve benzeri ortak hareketlere etkin destekler sağlanacaktır.
Tarım müdahale kurumlarının piyasadaki rolleri gözden geçirilerek, çalışma prensiplerinin ve uyguladıkları fiyat politikalarının esnek ve görev zararlarını minimize edecek şekilde yeniden kurgulanması sağlanacaktır. Bu noktada amaç, mevcut tek fiyat sistemi terk edilerek, sektörün erkencilik avantajını realize etmesine olanak tanıyacak esnek fiyatlandırma sisteminin hayata geçirilmesi olacaktır.
Tarım sigortası alanında, sigorta kapsamına girmeyen ürünleri de kapsayacak şekilde, özel tarım sigortası sistemi de dahil olmak üzere alternatif sistemler gerek yasal gerekse de teknik anlamda hazırlanacak ve hayata geçirilecektir.
Genel Gıda ve Yem Yasası’nın öngördüğü Risk Değerlendirme Kurulu bir ay içerisinde oluşturulacak ve gıda güvenliği ile ilgili tüzükler çıkarılarak acilen hayata geçirilecektir. Bağımsız çalışabilecek bir denetim ve kontrol sistemini etkin kılacak ve aynı zamanda yetki karmaşasına son verecek bir idari yapılanma üzerindeki çalışmalar üç ay içerisinde başlatılacaktır.
Gerekli yasal düzenlemeler yapılarak gıda güvenliği ile ilgili daireler ve kadrolar Tarım Bakanlığı altında kurulacak Gıda Güvenliği Dairesi’nde toplanacaktır. Bu Daire, aktif biçimde çalışmaya başlamasıyla birlikte, gıda güvenliği alanındaki tek otorite haline getirilecektir.
Arazi toplulaştırılması teşvik edilecek ve gelecek olan su da dikkate alınarak yeni ve kapsamlı bir tür değişikliği programı geliştirilecektir. Tür değişikliği programı ülkeye ithal edilen ürünler dikkate alınarak hazırlanacak ve dünya pazarlarında potansiyeli olan alternatif ürünler tercih edilecektir.
Hal Yasası, tüzükleriyle birlikte on sekiz ay içerisinde çıkarılacaktır.
“Ambalajlanmış kaynak suyu ve içme suyu yasası” altındaki gerekli tüzükler dokuz ay içerisinde çıkarılacaktır.
Hayvan hastalıkları ile mücadele programlı ve kararlı bir biçimde sürdürülecektir.
İzlenebilir bir tarım sektörü oluşturmak için gerekli olan Entegre Tarım Bilgi Sistemlerinin oluşturulması amacıyla başlatılan çalışmalara devam edilecektir.
Damızlık işletmelerinin kayıt altına alınması, soy kütüğü kayıt sisteminin kurulması ve desteklerin buna göre şekillendirilmesi sağlanacaktır.
Tarım sektöründe ülkemize özgü ürünlerde (narenciye, patates, enginar, zeytin ve harup gibi) ileriye gidilmesi için Tarım Master Planı ve Tarım Stratejileri Belgesi çalışmaları 12 ay içerisinde tamamlanarak paydaşların görüşlerine açılacaktır.
Hellim üretimi ve ticaretinin AB standartlarında yapılması ve hellimin coğrafi işaret tescilinde belirlenen kurallara uygunluğunun sağlanması amacıyla KKTC Süt Sektörü ve Hellim Ticaretine ilişkin olarak hazırlanan eylem planı kapsamında süt ürünlerine yönelik atılması öngörülen adımlar hayata geçirilecektir.
Hellim üretilmesinde küçük baş hayvan sütünün önemi nedeniyle küçükbaş hayvancılığın geliştirilmesi için gerekli önlemler alınacaktır.
Tarım ürünlerinde fiyat dalgalanmalarının olumsuz etkisinin ortadan kaldırılmasına ve ürün arzı ile çiftçi gelirlerinde istikrar sağlanmasına yönelik olarak piyasa düzenleme mekanizmaları oluşturacak ve yaygın olarak tüketilen gıda ürünlerinde piyasayı ucuzlatıcı adımlar atılacaktır.
Organik ve iyi tarım uygulamaları ile sertifikalı üretim konularına verilen destek artırılacaktır.
Ülkenin sahip olduğu arıcılık potansiyeli değerlendirilecek ve arıcılıkla ilgili en önemli sorunlar olan verimlilik, nitelik ve uluslararası standartlara uygun üretim konularında destek sürdürülecektir. Sektör, bal ve diğer arıcılık ürünlerine yönelik taleplerin karşılanması yönünde yeniden yapılandırılacaktır.
Balık avlanması ve balık çiftliklerinde üretilen balıkların ülkemiz pazarlarında etkin bir biçimde kullanılması için eksik olan alt yapı hizmetlerinin tamamlanması amacıyla gerekenler yapılacak, bu konularda denetimler artırılacaktır.
Tarım sektöründe uygulamada olan vergisiz akaryakıt destek primleri yerine ‘tarım akaryakıtı’ sisteminin uygulamaya girmesi için yasal hazırlıklar 6 ay içerisinde tamamlanacak, 2016 yılı içerisinde uygulamaya geçilecektir.

Sayın Başkan, Değerli Milletvekilleri,

MADENCİLİK ve TAŞOCAKÇILIĞI bir yandan ülke kaynaklarının doğru ve verimli değerlendirilmesi, diğer yandan da çevrenin korunması ve geliştirilmesi ve gelecek kuşaklara yaşanabilir bir çevre bırakılabilmesi açısından son derece önemlidir. Bu hedefler arasında doğru dengenin kurulabilmesi amacıyla,

Ülkemizde eksikliği bulunan maden mühendislerinin yetiştirilmesi için üniversite çağına gelen öğrencilerin teşvik edilmesi sağlanacaktır.
Bu açık kapatılıncaya kadar ocak denetimlerinin artırılabilmesi amacıyla KTMMOB ile iş birliği içerisinde çalışılacak, 6 ay içerisinde Fasıl 270 Maden ve Taşocakları Yasası’nda yapılacak değişiklikle Teknik Nezaretçilik sistemi hayata geçirilecek ve teknik nezaretçi bulundurulmayan sahalarda maden işletme ve üretimi faaliyetlerinde bulunulması yasaklanacaktır.
Bu değişiklikle eş zamanlı olarak Maliye Bakanlığı bünyesinde “doğaya yeniden kazandırma fonu” kurulacak, taş ocaklarında yapılan üretim miktarı bazında alınacak fonlardan yararlanılarak terk edilmiş ocakların rehabilitasyonu sağlanacak ve mevcut ocaklarda rehabilitasyon yasal zorunluluk haline getirilecektir.
Yapılacak denetimlerle mevcut ocakların işletme projesine dayalı olarak işletilmeleri temin edilecek ve bu alandaki mühendislik hizmetlerinin uygulamada yer bulması için 6 ay içerisinde yasal değişiklikler tamamlanacaktır.
Denetim sisteminin kısa süre içerisinde etkinleştirilmesi sonrasında ülkemizde sürdürülen madencilik faaliyetlerinin; günü birlik kararlarla yönetilmesinin önlenmesi, çağdaş normların ülkemizde hayat bulması, maden arama, işletme ve ruhsatlandırma çalışmalarının düzenlenmesi ve çevresel etkilerin giderilmesi amacıyla 18 ay içerisinde yeni bir maden ve taş ocakları yasası hazırlanacaktır.
Ülkesel Fiziki Planda belirtildiği üzere doğal kaynakların 2 yıl içerisinde haritalandırılması ve gelişim planlarının bu harita göz önünde bulundurularak hazırlanması sağlanacaktır.
Lefke bölgesinde maden ocaklarının artıklarının ve rafineri tesisinin yarattığı kirliliğin giderilmesi için yapılan proje ve hukuki düzenlemeler gözden geçirilecek ve bu çevre sorununun giderilmesine ilişkin çalışmalar belirli bir programa bağlanacaktır.
Taş ocağı tesis etki alanlarında emisyonların Hava Kirlenmesi Katkı Değerinin (HKKD) belirli zaman aralıklarında düzenli olarak hesaplanmasını ve işletmeden kaynaklanan tozun nedeni olan patlatma, sökme, yükleme, nakliye, boşaltma, depolama, kırıcı işlemlerine önlem alınmasını zorunlu kılacak düzenlemeler yapılacaktır.

