Müzakerelerde neler oluyor?

BİLGİLENDİRME TURLARI BAŞLADI

Cumhurbaşkanı Mustafa Akıncı ve Müzakere heyeti, önceki gün Meclis Başkanı, Başbakan ve Dışişleri Bakanı’nı dün ise CTP ve TDP Genel Başkanı’nın yanı sıra UBP ve DP-UG Genel Sekreteri’nin yanı sıra bazı milletvekillerini Cumhurbaşkanlığı Sarayı’nda n katıldığı toplantıda süreci değerlendirdi. Cumhuriyet Meclisi ise Ocak ayında bilgilendirilecek.

HANGİ AŞAMADAYIZ?

Siyasi parti temsilcileri ile yapılan görüşmede ilerleme noktaları ve tıkanıklıkların aktarıldığı öğrenilirken çözümün uzak olmadığı ve bu tempo ile ilerlenmesi durumunda bahara çözümün olabileceği ifade edildi. Öte yandan dün, radyo frekanslarında yaşanan sıkıntının çözümü, elektrik şebekelerinin enterkonnekte olması ve Aplıç ile Derinya kapılarının açılması yönünde olumlu adımlar atıldığı ancak tıkanan tek noktanın cep telefonlarındaki iş birliğinde yaşandığı da kaydedildi.

Cumhurbaşkanı Mustafa Akıncı, Cumhuriyet Meclisi’nde temsil edilen siyasi partilerle bir araya geldi.

Cumhurbaşkanlığı’nda yer alan görüşmede Cumhurbaşkanı Akıncı CTP, UBP, DP UG ve TDP yetkililerini Kıbrıs müzakerelerinde gelinen son aşama hakkında bilgilendirecek.

Yemekli toplantıya CTP Genel Başkanı Mehmet Ali Talat ve milletvekili Armağan Candan, UBP Genel Sekreteri Dursun Oğuz ve milletvekili Ersan Saner, DP UG adına Genel Sekreter Hasan Taçoy ve milletvekili Özdemir Berova, TDP Genel Başkanı Cemal Özyiğit ve milletvekili Hüseyin Angolemli katıldı.

Toplantı yaklaşık 2 buçuk saat sürdü. Toplantıda siyasi partilerin yetkililerine, yoğun müzakere süreciyle ilgili ayrıntılı bilgi verildi.

OCAKTA MECLİSİ BİLGİLENDİRECEK

Görüşme sonrası basına açıklama yapan siyasi parti yetkilileri Cumhurbaşkanı Mustafa Akıncı'nın Ocak ayında da Meclis'te milletvekillerini bilgilendireceğini söyledi.

Cumhurbaşkanı Akıncı ise basına açıklamada bulunmadı.

TALAT: “ÇÖZÜM UZAK DEĞİL, İYİ İLERLEME OLDUĞUNU DÜŞÜNÜYORUZ”

CTP Genel Başkanı Mehmet Ali Talat, Cumhurbaşkanlığı’ndaki toplantının ardından yaptığı açıklamada, Cumhurbaşkanı’nın müzakere süreciyle ilgili kendilerini bilgilendirdiğini, kendilerini de görüşlerini sunduğunu belirterek, Kıbrıs'ta çözümün uzak olmadığını, müzakerelerde iyi ilerleme olduğunu düşündüğünü söyledi.

Talat, Kıbrıs sorununu bitirmek için çok çalıştıklarını, beklentilerinin Güney’deki seçimlerden önce çözüme ulaşmak ve birkaç ay içinde referanduma hazır bir anlaşma metninin ortaya çıkması olduğunu ifade etti.

Talat, toplantıyı "çok yararlı" olarak niteledi.

OĞUZ: “ALDIĞIMIZ BİLGİLERİ YETKİLİ ORGANLARDA DEĞERLENDİRECEĞİZ”

UBP Genel Sekreteri Dursun Oğuz, Cumhurbaşkanı’ndan müzakere süreciyle ilgili bilgiler aldıklarını, görüş sunduklarını belirterek, bilgilendirmelerin süreceğini söyledi.

Cumhurbaşkanı’nın yeni yılda da hem siyasi parti başkanlarını, hem de Meclisi Ocak ayında bilgilendireceğini ifade eden Oğuz, görüşmede UBP'nin hassas olduğu noktaları aktardığını, aldıkları bilgileri de parti yetkili organlarına sunup gelinen noktayı değerlendireceklerini kaydetti.

Oğuz, görüşmede müzakerelerle ilgili basında çıkan spekülasyonları da değerlendirdiklerini söyledi.

