Maliye Bakanlığı ve Hükümet Programı’ndaki Vaatleri

12/2006 sayılı Bilgi Edinme Hakkı Yasası’na dayanarak Maliye Bakanlığı’na sorduğumuz soruların cevaplarını da almış bulunuyoruz. İlgililere teşekkürlerimizi sunuyoruz. Sorulan sorular, verilen cevaplar ve değerlendirmelerimiz aşağıdadır. Her bakanlığın karnesini kamuoyu ile paylaşmaya devam edeceğiz. Hükümet Programında yer alan vaat ve yapılanlar şöyle idi: S.1. Kamu hizmetlerinin verimlilik ve üretkenlik temelinde halka hizmet sunmasını öngören, üst seviyede katma değer yaratacak biçimde istihdam yapısını geliştiren, mali yardımlara bağlı olmadan ekonomik ve sosyal yaşam programlarını gerçekleştiren bir kamu yönetimini hayata geçireceğiz. C.1. Kamu istihdamlarında sınırlama ve yapılan istihdamlarda KHK üzerinden sürekli kadrolara yapılması uygulaması başlatılmıştır. DEĞERLENDİRME: Kamu yönetiminin henüz hayata geçirilemediği ve bu hedeften çok çok uzak olunduğu çok açık ve nettir. GERÇEKLEŞTİRİLEMEDİ. S.2. İyi İdare Yasası altı ay içerisinde Meclis’e sevk edilecektir. C.2. Ocak ayında uygulamaya girmiştir. DEĞERLENDİRME: Bu yasa meclisimizce kabul edilerek uygulamaya girmiştir. Maliye Bakanlığı özelinde İYİ İDARE bağlamında ne yapıldığı düşünülürse; Bakanlığın idari yapısında reform ve reform sonucunda halka daha verimli ve daha hızlı hizmet kastediliyorsa, Maliye Bakanlığı inandırıcı olabilmek için nasıl bir reorganizasyon sonucunda daha verimli ve daha hızlı hizmet vermeye başladığını açıklamak zorundadır. Ancak, idari yapıda gerçekleştirilen reformların Maliye Bakanlığı bağlamında esas başarı kriteri, Bakanlığın vergi tahsilatında elde edeceği başarı ile değerlendirilebilir. Başka bir ifade ile, Maliye Bakanlığında ‘’iyi idare’’ yani ‘başarı’;  kayıt dışı faaliyetlerin oranında sağlanacak düşüş, dolaylı vergilerin toplam vergi tahsilatı içerisindeki oranında sağlanacak düşüş, ve kayıt altında gözüken şirket veya kişilerin muhasebe işlemlerinde gerçekleştirilecek daha etkin, daha kapsamlı ve çapraz denetimlerle gerçek gelir seviyelerinin tespit edilerek direk vergi tahsilatının artırılması yoluyla gerçekleştirilebilir. ‘’İyi idare’’ Yasası bağlamında söylemeden geçemeyeceğim;  Maliye Bakanlığının gerçekleştirmiş olduğu vergi afları ve Mahkeme kararı olmadan sildiği veya hala daha silmeye çalıştığı bazı imtiyazlı firmalara ait vergi ve/veya KDV borçları; Maliye Bakanlığı yönetiminde yürürlüğe girdiği iddia edilen ‘’İyi idare’’  ve her zaman olması gereken ‘’vergi adaleti’’  felsefesi  ile de tam bir çelişki arz etmektedir. Vaat GERÇEKLEŞTİRİLEMEDİ. S.3. AB’ye yasal uyum ve kamu yönetiminin idari kapasitesinin artırılması yönünde sürdürülen çalışmaları, Müktesebata Uyum Programı çerçevesinde yürütülecektir. Bu bağlamda, 2008 yılında hazırlanan Müktesebata Uyum Programı yeniden güncellenecek ve içeriğindeki önemli ekonomik ve sosyal konular, Hükümet programında yer alan öncelikler ile daha iyi eşgüdüm sağlanacak şekilde yeniden takvimlendirilecektir. C.3. 2014 Şubat ayında (2014-2016 Programı) Bakanlar Kurulunda onaylanmıştır. DEĞERLENDİRME: Bakanlar Kurulunda onaylanmış olması yukarıdaki amacın gerçekleştiğini kabul etmemizi gerektirmemektir. Kamu yönetiminin İDARİ KAPASİTESİ henüz artırılmamıştır. AB’ye uyumun henüz çok gerisinde olduğumuz açık ve nettir. Vaat henüz GERÇEKLEŞTİRİLEMEMİŞTİR. S.4. AB çalışmalarına eş zamanlı olarak, kamu yönetimi reformunun hayata geçirilmesi için gerekli adımlar atılacaktır.  