Sayın Başkan, Değerli Milletvekilleri,

Ülkemizde SU KAYNAKLARININ doğru değerlendirilmesi ve suyun doğru, etkili ve verimli kullanılması yaşamsal önemdedir. Bu amaçla,

Türkiye’den gelecek olan yıllık 75 milyon metreküp suyun mevcut su kaynaklarına entegre edilmesi ve entegre su kaynakları yönetimi için su ile ilgili tüm Bakanlıkların ve Belediyelerin sürekli istişare içinde olması sağlanacaktır.
Türkiye’den gelecek olan suyun herhangi bir sebepten dolayı çok uzun süre (3-4 ay) aksaması durumunda eski sistemden faydalanabilmek için içme suyuna uygun şu an kullanılan kuyuların ve iletim hatlarının çalışır durumda tutulması sağlanacaktır.
Türkiye’den ülkemize ulaşması beklenen yıllık 75 milyon metreküp suyun tarım amaçlı kullanılacak olan miktarının Güzelyurt akiferine yapacağı katkıları maksimize etmek için teknik ve bilimsel çalışmalar başlatılacak ve Güzelyurt akiferinin hem nitelik ve hem de niceliğinin artırılması sağlanacaktır.
75 milyon metreküp suyun içme ve kullanma amaçlı kullanılacak olması Beşparmak Dağları akiferindeki mevcut su kuyularının minimum kapasitede kullanılmasını sağlayacaktır. Bu fırsat, teknik çalışmaların başlatılması ile birlikte yağmur sularının akifere yapacağı beslenme miktarını maksimize edecektir. Bu çalışmalarda hedef Beşparmak Dağlarının üzerindeki pınarların yeniden akar duruma gelmesini sağlamaktır.
Türkiye’den gelecek olan suyun tarım sektöründe kullanımı için hazırlanan taslak sulama projesi gözden geçirilerek mevcut sisteme entegresi sağlanacaktır.
Ülkenin bütününü kapsayan su yönetim planı altı ay içerisinde hazırlanacaktır.
Su kaynaklarının etkin, verimli, sürdürülebilir, eşitlikçi, güvenilir ve kaliteli yönetimini uygulamaya geçirebilmek ve bu alanda etkili denetim uygulayabilmek için bir yıl içerisinde Su Yasası çıkarılacak ve özerk Su Yönetimi kurulacaktır. Su Yönetiminin KKTC Meclis’inde temsil edilen tüm siyasi partilerin, belediyelerin, paydaş Devlet Kurumlarının ve paydaş Sivil Toplum Örgütlerinin temsil edileceği demokratik bir yapıya sahip olmasına özen gösterilecektir.

Su kaynakları ile ilgili bölüm Çevre Yasası kapsamından çıkarılıp Su Yasası kapsamına alınacaktır.

Halen suyun yönetilmesi ile ilgili çalışan Su İşleri Dairesi’nin yeniden yapılandırılması ve daha etkin ve verimli çalışabilmesi için ivedilikle hizmet içi eğitim gereksinimleriyle kapasite artırımının gerçekleştirilmesi sağlanacaktır.
Jeoloji ve Maden Dairesi Su Yönetimi’ne katkı sağlaması amacıyla güçlendirilecek ve yeniden teşkilatlandırılacaktır.
Avrupa Birliği Su Direktifinde yeraltı ve yerüstü su kaynaklarının kalitesi ile ilgili öngörülen izleme, iyileştirme ve koruma prensipleri uygulamaya konulacaktır.
Bilginin paylaşılması ve su kaynakları ile su kaynaklarının birebir ilgili olduğu Jeoloji, Meteoroloji ve Tarım konularında sağlıklı envanterin oluşturulabilmesi için gerekli olan hidrolojik, hidrojeolojik ve meteorolojik veri tabanı oluşturma çabaları süratle tamamlanacaktır.
Yapılaşmanın yoğun olduğu bölgelerde taşkın risk haritaları hazırlanacak ve plansız yapılaşmanın yarattığı riskler minimize edilecektir.
Çalıştırılmakta olan mevcut atık su arıtma tesislerinde arıtılan suların çıkış suyu kalitesi denetim altına alınarak gerekli kaliteye getirilecek ve elde edilen suyun tarım amaçlı sulamada kullanılması için gerekli yatırımlar ve çalışmalar yapılacaktır.
Yeraltı suyu kaynaklarının yağmur suyundan daha etkili bir şekilde beslenebilmesi amacıyla inşa edilen yapay göletlerin en verimli hale gelmesini sağlayacak teknik çalışmaların yanında bu tür göletlerin sayısını artıracak politikaların teşvik edilmesi sağlanacaktır.
Su kullanımının verimini artırmak amacıyla sulama birliklerinin etkin denetimi sağlanacaktır.
Su şebeke sistemlerinde su kayıplarının yol açtığı verim düşüklüğünü minimize etmek amacıyla yenileme çalışmalarına hızlandırılarak devam edilecek ve belediyelerin su kayıplarının izlenmesi konusunda etkin katılımı sağlanacaktır.
Dere yatakları üzerinde teknik çalışmalar başlatılarak suyun kontrollü bir şekilde toplanmasını veya denize ulaşımını sağlayacak altyapı çalışmaları yapılacaktır.
Tüm yerleşim birimlerinde su kaynaklarının kirleticisi olarak görülen pissu atıklarının kanalizasyon sistemlerinin geliştirilmesiyle minimize edilmesi sağlanacaktır.
Sanayi tesislerinden kaynaklanan atık suların yönetimi ile ilgili esaslar ve standartlar Çevre Yasası kapsamına alınacaktır.

Sayın Başkan, Değerli Milletvekilleri,

TURİZMDE temel hedef, “sürdürülebilir turizm” ilkesi üzerine kurulmuş bir planlama yaklaşımıyla, orta ve uzun vadeli hedefleri belli olan, kitle turizmi yanında markalaşmış alternatif turizmi de gündemine alan, turizmin gelişimini çevrenin korunması ve geliştirilmesiyle birlikte tasarlayan ve ayrıca yerel üretim ve istihdamı en üst düzeyde kullanan bir sektör yaratmaktır. Bu amaçla,

Özerk turizm yönetimi yirmi dört ay içinde kurulacaktır. Sektörün katılımını sağlayacak bir örgüt modelinin alt yapısı kurulacaktır.
Ulaşım teşvik sistemi ihtiyaca göre değiştirilecektir. Yatırım teşviklerinde, master plan çerçevesinde, küçük ve orta ölçekli işletmelere dayalı bir stratejiye geçiş sağlanacaktır.
Turizm sektöründe girişimcilik desteklenecek ve sektörün rekabet koşullarının iyileştirilmesi sağlanacaktır.
Turizm sektörünün yatırım ortamının iyileştirilmesi ve rekabet edebilirliğin sağlanması amacıyla bürokrasi azaltılacak, mevzuat uygulanarak maliyetlerin düşürülmesi için imkanlar yaratılacaktır.
Konaklama sektöründe özellikle küçük ve orta ölçekli konaklama tesislerinde standartları yükseltici yatırım teşvikleri verilecektir.
Turizmde markalaşmış bir “Kuzey Kıbrıs” için gerekli strateji beşer yıllık planlar halinde hazırlanıp hayata geçirilecektir.
Kalifiye eleman açığının kapanması için sektör ve üniversitelerin paydaşı olduğu bir modelle OTEM, araştırma, geliştirme ve eğitim merkezi olarak yeniden yapılandırılacaktır.
Yeniden yapılanma ve turizm mevzuatına ilişkin düzenlemeler konusunda dünya ekonomik formunun turizm rekabet kriterleri referans alınacaktır.
KKTC turizm master planı güncellenip, gerekli alt yapıların oluşması için projelendirilecektir.
Turizme ayrılan fonlar rekabet halinde olduğumuz ülkelerdeki oranlar da dikkate alınarak gözden geçirilecek ve rekabet gücümüz artırılacaktır. Ayrıca uzun vadede, sektörün gelişimini sürekli kılmak adına verilen destekler, turizm sektörünü geliştirmek isteyen benzer ülkelerin ülkesel ve bölgesel tanıtıma ayırdıkları seviyelere kalıcı bir şekilde yükseltilecektir.
Yarım kalmış ve Kalkınma Bankası kaynaklı sorunlu oteller yeni bir program çerçevesinde turizme kazandırılacaktır.
Sektörde başta teşvik sağlananlar olmak üzere tüm tesislerin uygun yerli ürünleri tüketmeleri yasal bir zorunluluk haline getirilecek ve sistem yerel yönetim mekanizmaları da kullanılarak sıkı bir şekilde denetlenecektir.
Alternatif turizm için ‘strateji belgesi’ hazırlanıp ivedilikle hayata geçirilecektir. Sektörün maliyet yapısı dikkate alındığında, markalaşmış alternatif turizm konseptine kaymak sektör için en önemli uzun vadeli hedeftir. Bu bağlamda, başta citta slow olmak üzere, eko turizm, sağlık turizmi, kongre turizmi vs. gibi alternatif turizm alanları içerisinde ülke için öncelikli olanlar ortaya çıkarılıp sektörün gelişimi için gerekli adımlar atılacaktır. Ayrıca, eko turizm bağlamında yapılan yatırımlar ve yatırımcıların girdikleri finansal darboğaz değerlendirilerek sektörün tüm parçalarının başta pazarlama olmak üzere pek çok noktada işbirliğine gidip kümelenme vb. gibi yapılarla hareket etmeleri teşvik edilecektir.
Turizmin bir devlet politikası olarak uygulanması sağlanacaktır.

