Öpüşmenin Evrim Tarihi: İnsanlar Neden Öpüşür?
Öpücükler versin bana ağzıyla!
Şaraptan yeğdir çünkü okşayıp sevmen.
[Ezgiler Ezgisi, Türkçesi: Samih Rifat]
Romalılar döneminde, öpüşme daha yaygınlaştı. Romalılar eşleriyle sevgililerini, aile bireyleriyle arkadaşlarını ve yöneticilerini öperdi. Onlara göre el ve yanaktan öpmekle (osculum) dudaktan öpmek (basium) veya derin ve tutkulu öpmek (savolium) arasında fark vardı. Ovidius ve Catullus gibi Romalı şairler öpüşmeyi övmüşlerdir, örneğin Catullus 8’deki gibi:
Güle güle sevgilim. Sağlam Catullus'un iradesi
Artık aramayacak, istemeyecek kendisini istemeyeni.
Sen de ağlayacaksın istenmediğin için.
Vicdansız, lanet sana, ne olacaksın şimdi?
Kim arayacak seni? Kim seni güzel bulacak?
Kimi seveceksin? Kimin olacaksın?
Kimi öpeceksin? Kimin ısıracaksın dudaklarını?
Sen, Catullus, sağlam dur, boyun eğme sakın.
[Çeviri: Sunar Yazıcıoğlu]