Maliye Bakanlığı ve Hükümet Programı’ndaki Vaatleri (3)

Bugün Maliye Bakanlığı’nın 6 Eylül 2013 tarihli Hükümet Programı’ndaki vaatlerine ayırdığımız üçüncü ve son gündür. Maliye Bakanlığı’nın “Karne notu” sonuçta belli oluyor. Anayasamıza göre meclis kürsüsünden okunan ve bir hükümetin ne yapacağını, nasıl yapacağını kamuoyuna duyurmayı sağlayan yegâne belge olan bu “program” üzerinde ciddiyetle durulmalı ve yapılamayacak sözler verilmemelidir. Sonuçta mahcup olmak var. Bakalım Maliye Bakanlığı neleri gerçekleştirmiş ve notu ne olmuş? S.48. KKTC Merkez Bankası ile birlikte kredi maliyetlerinin aşağı çekilmesine yönelik düzenlenmeler hayata geçirilecek, KKTC Merkez Bankası’nın uzaktan ve yerinde müdahale ve denetim yapabilmesi için etkinliği artırılacak, Merkez Bankası finansal piyasaların sağlıklı işleyişini denetleyerek yön verecek teknik ve likit kaynaklarla donatılarak, sektörün ihtiyaçlarına cevap verebilen bir yapıya kavuşturulacaktır. C.48. KKTC Merkez Bankasında, Bankalar arası piyasa oluşturulmuş, 375 Milyon TL borçlanma senedi çıkartılmıştır. Tüm bankalar arasında EFT işlemleri 2015 yılının ikinci yarısında hayata geçirilecektir. Merkez Bankasının havale işlemlerinden aldığı komisyon ve masraf oranları %50 oranında indirildi. Yasal karılık oranları vadeye göre kademelendirilmek suretiyle ive ortalama kaynak maliyetleri aşağıya çekilmiştir. DEĞERLENDİRME: Piyasaların sağlıklı işleyişini denetlemekten ne kadar uzak olunduğunu her gün yaşayarak ve mağdur olarak öğreniyoruz. Vaat GERÇEKLEŞMEMİŞTİR. S.49. Sigortacılık sektörünün kamusal kontrol ve yönlendirmelerinin uzman kadrolar ile yürütülmesi ve sektörün geliştirilmesine önem verilecektir. C.49. Farklı alanlarda sigortacılık faaliyetlerinin geliştirilmesine yönelik olarak Birlik ile çalışmalar yürütülmektedir. DEĞERLENDİRME: Vaat henüz GERÇEKLEŞTİRİLMEMİŞTİR. Maliye Bakanlığı bünyesinde, Reform Yönetim Grubu’nda koordine edilecek olan AB ile uyum çalışmaları kapsamında, “Kamu İhale” başlığı altında şu hedefler hayata geçirilecektir: Kamu İhale Yasası Meclistedir. S.50.1.      Kamu ihalelerinin devlet bütçesinde süreklilik arz eden etkin bir tasarruf unsuru teşkil etmesi ve ihale süreçlerinin öncesi ve sonrasında hesap verebilirliğini sağlaması için AB ihale uygulamaları ile örtüşen çağdaş bir Kamu İhale Yasası yürürlüğe girecektir. C.50.1.      İhale Yasasının ilke ve amaçları çerçevesinde şartnameler en iyi AB uygulamalarına uygun hale getirilmektedir. DEĞERLENDİRME: İhale yasası alt komitede bekletilmektedir. Vaat GERÇEKLEŞMEMİŞTİR. S.50.2.      Merkezi İhale Komisyonu’nun kurumsallaşması ve AB’ye uyumlu Kamu İhale Yasası’nın siyasi erkten bağımsız bir yapılanmaya sahip bir ihale komisyonu tarafından uygulanması amacıyla Merkezi İhale Komisyonu Yasası yürürlüğe konacaktır. C.50.2.      Yasanın hayata geçirilmesinden önce Komisyonun bağımsız çalışmasına olanak sağlanmakta ve sürdürülebilirliğine titizlik gösterilmektedir. DEĞERLENDİRME: Vaat GERÇEKLEŞMEMİŞTİR. S.51. AB ile uyum çalışmaları kapsamında, “Kara Para Aklanması ile Mücadele” başlığı altında şu hedef hayata geçirilecektir: C.51. Suç Gelirlerinin Aklanmasının Önlenmesi Yasa Tasarısı Haziran 2014 tarihinde KKTC Cumhuriyet Meclisine aktarılmıştır. DEĞERLENDİRME: Vaat GERÇEKLEŞMEMİŞTİR. S.52. Ülkemizin siyasi ve ekonomik itibarını uluslararası toplum nezdinde zedeleyebilecek her türlü riske  karşı mücadele verilmesi ve olası kara para giriş ve çıkışlarının ülke finans sistemine yapacağı olumsuz etkiden ve yaratacağı dengesiz ortamdan uzak tutulması amacıyla 2008 yılında yürürlüğe konan Suç Gelirlerinin Aklanmasının Önlenmesi Yasası, revize edilen yeni AB mevzuatı ve güncellenen uluslararası Mali Eylem Görev Gücü (FATF) tavsiyeleri doğrultusunda yeniden düzenlenecektir. C.52. Yasa Tasarısında dikkate alınmıştır. DEĞERLENDİRME: Vaat henüz GERÇEKLEŞMEMİŞTİR. AB ile uyum çalışmaları kapsamında, “Sigortacılık” başlığı altında şu hedef hayata geçirilecektir: S.53. Sigortacılık sektörünün AB standartlarına yükseltilebilmesi ve uluslararası düzeyde rekabet edebilirliğinin sağlanması için ilgili mevzuat çalışmaları yürütülecektir. Söz konusu mevzuatın etkin uygulanması ve sektörün denetlenmesi için bağımsız davranacak uzman kadrodan oluşan bir kurumsal yapılanmaya gidilecektir. C.53. Yasa altında düzenlenmesi gereken 15 tüzüğün 10 tanesi yürürlüğe girmiş diğerleri hazırlık aşamasındadır. DEĞERLENDİRME: Mevzuat henüz tamamlanmamıştır. Vaat GERÇEKLEŞMEMİŞTİR. AB ile uyum çalışmaları kapsamında, “Mali Disiplinin Sağlanması” başlığı altında şu hedef hayata geçirilecektir: S.54. Uzun vadeli stratejik planlarla ekonomiyi yönetmek ve mali disiplini sağlamak adına, bütçenin sürdürülebilirliğinin sağlanmasını; kamu kaynaklarının etkili, ekonomik ve verimli bir şekilde elde edilmesini ve kullanılmasını, hesap verebilirliği ve malî saydamlığı sağlayacak olan AB Müktesebatı ile uyumlu Kamu Maliye Yönetimi Yasası hazırlanarak yürürlüğe konacaktır. C.54. Kamu Mali Yönetimi Yasa tasarısı çalışmaları devam etmektedir. DEĞERLENDİRME: Vaat henüz GERÇEKLEŞMEMİŞTİR. S.55. Hükümet tarafından gerçekleştirilen harcamaların denetiminin AB müktesebatı standartlarında ve şeffaflık, verimlilik, etkinlik ve ekonomiklik gibi sağlam mali yönetim ilkelerine uygun olarak yapılmasını sağlayacak Kamu İç Mali Kontrol Yasası yürürlüğe konacaktır. C.55. KİMK Yasa Tasarısı Meclistedir. DEĞERLENDİRME: Vaat henüz GERÇEKLEŞMEMİŞTİR.