Sayın Başkan, Değerli Milletvekilleri,

İNŞAAT SEKTÖRÜ bir yandan ülkedeki en önemli ekonomik sektörlerden biri olması, diğer yandan çevrenin korunması ve geliştirilmesiyle ilişkisi nedeniyle Hükümetimizin temel meselelerinden biridir. Bu alanda temel hedef, çevreyi gözetip geliştirirken ekonomiye girdi sağlayan bir sektör yaratmaktır. Bu amaçla,

İmar Yasası, imar planlarını Şehir Planlama Dairesi ile kent belediyelerinin birlikte hazırlaması ve planlama araçlarının düzenlenmesi hedefiyle dokuz ay içerisinde değiştirilecektir.
İç ve dış yatırımcılar için herhangi bir sürpriz, keyfilik ve belirsizliğe fırsat vermemek, güvensizlik yaratmamak ve yatırım iklimini olumsuz etkilememek için İmar Yasası’nın yürürlüğe girmesinden itibaren 18 ay içerisinde tüm kentlerde Ülkesel Fiziki Plan doğrultusunda bölgesel imar planlarının hazırlanması sağlanacaktır.
İnşaat izni ve/veya onayı alma mekanizmaları yeniden gözden geçirilecek ve kırtasiyecilikten arındırılarak mümkün olduğunca basitleştirilecektir.
Merkezi idarenin ve kamu kuruluşlarının hızlı proje üretme, takip etme, kısacası proje yönetme kapasitelerinin artırılması için gerektiğinde özel sektörden ve üniversitelerimizden hizmet almalarını sağlamayı amaçlayan yasal düzenlemeler 9 ay içerisinde yapılacaktır.
Türkiye Hükümeti ile iletişim kurularak, keşif bedelleri belirli bir büyüklüğün altında olan (örneğin 50 milyon TL) proje ihalelerinin Kıbrıs’ta açılması, daha büyük projelerde, ihale Ankara’da açılsa bile, ihaleye katılımda mutlaka en az % 50 oranında Kıbrıslı bir müteahhit ile ortaklık koşulu aranması sağlanacaktır.
İş sağlığı ve iş güvenliğinin sağlanabilmesi amacıyla inşaat sektöründe sendikalaşma özel olarak teşvik edilecektir. Çalışanlarının belli bir oranı sendikalı olan müteahhitlere ihalelerde yasalarla belirlenmiş imtiyazlar tanınacaktır. Bu yöndeki yasal düzenleme dokuz ay içerisinde yapılacaktır.
İnşaatlarda iş sağlığı ve güvenliği denetimleri artırılacak, bu denetimlerde haklarında olumsuz değerlendirme yapılan müteahhitlerin ihalelerde tabi tutulacağı dezavantajlar yasalarla belirlenecektir. İşçi sağlığı ve iş güvenliği konusundaki kusurlu davranışları nedeniyle işçilerin ölümüne veya yaralanmasına sebebiyet veren müteahhitler cezai yaptırımlar ve maddi tazminatlar yanında ihaleler açısından da yasalarla belirlenmiş yaptırımlara tabi tutulacaklardır. Bu yöndeki yasal düzenleme dokuz ay içerisinde yapılacaktır.
İş Sağlığı ve Güvenliği Yasası’nın işletmelerde iş sağlığı ve güvenliği hizmetlerinin (risk değerlendirme raporunun hazırlanması, bunların takibi, alınması gereken tedbirlerin saptanması ve bunların yerine getirilmesinin sağlanması v.b) özel bürolar veya özel çalışan iş sağlığı ve güvenliği uzmanları tarafından yerine getirilmesine ilişkin düzenlemelerin uygulanması süratle yaygınlaştırılacaktır.
Ülkemizde üretilen ve ithal edilen inşaat ürünlerinin kalite kontrolünü de yapacak bir Standartlar Enstitüsü’nün kurulması için çalışma başlatılacaktır.
İnşaatların kalitesinin şantiyede denetlenmesinin sağlanması amacıyla on sekiz ay içerisinde İnşaat Denetim Yasası hazırlanacaktır.
İnşaatı tamamlanan konut ve diğer yapıların koçanlarının hazırlanması ve devir işlemlerinin hızla yapılabilmesi için gerekli çalışmalar yapılacaktır.
Avrupa Birliği uyum yasaları çerçevesinde çalışmaları sürdürülen ülkemizde üretilen ve ithal edilen inşaat ürünlerinin kalite kontrolünü denetleyecek Yapı Malzemeleri Yasası’nın, teknik kadro, finansman ve laboratuvar imkanları da oluşturularak en kısa sürede tamamlanıp yasallaşması sağlanacaktır.
İlgili mevzuat hazırlanarak, Planlama ve İnşaat Dairesi bünyesinde projelendirilip inşa edilecek kamu binaları için hizmet alımı ve kontrolörlük ile ilgili kriterler belirlenmek suretiyle, dairenin verimliliği artırılacaktır.
Ülke genelinde kullanılacak ve tüm paydaşlar tarafından kabul görecek birim fiyatlar ile birim fiyat analizlerinin yapılacak standardizasyon ve formülasyon çalışmalarının tamamlanması sağlanacaktır.
Müteahhitler Birliği ile İnşaat Encümeninin mevcut mevzuatlarının günümüz koşulları dikkate alınarak yenilenmesi ve bu kapsamda yapı sektörünün birleştirici ve denetleyici bir yapıya kavuşturulması için gerekli çalışmaların tamamlanması sağlanacaktır.
Devlet İhale Tüzüğü altında tüm yapım işlerinde kullanılmak üzere gerekli yönetmelik hazırlanacaktır.
Türkiye Cumhuriyeti ile imzalanan protokol çerçevesinde, ilgili tüm konulara ait gerekli yasal mevzuatın hazırlanması amacıyla yapılması planlanan eğitim ve çalışmaların tamamlanması sağlanacaktır.

Sayın Başkan, Değerli Milletvekilleri,

ÇEVRE alanında hedef, doğal kaynakları tüketmeden, bugünün gereksinimlerini karşılayan ama aynı zamanda gelecek nesillerin de gereksinimlerini göz ardı etmeyen, ekonomi ve çevre arasındaki dengeyi koruyan bir gelişim stratejisidir. Bu amaçla,

