Kerkük'te IŞİD ilerleyişi durdu

Peşmerge birlikleri IŞİD’in dün geceden beri saldırdığı Kerkük çevresinde ele geçirdiği köyleri geri aldı. IŞİD'in bazı bölgelere sızdığı kent merkezindeki çatışmalar da sona erdi.

IŞİD'in dün akşamdan itibaren kentin güneybatısından başlattığı büyük çapta saldırı durduruldu. Bu bölgede Kuzey Petrolleri olarak bilinen petrol şirketinin tesisleri ve şirket binaları bulunuyor.

IŞİD sabah saatlerinde kent merkezinin bazı bölgelerine sızmayı başardı. Ancak merkeze sızan IŞİD mensupları da öldürüldü ve buradaki çatışmalar sona erdi.

Sabah saatlerinden itibaren bölgeyi bombalamaya başlayan koalisyon uçakları IŞİD ilerleyişinin durmasının ardından bu bölgelere yönelik bombardımanı durdurdu.

Kerkük'te sabah yerel saatle 10.00'dan itibaren sokağa çıkma yasağı ilan edildi.

IŞİD sabah saatlerinde ise Kerkük kent merkezinde Irak polis Müdürlüğü ve Kürt partilere ait asayiş karargâhının olduğu bölgeye bombalı bir araçla saldırı düzenledi.

IŞİD mensupları gece saatlerinde Kerkük’ün 12 kilometre güneyinde peşmerge kontrolündeki Tel El Verd, Mektep Halit, Meryembeg ve Molla Abdullah köylerine saldırdı. IŞİD şiddetli çatışmalar sonrası Mektep Halid ve Molla Abdullah köylerini ele geçirdi. Peşmergeler çatışmalar sonucunda bu bölgelerde iki köyü tekrar kontrolüne almayı başardı.

Ankara yakından izliyor

Al Jazeera Türk’ün Ankara’daki kaynaklardan edindiği bilgiye göre, Ankara gelişmeleri bütün gece takip etti. Bu kaynaklara göre Türkiye fiilen Kerkük'e müdahil olmayacak ancak koalisyon ülkeleriyle sürekli iletişim halinde. Kerkük'teki yetkililer de koalisyon ülkelerinin yetkililerini aradılar ve Kürt hükümetinden de destek istediler.

Ankara’dan gelen bilgilere göre şu anda çatışmalar sürüyor ancak geceye göre durum sakin, IŞİD ciddi bir ilerleme kaydedemedi.

Kerkük’ün Türkmen Milletvekili Hasan Turan, Al Jazeera Türk’e yaptığı açıklamada, IŞİD güçlerinin dün akşamki yoğun sisten faydalanarak kentin güneybatısından büyük bir saldırı başlattığını açıkladı.

Sis nedeniyle koalisyon uçaklarının uzun süre keşif ve bombardıman uçuşu yapamaması nedeniyle IŞİD’in peşmerge savunma hattına yüklendiğini söyleyen Turan, bir grup IŞİD mensubunun Kasr Kerkük Oteli'ne mevzilenerek, kargaşa yaratmaya çalıştığını ve güvenlik güçlerinin gerekli önlemleri aldığını, otelin kuşatma altında olduğunu söyledi.

IŞİD'in son bir aydır uyguladığı taktik, kötü, sisli havalarda, hava saldırısı yapılma şansı yokken saldırmak.

Irak Kürt Bölgesi’nde KDP’ye yakınlığıyla bilinen Rudaw haber kanalına göre IŞİD ayrıca Musul’a bağlı Hazır ve Mahmur cephelerinde de sabaha karşı saldırıya geçti.

Nüfusu 1,4 milyon olan Kerkük'ün şehir merkezinde ise 900 bin kişi yaşıyor. Dolayısıyla Kerkük’ün IŞİD'in eline düşmesi yeni bir insani krize sebep olabilir.

Peşmerge komutanı öldü

IŞİD mensuplarının zaman zaman bombalı intihar araçlarıyla saldırdığı çatışmalarda Peşmerge 1'inci Tugay Komutanı Şerko Fatih hayatını kaybetti. Peşmerge Bakanlığı, IŞİD'i püskürtmek için bölgeye daha fazla askeri güç sevk etti.