TAÇOY: “EN ZOR KONU MÜLKİYET”

DP UG Genel Sekreteri Hasan Taçoy da, Kıbrıs meselesinin hangi aşamada olduğu konusunda bilgilendirildiklerini ifade ederek, müzakere sürecinde tüm konular kapatılmadan hiçbir konunun bitmeyeceğini, tüm konuların şu anda açık olduğunu, en zor konunun da mülkiyet olduğunu kaydetti.

Taçoy, Akıncı'nın bu konular hakkında ocak ayında Meclis’te bilgilendirme yapacağını belirterek, toplantıda siyasilerle daha sıkı iş birliği yapılmasını ve burada yapılan değerlendirmelerle müzakerelerin sürdürülmesini istediklerini belirtti.

Taçoy, 2016 yılında müzakerelerin herhangi bir şekilde sonuçlanması ve halkın önünün açılması, geleceğini tayin edebilmesini temenni etti.

ÖZYİĞİT: “TEMPO SÜRERSE BAHARDA REFERANDUM OLABİLİR”

TDP Genel Başkanı Cemal Özyiğit ise, Cumhurbaşkanı ile yoğun müzakere temposunun değerlendirildiğini belirterek, Cumhurbaşkanı’nın kendilerine ayrıntılı bilgilendirme yaptığını, somut veriler aktardığını yapıldığını anlattı.

Özyiğit, süreçte olumlu gelişmeler bulunduğunu ifade ederek, sürecin yeni yılda da aynı tempoda sürmesi durumunda baharda referandum olabileceğini kaydetti. Cumhurbaşkanı Akıncı’ya ve sürece destek belirten Özyiğit, Kıbrıs’ta kalıcı barış için desteklerinin süreceğini söyledi.

SİBER, KALYONCU, ÇOLAK’A DA BİLGİ VERİLDİ

Cumhurbaşkanı Mustafa Akıncı, önceki gün ise, Meclis Başkanı Sibel Siber, Başbakan Ömer Kalyoncu, Dışişleri Bakanı Emine Çolak, Müzakereci Özdil Nami ve Cumhurbaşkanlığı Sözcüsü Barış Burcu ile müzakerelerde gelinen aşamayı değerlendirdi.

Cumhurbaşkanlığında gerçekleştirilen görüşmede müzakerelerdeki son gelişmeler hakkında Meclis Başkanı, Başbakan ve Dışişleri Bakanı’na da bilgi verildi. Görüşmede ayrıca Meclis Başkanı Siber, Başbakan Kalyoncu ve Dışişleri Bakanı Çolak’ın da konuya ilişkin görüşleri alındı, fikir alışverişinde bulunuldu.

AKINCI DERTLİ

Kıbrıs sorununa kapsamlı çözüm bulma çalışmalarına paralel olarak, çözüm sürecine yardımcı olacak güven arttırıcı önlemlerin hayata geçirilmesinin önemine dikkat çeken Cumhurbaşkanı Akıncı, geçiş noktalarında vize formu doldurulması uygulamasının kaldırıldığını, radyo frekanslarında yaşanan sıkıntının çözümü, elektrik şebekelerinin enterkonnekte olması ve Aplıç ile Derinya kapılarının açılması yönünde olumlu adımlar atıldığını ancak tıkanan tek noktanın cep telefonlarındaki iş birliğinde yaşandığını kaydetti. Akıncı bu açıklamaları bir kabulü sırasında yaptı.

“TEKNİK SORUN KALMADI, TEK SORUN GÜNEYDEKİ YASA”

KKTC’deki mobil telefon operatörleri abonelerinin hatlarını Güney Kıbrıs’ta kullanabilmesi, Güney Kıbrıs’taki operatörlerin abonelerinin de cihazlarıyla KKTC’de arama yapmasının yolunu açacak iş birliğinde hiçbir “teknik” sorun kalmadığını ifade eden Akıncı, tek sorunun KKTC’deki operatörlerle iş birliği yapılmasını engelleyen Güney Kıbrıs’taki yasalar olduğunu kaydetti. Akıncı, KKTC’deki yasalardan kaynaklanan bir sorun olmuş olsaydı, yapacağı ilk işin, yasanın değişmesi için siyasi partilerle konuşma olacağını söyledi.

ELEKTRİK

Elektrik şebekelerinin kalıcı olarak birbirine bağlanmasını istediklerini ifade eden Cumhurbaşkanı Akıncı, şebekelerin bağlandığını, iki noktada denemelerin yapıldığını ancak hedefin, sadece bir tarafın elektrik enerjisine ihtiyacı olduğunda ihtiyacı sağlamak değil, şebekelerin bağlı kalması olduğunu söyledi.

Sistemin büyük olmasının başta ekonomik olmak üzere pek çok yararı olduğunu söyleyen Akıncı, “Son bir denemeden sonra o da gerçekleşecek” dedi. Kapılar konusunda ise Akıncı, güzergah tespitlerinde de uzlaşıya varıldığını ve projelendirme safhasına geçildiğini söyledi.