Bakanlar Kurulu kararıyla onaylanan AB’ye uyumlu çevre politikası hayata geçirilecektir.
İlgili sivil toplum kuruluşları, çevre örgütleri ve odalardan oluşturulacak Çevre Danışma Kurulu ve Kurul’un Çevre Bakanlığı yetkilileriyle birlikte yapacağı toplantıların esas ve usulleri altı ay içerisinde yasal zemine kavuşturulacaktır.
Çevre Yasası altındaki tüzükler 24 ay içerisinde çıkarılacaktır.
Güngör düzenli depolama alanı için yapılması öngörülen alt yapı ve üst yapı işleri 24 ay içerisinde tamamlanacak, bu süre içerisinde eksiklikler belirlenerek gerekli iyileştirmeler yapılacaktır.
Ülke genelindeki tüm çöp alanları kapatılarak rehabilite edilecektir. Katı atıkların düzgün ve düzenli bir şekilde Güngör katı atık düzenli depolama alanına getirilmesi için transfer istasyonları yapılacaktır. Yerel yönetimlere bu hususta hizmet içi eğitim verilmesi için kaynak ayrılacaktır.
Ülkedeki tüm bölgelere ait katı atık verileri toplanacaktır. Verilerin toplanmasında yerel yönetimlerle işbirliğine gidilecektir.
Evsel, endüstriyel, tıbbi, tehlikeli ve geri dönüşüme uygun atıkların yönetimi sağlanacaktır. Geri dönüşüme uygun atıkların kaynağında ayrı toplanması için yerel yönetimlerle işbirliğine gidilecektir. Geri dönüşüm veya yeniden kullanım gibi atık azaltmaya yönelik faaliyetler desteklenecektir.
Katı atık ithaline kesinlikle izin verilmeyecektir.
Kanalizasyon kurmakla yükümlü olan nüfus eşdeğeri 2000 üzerinde olan yerleşim birimlerinin, bir an önce atık su toplama ve arıtma tesisleri konusunda gerekli projeleri hazırlamaları için bütçe ayrılacak, plan ve projelerin yerel yönetimler ile birlikte hazırlanması sağlanacaktır.
Kanalizasyon sisteminin ve atık su arıtma tesislerinin, uzun vadeli ve tüm yerleşim alanlarının ihtiyacına karşılık verebilecek kapasitelere erişmesi için gerekli maddi kaynak ayrılarak hayata geçirilmesi için en kısa sürede çalışmalara başlanacaktır.
Teknecik ve Kalecik Aksa elektrik santrallerinde kaliteli yakıt (kükürt oranı %1) kullanımı sağlanacaktır. Baca gazı arıtma tesislerinin kurulması için çalışma başlatılacaktır. Bu bölgelerdeki hava kalitesi ve kontrolü sık aralıklarla yapılıp halkla şeffaf bir şekilde paylaşımı sağlanacaktır.
Girne ve Mağusa Limanlarında etkin bir çevre yönetimi kurulması için çalışma başlatılacaktır.
Potansiyel Natura 2000 koruma alanı olarak ilan edilen Beşparmaklar Bölgesi Ülkesel Fiziki Planda öngörüldüğü şekilde özel çevre koruma bölgesi alanı ilan edilecektir.
Deniz kirliliği envanter çalışması yapılacaktır. Tüm kıyılarda konusunda uzman kişilerce yürütülecek çalışmanın sonuçlarına göre kirlilik kaynakları tespit edilerek kirliliğin önlenmesi için projeler geliştirilecektir. Yapılan tüm çalışmalar halkla paylaşılacaktır.
Toprak kirliliğinin önlenmesi ve giderilmesi için,
a) Çöpleri kullanarak enerji elde edilmesi için hazırlanan fizibıl projelere destek verilecektir. Çöplerin belediyeler tarafında yakılarak insan sağlığını tehdit etmesi önlenecektir.
b) 2008 yılında Bakanlar Kurulu tarafından onaylanan Katı Atık Yönetim Planı değişen AB politikaları doğrultusunda üç ay içerisinde güncellenecektir.
c) Katı atıkların en aza indirgenmesi, yeniden kullanılması, biyolojik yeşil atıkların ayrıştırılarak kompostolaştırılması gibi yöntemlerle geri dönüşümün sağlanması atığın yakılması suretiyle bertaraf edilmesine tercih edilecektir.
d) Taslak olan Tıbbi Atıkların Kontrolü ve İmha Tüzüğü, Atık Yönetim Tüzüğü, Düzenli Depolama Tüzüğü ve Tehlikeli Atıklar Tüzüğü’nün bir yıl içerisinde yürürlüğe girmesi sağlanacaktır.
Hava kirlenmesini ölçebilecek cihazlar temin edilerek düzenli kontrollerin yapılması sağlanacaktır.
Sivrisinekle mücadelenin, kaynağında ve larva döneminde biyolojik mücadele yöntemleri kullanılarak yapılması sağlanacaktır.
Çevre Koruma Dairesi’ne verilen yasal görevlerin yapılabilmesini sağlamak amacıyla dairenin gereksinimleri karşılanacaktır.
Çevreye ilişkin suçların cezaları artırılacaktır ve ceza alan kurum, kuruluş ve kişiler kamuyla paylaşılacaktır.
Çevre bilincinin artırılmasın için yaygın çevre eğitimi çalışmaları yapılacaktır. Çevre dersi Milli Eğitim kapsamına alınarak okul öncesinden başlayarak farklı yaş gruplarından hareketle düzenlenecek eğitim ve atölye çalışmaları ile geleceğin çevre gönüllüleri yetiştirilecektir.
Özel sektör tarafından yapılan ve yaptırılan projeler yanında Devlet eliyle yapılan ve yaptırılan projelerde de ÇED Tüzüğü’ne uyulması sağlanacaktır.
Çevresel Etki Değerlendirme raporlarına yönelik değerlendirmeler gecikmeksizin halkın bilgisine getirilecektir. ÇED Tüzüğü kapsamındaki projeler ile ilgili toplantılarda kamuoyunun her tür gelişmeden haberdar edilmesi sağlanacaktır.
Ülkemizde faaliyette bulunan atık su arıtma tesislerinden çıkan suyun standartlarının ve çamurun kullanılmasına ilişkin tüzüğün Bakanlar Kurulu tarafından dokuz ay içerisinde çıkarılmasının ardından yerel yönetimlerle işbirliği içinde gerekli olan uygulamanın yapılması sağlanacaktır.
Ülkemizde yapılacak olan plan ve programların çevre üzerine yaratacağı etkinin değerlendirilmesine ilişkin Stratejik Çevresel Değerlendirme Tüzüğü’nün bir yıl içinde tamamlanarak Bakanlar Kurulu tarafından onaylanması sağlanacaktır.
Yaşam kalitesinin artırılması ve insan sağlığının korunması açısından kimyasal maddelerin imalatı, ithal edilmesi ve kullanılması sonucu oluşabilecek insan ve çevre için potansiyel zararları ve riskleri kontrol etmek ve yönetmek için hazırlanmış olan taslak Kimyasallar Yasası’nın bir yıl içinde yürürlüğe girmesi sağlanacaktır.
Ülkenin flora ve faunası ile biyolojik çeşitliliğini korumaya yönelik projeler hayata geçirilecektir.
Milli Parklar Yasa Tasarısı bir yıl içinde yasalaştırılacaktır.
Deniz kirliliği yönetimine ilişkin yasal boşluklar giderilecek, yetkili ve sorumlu kurumlar netleştirilecektir.
Deniz kazalarından kaynaklanan deniz kirliliğinin önlenebilmesi için acil eylem planları hazırlanacak ve bu planların uygulanmasında izlemenin ve denetimin etkili bir biçimde gerçekleştirilebilmesini sağlayacak yasal düzenlemeler yapılacaktır.
Ülkenin tüm kıyılarını içeren kıyı master planı ilgili üniversitelerle birlikte hazırlanacaktır.
Peynir altı suları ve diğer endüstriyel atık suların yeniden kullanımını sağlayacak projeler hazırlanacaktır.
Vidanjör sularının yarattığı sorunların çözülmesini sağlayabilmek için belediyelerle iş birliği yapılarak merkezi arıtmaların geliştirilmesi sağlanacak ve bölgesel arıtmaların kurulabilmesiyle ilgili projelerin hazırlanması için yerel yönetimlerle üniversitelerin birlikte çalışmaları özendirilecektir.
Ülkemizdeki tüm derelerin konumları haritalandırılacak, Derelerin Korunması Yasası değiştirilerek bu alandaki yetki ve sorumlulukların netleştirilmesi sağlanacaktır.
Üniversitelerin izleme ve araştırmaları sonucunda belirlenen Akdeniz foklarının aktif yuvalama alanları özel çevre koruma bölgesi ilan edilecektir.
Ülkemizde yer alan ormanlık alanların korunması ve geliştirilmesi amacıyla ağaçlandırma ve fidan üretimi çalışmalarına devam edilecek, fidan üretim tesislerinin altyapılarının yeniden planlanması ve üretim programlarının iklimsel ve toprak değerlerine göre yeniden fidan üretim programları hazırlanması sağlanacaktır.
Orman yangınlarının kısa sürede kontrol altına alınması ve erken müdahale yapılabilmesi için Orman Alanlarının Rehabilitasyonu ve Yangına Dirençli Orman Tesisi projelerinin uygulanması sağlanacaktır.
Orman yol ağı planlama çalışmaları ile mevcut ormanların korunması ve geliştirilmesi için daha etkin, aynı zamanda verimli bir ormancılık anlayışı ile çalışmalar sürdürülecektir.
Orman ekolojisine uygun düzenlemeler yapılarak, bölge halkının dinlenme ve spor ihtiyaçlarını karşılayacak, bölgede ekoturizm eksenli rekreasyonel etkinlik alanlarının yaratılması sağlanacaktır.
Orman Dairesi sorumluluğunda bulunan orman sahalarının tespiti ve Kadastro çalışmalarının tamamlanması sağlanacaktır.
KKTC Orman Bitki Envanterinin hazırlanması sağlanacaktır.
Orman Dairesi’nin 1974 sonrası oluşturduğu ağaçlandırma sahalarının bakımı yapılarak verimli orman haline getirilmesi sağlanacaktır.
Orman zararlılarına karşı entegre mücadele yöntemleri uygulanarak zararlılık derecesini azaltmak için faaliyetlere devam edilecektir.
Yapılacak planlama çerçevesinde belirlenecek orman alanlarının Harup, Badem, Zeytin, Alıç, Ahlat, Defne vb. gelir getirici ağaç türleri ile ağaçlandırılması sağlanacaktır.

Sayın Başkan, Değerli Milletvekilleri,

Kıbrıs Türk KÜLTÜRünü korumak ve yaşatmak ve diğer kültürlerle etkileşim içerisinde geliştirerek zenginleştirmek Hükümetimizin temel hedefleri arasındadır. Bu amaçla,

Kıbrıs Türk Kültürünün öz değerlerine, öz kimliğine sahip çıkılmasını sağlayan çalışmalar artırılacaktır.
Kültürel yaşamdaki faaliyetlerle, bu alanda faaliyet gösteren kurumların özerkleşmesi desteklenecektir.
Eğitim kurumları ve Kültür Dairesi arasındaki işbirliği geliştirilerek, kütüphanelerin günün koşullarına uygun hizmet verecek hale getirilmesi ve okul çalışmalarına imkan yaratması sağlanacaktır.
Çocuklarda okuma alışkanlığının artırılması için eğitsel etkinliklerin programdaki işlerliği artırılacak, gezici kütüphane sistemi yeniden hayata geçirilecektir.
Devlet Tiyatroları için gerekli binanın yapılması için girişimler başlatılacak, bina üç yıl içerisinde tamamlanacaktır.
KKTC’deki tüm sivil toplum örgütleri, kurum, kuruluş ve derneklerle yakın işbirliği kurularak tümüne fırsat eşitliği çerçevesinde destek sağlanacaktır.
Kıbrıs kültürüne sahip çıkılacak, güzel sanatlarla ilgili özendirici çalışmalar artırılacaktır.
KKTC’de yapılan festivallerin yerel yönetimlerle işbirliği kapsamında düzenlenmesi ve öz kültürümüzü tanıtacak kültürel öğelerin ön planda olduğu bir yapıya kavuşturulmaları özendirilecek ve desteklenecektir.
KKTC’nin yetiştirmiş olduğu sanatçıların daha üretken olmalarını sağlayacak projeler teşvik edilecek ve desteklenecektir.

