GİRİŞ:
Bu çalışma 17-23 Temmuz 2017 tarihleri arasında 600 kişilik bir örneklem ile telefon anketi şeklinde gerçekleştirilmiştir. Örneklem için ilk olarak bölgelerin nüfus dağılımını yansıtan yüzdeliklerle bölgesel kotalar belirlenmiş, daha sonra ise katılımcılar gelişigüzel örneklem (random sampling) yöntemi ile seçilmiştir. Telefon üzerinden gerçekleştirilen alan çalışması sonrasında veriler SPSS programı ile analiz edilip raporlandırılmıştır.
ÖZET:
Bu çalışmayı gerçekleştirmedeki amacımız Crans Montana konferansını toplumun nasıl değerlendirdiği ve bundan sonrası için nasıl bir adım atılmasını istediğini görmek olmuştur.
Her zamanki gibi bu çalışmamızın da güncel bir konuyu ele alıp tartışma ortamına katkı yapması ve ilgili kurumlar tarafından halkın görüşlerinin dikkate alınmasının sağlanması adına önemli bir rölü olduğunu düşünmekteyiz.
KONFERANSIN SONUCU OLUMSUZ FAKAT SN AKINCI’NIN AÇIKLAMALARI VE ROLÜ OLUMLU
Toplumun büyük bir çoğunluğunun (%74.4) Crans Montana konferansının sonucunu olumsuz olarak değerlendirdiğini görmekteyiz. Buna karşılık katılımcılar bu olumsuz sonucun sorumlulusu olarak Sn Anastasiades’i görmekte ve Sn. Akıncı’nın gerek konferans üzerindeki etkisi gerekse konferans sonrası açıklamalarını ‘olumlu’ olarak değerlendirmektedirler.
Yukarıda belirtildiği gibi, katılımcıların %67.6’ı Crans Montana’da gerçekleştirilen konferansta Sn Akıncı’nın rolünü olumlu olarak değerlendirmektedir.
Crans Montana konferansına Sn Anastasiades’in etkisini olumsuz bulanların oranı ise oldukça yüksektir: %87.9.
%53.4 oranında bir kesim Crans Montana sonrasında Cumhurbaşkanının yapmış olduğu açıklamaları olumlu bulduğunu belirtmiştir.
BAŞARISIZLIKTAN SN ANASTASIADES SORUMLU TUTULUYOR
Katılımcıların büyük bir çoğunluğu (%72.5) konferansın başarısız olmasından Sn Anastasiades’i sorumlu tutmaktadır.
BU DÖNEMDE CUMHURBAŞKANI EN FAZLA GÜVEN DUYULAN KURUM/KİŞİ
Konferans sonrasında katılımcıların %55.8’i cumhurbaşkanına güven belirtmiştir. Ankette sıralanan ve güven puanı verilmesi istenen tüm kurumlar arasında bu yüzdelik ile Cumhurbaşkanı toplumun bu dönemde en fazla güven duyduğu kurum/kişi olarak ön plana çıkmıştır.
GÖRÜŞMELERİN DURMASI DURUMUNDA İLK TERCİH YAN YANA İKİ DEVLET HALİNDE YAŞAMAK. TÜRKİYEYE BAĞLANMAK SEÇENEĞİ SADECE %4.9 ORANINDA BİR KESİMİN DESTEĞİNİ ALMIŞTIR.
Konferans sonrasında görüşmelerin durması durumunda Kıbrıs Sorununun çözümünde ilk tercihleri sorulduğu zaman katılımcıların %56.1’i yan yana iki devlet tercihini ortaya koymuştur. Türkiye ile birleşme seçeneği ise sadece %4.9 oranında bir kesimin desteğini almıştır. Bu dönemde federasyona olan desteğin oranının azladığını görmekteyiz.
İÇ MESELELERE ODAKLANMA İSTEĞİ ÖN PLANA ÇIKIYOR
Bu çalışma ayrıca göstermiştir ki, özellikle konferansın başarısızlıkla sonuçlanması sonrasında katılımcıların iç meselelere odaklanılması yönünde ciddi bir talebi bulunmaktadır.
Katılımcılar iç meselelerde öncelikli olarak yolsuzluklar ve ekonomik durumla ilgili adımlar atılmasını istemektedirler. Uyuşturucu kullanımı da öncelikli konular arasındadır.
GENEL SONUÇLAR
Katılımcıların büyük bir çoğunluğu (%74.4) Crans Montana konferansının sonucunu olumsuz olarak değerlendirmektedir.