“ASKERİ BÖLGELERDE KAYIP ARAMA İZNİ EN ÖNEMLİSİ”

KKTC’deki askeri bölgelerde de kayıp arama çalışması yapılmasına izin verilmesinin ciddi bir adım olduğunu kaydeden Akıncı, bunun çok istenen bir şey ve en önemli güven arttırıcı önlemlerden biri olduğunu belirtti.

Güven arttırıcı önlemlerde amacın, “toplumlar arası hayatı kolaylaştırmak” ve iki toplum arasında “güveni iyileştirmek” olduğunu ifade eden Cumhurbaşkanı Akıncı, Kıbrıs Türk tarafının söz verdiğinin ötesinde adım attığını söyledi.

Mustafa Akıncı, “Üzüntü vericidir ki, gerek Derinya kapısı, gerekse askeri alanlardaki gömü yerleri için attığımız adımlara en azından cep telefonları bağlamında bir karşılık beklerdim…” dedi.

Askeri bölgelerde kazı yapılmasının yanında Maronitlerin hayatını kolaylaştıracak çalışmalar da başlattıklarını belirten Akıncı, Maronitlerin ibadet ettiği bir kilisenin restorasyonu ve ulaşımlarının kolaylaştırılması için adımlar da attıklarına işaret etti.

KAPSAMLI ÇÖZÜM MÜZAKERELERİ… “EMPATİ GEREKTİRİR”

Kapsamlı bir çözüm bulmak için devam eden müzakerelere de değinen Akıncı, tarafların, yıllarca yapılan “görüşmeye katılıp kendi pozisyonunu ortaya koyduktan sonra ofisine dönüp karşı tarafı suçlama” uygulamasının dışına çıkmaya çalıştığını, her iki tarafın onay verebileceği bir antlaşma ortaya çıkarmak için çalıştıklarını, bunun empati gerektirdiğini söyledi.

Cumhurbaşkanı Akıncı, “Kolay değil, çünkü hem kendi halkınızı düşünmek zorundasınız; halkınızın çıkarlarını, güvenliğini, eşitliğini, özgürlüğünü, halkın 10 yıl önceki evetini muhafaza etmek zorundasınız, bir de öteki toplumu da düşünerek, onların da haklı olabileceği bakış açılarını değerlendirerek, onların da hayır oylarını evete dönüştürmek için çaba harcamak zorundasınız. Böyle bir egzersiz bu güne kadar denenmedi” diye konuştu.

Çözümün aylar içerisinde mümkün olacağına inandığını kaydeden Akıncı, Güney Kıbrıs’ta parlamenterlerin seçiminin yapılacağı Mayıs 2016’ya kadar sürecin tamamlanmasının herkesin yararına olacağına inandığını belirtti.

BM’DEN HAZIRLIK

Kıbrıs Müzakere sürecinde Kıbrıslı Rumların BM tarafından kazırlanacak raporlar ile ilgili endişelendiği de açıklandı. BM Genel Sekreteri Ban Ki Moon’un, biri UNFCYP diğeri ise iyi niyet misyonu olmak üzere, iki ayrı rapor hazırlama niyetinde bulunduğu da ifade ediliyor. Güneyde konu endişelere neden oldu. BM’nin, ilk baştaki niyetinin, müzakerelerdeki gelişmelere ilişkin ifadeleri, bilinen bir taktik olan UNFICYP raporuna dahil etmek olduğunu ifade edilirken UNFICYP raporunun, ya bugünlerde ya yıl sonundan önce ya da yılın ilk günlerinde yayımlanmasının beklendiğine vurgu yapışıyor.

EIDE DE RAPOR HAZIRLIYOR

BM Genel Sekreteri’nin Kıbrıs Özel Danışmanı Espen Barth Eide’nin girişimiyle, müzakerelerdeki gelişmelere ilişkin olarak, ikinci, ayrı bir rapor hazırlanmasının gerekli olduğu şeklinde değerlendirme yapıldığı da kaydediliyor. BM Genel Sekreteri Ban’ın, Kıbrıs Özel Danışmanı Espen Barth Eide’nin bu süreç içerisine damgasını vurmak istediği, Eide’nin bu şekilde, bugüne kadar kaydedilen ilerlemeyi kağıda geçireceği de savunuluyor.

RUMLAR ENDİŞELİ

Rum Hükümet kanadında Eide’nin raporunun içerisinde ne olacağına dair net bir görüntünün bulunmadığı, bunun son dakika kararı olmasının söz konusu olduğu gazetelere yansırken, bunun ne zaman yayımlanacağına dair de bir belirtinin de olmadığı savunuluyor. Eide’nin raporunun, UNFICYP raporundan önce yayımlanabileceği de iddia ediliyor.