Sayın Başkan, Değerli Milletvekilleri,

Hükümetimiz, ULAŞTIRMA, HABERLEŞME ve BİLİŞİM alanlarındaki faaliyetlerle ülke ekonomisinin kalkınmasına önemli katkılar yapmayı hedeflemektedir. Bu amaçla,

Ulaştırma alt yapısı ihtiyaçlarının karşılanmasında özel sektör katılımını artıracak modeller geliştirilecektir.
Şehirlerarası karayolu projelerinin ivedilikle ihale edilip yapılması ve standartlarının yükseltilmesi ile mevcut karayolu alt yapısı iyileştirilecek ve trafikte akıllı sistemlerin uygulanmasına geçilecektir.
Şehirler arası yollardaki trafik ve yol güvenliğini artırmak amacıyla tali yollardan ana yollara çıkışlara standart bir düzenin yerleştirilmesi sağlanacaktır.
Geceleri trafik ve yol güvenliğinin tam olarak sağlanabilmesi için şehirlerarası yolların ışıklandırılmasına ve/veya aydınlatılmasına devam edilecektir.
Çevre politikalarına ters düşmeyecek yeni marinalar ve tersaneler yapılabilmesi için gerekli çalışmalar başlatılacaktır.
Denizcilik Birimi hayata geçirilecektir. Tüm denizcilik sektörünün tek çatı altında toplanması için çalışma başlatılacaktır.
Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti Deniz Ticaret Odası’nın kurulması teşvik edilecektir.
Kent içi ulaşım altyapısı ihtiyaçlarına, belediyelerin öz kaynaklarıyla uyumlu ve ulusal standartlar doğrultusunda çözümler üretilecektir.
Bilgi toplumuna dönüşümü destekleyecek yönde bilgi ve iletişim teknolojisi alt yapısı geliştirilecek ve internet kullanımı yaygınlaştırılacaktır.
Posta sektörü, sürat, kalite, güvenilirlik ve erişilebilirlik esasları ve AB düzenlemeleri paralelinde yeniden yapılandırılacaktır.
Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti’nin kara sınırı olan batısında Yeşilırmak ile doğusunda Gazimağusa arasında kalan tüm kıyı alanları ile bu kıyıya bağlantılı kıyı kenar çizgisinden 12 deniz mili ile ölçülen ve denize doğru kapsayan deniz alanlarında geçerli olacak yeni kıyı yasası çıkarılarak uygulamaya konulması hedeflenecektir. Kıyı yasasının ve bu yasaya dayalı tüzük ve yönetmeliklerin çıkarılmasından sonra kıyı alanlarının planlanması ve yönetimi ile desteklenmesi sağlanacaktır. Kıyı alanlarının planlanması kapsamında öncelikle kıyı koruma alanları belirlenecektir.
Kıyıdan başka bir yerde yapılması mümkün olmayan ticari limanlar, cruise yolcu limanları, turizm amaçlı yat limanları, yelken okulları, yat kulüpleri, balıkçı barınakları, balık çiftlikleri, denizden uluslararası giriş ve çıkış kapıları, fenerler, deniz alanlarındaki sondaj kuyuları, bu kuyulara bağlı boru şebekesi, enerji hatları, askeri ve sivil amaçlı haberleşme ve radar sistemlerinin dünya standartlarında imarı ile ilgili çalışmalar yapılacaktır.
Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti’ndeki gemicilik işletmeleri vergi muafiyeti ve istisnaları sağlanmak suretiyle teşviklendirilecektir.
Şehir içi ve şehirlerarası toplu taşımacılık hizmetleri geliştirilerek yaygınlaştırılacaktır.
Yat limanları yasası hazırlanarak, en geç üç yılda, yerleşik alan içerisinde; Girne’de denizde 1100, karada 150 tekne kapasiteli yat limanı; Gazimağusa’da denizde 700, karada 100 tekne kapasiteli yat limanının acilen yapılması, her iki limana uluslararası liman statüsü verilmesi sağlanarak Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti’nin bir liman devleti olması sağlanacaktır.
Bilim ve teknoloji alanında kurumlar arası işbirliğini ve özel kesimin sistem içindeki etkinliğini artıran bir yapılanma oluşturulacaktır.
Bilişim sektörü için gerekli hukuki altyapıya ilişkin yasal düzenleme yapılacaktır.
AR-GE ve yenilik yoluyla ülke ekonomisinin uluslararası düzeyde rekabet edebilir bir yapıya kavuşturulması için teknolojik bilgi üretilmesini, üründe ve üretim süreçlerinde yenilik yapılmasını, ürün kalitesi ve standardının yükseltilmesini, verimliliğin artırılmasını, üretim maliyetlerinin düşürülmesini, teknolojik bilginin ticarileştirilmesini, rekabet öncesi işbirliklerinin geliştirilmesini, teknoloji yoğun üretim, girişimcilik ve bu alanlara yönelik yatırımlar ile AR-GE’ye ve yeniliğe yönelik doğrudan yabancı sermaye yatırımlarının ülkeye girişinin hızlandırılmasını, AR-GE personeli ve nitelikli işgücü istihdamının artırılmasını desteklemek ve teşvik etmek amacı ile gerekli yasal düzenlemeler yapılacaktır.
Özel kesimin AR-GE kapasitesi ve talebinin artırılması desteklenecektir. Özel kesimin üniversiteler ve araştırma kurumlarıyla işbirliğini geliştirmeye yönelik destekler artırılacak ve üniversitelerin AR-GE faaliyetlerinin piyasa talebi doğrultusunda yönlendirilmesi ve artırılması sağlanacaktır. Kamu kurumlarındaki sorun ve ihtiyaçların AR-GE yoluyla giderilmesine yönelik destekler sağlanacaktır. AB başta olmak üzere AR-GE alanında yetkinleşmiş ülkeler ve bu alanda faaliyet gösteren uluslararası kuruluşlarla işbirlikleri artırılacaktır.
Bilim, teknoloji ve yenilik alanlarında ilk ve orta öğretim kurumları başta olmak üzere toplumsal farkındalık artırılacaktır.
KKTC Ercan Havaalanının yenilenmesi projesinde öngörülen yeni yatırımların daha fazla zaman kaybedilmeden hayata geçirilebilmeleri için gereken her türlü tedbir alınacaktır.
Ulaştırma Bakanlığı bünyesinde, AB ile uyum çalışmaları kapsamında, şu hedefler hayata geçirilecektir:
a) Yol güvenliğinin artırılması ve karayolu taşımacılığının geliştirilmesi yönünde yasal ve idari düzenlemeler yapılacaktır.
b) Trafik Eğitimi ilkokuldan başlayarak liseye kadar verilecek öğrencilerin seviyelerine göre ve AB ülkelerindeki uygulamalar da göz önünde bulundurularak tüm müfredatlara entegre edilecektir.
c) Kaza kara noktalarının belirlenmesi, bunların rehabilitasyonu ve yol tasarımlarına yönelik AB mevzuatı gözetilerek ülkemizdeki uygulamalar geliştirilecektir.
d) Periyodik Araç muayeneleri AB ülkelerindeki uygulamalar göz önünde bulundurularak yeniden yapılandırılacaktır. Periyodik ve Yol Kenarı Muayenelerine ilişkin yasal mevzuatımız AB müktesebatına uyumlaştırılacaktır.
e) Sürüş Ehliyetlerine yönelik AB müktesebatına uyumlu yeni ve Bilgi ve İletişim Teknolojileri tabanlı bir sisteme geçilecektir. Sürüş Ehliyetlerine ilişkin yasal mevzuatımız AB müktesebatına uyumlaştırılacaktır.
f) Bütün Tehlikeli Maddelerin Taşınmasına yönelik yasal ve idari boşluklar AB müktesebatına uyumlu olarak giderilecektir.
g) Geçtiğimiz dönemde trafik ile ilgili birimlerin Ulaştırma Bakanlığında toplanmasıyla sonuçlanan çalışmalar devam ettirilerek, Ulaştırma Bakanlığı altında bu birimleri bünyesinde toplayan Trafik Hizmetleri Dairesi kurulacak ve etkin şekilde çalışması sağlanacaktır.
h) Ülkemizde yük ve yolcu taşımacılığı piyasasına giriş koşulları, sürücülerin çalışma ve dinlenme saatleri, takograf ve hız kısıtlayıcı cihazların kullanımına yönelik yasal ve idari düzenlemeler AB müktesebatına uyumlu bir şekilde tamamlanacaktır.
i) Denizcilik ve Havacılık Sektörlerinde AB Müktesebatına uygun olarak güvenlik ve teknik gereksinimlere yönelik yasal ve idari düzenlemeler ülkemiz siyasi koşullarına bağlı olarak ileriye taşınacaktır.
j) Ülkemizde Telekomünikasyon Dairesi’nin rekabet koşullarına hazırlanabilmesi adına gerekli yasal ve idari düzenlemeler AB Müktesebatına uyumlu bir şekilde tamamlanacaktır.
k) Bilgi ve İletişim Sistemleri kapsamında Evrensel Hizmetlerin belirlenmesi ve bu hizmetlerin AB Müktesebatına uygun olarak seçilecek operatörler tarafından kırsal kesime ulaştırılması sağlanacaktır.

