• BIST 10025.47
  • Altın 2976.723
  • Dolar 35.1352
  • Euro 36.6264
  • Lefkoşa 12 °C
  • Mağusa 12 °C
  • Girne 12 °C
  • Güzelyurt 11 °C
  • İskele 12 °C
  • İstanbul 6 °C
  • Ankara 5 °C

Kooperatifler (2)

Arif Alasya

Kooperatiflerde yaşanan bu dönüşümle birlikte artık, KİT’ler, Kurumlar ve Kooperatifler politikacıların yönettiği kurumlar haline gelmiş ve buna paralel olarak sendikalar da politize olmuşlardır.

Denetleme, Yönetime el koyma. Yargılama yetkisi da dâhil Kooperatif mukayyidi bu görevlerini tam anlamı ile yapamaz durumuna gelmiştir. Örneğin yaptığı bir denetleme sonucunu raporlamış ancak politik nedenlerden dolayı gereğini yapamamıştır.

Gereği yapılmadığı için birçok Kooperatif yöneticisi bize bir şey yapamazlar düşüncesi ile Kooperatiflerini iflasa sürüklemişler ve Mukayyitlik seyirci konumuna düşürülmüştür. Burada bu kooperatiflerin isimlerini, yönetici kadrolarını, işlevlerini, politik eğilimlerini yazarak meselenin temelinden sapmak istemiyorum.

Batan birçok Kooperatif olmasına rağmen benim İçin ekonomide temel teşkil eden Koop. Merkez Bankasının süreçte getirildiği noktadır. Tamamıyla siyasi otoriteye bağlı olarak yönetilmekte ve Geçmişteki gibi ekonomimizdeki görevini yapmamaktadır. Artık köylü eskisi gibi ucuz kredi sağlayıp. Temel gereksinmelerini karşılayıp, üretime katkıda bulunmaları konusunda Koop. Bankaları dışındaki özel bankalara daha fazla rağbet etmektedir. Fidan, gübre, tohum, ilaç, tarımsal aletler, inşaat ve daha birçok girdilerini Koop. Bankacılık sisteminden değil özel sektör ve Bankalarından karşılamaktadır. Koop. Kuruluşların üretim maliyetleri özel sektöre göre daha ucuz olması gerekirken daha pahalı. Bu sebepten Koop. Merkez Bankası kuruluşlarından vazgeçmek durumunda kalmıştır. Devam edenler ise rekabet ettikleri kuruluşlara göre yok denecek kadar az kar marjı ile çalışmaktadır.

İşte bu bize uymayan Ekonomik modellerin gelmesi ile birlikte bir tarafdan Kooperatifçilik, diğer tarafdan KİT ve kamu kuruluşları iflasa sürüklenmiştir.

Başlangıçta oluşturulan KİT ve Kurumları yönetim kurullar ille de politik tarafı nedeniyle değil en azından o KİT veya Kurumun faaliyet alanı ile ilgili kişilerden oluşmaktaydı. Bu sebepten ilk yıllarda tümünü de başarısız olarak değerlendirmek büyük bir hata olur. Özellikle kendi çalıştığım KİT’de bunu yaşamışımdır. Ancak 1981 seçimlerinden itibaren tüm bu kurullar tamaıyle politikacıların dediklerini yapan kişilerden oluşmuş üstüne üstlük sık sık değiştirilmiş. Her gelen kurul üyesi sanki ondan öncesi kurul üyelerinden kendisi daha iyi biliyormuş gibi hareket ederek hep sistemi ve kurulu düzeni başa sarmıştır. İşte o kuruluş döneminde bu işletmelerin yakaladığı başarılar geriletilerek iflas ettirilmiştir. İşte size en ciddi iki örnek Cypfruvex Ltd. ve Sanayi Holding.

Sonuç olarak Kooperatifcilik ile kalkınan veya en azından ayakta tutulan ekonomimize Paketleme evleri hariç 162 hammaddesi (En az birkaç yıllık)hazır fabrika yokedilip toplumun üretimden koparılması gerçekleştirilmiştir.

Bir yandan Kooperatifciliğin, diğer yandan KİT ve Kurumların politik çiftlik olarak kullanılması, gelen giden hükümetlerin ayni düzeni sürdürmesi hatta ve hatta ihracatımızın önünü bilinçli tıkaması ve DÜNYA BİZE AMBARGO uyguluyorum arkasına sığınılması. Tüm değerlerimizi kaybetmemize sebep olmuştur.

Üretime ve ihracata dayanmayan hiçbir modelin kalkınmayı gerçekleştiremeyeceğini  Ekonomistlere öğretecek değilim.

Bu gün hangi siyasi partimiz yıllar öncesi uyguladığımız bu Kooperatifcilikle kalkınma dönemini yeniden dizayn ederek. Kooperatif Merkez Bankasını gerçek sahiplerine devredecek ve fasıl  114 ‘e göre Kooperatif şirketler mukayyitliği 974 öncesi konumuna getirecektir.

Gelin bu paketleri falan kenara itelim, belli ki ekonomimizi tüketen bu paketlerden vazgeçelim. Kendi iç dinamiklerimizden bir kalkınma modeli hazırlayalım. Bırakın bu partizanlığı,

Bakın Üniversitelerimiz vede oralarda öğretim görevi yapan Ekonomistlerimiz var. Gelin bir araya ideolojilerden arınarak üretime dayalı bir kalkınma paketi hazırlayın.

Örneğin Turizmdeki yatak kapasitemizi ve Üniversitelerimizdeki öğrenci sayılarını esas alarak onların tüketimlerine yönelik kooperatif düzeni içinde bişr ekonomik paket hazırlayalım..

Dünyada ada sadece biz değiliz…

  • Yorumlar 0
  • Facebook Yorumları 0
UYARI: Küfür, hakaret, rencide edici cümleler veya imalar, inançlara saldırı içeren, imla kuralları ile yazılmamış,
Türkçe karakter kullanılmayan ve büyük harflerle yazılmış yorumlar onaylanmamaktadır.
Bu yazıya henüz yorum eklenmemiştir.
Yazarın Diğer Yazıları