Rum Yönetimi Başkanı Nikos Anastasiadis’in BM Genel Kurulu’nda dün yaptığı konuşmayı ana gündem konusu yapan gazeteler, Anastasiadis’in konuşmasından satır başlarını; “Çözüm konusunda kırmızı çizgiler çekerek topu Türkiye’ye attı” yorumuyla aktardı.
Simerini haberi “Anastasiadis Kırmızı Çizgileri Çekti… Türk Askeri ve Garantiler Olmadan Çözüm… BM Genel Kurulu’nda Mülkiyet, Toprak ve Güvenlik Bir Kefeye Girecek Vurgusunu Yaptı” başlığıyla manşete çekti.
Habere göre konuşmasında, müzakerelerde bugüne kadar varılan noktayı teferruatıyla anlatan Anastasiadis özellikle Mülkiyet, Toprak ve Güvenlik konularında açık kalan konuların altını çizmeyi ihmal etmeyip çözümün, bu başlıkların terazinin bir kefesine konulmasıyla mümkün olacağını savundu.
YOĞUNLAŞTIRILMIŞ MÜZAKERELERDE KAYDEDİLEN İLERLEMELER
Anastasiadis’in “Kıbrıs Rum tarafı, uzlaşı ruhu içerisinde, üniter devletin federasyona dönüşmesini (evrilmesini) kabul etti” vurgusunu yaptığına dikkat çeken gazete “çözümün tabi olduğu genel ilkeleri” (Fileleftheros ve diğer gazeteler yoğunlaştırılmış müzakerelerde kaydedilen ilerlemeler olarak niteledi) şöyle sıraladığını yazdı:
"-Birleşik Kıbrıs’ın tek ve bir hukuki kimliği, tek ve bir egemenliği, tek ve bir vatandaşlığı olacağı,
-Ada’nın herhangi bir yerinde serbest dolaşım, mülk edinme, yerleşme, meslek icra etme ve işletme/işyeri kurma-işletme veya herhangi bir ekonomik faaliyette bulunma hakkı,
-Kişilerin mülkiyet hakkına mutlak saygı gösterileceği,
-Ada’nın demografik niteliğinin, 1960’ta kurulduğu şekliyle Kıbrıs Cumhuriyeti’nin geleneksel demografik oluşumunun, küçük bir sapmayla, çözümün ilk gününden itibaren yansıtılacağı güvence altına alınacağı,
-Bu demografik oluşumun güvence altına alınmasının dış etkilerle dayatılmayacağı,
-Avrupa müktesebatının, sapmalar ve daimi derogasyonlar olmadan Kıbrıs’ın bütün hükümranlık alanında uygulanacağı,
-Çözümün iki bölgelilik ve iki toplumluluk niteliklerinin belirli hükümlerle korunacağı teyit edilecek.
-İki lider arasında anlaşmaya varıldığı üzere: Federal Anayasa’da, Birleşik Kıbrıs Federasyonu’nun eşit statüde iki oluşturucu eyaletten oluşacağı belirtilecek. Federal düzeydeki karar alımlarına etkin katılım da dâhil, siyasi eşitliğin uygulanma şekli tesis edilecek.”
“MÜLKİYET, TOPRAK VE GARANTİLER TERAZİNİN BİR KEFESİNE KONULACAK”
Gazete Yönetim, Ekonomi ve AB başlıklarında Kıbrıslı Rumların ve Kıbrıslı Türklerin lehine kaydedilen yakınlaşmalara da değinen Anastasiadis’in “nihai çözüme kadar var olan sorunları da ortaya koymaktan çekinmediğini” belirterek şöyle devam etti:
“Yönetim, AB ve Ekonomi başlıklarındaki bir dizi konuda anlaşmazlıklar varlığını sürdürüyor. En önemli anlaşmazlıklar öze ve Mülkiyet, Toprak, Güvenlik ve Garantiler ana başlıklarına dayanıyor. Bu başlıklar terazinin bir kefesine konularak bir çözümün ne kadar mümkün olduğunu gösterecek.”
NETLEŞTİRİLMESİ GEREKENLER
Habere göre geçmişteki başarısızlıklardan kaçınarak halkın önüne, belirsizlik ve ihmal içermeyen net ve iyi hazırlanmış bir anlaşma koymayı hedeflediğini söyleyen Anastasiadis, bu çerçevede netleştirilmesi gerektiğini düşündüğü noktaları şöyle sıraladı:
“-Mülkler konusuyla ilgili harcamalar ve Federal devletin kurumsal işleyişi de dâhil, çözümün ekonomik boyutu,
-Anlaşmanın normal şekilde uygulanmasının güvenceye alınması,
-Euro’nun, çözümün ilk günü itibarıyla yasal para birimi olması,
-Anlaşmanın çeşitli yönlerinin süratle uygulanması.”
Habere göre Anastasiadis 2016 sonundan önce çözümün, “bütün müdahil taraflar ve merciler, özellikle de Türkiye aynı derecede taahhüt verir, yapıcı katılım gösterir, somut ve net adımlar atarsa mümkün olabileceğini” savunarak “ Çözüm, Kıbrıs’ı üçüncü ülkelerin askerlerinden ve garantilerinden kurtarmalıdır” dedi.