Sayın Başkan, Değerli Milletvekilleri,

EĞİTİM alanında Hükümetimizin hedefi, Kıbrıs Türk halkının kültürel mirasına sahip çıkan, sosyal sorumluluk sahibi, özgür, yaratıcı, yapıcı düşünebilen, mutlu ve başarılı bireyler yetiştirmek, bunun için politikalar geliştirmek, eğitim ve öğretim programları hazırlamak, ilgili standartları, öğretmen niteliklerini belirlemek ve bunlarla ilgili araştırma - geliştirme çalışmaları yapmak, eğitim ortamını hazırlamak, eğitim-öğretim yapmak, rehberlik, denetim ve değerlendirme sistemlerini oluşturmaktır. Bu amaçla,

Eğitimde alınan kararları daha verimli kılmak, eğitim uygulamalarının denetlenmesinde çok yönlü, dengeli ve etkili bir kontrol mekanizması geliştirilmesine olanak sağlamak amacıyla okullara kendi iç denetimleri konusunda yetki verilecektir. Bu amaçla on sekiz ay içerisinde bütçe ve başarı sorumluluğunu okullara yükleyecek “Okula Dayalı Yönetim” ve “Okul Tabanlı Bütçe” anlayışı hayata geçirilecektir. Uygulama ile okul öz değerlendirmeleri ön plana çıkarılarak etkili bir kontrol mekanizması oluşturulacak, her okul için eğitim bakanlığı tarafından kullandırılacak “okul bütçesi” oluşturulacaktır.
Alt yapı yatırımlarının planlı ve ihtiyaca dönük olmasına özen gösterilerek, benzer düzeyde eğitim veren okullar arasındaki kalite farkını ve ayırımcılığı ortadan kaldırmak amacıyla gerekli çalışmalar başlatılacaktır.
Yaşam boyu öğrenme ve yetişkin eğitimi konularında geliştirilecek projeler bir yıl içerisinde uygulanmaya başlanacaktır.
İki yıl içerisinde, 0-3 yaş grubundaki çocuklara yönelik eğitim programları ve eğitim uygulamaları eğitimden sorumlu bakanlığın yetki alanı içerisine alınarak bu alanda tam denetim sağlanacaktır.
Özel gereksinimleri olan, farklı gelişen ve öğrenme güçlüğü çeken çocuklarımızın yanı sıra üstün yetenekli çocuklarımızın da ihtiyaç duyduğu özel eğitim uygulamalarını içeren “özel eğitim yasası” on sekiz ay içerisinde çıkarılacaktır. Özel Eğitim Kurumlarının standartları dünya normları seviyesine ulaştırılacaktır.
Okul öncesi ve ilkokullar da dahil olmak üzere üniversite öncesindeki tüm eğitim kademelerinde Psikolojik Danışma ve Rehberlik hizmetlerinin verilmesine yönelik uygulamaların yaşam bulması için gerekli yasal düzenleme iki yıl içerisinde yapılacaktır.
Kolejlerin mevcut yapısının güçlendirilmesi ve sürdürülebilir, çağdaş anlayışlara uygun bir kolej giriş sisteminin geliştirilmesi için, mevcut sistem kademeli olarak değiştirilerek, süreç temelli bir değerlendirme sistemiyle, ülke çağ nüfusunun ihtiyaçları, öğrencilerin ilgi, istek ve yeteneklerine göre yönlendirilmesi kontenjanlar doğrultusunda üç yıl içinde sağlanacaktır.
On sekiz ay içerisinde yapılacak düzenlemelerle, ilkokul sonrasında kolejlere girişin yanında, ortaokullardaki farklı program koridorlarıyla yaratılacak yatay ve dikey geçişlerle kolejlere girmede fırsat eşitliği yaratılacaktır.
Kolejlerin, uluslararası düzeydeki lise bitirme sınavları statüsündeki GCE – A Level sınavlarına ve IB programlarına yönelik işlevlerinin geliştirilmesi için çalışma başlatılacaktır.
Üç yıl içerisinde, ortaöğretim kapsamında bulunan eğitim kurumlarımızın, okul türü yerine program türü ilkesiyle çok programlı liselere dönüştürülmesi sağlanacaktır.
Mesleki teknik öğretim mezunlarının devam edebileceği ve eleman açığı bulunan iş alanlarına yönelik olarak teknik eleman yetiştirilmesini olanaklı kılacak “meslek yüksek okullarının” kurulması için üniversitelerle işbirliği halinde gerekli düzenlemeler iki yıl içerisinde yapılacaktır.
Öğretim programları ve kitaplarının; ülkemiz akademisyen, eğitim uzmanı ve öğretmenlerimizin katkılarıyla ve yeni eğitim paradigmalarına göre oluşturulmuş eğitim kuramları çerçevesinde, hem evrensel hem de yerel değerleri dikkate alan ve sürekli olarak geliştirilmesini öngören bir anlayışla hazırlanması sağlanacaktır.
Üniversite öncesi eğitim kademelerinde kullanılmakta olan Kıbrıs Tarihi kitaplar dahil tüm kitapların program ihtiyaçları doğrultusunda sürekli olarak geliştirilmesi, bu amaçla yapılacak çalışmalarda program içeriğinin toplumsal cinsiyet eşitliği, eleştirel eğitim, çoklu bakış açısı, sosyal adalet, diyalog, ortak değerler, paylaşım, kültürlerarası saygı ve hoşgörü anlayışıyla hazırlanmasına, Kıbrıs Türk Halkı’nın sosyal ve kültürel konularını da içerecek şekilde düzenlenmesine özen gösterilecektir.

Bu anlayışla hazırlanan öğretim programı ve ders kitaplarının, basımı ve okullara dağıtımı her yıl karşılaşılan eksik ve ihtiyaçlara yönelik olmayan ders kitabı sorununun ortadan kaldırılması ve okullarımıza zamanında ulaştırılması için gerekli önlemler alınacaktır.

Kültürel çeşitlilik olgularını odağına alan eğitim-öğretim uygulamalarının eğitim sistemimizin her alan ve kademesinde planlanıp programlanması sağlanacaktır.
Öğretmenlerin meslek içindeki gelişimlerini destekleyecek, ihtiyaç analizine dayalı, profesyonel anlayışla düzenlenmiş, belirli gün ve dönemlere değil, tüm yıla yayılmış hizmet içi eğitim programlarının yaşam bulması sağlanacaktır.
Öğretmenlerin istihdam ve yükselme uygulamalarına ilişkin düzenlemeler, siyasi kaygılardan uzak, şeffaf, adil, bilimsel, evrensel ve demokratik ilkelerden ödün vermeyen bir anlayışla bir yıl içerisinde yenilenecektir.
Atatürk Öğretmen Akademisi’nde görev yapan öğretim elemanlarının bilimsel ve profesyonel deneyimlerinden faydalanılarak, Akademi’nin sistemimizin ihtiyaç duyduğu merkezi ölçme-değerlendirme uygulamaları ve öğretmenlerin hizmet içi eğitimlerinin gerçekleşmesinde etkili bir merkez olması sağlanacaktır.
Ülkedeki ara eleman açığını gidermek ve gençlerimizin iş bulma olanaklarını artırmak amacıyla mesleki eğitim desteklenecektir. Bu amaçla Mesleki Yeterlilik Kurulu oluşturulacaktır.
AB Müktesebatına uyumlu Mesleki Niteliklerin Karşılıklı Tanınmasına yönelik mevzuat çalışmaları tamamlanacak, uluslararası akreditasyon işlemleri desteklenecek ve AB standartları ile eş düzeye getirilecektir.
Gençlerimizin hem üçüncü ülkelerde hem de Türkiye Cumhuriyeti üniversitelerinde önlerini açmış olan GCE (A Level) uygulamasının daha da yaygınlaştırılması için çaba harcanacaktır.
Ülke çağ nüfusunun tamamını kapsayacak şekilde okul öncesi dört yaş ve ana sınıf eğitiminin yaygınlaştırılması sağlanacaktır.
Üniversite öncesi öğrenimin kalitesinin artırılması amacıyla, öğretmen adaylarının belirlenmesine, yetiştirilmesine ve değerlendirilmesine ilişkin düzenlemeler gözden geçirilecektir.
Yabancı dil eğitiminin yaygınlaştırılması için çaba gösterilecektir.
DAİ ve DAK ile ilgili sözleşme yenilenmeden önce, velilerin, öğretmenlerin ve öğrencilerin somut durumdaki memnuniyet seviyesi araştırılacak, sözleşmenin yenilenmesine ilişkin karar, bu kararla ilgili hukuki durum ve bu konudaki araştırmalardan elde edilecek sonuçlar dikkate alınarak verilecektir.
Okul sporları daha etkin hale getirilecektir.
Mesleki ve Teknik Eğitimin yeni ihtiyaç alanlarına göre geliştirilmesi ve mesleki teknik eğitime katılımın % 50 seviyesine çıkarılması hedeflenmektedir.
Tüm özel okulların denetim ve yönlendirme çalışmaları düzenli olarak Eğitim Bakanlığı tarafından yapılacaktır.
Tüm eğitim kurumlarında eğitim programlarının ders içerikleriyle ilgili Bilgi ve İletişim Teknolojileri Entegrasyonunun sağlanması konusunda gerekli girişimler yapılacaktır.
E- Devlet Projesi kapsamında E- Okul projesi yürürlüğe konulacaktır.

