Kalsiyum Kaynağı Süt

Süt yaşamımızın  her döneminde tüketilmesi gereken temel besinlerden biridir. Karbonhidrat, protein, yağ ve suiçerir. Ayrıca özellikle A, B grubu vitaminleri ve kalsiyum, fosfor minerallerinden zengindir. Süt, kemik sağlığı için gerekli olan kalsiyumun en iyi kaynağıdır.Aynı  zamanda kalsiyumun kanın pıhtılaşması, sinir iletimi, kalbin kasılması ve kalp fonksiyonlarının düzenlenmesi gibi pek çok önemli işlevi vardır. Yapılan çalışmalar sütün tokluk hissi sağlayarak, kilo kontrolünde etkili olduğunu göstermektedir. Bunun yanı sıra süt, obezite, kanser, hipertansiyon, diyabet gibi kronik hastalıklara karşı koruyucu etki göstermekle birlikte diş çürüklerini ve osteoporozu (kemik erimesi) önlemektedir. Yapılan araştırmalar, kadınlarda özellikle menopoz sonrası dönemde sık rastlanan osteoporozun, bebeklikten itibaren yeterli miktarda süt tüketenlerde, tüketmeyenlere göre daha az görüldüğünü ortaya çıkarmıştır. Süt, mikropların neden olduğu enfeksiyonlara karşı vücut direncini artırır ve sindirim sisteminin düzenli çalışmasını sağlar. Süt tüketen bazı kişilerdekarın ağrısı, şişkinlik ve ishal gibi problemler görülür. Bunun nedeni, sütün içeriğindeki karbonhidrat çeşidi olan laktozun,bağırsaklarda parçalanmasını sağlayan laktaz enziminin yetersizliğidir. Bu sorunu yaşayanlar, laktozsuz süt tercih etmelidir. Kilo problemi ya da kolesterol yüksekliği olanlar az yağlı sütleri tüketebilir. Bu sütlerde yağda eriyen vitaminler (A, D, E, K) daha az, kalsiyum minerali daha fazla bulunur. Sütteki mikroorganizmaların üremesine engel olmak ve sütte kaliteyi etkileyen enzim faaliyetlerinin durdurulması için ısıl işlem (pastörizasyon, UHT yöntemiyle sterilizasyon) uygulanmaktadır. Pastörizasyon işlemi, sütü 12-16 saniye 72-80 °C de ısıtarak yapılmaktadır. UHT yönteminde ise süte 2-6 saniye 135 -150 °C  ısı işlemi uygulanır.Uzun ömürlü sütün  dayanıklı olmasından dolayı tüketimi yaygındır. Süte uygulanan ısıl işlem sonucunda vitamin ve mineral kayıpları azdır. Evde kaynatılan sütte ise besin öğelerinin kayıpları çok daha fazladır. Pastörize süt buzdolabında açıldıktan sonra  2 gün, UHT süt ise 3 gün içerisinde tüketilmelidir. Önerilen miktar kişiye göre değişmektedir. Fakat genel olarak yetişkin bireylerin günde 400 ml; çocuk, adölesan, gebe, emzikli ve menopoz sonrası kadınların 600-800 ml süt ve süt ürünleri tüketmeleri önerilmektedir. 1 su bardağı süt 200 ml, 4 yemek kaşığı yoğurt 150 mldenk gelmektedir. İhtiyacımızdan fazla miktarda süt tüketirsek, kilo artışına sebep olur. Aynı zamanda fazla kalsiyum alımına bağlı olarak vücutta demir yetersizliğineneden olabilir. Besin değeri yüksek olan sütü her gün tüketmeliyiz.