56. 56. Reel sektörün gelişimini kolaylaştıracak kurumsal düzenlemeler hayata geçirilecektir.

C.56. Yok. DEĞERLENDİRME: Cevap VERİLMEMİŞTİR. S.57. Merkez Bankası aracılığıyla devlet hazinesinin yatırım, geliştirme projeleri vb. kullanım amacı belirlenmiş borçlanma için tahvil ve bono yollarını kullanması sağlanacaktır. C.57. Yok. DEĞERLENDİRME: Cevap VERİLMEMİŞTİR. S.58. Devletle, işletmeler ve şahısların alacak-verecek ilişkilerinde karşılıklı ödemeye imkân verecek yasal düzenlemeler yapılacaktır. C.58. Yok. DEĞERLENDİRME: Cevap VERİLMEMİŞTİR. S.59. Finansal enstrüman ve faiz sistemi KKTC Merkez Bankası bünyesinde gerçekleştirilecek, bankaların takipteki alacaklarının tahsilatının hızlandırılmasını sağlayacak yasal ve idari düzenlemeler hayata geçirilecektir. C.59. Yok. DEĞERLENDİRME: Cevap VERİLMEMİŞTİR. S.60. Kamu Bankaları kamu açıklarını finanse eden kurumlar olmaktan kurtarılacaktır. C.60. Kamu Bankalarından açık finansmanı sağlanmamaktadır. DEĞERLENDİRME: Vaat GERÇEKLEŞTİRİLMİŞTİR. S.61. KKTC'de gerçekleşecek olan büyük projelere yerel bankaların konsorsiyum kurarak katılmaları teşvik edilecek gerekli mevzuat düzenlemeleri yapılacak, tasarrufların ülke içerisinde yatırım amaçlarına yönelik kullanılması için mevzuat düzenlemelerine gidilecektir. C.61. Yok. DEĞERLENDİRME: Vaat GERÇEKLEŞMEMİŞTİR. GENEL DEĞERLENDİRME: Maliye Bakanlığı, Hükümet Programı’nda 61 vaat sıralayarak 5 yıllık süresi boyunca bunları gerçekleştireceğini kamuoyuyla meclis kürsüsünden paylaşmıştır. Hükümetin 1/3’lük süresi dolmuştur. Maliye Bakanlığı’nın gerçekleştirdiği vaat sayısı 10 adettir. Hâlbuki bu oranın kalan zaman dikkate alındığında en az 20 olması gerekliydi. 61 vaatten 10 adedi gerçekleştirildiğine göre Maliye Bakanlığı’nın vaatlerini GERÇEKLEŞTİRME ORANI %16,39’dur.   NOT: Daha önce değerlendirmeye aldığımız Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı’nın “karne notu” %10,71 olmuştu.