İstanbul’da bu haftasonu yapmak istedikleri Onur Haftası yürüyüşüne yasak getirilen LGBTİ (Lezbiyen, gey, biseksüel, trans, interseks) örgütleri, dün ilk kez, Maçka Parkı’nda “Gökkuşağı Sofrası” adını verdikleri bir iftar sofrası kurdu. Daha önce Beyoğlu’ndaki Galatasaray Lisesi önünde kurulacağı ilan edilen sofranın yeri, iftara saatler kala güvenlik nedeniyle değiştirildi.
“Heteroseksüel-eşcinsel, inanan-inanmayan demeden, herkesi kucaklayan ve herkesin el ele verip katkı sunduğu, türler arası hiyerarşiyi kurmayan vegan bir sofra kurmak için; azığınla gel” çağrısıyla kurulan sofraya katılım düşüktü.
Bu yıl 24’üncüsü yapılan LGBTİ Onur Haftası’nın düzenleyici komitesi, İstanbul Valiliği’nin 14. LGBTİ Onur Yürüyüşü’nü güvenlik gerekçesiyle yasaklamasının ardından, dün, basın açıklamasına da izin vermediğini duyurdu.
Komite, yasağa rağmen Beyoğlu’nda olmaktan vazgeçmeyeceklerini açıkladı:
“Hatırlarsanız, emniyet güçleri Trans Onur Yürüyüşü’nde basın açıklamasını okumaya ve bir arada durmaya çalışan insanlara, ‘Lütfen dağılın ve hayatın normal akışına dönmesine izin verin’ diye seslenmişti.
Biz de bu çağrıya riayet ediyoruz: 26 Haziran Pazar günü, İstiklal Caddesi’nin her köşesine dağılıyoruz. ‘Hayatı normal akışına döndürmek’ için pazar günü Beyoğlu’nun her sokağında, her caddesinde birbirimize kavuşuyoruz.”
Valilik geçen pazar günü İstiklal Caddesi’ndeki Trans Onur Yürüyüşü’nü de güvenlik gerekçesiyle yasaklamıştı. Yasak, İslamcı ve milliyetçi iki grubun, yürüyüşü gerekirse şiddet kullanarak engellemek için yandaşlarına yaptıkları çağrıların ardından gelmişti.
Polisin, olağanüstü güvenlik önlemlerine karşın, bu gruplardan olduğu ileri sürülen bazı kişiler, LGBTİ ve yanlısı göstericilere saldırdı. Polis, İstanbul LGBTİ Dayanışma Derneği tarafından okunmak istenen basın açıklamasını da zor kullanarak engelledi.
Bu gelişmelerin ardından LGBTİ Onur Haftası etkinlikleriyle ilgili güvenlik kaygıları daha da arttı. LGBTİ Onur Haftası Komitesi’nden Görkem Ulumeriç’in verdiği bilgiye göre, ilk yasağın geldiği geçen yıla kadar binlerce kişinin katıldığı yürüyüşler engellense de, süregiden etkinliklere katılım geçen yıllarda olduğu gibiydi. Ulumeriç, “Salonlar doluydu, panel ve atölyelere ilgi vardı” diyor. Ancak, LGBTİ örgütlerinin simgesi gökkuşağı renklerinden oluşan bayrak üzerine kurulu Maçka Parkı’ndaki bu sofrada, en fazla 25-30 kişi var.
Ulumeriç, katılımın düşük olmasını, son anda yapılan yer değişikliği ve organizasyonun başarısızlığına bağlıyor. Bir çok kişinin de, sofranın daha önceden kurulacağı ilan edilen Galatasaray Lisesi önüne gittiğini söylüyor.
LGBTİ Onur Haftası gönüllülerinden Elif Avcı, yer değişikliği kararının güvenlik gerekçesiyle alındığını belirtiyor. Gezi protestoları sonrasında “Antikapitalist Müslümanlar” adlı grup öncülüğünde yapılan ilk “Yeryüzü Sofrası” etkinliğinin Galatasaray Lisesi önünde olması nedeniyle, “Gökkuşağı Sofrası”nı da orada kurmayı planlamış olduklarını anlatıyor.
Avcı, “Bu, Onur Haftası’nın Ramazan ayıyla çakışmaya başlamasından beri yapmak istediğimiz bir şeydi. Çünkü, bir sürü Müslüman arkadaşımız da var bu harekette. ‘Beraber bir iftar yapsak ne güzel olur' diyorduk” diye ekliyor.
Sofradakilerden Umut, 18 yaşında, üniversite öğrencisi. “LGBTİ’ler genelde dinsiz ya da inançsız olarak biliniyor, ama bu bir önyargı. Müslüman, türbanlı bir çok LGBTİ birey var aslında. Özellikle İslami taraflardan gelen eleştiriler ve tepkiler üzerine biz, dinlerle bir sorunumuz olmadığını, kendimizi böyle bir yerde konumlandırmadığımızı ifade etmek için bu etkinliği düzenledik bugün” diyor.
LGBTİ gönüllüsü Avcı’ya göre, katılımın düşük olmasında Müslüman LGBTİ kişilerin çekinceleri de etkin oldu:
“Müslüman ve LGBTİ dediğimiz meselede, görünür olmak daha zor hale geliyor. Burası kamusal bir alan, insanlar gelip çekim yapabiliyor. Siz farkında olmadan fotoğraflarınız çekilip, paylaşılabilir. Sonuçta, bu sofraya gelmek bile bir nebze görünülürlük istiyor. Ve daha çok, özellikle belli cemaatlere dahil olan arkadaşlar, bu görünülürlüğü sağlarsa, o cemaatlerdeki yerleri ya da ailelerindeki konumlarında ya da hayati tehlikeye varabilecek tehditler altına girebilirler.”
Avcı, bu kişilerden, burada olmak istedikleri halde katılamayacağını söyleyenler olduğunu belirtiyor.
19 yaşındaki üniversite öğrencisi Arya, LGBTİ etkinliklerindeki güvenlik sorununun ülkenin gidişatıyla bağlantılı olduğu görüşünde. “Çünkü” diyor, “hükümet insanları şiddete kışkırtıyor ve insanlar da gaza gelmek için hazır halde bekliyor sanırım.”
Arya'ya göre, halk bilinçlenmeden hiçbir hak mücadelesinin sonu aydınlık değil: “Halkın bilinçlenmesi için bu tarz çalışmaların yapılması gerekiyor.”
LGBTİ örgütleri bugün de Maçka Parkı’nda bir piknik düzenliyor.
Türkçe karakter kullanılmayan ve büyük harflerle yazılmış yorumlar onaylanmamaktadır.