Bu çerçevede kamu personel sisteminin verimliğini artırma, liyakate dayalı yönetim anlayışını getirme ve kamu yönetiminde müşavirlik sistemini sonlandırma hedefiyle AB’deki iyi uygulamalar esas alınarak hazırlanan Kamu Görevlileri Yasa Taslağı hayata geçirilecektir. Buna eş zamanlı olarak, Kamu Hizmeti Komisyonu’nun şeffaf, adil ve etkin çalışabilecek bir yapıya kavuşturulması yönünde gerekli yasal değişiklikler yapılacaktır. C.4. Kamu reformu yasası BK onaylanmış olup ilgili Meclis alt komitesinde görüşülmesine devam edilmektedir. DEĞERLENDİRME: GERÇEKLEŞTİRİLEMEDİ. S.5. Kamu yönetimi reformu kapsamında ayrıca kamu kurum ve kuruluşlarının yapısı güçlendirilecektir. Bu bağlamda, kurumlar arası görev, yetki ve sorumluluk çatışmaları ile bir takım mükerrerliklerin ortadan kaldırılması için, Daire ve hizmet birimlerine ait yürürlükteki kuruluş, görev ve çalışma esasları yasaları yeniden gözden geçirilerek düzenlenecektir. C.5. Bakanlık Teşkilat Yasalarının çalışmaları 2014 Mart ayında başlatılmış olup, Kamu Reformu Çalışmaları ardından hayata geçirilecektir. DEĞERLENDİRME: Henüz GERÇEKLEŞTİRİLEMEDİ. S.6. AB uyum çalışmaları ve kamu yönetimi reformu çalışmalarının etkin olarak yürütülmesi ve izlenmesinin sağlanabilmesi yönünde ise bakanlar düzeyinde bir Reform Yönetim Grubu oluşturulacaktır. C.6. BK kararıyla Reform Yönetim Grubu oluşturulmuştur. DEĞERLENDİRME: GERÇEKLEŞTİRİLMİŞTİR. S.7. Geçici memur statüsü kaldırılacak ve yeni geçici memur atanmayacaktır. Zorunlu hallerde geçici memur ihtiyacı sözleşmeli personel statüsü aracılığıyla karşılanacaktır. C.8. Geçici Memur alımına son verilmiştir. DEĞERLENDİRME: GERÇEKLEŞTİRİLMİŞTİR. S.9. Seçim döneminde görev alan Hükümet kamu maliyesinin gelir/giderini ve bunların detaylarını haftalık sürelerle kamuoyu ile paylaşmıştır. Uygulamaya devam edilecektir. C.9. Haftalık gelir gider rakamları Maliye’nin web sitesinde paylaşılmaktadır. DEĞERLENDİRME: Vaat GERÇEKLEŞTİRİLMİŞTİR. S.10. Hükümetimiz vergi tabanını genişleterek dolaysız vergilerin toplam vergi gelirleri içerisindeki payını artırmayı sağlayacak çalışmalar yapacaktır. Bu amaca yönelik olarak, bütçe gelirlerinin azalmasına, haksız rekabete, gelir dağılımının bozulmasına, firmaların ölçek büyütmesinin engellenmesine ve sonuçta ülkemizin sürdürülebilir kalkınmasını ile toplumsal refahının gelişmesini engelleyen kayıt dışı ekonomi ile mücadele Hükümetimizin esas alacağı politikalar içerisindedir. C.10. Denetimler yapılmakta yükümlüleri kayıt altına alma ve vergi bilincini oluşturma ile ilgili çalışmalar yapılmaktadır. Dolaysız vergi gelirlerinde bir önceki yıla göre %20'ler düzeyinde reel artış sağlanmıştır. DEĞERLENDİRME: Kayıt dışı ekonominin nimetleri(!)son hızla hayatımızda yer almaya devam etmektedir. Vaat GERÇEKLEŞTİRİLEMEDİ. S.11. Hükümetimiz döneminde de şeffaflık ilkesi çerçevesinde kamu maliyesinin gelir/gider durumuna yönelik haftalık olarak kamuoyunun bilgisine getirilen verilerin paylaşımı geliştirilerek sürdürülecektir. C.11. Haftalık gelir gider rakamları Maliyenin web sitesinde paylaşılmaktadır. DEĞERLENDİRME: Rakamlar GENEL bazda web sitesinde paylaşılmaktadır. Vaat GERÇEKLEŞTİRİLMİŞTİR. S.12. Gelirlerin savurganlık içermeyecek çerçevede harcanması için gereken özen şeffaflık ilkesi ön planda tutularak gerçekleştirilecektir. C.12. Bütçe disiplini, tasarruf uygulamaları devam etmekte, dökümler düzenli olarak web sayfasında yayınlanmaktadır. DEĞERLENDİRME: Savurganlık son hız devam etmektedir. Bu konu ile alakalı günlük gazetelere göz atmak yeterlidir. Vaat GERÇEKLEŞTİRİLEMEMİŞTİR. S.13. Devletin gerçek/tüzel kişi olarak KKTC sınırları içerisindeki ekonomik aktivitelerinin izlenebilmesi için teknolojinin tüm imkânları kullanılacaktır. Bunun yapılması, kamu gelirlerinin otomatik olarak nitelikli dolaysız vergi gelirleri ile ilk etapta küçük adımlarla orta vadede ise sistemin oturmasıyla sürekli gelir artışları ile sağlanacaktır. C.13. Paydaş Daire, Kurumlarla ve Belediyeler ile bilgi alışverişi başlatılmıştır. DEĞERLENDİRME: Çalışma başlatılsa da henüz sonuç ALINAMAMIŞTIR.  