IŞİD'in Kerkük'teki saldırıları bölgede bulunan birçok petrol sahasını ve boru hatlarını da tehdit ediyor. Daha önce IŞİD'in havan toplarının vurduğu boru hattında yangın çıkmıştı.

Aşiretler birleşmişti

Dün Kerkük kentinde Arap, Türkmen ve Kürt aşiret liderleri "Kardeşlik Anlaşması" imzalayarak IŞİD'e karşı birlikte hareket etme ve aralarındaki ihtilafları ortadan kaldırma kararı almıştı.

Taraflar adına açıklama yapan Zengene aşiretinin lideri Osman Abdülkerim, "Kerkük'ün selameti ve IŞİD'e karşı tek yürek olmak için 'Kardeşlik Antlaşması' imzaladık. Bu anlaşmayla Kerkük'teki tüm etnik ve mezhep ayrımlarına dur diyoruz" demişti.

Abdülkerim anlaşma kapsamında aşiretlerin, Kerkük çevresini ve şehir merkezini koruyan tüm güvenlik güçlerini destekleyeceğini vurgulayarak, "Ayrıca terör saldırıları, şiddet olayları, araç hırsızlığı, çetecilik ve adam kaçırma olaylarını kınıyor ve reddediyoruz" ifadelerini kullanmıştı.

Irak ordusu boşalttı, peşmerge girdi

10 Haziran'da IŞİD'in Musul'u ele geçirmesinin ardından Irak ordusu birçok bölgeden çekilmiş, Irak ordusunun boşalttığı Kerkük kentine ise peşmerge girmişti.

O tarihten bu yana Kerkük’ün etrafı Kürdistan Yurtseverler Birliği'ne (KYB) bağlı peşmergeler tarafından dört bir yandan çevrili. Kentin güvenliğni de bu peşmergeler sağlıyor.

IŞİD Ağustos ayında Kürt bölgesine doğru saldırıya geçmiş ve Sincar, Telafer, Mahmur gibi bölgeleri ele geçirmişti. Peşmerge birlikleri ABD uçaklarının hava desteğiyle de bazı bölgeleri IŞİD'den geri almıştı.

IŞİD'in Kerkük'e son yoğun saldırısı geçtiğimiz yıl Kasım ayında gerçekleşmiş, kentin 12 kilometre yakınındaki Tel El Verd ve Mektep Halid köyüne kadar ilerlemişti.

Ancak bu saldırılar kısa bir süre içerisinde peşmerge birlikleri tarafından püskürtülmüştü.

Türkiye’nin Kerkük’e bakışı, Başbakan Ahmet Davutoğlu'nun daha Dışişleri Bakanlığı koltuğuna oturmadan önceki şu sözlerinde gizli: “Kerkük küçük bir Irak’tır, Irak da küçük bir Ortadoğu’dur.”

Kerkük Türkmen Arap ve Kürt nüfusun birlikte yaşadığı bir kent.

Kerkük’teki yoğun Türkmen nüfus da Türkiye’nin önem verdiği konuların başında geliyor. Türkmenler, Türkiye dış politikasının önemli argümanlarından biri. Ankara, Türkmenlerin güvenliği ve Türkmen nüfusun yaşadığı bölgelerde istikrarın sağlanmasına büyük önem veriyor.

Birleşmiş Milletler’e göre Irak’ta yaşayan Türkmen nüfus 2 milyon civarında. Türkmenler ise bu sayının çok daha fazla olduğunu belirtiyorlar.

Kerkük açısından Türkiye için hayati öneme sahip bir diğer nokta ise, Kerkük - Ceyhan petrol boru hattı.

Uluslararası enerji ajansına göre, Irak petrolünün mevcut üretiminin yüzde 40’ı Kerkük’te gerçekleşiyor. Ülkenin kanıtlanmış petrol rezervlerinin yüzde 6’sı, potansiyel petrol rezervinin ise yüzde 9'u  Kerkük’te.

1977’de ilk akışın gerçekleştiği ve yıllık taşıma kapasitesi toplam 70,9 milyon ton olan boru hattı, Ankara - Erbil ilişkileri parlak bir dönem yaşarken Irak petrolünü Türkiye’ye taşıyor.

Irak’ta yaşanan son gelişmeler de petrol akışını kesmedi. Her gün yaklaşık 120 bin varillik Irak petrolü Kerkük - Yumurtalık ham petrol boru hattı üzerinden Ceyhan'a ulaşıyor.