Q1. Geçtiğimiz günlerde İsviçre’de Sn Akıncı, Sn Anastasiades, heyetleri, garantör ülkeler, Sn Eide ve BM Genel Sekreteri arasında gerçekleştirilmiş olan zirvenin sonucunu ne şekilde değerlendiriyorsunuz?
| % |
Çok olumlu | 1,2 |
Oldukça olumlu | 7,9 |
Ne olumlu ne olumsuz | 16,5 |
Oldukça olumsuz | 47,0 |
Çok olumsuz | 27,4 |
Bu konferans sonrasında Sn Akıncı’nın yapmış olduğu açıklamalar ise katılımcıların çoğunluğu (%53.6) tarafından olumlu olarak değerlendirilmiştir.
Q.2. Bu çözüm konferansı sonrası Cumhurbaşkanı Sn Akıncının açıklamalarını ne şekilde değerlendiriyorsunuz?
| % |
Çok olumlu | 9,8 |
Oldukça olumlu | 43,6 |
Ne olumlu ne olumsuz | 29,7 |
Oldukça olumsuz | 14,3 |
Çok olumsuz | 2,6 |
Konferansa etki:
Bu bölümde katılımcılardan sıralanan isimlerin her birinin konferansa etkisinin ne şekilde olduğunu belirtmeleri istenmiştir. Konferansa en olumlu etkiyi Sn Akıncının (%67.6 olumlu) yapmış olduğunu düşünen katılımcılar, Sn Anastasiades’in etkisini ise en olumsuz (%87.9 olumsuz) olarak ortaya koymuştur.
Q3.1.Sn Akinci
| % |
Çok olumsuz | 2,0 |
Oldukca olumsuz | 7,9 |
Ne olumlu ne olumsuz | 22,4 |
Oldukça olumlu | 50,8 |
Çok olumlu | 16,8 |
Q3.2.Sn Anastasiades
| % |
Çok olumsuz | 35,5 |
Oldukca olumsuz | 52,4 |
Ne olumlu ne olumsuz | 10,3 |
Oldukça olumlu | 1,5 |
Çok olumlu | ,3 |
Katılımcıların %72.5’i konferansın başarısızlıkla sonuçlanmasındaki ana sorumlunun Sn Anastasiades oluğunu ortaya koymuştur.
Q4. Bu konferans sonrasında BM genel sekreteri konferansın başarısızlıkla sonuçlandığını açıklamıştır. Bu konferansız başarısızlıkla sonuçlanmasında sorumluluk sizce kimindir. (TEK CEVAP)
| % |
Sn Akıncı | 3,3 |
Sn Anastasiades | 72,5 |
BM özel temsilcisi Sn Eide | 3,2 |
BM Genel Sekreteri Sn Guterres | 1,1 |
AB | 4,6 |
ABD | 4,6 |
Turkiye | 2.5 |
Yunanistan | 2,8 |
Ingiltere | 7,4 |
Konferans sonrasında görüşmelerin durması durumunda Kıbrıs Sorununun çözümünde ilk tercihleri sorulduğu zaman katılımcıların %56.1’i yan yana iki devlet tercihini ortaya koymuştur. Türkiye ile birleşme seçeneği ise sadece %4.9 oranında bir kesimin desteğini almıştır.
Q7. Görüşmelerin durması durumunda aşağıdaki seçeneklerden hangisi Kıbrıs sorununun çözümü için sizin ilk tercihiniz olurdu?
| % |
Statükonun devamı | 3,0 |
Iki bolgeli, iki toplumlu federasyon icerisinde zayif merkez | 3,5 |
Iki bolgeli, iki toplumlu federasyon icerisnde guclu merkez | 25,2 |
Yan yana iki ayrı devlet | 56,1 |
1960 cumhuriyetindeki haklarimiza dönüş | 3,5 |
Turkiye ile birleşme | 4,9 |
Yukaridakilerden hiçbiri | 3.7 |
NOT: OCAK 2017 CMIRS anketinde yukarıdaki soruya benzer bir soru sormuştuk. Bu soruda her alternatife 10 üzerinden bir yaşanabilirlik puanı verilmesi istenmiştir. Tam olarak kıyaslanabilir veriler olmasa da, federasyona destek belirten kesimin Temmuz 2017’de daha az olduğunu görebilmekteyiz.