Fileleftheros haberi “Bulmacanın Çok Parçası Eksik… Anastasiadis, Aralığa Kadar Çözüm Mümkün Ancak Bu Türkiye’ye Bağlı Dedi… Başkan Enerji ve Üçlü İşbirliği Ayaklarını Lefkoşa’da Bıraktı… Anastasiadis, Akıncı’nın Onca Söylediğine Rağmen Dört Özgürlüğün Güvence Altına Alındığını Söylüyor” başlık ve spotlarıyla aktardı.
“ENERJİ VE ÜÇLÜ İŞBİRLİĞİ AYAKLARINI LEFKOŞA’DA BIRAKTI”
Gazete Genel Kurul konuşmasında müzakere sürecine ilişkin genel değerlendirme yapan ve yılsonuna kadar çözüm iyimserliğine -Türkiye’nin güdeceği tavra bağlayarak- açık kapı bırakan Anastasiadis’in Rum yönetiminin “iki önemli jeopolitik faaliyeti olan üçlü işbirlikleri ve enerji projelerine değinmekten ısrarla kaçındığına” dikkat çekti, şu vurguyu yaptı:
“Bu iki stratejik ayağın konuşmasında yer almaması tesadüf olmamalı. Belki, ‘müzakerelerdeki iyi ortamı idame’ çabasıyla bağlantılıdır. New York’ta, Filistin ile Dışişleri bakanları düzeyinde bir üçlü görüşme gerçekleştirildi, pazartesi günü de Mısır’la benzer bir görüşme olacak.”
Habere göre Anastasiadis “Kıbrıs sorununun bütün başlıklarının birbiriyle bağlantılı görüşülmesi gerektiğini, herhangi bir hakemlik olmaması için ancak iki lider arasında özgürce varılacak bir anlaşmanın eşzamanlı referandumlara sunulabileceğini” söyledi. Her şey üzerinde anlaşmaya varılana kadar hiçbir şeyde anlaşılmış sayılmayacağını yineledi ve “liderler, herhangi bir dayatma veya suni takvim olmadan, mümkün olan en kısa sürede çözüme varmayı hedefliyor” ifadesini kullandı.
Gazete Anastasiadis’in, Cumhurbaşkanı Mustafa Akıncı ile yaptıkları yoğunlaştırılmış görüşmelerde kaydedilen ilerlemeleri de ana hatlarıyla sıraladığını yazdı ve Simerini’nin “çözümün tabi olduğu genel ilkeler” ifadesiyle aktardığı maddelere yer verdi.
Politis manşetine “Dokuz Noktada Uzlaştık, Geriye Üç Temel Konu Kaldı… Başkan BM’de İlerlemeyi ve Anlaşmazlıkları Kaydetti… En Kısa Zamanda Çözüm İstiyoruz” başlığını attı.
Anastasiadis’in ilerleme olan 9 noktayı isimleriyle sıraladığı konuşmasında Mülkiyet, Toprak ve Güvenlik/Garantiler’deki “önemli anlaşmazlıklara” işaret ettiğini yazan gazete haberini iç sayfasında şu başlık altında detaylandırdı: “Başkan: 2016 İddialı Ama Ulaşılabilir Hedeftir, Yeter Ki Türkiye de Adım Atsın… İlerleme De Öze İlişkin Anlaşmazlıklar Da Var”
Alithia manşet haberine “İşte Kıbrıs Sorununda Uzlaşılanlar…Anastasiadis BM Genel Kurulu’nda Açıkladı” başlığını attı ve Simerini’nin “çözümün tabi olduğu genel ilkeler”, Fileleftheros’un da “yoğunlaştırılmış müzakerelerde kaydedilen ilerlemeler” diye aktardığı noktalara yer verdi.
Haravgi de “N. Anastasiadis: Ana Başlıklarda Mesafe… Çözümün Ekonomik Boyutu İlk Günden İtibaren Güvenceye Alınsın” başlığını attı.
DİKO ANASTASİADİS’İN KONUŞMASINI ELEŞTİRDİ
Fileleftheros’a göre DİKO, Cumhurbaşkanı Akıncı’nın bütün TC kökenlilerin kalması gerektiğini, Türkiye’nin garantisini istediğini ve büyük ölçüde toprak düzenlemelerinin mümkün olmadığını söylediğine işaret ettiği bildirisinde, Anastaiadis’in “Türk tarafının Kıbrıs sorununda süregelen uzlaşmazlığını uluslararası toplum önünde şikayet etme konusunda bir fırsatı daha kaçırdığını” iddia etti.
DİKO Anastasiadis’in BM Genel Kurulu kürsüsündeki konuşması ile “Türkiye’yi mutlak beraat ettirme taktiğini sürdürdü, Türk tarafının tezlerini şirin gösterdi, Kıbrıs sorununun çözüme çok yakın olduğu görüntüsünü vermek maksadıyla müzakerelerin görüntüsünü şirinleştirdi, konuşmasında yakınlaşmalara geniş yer verirken Güvenlik ve Toprak konularına yüzeysel değindi.
Bizim tarafın müzakere gücünü azalttı, Türk tarafına baskı yapılmasına dair her türlü olanağı sadağımızdan (ok kılıfı) çıkardı ve bir kez daha Kıbrıs Rum toplumunu hayal kırıklığına uğrattı, beklentilerine cevap vermedi.”
Türkçe karakter kullanılmayan ve büyük harflerle yazılmış yorumlar onaylanmamaktadır.