30- Eğitim-Öğretim ve Kurum standartları oluşturulacaktır.

Her okul kendi misyonunu, vizyonunu ve strateji planını Milli Eğitim Bakanlığının misyon, vizyon ve strateji planına göre kendisi belirleyecektir.
Dış ülkelerde yaşamını sürdüren ve Türkçe Dil eğitimini almak isteyen Kıbrıslı Türk öğrencilere kaliteli ve nitelikli eğitim sunarak en üst seviyede verimliliğin sağlanacağı uygulamalar gerçekleştirilecektir.
Türk Dili Okulları ihtiyaç analizleri yapılıp; öğretmen ihtiyacı, eğitim materyali, teknik destek ve hizmetlerin sunumu için, KKTC MEB; Londra KKTC Temsilciliği ve Londra TC Elçiliği ile gerekli bağlantılar yapılarak ihtiyaçlar karşılanacaktır.
Londra Türk Dili Okullarında eğitim alan (GCE ve A Level grubu da dahil) öğrencilere tamamladıkları her düzey ve/veya sınıf için KKTC MEB onaylı başarı belgesi verilecektir.
KKTC’ye çalışma amaçlı gelen ailelerin çocuklarının TC E-Okul sisteminden karşılıklı kontrolü sağlanarak kesintisiz eğitim alabilmesi sağlanacaktır.
Kaymakamlık ve Yerel Yönetimlerle gerekli bağlantılar kurularak, her çocuğun bulunduğu yaşta alması gereken eğitimi alabilmesi konusunda denetimlerin yapılması ve ikamet bilgileri konusunda da gerekli hassasiyetin gösterilmesi sağlanacaktır.
Zorunlu eğitim çağında bulunan ve ikamet bölgesinde gitmek istediği okul veya bölümün bulunmaması halinde taşımacılık kapsamına giren öğrencilerin taşınması ile ilgili yasal düzenlemeler konusunda, muhtarlıklar, kaymakamlıklar ve belediyelerle ilgili dairelerin istişareleri sağlanacaktır.
Sivil toplum örgütleri, iş sektörleri ve yerel yönetimlerle birlikte geliştirilecek sosyal sorumluluk projelerinin devamlılığı sağlanacaktır. Bu projelerle; sosyal, kültürel ve eğitsel konularda farkındalık yaratılarak çözüm önerilerinin geliştirilmesine çalışılacaktır.

Sayın Başkan, Değerli Milletvekilleri,

KKTC’nin uluslararası düzeyde rekabet edebilen bir üniversite adası olması, YÜKSEKÖĞRETİMDE kaliteli eğitim anlayışının ön planda olduğu, AB norm ve standartlarına uygunluk ve yapılacak stratejik planlama ile sürekliliğin sağlanması hedeflenmektedir. Bu amaçla;

YÖDAK yeniden yapılandırılacaktır.
a) YÖDAK, yasasındaki boşluklar doldurularak özerk ve daha işlevsel bir yapıya kavuşturulacaktır.
b) YÖDAK, yükseköğretimi ülke ihtiyaçları doğrultusunda planlamak ve uygulamak konusunda yetkili ve sorumlu olacaktır.
c) YÖDAK, tüm üniversite ve programların belirlenen uluslararası akreditasyon kurumları tarafından akredite olmalarını teşvik ve talep edecektir.
d) YÖDAK ve YÖK arasındaki protokoller gözden geçirilerek, YÖDAK’ın daha etkin bir kurum olması için çalışmalar yapılacaktır.
e) YÖDAK Yasası’nda altı ay içerisinde yapılacak değişiklikle tüm üyelerin kendilerini yükseköğretimde ispatlayabilmiş tam zamanlı öğretim üyelerinden oluşması sağlanacaktır.
f) YÖDAK Yasası’nda altı ay içerisinde yapılacak değişiklikle, ülkemizdeki üniversitelerde görev yapan öğretim elemanlarına ilişkin intihal iddialarını araştırmak ve sonuçlandırmakla görevli bir Etik Kurul’un oluşturulması sağlanacaktır.
KKTC’de üniversitelerin yasayla kurulmasını ve belirlenecek mali koşullar yerine getirilmeksizin faaliyete geçilmesine izin verilmemesini sağlayacak mevzuat değişikliği altı ay içerisinde yapılacaktır.
DAÜ’nün özerk ve demokratik bir üniversite haline getirilmesini sağlayacak yasa üç ay içerisinde çıkarılacaktır.
KKTC uyruklu öğrenciler KKTC’deki üniversitelere merkezi giriş sınavı ile alınacak ve ülke planlamasına göre gerekli yönlendirme yapılacaktır.
Üniversitelerin ve programlarının akreditasyonları ve uluslararası kalite kontrol sistemlerine girme çabaları teşvik edilecektir.
Kira, muhaceret, öğrenci indirimi, öğrenci bursları vb. konularda ülkede öğrenci yaşamını kolaylaştıracak yasal düzenlemeler yapılacaktır.
Üniversitelerin gereksinimleri doğrultusunda, yurt içinde ve dışında öğretim üyesi yetiştirme bursları/programları devlet tarafından desteklenecektir.
YÖDAK’ın belirlediği kriterleri sağlayamayan programlara yeni öğrenci alımının YÖDAK tarafından engellenebilmesini sağlayacak yasal düzenlemeler yapılacaktır.
Bilimsel araştırmalar için üniversitelerin öz kaynaklarını destekleyecek TÜBİTAK benzeri bir Devlet araştırma-geliştirme (Ar–Ge) kurumu oluşturulacaktır. Bu kuruma GSYİH’nın % 1’i oranında destek sağlanacaktır.
Milli Eğitim Bakanlığı Araştırma Desteği Katkısı yeniden hayata geçirilecektir. Bu kaynaktan verilecek mali destek için projenin toplum yararına olup olmadığına bakılacaktır.
KKTC Üniversitelerinin tanıtım faaliyetlerinin artırılmasına hız verilecek, yurt dışı işbirlikleri artırılacaktır.
Yerel yönetimlerle işbirliği içerisinde kent-üniversite uyumu için çaba harcanacaktır.
KKTC Yükseköğretim kurumlarının toplumun, eğitim kurumlarının ve diğer sektörlerin ihtiyaçlarına yönelik düzenleyecekleri projeler ve bilimsel araştırma çalışmaları desteklenecektir.

Sayın Başkan, Değerli Milletvekilleri,

Anayasamızın 61’inci maddesine göre, her yaştaki yurttaşın beden ve ruh sağlığını geliştirecek, SPORun kitlelere yayılmasını sağlayacak önlemleri almak, gerekli spor tesislerini yapmak ve başarılı sporcuları korumak Devletin ödevidir.

Ülkemiz, spor alanında gelişmeye müsait doğal yapısına ve yetenekli genç nüfusun yoğunluğuna karşın, özellikle sporcularımızın uluslararası müsabakalara katılım konusunda yaşadığı sorunlar nedeniyle spor alanında ciddi sıkıntılarla karşı karşıyadır. Devletin anayasal ödevinin yerine getirilmesi ve spor alanındaki sorunların aşılması amacıyla,

Var olan alt yapı eksikliklerinin giderilmesi amacıyla başlatılan çalışmalar hızlandırılacaktır.
Spor Dairesi’nin yetişmiş ve verimli çalışan kadro sıkıntısı hızla giderilecektir.
Spor mevzuatında var olan eksiklikler uluslararası spor hukuku ve spor alanında faaliyet gösteren uluslararası kuruluşların mevzuatı çerçevesinde hızla giderilecektir.
Yaşam boyu spor uygulamaları geliştirilecek ve teşvik edilecektir.
Milli Olimpiyat Komitesi, demokratik ve işlevsel bir yapıya kavuşturulacaktır. 6. Sporun sadece futbol olarak algılanmasının önüne geçecek, tüm spor branşlarını dikkate alan bir spor politikasının oluşturulması için çalışma başlatılacak ve en kısa zamanda tamamlanacaktır.
Spora ayrılmış kaynakların, spor dalları, federasyonları ve kulüpler arasında adil bir biçimde dağıtılması sağlanacaktır.
Spor kulüplerinin kurumsallaşması teşvik edilecektir.
Son yıllarda özellikle bireysel spor branşlarında yakalanan başarılar da göz önünde tutularak, elit sporcuların desteklenmesi için gerekli plan ve projeler oluşturulacaktır.
Okullarda spor yapma olanakları artırılacak, okullarda daha fazla sportif faaliyet yapılması desteklenecektir.
Sporumuza maddi destek sağlayan sponsorluk ile ilgili mevzuat yeniden gözden geçirilecek ve sponsorluk daha fazla teşvik edilecektir.
Engelli yurttaşlarımızın spor yapma olanaklarını artıracak alanların ve olanakların artırılması için çalışmalar yapılacaktır.
Yüzme, yelken, kürek, sörf, bisiklet, yürüyüş, dağcılık gibi ülkemizin fiziki ve iklimsel koşullarına uygun spor dalları özel olarak teşvik edilecektir.
Spor şuraları düzenli hale getirilecek ve şura kararlarının uygulanmasına özel önem gösterilecektir.