OCAK 2017 Sonuçları aşağıdaki gibidir:
Çözüm Alternatifleri | Yaşanabilirlik Puanı (0-10) |
Statukonun devami | 4,61 |
Iki bolgeli, iki toplumlu federasyon icerisinde zayif merkezi devlet | 4,86 |
Iki bolgeli, iki toplumlu federasyon icerisinde guclu merkezi devlet | 6,12 |
Iki ayri devlet | 7,60 |
Kibrisli Rumlar ile birlikte tek bir devlet | 2,27 |
Türkiye'yle birlesme | 3,50 |
KURUMLARA GÜVEN
Bu bölümde katılımcılardan kendilerine sayılan kurumların her birine ayrı ayrı ne derece güvenip güvenmediklerini belirtmeleri istenmiştir. Cumhurbaşkanı bu çalışmada en çok güven duyulan kurum/kişi olarak ön plana çıkmıştır. Bu da aslında bu dönemin en önemli olaylarından biri olan Crans Montana konferansındaki rolü üzerinden yapılmış bir değerlendirme olarak önemlidir.
Q9.1.Cumhurbaşkanı
| % |
Güvenmiyorum | 11.7 |
Ne güveniyorum ne güvenmiyorum | 32,4 |
Güveniyorum | 55.8 |
Q9.2.Hükümet
| % |
Güvenmiyorum | 64.7 |
Ne güveniyorum ne güvenmiyorum | 22,9 |
Güveniyorum | 12.5 |
Q9.3.Meclis
| % |
Güvenmiyorum | 62.7 |
Ne güveniyorum ne güvenmiyorum | 27,2 |
Güveniyorum | 10.1 |
Q9.4.Siyasi partiler
| % |
Güvenmiyorum | 78.8 |
Ne güveniyorum ne güvenmiyorum | 18,5 |
Güveniyorum | 3.7 |
Q9.5.Polis
| % |
Güvenmiyorum | 18,7 |
Ne güveniyorum ne güvenmiyorum | 34,1 |
Güveniyorum | 47.1 |
Q9.6.Yargı
| % |
Güvenmiyorum | 18.6 |
Ne güveniyorum ne güvenmiyorum | 36,6 |
Güveniyorum | 44.7 |
Q9.7.Finansal kurumlar
| % |
Güvenmiyorum | 30.7 |
Ne güveniyorum ne güvenmiyorum | 45,8 |
Güveniyorum | 23.5 |
Q9.8.Dini kurumlar
| % |
Güvenmiyorum | 42.9 |
Ne güveniyorum ne güvenmiyorum | 37,6 |
Güveniyorum | 19.4 |
Q9.9.Medya
| % |
Güvenmiyorum | 31.2 |
Ne güveniyorum ne güvenmiyorum | 45,4 |
Güveniyorum | 23.4 |
Q9.10.Ombudsman
| % |
Güvenmiyorum | 21.3 |
Ne güveniyorum ne güvenmiyorum | 32,7 |
Güveniyorum | 46 |
Q9.11.Sendikalar
| % |
Güvenmiyorum | 53.6 |
Ne güveniyorum ne güvenmiyorum | 33,9 |
Güveniyorum | 12.4 |
Katılımcılardan ayrıca, görüşme sürecinin sona ermesi sonrasında ülke içi meselelerde en öncelikli konuyu belirlemeleri istenmiştir. Bunu yaparken kendilerine sayılan konuların her birine 5 üzerinden bir öncelik puanı vermeleri istenmiştir. Aşağıdaki tabloda da görülebileceği gibi en öncelikli iki konu, sırasıyla, yolsuzluk (ve suçluların ceza almaması) ile ekonomik durumdur.
S6. Sizce ülke yönetiminde ele alınması gereken iç meselelerde aşağıdaki konuların her biri ne derece önceliklidir? (5 en öncelikli, 1 en az öncelikli olacak şekilde 1’den 5’e puan veriniz)
| PUAN VERİNİZ |
Kıbrıs Sorunu | 3,57 |
Ekonomik durum/ekonomik kriz | 4,45 |
Yolsuzluk/suçluların ceza almaması | 4,48 |
Yeteneksiz/beceriksiz siyasi liderler | 4,33 |
İşsizlik | 4,37 |
Artan fiyatlar/enflasyon | 4,41 |
Yüksek yaşam maliyetleri | 4,44 |
Suç oranı | 4,30 |
Göç/göçmenler | 3,79 |
Yabancı işçiler | 3,85 |
Sağlık Sistemi | 4,34 |
Eğitim sitemi | 4,27 |
Emeklilik ve sosyal yardım | 3,93 |
Uyuşturucu – Yasal olmayan madde kullanımı | 4,43 |
Kamu taşımacılığı | 4,01 |
Altyapı sorunları | 4,21 |
Sosyal katılımcılık/vatandaş katılımcılığı | 3,81 |
Konut Sorunları | 3,64 |
Çevre konuları | 4,19 |
Türkçe karakter kullanılmayan ve büyük harflerle yazılmış yorumlar onaylanmamaktadır.