Türkiye’de kısmen hayat normale dönmüş gözüküyor.

Başarısız bir darbe girişimi, geniş çaplı operasyonlar ve girişimi yapanlara karşı tutuklamalar şeklinde geliyor haberler.

Haber bültenlerine yansıyan bu bilgilerin ötesinde, Türkiye’deki vatandaşlar sokaklarda, hayatın olumsuzluklarına karşın standart seyrinde süren bir yaşam var.

Sokağa çıkma yasakları yok.

Tanklar yok sokaklarda.

Binalardaki hasarlar hızlıca gideriliyor.

Oysa orada bir iç savaş yaşanıyor.

Türkiye tarihinin en büyük “terör operasyonu” devam ediyor.

“Darbe ne yazık ki gerçekleşemedi” diyen akıl tutulmasında olan birçok kişi var.

Türkiye en az 30 yılını daha kaybetti bu girişimle.

30 yıl daha geriledi.

Bu girişimi kimin yaptığının bu aşamada bana göre çok önemi yok.

Önemli olan yaşanan keşmekeşin, gerçekleşen ölümlerin, tutuklanan asker, hukukçu ve vatandaşların bu noktadan sonra, nasıl bir demokrasiyi getireceği ve Türkiye’nin nasıl bir demokrasiye yelken açacağı.

Ardından yüzlerce soru işareti bırakan bu darbe girişiminde en büyük hasarı yine toplum yedi.

Gerisi yalan.

DARBE GİRİŞİMİ'NDE OBJEKTİFE YANSIYANLAR

Şimdi birçok soru cevap bulma uğraşında.

Madem bu kadar geniş bir tabana sahipti darbe girişimi, neden başarısız oldu?

Madem TC Cumhurbaşkanı’nın dibine kadar girmişti bu darbeciler, neden tek bir vekilin dahi burnu kanamadı.

Madem bu kadar üst düzey asker etkindi, neden TV basma yerine daha stratejik noktalardan GSM, Türksat ve internetin etkin şekilde durdurulması sağlanamadı.

Ülkenin Cumhurbaşkanı nasıl olur da Marmaris’te bulunamadı ve Marmaris’ten İstanbul’a sorunsuz şekilde gelmeyi başardı.

Benim gibi askeri bilgisi deneyimi olmayan bir kişi bile daha organize, daha ustaca darbe planı hazırlanabileceğini görürken bu darbedeki yanlışlıklar o kadar net şekilde duruyor ki ortada şaşmamak elde değil.

İstihbarat birimlerinin uyuduğu,

Jet uçaklarının, helikopterlerin, tankların gasp edildiği,

Savaşın eşiğinden dönüldüğü bu kadar organize ama bir o kadar da garip bir başka girişimin dünyada yaşanmadığını tahmin ediyorum.

Halkın darbe karşısında tek yürek olması ve darbecilere karşı durması önemliyken basına yansıyan bazı fotoğraflarda yobazların görüntüsü beni ürküttü.

Aklıma İran İslam Devrimi geldi.

1979 yılında İran'ın Muhammed Rıza Pehlevi liderliğindeki bir anayasal monarşiden, Ayetullah Ruhullah Humeyni yönetiminde İslam hukuku ve Şiî mezhebi görüşlerini esas alan şeriat cumhuriyeti kurulmasına dönüşen hareket geldi.

AB’ye girmeye çalışan, Atatürk’ün yarattığı modern Türkiye’den bir İslam devletine veya Humeyni’nin İran’ına benzer bir dönüşümün olmamasını ve bu yaşanan hasarın en kısa sürede azalmasını arzuluyorum.

*****

Bir darbenin anatomisi

Türkiye’de Cuma akşamı gerçekleşen darbe girişimi nedeni ile Kıbrıs’ın kuzeyinde de kafalar karışık. Türkiye’de yaşanan gelişmeler televizyonlara ve sosyal medyaya yansıdığı şekli ile Cuma gecesi Kıbrıslı Türkler tarafından da Cumartesi gün doğumuna kadar yakından takip edildi.

Olayın ilk geliştiği saatlerde sinema filmi gibi izlenen olaylar ve gelişmelerin etkisi Kıbrıs’ın kuzeyinde de kendine yer buldu.

Türkiye’de askerin alarma geçmesi sonrasında benzer bir alarm durumu Kıbrıs’ın kuzeyinde de yaşandı. 