Sayın Başkan, Değerli Milletvekilleri,

GENÇLİK POLİTİKASININ gençleri ilgilendiren tüm alanlarla ilgili düzenlemeleri kapsaması ve bu alanlardaki düzenlemeler arasında koordinasyonun sağlanması oldukça önemlidir. Kapsamlı bir gençlik politikası oluşturmak temel hedefiyle, bir yandan gençlik çalışmaları ve araştırmalarının kapsam ve niteliğini artırmak, diğer yandan gençlerin hem karar alma hem de uygulama süreçlerine katılımını sağlamak gereklidir. Gençlerin, özgür, aktif ve özerk birer yurttaş olabilmeleri için gerekli yapıları oluşturmak ve imkanları sağlamak Hükümetimizin temel hedefleri arasındadır. Bu amaçlarla,

Gençlik politikasının Avrupa Birliği gençlik politikası ile uyumlaştırılması sağlanacak, gençlik politikasını düzenlerken ve yeniden yapılandırırken Avrupa Komisyonu tarafından hazırlanan “Beyaz Belge” esas alınacaktır.
Gençlik araştırmaları desteklenecek, gençlik çalışmalarıyla ilgili akademik olanaklar yaratılarak bu alanda uzmanlaşma ve beceri kazanma imkanları sağlanacaktır.
Gençlerin bilgilerini, becerilerini ve yeterliliklerini geliştirecek koşullar yaratılması hedeflenecektir.
Gençlere her alanda bilgiye erişme ve aktif iletişim olanakları sunulacaktır.
Gençliğin doğrudan ilgili olduğu eğitim, istihdam, çalışma koşulları, sosyal güvence, genç girişimcilik, ulaşım, barınma gibi konularda bütünlüklü politikalar geliştirmek hedeflenecek, bunun için devletin ilgili kurumlarıyla etkin bir biçimde işbirliği kurulacaktır.
Engelli gençlerin toplumsal yaşama katılımını sağlayacak çalışmalar yapılacaktır.
Devlet kurumları ve yerel yönetimler ile STÖ’ler ve gençlik örgütleri arasında gençlerin ihtiyaçlarını ve isteklerini karşılamak için işbirliği yöntemleri geliştirilecektir.
Gençlerin uluslararası alanda etkinliğinin artırılması için politikalar geliştirilecektir.
Kırsal kesimde yaşayan gençlerin olanaklarının geliştirilmesi için çalışmalar yapılarak, bölgelerdeki gençlik ve kültür dernekleriyle işbirliği içerisinde, hem gençlik çalışmalarının, hem de gençlerin karar alma süreçlerine katılımcılığının artırılması hedeflenecektir.
Alanında uzman kişilerden oluşacak “Gençlik Koordinasyon Kurulu” kurularak, gençlik politikalarının bir merkezde oluşturulup uygulanması sağlanacaktır. Bu kurul tüm ilgili kurumlarla iletişimi sağlayacak, düzenli olarak araştırmalar yapacak, farklı alanlardaki gençleri ilgilendiren düzenlemeler arasında koordinasyonu sağlayacak ve STÖ’ler, gençlik örgütleri, okullar gibi paydaşlarla işbirliği içerisinde çalışacaktır.
Gençlik örgütleri, gençlik sivil toplum örgütleri ve dernekler lider-öncü olarak desteklenecek, çalışmalarını artırmaları ve geliştirmeleri için teşvik edilecektir.
Gençlerin hem kendileriyle ilgili, hem de toplumu ilgilendiren konularda katılımını sağlamak için gerekli düzenlemeler yapılacak, gençlerin önerilerinin dikkate alınacağı bir yapı oluşturulacaktır. Gençlerin siyasi süreçlere katılmaları desteklenecek, siyaset yapmaları teşvik edilecek ve siyasi görüşlerine bakılmaksızın eşit muameleye tabi tutulmaları sağlanacaktır.
Gençlerin karar alma ve uygulama süreçlerine katılımını sağlamak amacı ile “Gençlik Parlamentosu” oluşturulacak, oluşum, yetki ve görevlerinin belirlenmesi için gerekli yasal düzenlemeler yapılacaktır. Bu parlamento altında gençlik örgütlerinin, gençlik STÖ’lerinin ve derneklerin demokratik temsiliyeti sağlanacak, farklı sosyal grupların, kırsal kesimdeki gençlerin ve herhangi bir örgütlenmede yer alamayan gençlerin temsiliyetine özel önem verilecektir. Gençlik Parlamentosu’nun çalışmalarının sürekliliğini sağlamak için gereken önlemler alınacaktır.
Gençlik Koordinasyon Kurulu ve Gençlik Parlamentosu öncülüğünde Gençlik Şurası toplanacak, kararların uygulanmasını sağlamak için gerekli adımlar atılacaktır.
Madde bağımlılığı, kumar ve diğer kötü alışkanlıklarla mücadelede etkin politikalar geliştirilecektir.
Gençlik Dairesi’nin amaç ve hedeflerinin geliştirilmesi kapsamında şu adımlar atılacaktır:
a) AB mevzuatına uyumlu yeni yasal düzenlemeler yapılacak,
b) Gençlik Dairesi’nin daha demokratik ve işlevsel bir yapıya kavuşması sağlanacak,
c) Gençlik Dairesinin diğer gençlik ve kültür örgütlerini proje bazında desteklemesi sağlanacak, bu amaçla proje yönetimi birimi kurulacak,
d) Sivil Toplum Örgütleri ve gençlik örgütleri ile Gençlik Dairesi arasındaki işbirliği arttırılacak,
e) Halk dansları yanındaki etkinliklerin ve aktivitelerin artırılması sağlanacak, gençlere yeni çalışma alanları yaratılacak,
f) Kırsal kesimdeki çalışmaların artırılmasına önem verilecek,
g) Uyuşturucu, kumar ve diğer bağımlılıklar ile mücadelede politika üretebilecek bir yapı oluşturulacak, Başbakanlık Uyuşturucu ile Mücadele Komisyonu’nun çalışmaları ile eşgüdüm sağlanacaktır.
Üniversite çağındaki gençlerin bireysel yeteneği ortaya çıkaracak ve ülke ihtiyaç alanlarını dikkate alan kariyer seçimine yardımcı olabilmek amacıyla, rehberler eşliğinde çalışma grupları oluşturulacaktır.
Kantara ve Lapta Gençlik Kamplarından daha fazla gencin yararlanabilmesi için önlemler alınacak, gençlere değişik aktivite merkezleri kazandırmak için çalışmalar yapılacaktır.
Gençlik Dairesi’ne bağlı gençlik merkezlerinin özerkleşmesi için gerekli destek ve olanaklar sağlanacaktır.
Kültür ve sanatımızın yaşatılması ve gelecek kuşaklara aktarılması için Gençlik Dairesi yasası altında kurulan Kıbrıs Türk Halk Dansları Federasyonu’na daha fazla destek verilerek, üye sayısını artırması ve gerçek misyonunu yerine getirmesi sağlanacaktır.
Gençlik Dairesi Yasası altında izcilik ve dans konularında da federasyon kurulması konusunda girişimlerde bulunulacaktır.
Gençlerin yoğun olarak örgütlü bulundukları kültür sanat alanında faaliyet gösteren sivil toplum örgütlerine sponsorluk konusunda teşvik edici yasal düzenlemeler yapılması için çalışmalar yapılacaktır.

Sayın Başkan, Değerli Milletvekilleri,

Kıbrıs sorununun çözülmesi yönünde önemli adımların atıldığı bu dönemde, ülkemizin ve halkımızın, çözüm sürecine aktif bir biçimde destek verirken, kamu yönetimi, maliye, ekonomi, çalışma yaşamı, sağlık, tarım, çevre ve sosyal haklar gibi konularda ilerlemeyi ve gelişmeyi sağlayacak, bu yönde gerek duyulan reformları Anayasamızın 1’inci maddesinde altı çizilen, demokrasi, sosyal adalet, hukukun üstünlüğü ve laiklik ilkeleri doğrultusunda gerçekleştirecek bir hükümete ihtiyacı ve bu yönde beklentisi vardır.

CTP ve UBP, bu ihtiyacı ve beklentiyi dikkate alarak, Kıbrıs Türk halkının tarihindeki en geniş tabanlı koalisyon hükümetini kurma sorumluluğunu üstlenmişlerdir. Amaç, Kıbrıs Türk halkını çözüme ve AB üyeliğine hazırlamak ve çağdaş bir halk olarak varlığını müreffeh ve adil bir ortamda sürdürmesini sağlayacak olanakları yaratmaktır.

Bu düşünce ve anlayışla Yüce Meclis’ten destek bekliyoruz. Güveninize mazhar olduğumuz takdirde, bu Program’da belirlenen ilke ve hedefler doğrultusunda Kıbrıs Türk halkının mutluluğu ve refahı için elimizden gelen bütün gayreti sergileyeceğimiz konusunda sizleri temin ederiz.

Teşekkür eder, saygılar sunarım.