S.14. Vergide kayıt dışılıkla mücadele çerçevesinde vergi mevzuatı güncellenip basitleştirilecek, vergi tabanı genişletilecek buna paralel olarak yükümlüler üzerindeki vergi yükü azaltılacaktır. C.14. VUY, GV; KV, KDV ve Motorlu Araçlar Yasası hayata geçirilmiştir. DEĞERLENDİRME: Kayıt dışılıkla mücadelede henüz başarıya ULAŞILMAMIŞTIR. Vergi yükü bu ülkede hala daha en önemli sorunların başında gelmektedir. Vergi adaleti aflarla yerle bir edilmektedir. Vaat GERÇEKLEŞTİRİLEMEMİŞTİR. S.15. Bağımsız Vergi İtiraz Komisyonu oluşturularak vergideki itirazların süratle çözümüne gidilecek ve vergide adalet sağlanacaktır. C.15. VUY kapsamında Üst itiraz Komisyonu oluşturulmuştur. DEĞERLENDİRME: VİK oluşturulmuş olsa da vergide adaletin sağlanamaması ülkenin en önemli sorunları arasında yer almaya devam etmektedir. Vaat GERÇEKLEŞTİRİLEMEMİŞTİR. S.16. Bütçe uygulamalarında tasarruf esas alınacak ve bütçede öngörülmeyen hiçbir harcamaya onay verilmeyecektir. Kamu maliyesine yük getirecek herhangi bir popülist politikaya yer verilmeden mali disiplini sağlamak ve kamusal kaynakların etkin, verimli ve rasyonel olarak kullanılmasını gerçekleştirmek esas alınacaktır. Bu anlamda tasarruf ilkesiyle hareket ederek zorunlu harcamalar dışında harcama yapılmayacaktır. Ayrıca, Devlet kaynaklarının kullanımı bütünlük ve şeffaflık prensipleri içerisinde sürdürülecektir. Bu bağlamda, bütçe disiplininden uzaklaşan uygulamalar ile harcamalarda keyfiyetin önlenmesi hedeflenip bu yaklaşım doğrultusundaki çalışmalara hız verilecektir. C.16. Mali disiplin sürdürülmekte, tasarruf ilkelerine uygun hareket edilmektedir. DEĞERLENDİRME: Bu vaat gerçekleşmiş olsaydı KKTC’nin en önemli sorunları halledilecekti. Kıt devlet kaynaklarının POPÜLİST politikalarla SON SÜRAT harcanmasına devam edilmektedir. Vaat GERÇEKLEŞTİRİLMEDİ. S.17. Mali disiplini sağlayan, harcamalarda verimliliği temel alan, kamu açıklarını kontrol ederek azaltan ve bütçe birliği anlayışına uygun bir maliye politikası izlenecektir. Bu bağlamda, kamu maliyesi dengesinde sürdürülebilirliğin sağlanabilmesi amacıyla sıkı maliye politikaları sürdürülecektir. C.17. Mali disiplin sürdürülmektedir. DEĞERLENDİRME: Vaat henüz GERÇEKLEŞTİRİLEMEMİŞTİR. S.18. Maliye Bakanlığı’nın web sitesinde “Maliyenin Seyir Defteri” ile uygulamaya konan, vatandaştan alınan her kuruş verginin nerelerde harcandığının şeffaflık ve hesap verebilirlik ilkeleri doğrultusunda her hafta halkla paylaşıma devam edilecektir. C.18. Yayınlanmasına devam edilmektedir. DEĞERLENDİRME: Vaat GERÇEKLEŞTİRİLMİŞTİR. S.19. Kamuoyuna daha etkin hizmet verebilmek amacıyla uygulamaya konulan “ALO MALİYE 124”, ayrıca Maliye Bakanlığı web sitesinden de “Biz Size Ulaşalım” başlığı altında mail ortamından da şikâyet, öneri ve taleplerin alınarak değerlendirilmesi uygulaması aktif hale getirilerek sürdürülecektir. C.19. Yeni ekipman alımı yapılmış olup gelen tüm öneri, şikayet ve talepler değerlendirilmektedir. DEĞERLENDİRME: Vaat GERÇEKLEŞTİRİLMİŞTİR. (Yarın devamı var)