Kıbrıs’ın kuzeyinde bir olumsuzluk hissedilmese de, tek Türkiye’ye uçabilen uçaklarda rötarlar ve iptaller yaşandı.

Bu rötar ve iptallerin yaşanması “Kıbrıs’ın güneyine geçiş kapılarının kapandığı” haberleri ile yankı buldu. Ancak bu haberlerin gerçeği yansıtmadığı öğrenilince Kıbrıslı Türkler rahat nefes aldı.

DARBE AKŞAMININ UNUTULMAZ FOTOĞRAFLARI

Türkiye’de yaşanan gelişmeler Cumhurbaşkanı Mustafa Akıncı’nın ofisinden de tüm gece Akıncı ve ekibi tarafından yakından takip edildi. Akıncı yaşanan gelişmeleri sık sık kamuoyuna değerlendirdi ve hem Kıbrıs’taki askeri yetkililerle, hem de Türkiye’deki yetkililerle yakın temasta bulunulduğu ifade edildi.

Kıbrıs Türk siyasileri ise daha geç reaksiyon verdi. Cumartesi gününün ilerleyen saatlerinde Kıbrıslı Türk siyasilerin değerlendirme yaptığı gözlemlendi.

ELÇİLİK ÖNÜNDE EYLEM

Cuma gecesi Lefkoşa’nın kuzeyinde TC elçiliği önünde eylem düzenlendi. Türkiye kökenlilerin çoğunlukta olduğu eylemciler “Asıl Türk askeri biziz” şeklinde sloganlar attılar. Türkiye ve KKTC bayraklarının taşındığı bu eyleme Din İşleri Başkanı (Müftü) Talip Atalay’da katılarak destek verdi.

KIBRIS’TA SELA OKUNDU

Kıbrıs’ın kuzeyinde Cumartesi gününün ilk saatlerinde camilerde de alışık olunmayan bir gelişme yaşandı. Sabah saatlerinde hoparlörler aracılığı ile sela okundu. İslam’da sela haber veren bir yöntem olarak kabul ediliyor.  Darbe girişimi üzerine camiler aracılığı ile hem yaşananlara tepki gösterme, hem de haber verme amacı ile yerel resmi otoritenin onayı dışında sela okunduğu gözlemlendi.

BAŞARISIZ GİRİŞİM

Darbenin başarısız bir girişim olması ve Türkiye’de darbe yapanlara yönelik operasyonları devam etmesi nedeni ile darbeden en çok Türkiye halkı olumsuz yönden etkilendi. Darbe girişiminin Kıbrıslı Türkleri olumsuz yönde etkilemesi beklenmiyor. Ekonomisi Türkiye’ye bağlı olan Kıbrıslı Türklerin en çok dövizdeki dalgalanmadan etkileneceği tahmin ediliyor.

MÜZAKERELERE ETKİSİ OLMAYACAK

Cumhurbaşkanı  Mustafa Akıncı’nın sözcüsü Barış Burcu yaptığı açıklamada Türkiye’de yaşanan darbe girişimin devam eden müzakere sürecini etkilememesi için çalıştıklarını, müzakerelerin normal seyrinde devam edeceğini kaydetti.

KIBRIS BAĞLANTISI

Darbe girişimi ile ilgili Kıbrıs bağlantılı tutuklamalar da yaşandı Türkiye’de. İstanbul'da polisin Çengelköy'deki Kuleli Askeri Lisesi'ne düzenlediği operasyonda, tatbikata katıldıklarını zannederek darbe girişiminde yer alan ve gözaltına alınan 80 öğrenci arasında, dört Kıbrıslı Türk gencinin de bulunduğu öğrenildi. Kıbrıslı öğrenciler için, Güvenlik Kuvvetleri Komutanlığı ve KKTC Cumhurbaşkanlığı devreye girdi. On sekiz yaşın altında olan ve Üsküdar Polis Karakolu’nda gözaltında tutulan öğrenciler için, KKTC İstanbul Temsilciliği de devreye sokuldu. Kıbrıslı öğrencilere ulaşıldığı, temsilcilikten iyi oldukları haberinin geldiği ve suçsuz olduklarının bilindiği ifade edilirken, gençlerin prosedür tamamlandıktan sonra serbest bırakılacağı açıklandı.