İyot takviyesi sağlığınızı bozabilir

İyot, tiroit hormonlarının üretimi için gerekli bir elementtir. Yeterli iyot alımı normal büyüme ve gelişme için elzemdir. Ancak iyot eksikliği kadar fazlalığı da metabolizmada problem yaratabilir. Endokrinoloji ve Metabolizma Hastalıkları Uzmanı Doç. Dr. Fatma Ela Keskin, son zamanlarda gelişigüzel kullanılan iyot takviyeleriyle ilgili önemli bilgiler verdi. İşte açıklamaları…

Doç. Dr. Fatma Ela Keskin

Bu problemler yaşanabilir

Yüksek miktarda iyot alımı ile özellikle iyot eksikliği olan bölgelerde ve zeminde tiroit patolojisi olan kişilerde hipertiroidi ya da hipotiroidi gelişme riski vardır.  Ayrıca iyot fazlalığı bilinenin aksine özbağışıklığı tetikleyebilir. Özellikle anti-tiroit tedavisi altındaki hipertiroidi hastalarında toksik olmayan nodüler guatr, otonom nodül, toksik olmayan diffüz guatr ve fark edilmemiş altta yatan tiroit hastalığı olan kişilerde hastalığı ağırlaştırılabilir. Tomografi ve anjiografi gibi görüntüleme amacıyla, tetkik yapmak için uygulanan iyotlu radyolojik incelemeler sırasında kullanılan iyot dahi, tiroit bezinde hormon sentezini etkiler ve bezin hızlı çalışmasına neden olabilir.

İyot eksikliği nedir?

İyot eksikliği, yetersiz tiroit hormonu üretimine yol açar ve başka mekanizmalarla iyot eksikliği hastalıklarına sebep olur. Tiroit fonksiyonlarının azalmasının bir nedeni de iyot düzeylerinin düşük olmasıdır. Bu gibi durumlarda iyot eksikliğine bağlı hastalıkların engellenmesi için dışarıdan iyot alınmalıdır. Gebe kadınlar, toprağı iyot açısından fakir ülkelerde yaşayanlar, iyotlu tuz kullanmayanlar ve vejetaryen ile veganlar, iyot eksikliği açısından riskli kişilerdir.

Eksikliği nasıl anlaşılır?

İyot eksikliğinde tiroit hormon sentezi bozulacağı için hastalarda hipotiroidide görülen bulgulara benzer belirtiler yani boyunda şişkinlik, yorgunluk, soğuğa karşı artan hassasiyet, kabızlık, cilt kuruluğu, kilo artışı, kas güçsüzlüğü, saç dökülmesi, depresyon ve adet düzensizliği görülebilir. Ayrıca boynun önündeki şişlik veya guatr, iyot eksikliğinin en yaygın belirtisidir.

Hangi besinlerden alınır?

İyot, sadece iyot içeren ya da iyot ilave edilmiş besinler yoluyla oral olarak alınabilir. İyot bakımından zengin besinler şunlardır;

Peynir: Süzme peynir en iyi iyot kaynaklarından biridir. Bir parça süzme peynir 65 mcg, bir parça kaşar peyniri ise yaklaşık 12 mcg iyot alımı sağlar.

İnek sütü: 1 bardak süt günlük iyot ihtiyacının yüzde 80'ini karşılayabilir.

İyotlu tuz: İyotlu tuzdan günde 2 gr kullanmanız günlük ihtiyacınızı karşılayacaktır. Tuzu nemli olmayan serin ortamlarda, ışık, güneş ve hava görmeyen koyu renkli kapalı cam kaplarda saklamaya ve yemek piştikten sonra katmaya dikkat ediniz.

Yumurta: Yumurtadaki iyotun büyük kısmı sarısında bulunur. Ortalama olarak, bir büyük yumurta günlük önerilen miktarın yüzde 16'sını sağlar.