Ebeveynlerin son zamanlarda en büyük kaygısı, yüz yüze eğitimin başlamasıyla birlikte çocukların koronavirüse yakalanma riski... 12 yaş üstü için Kovid-19 aşısının tanımlanmasıyla, çocuklar hem hastalığın etkilerinden korunuyor hem de yayılım engelleniyor
Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Uzmanı Dr. Seda Günhar, 12 yaş üzerindeki çocuklara uygulanan Kovid-19 aşıları hakkında bilgi verdi…
Kovid-19'un çocuklarda hafif atlatıldığı bilgisi, günümüzde geçerliliğini yitirmiştir. Kovid-19 sonrası çocuk ve ergenlerde, 4 haftadan uzun süre yorgunluk, uykusuzluk, burun akıntısı, kas ağrısı, baş ağrısı, konsantrasyon bozukluğu, egzersiz intoleransı, nefes darlığı ve göğüs ağrısı gibi semptomların devam edebildiğini ve bunun hayat kalitesi ile okul başarısını olumsuz yönde etkilediğini gösteren veriler bulunmaktadır.
Kovid-19 enfeksiyonu sonrası çocukları tehdit eden bir diğer durum ise MIS-C olarak adlandırılan Multisistem İnflamatuar Sendromu'dur. Bu tablo 21 yaşından küçük kişilerde, Kovid-19 enfeksiyonundan 2-6 hafta sonra ortaya çıkmakta ve çeşitli belirtilere neden olmaktadır. MIS-C son derece tehlikeli, hastalarda yoğun bakım ihtiyacı doğurabilen, hatta ölümle sonuçlanan bir enfeksiyon sonrası klinik tablodur. Bu nedenle Kovid-19 enfeksiyonunun yanı sıra enfeksiyon sonrası durumlar için de aşı ile korunabilmek, 12 yaş üstü çocuklar için önemli bir olanak olarak düşünülmelidir.
Amerika Bağışıklama Uygulamaları Danışma Komitesi (ACIP), ergenlerde Kovid'in önemli bir halk sağlığı sorunu olduğunu belirtmektedir. Ergenler, koronavirüs vakalarının artan bir oranını temsil etmekte ve ev içi bulaşa yol açabilmektedir. Çocukların şikayetleri olmadan da virüsü diğer insanlara bulaştırabilmesi nedeniyle, aşı uygulanmasının virüs yayılımını azaltabileceği belirtilmektedir. Çocuk, virüs ile enfekte olduğunda dahi hastalığın ağır gelişme riski azalmakta, bu durumda ailedeki diğer bireyler ve arkadaşları için de koruyuculuk sağlanabilmektedir.
Çocuklarda onaylı tek bir aşı olması sebebiyle, son derece sınırlı sayıda aşı çalışması bulunmaktadır. 12- 15 yaş arası 2 bin 260 ergenin dahil edildiği bir çalışmada, 2. doz aşıdan sonra SARS-CoV-2 virüsüne karşı antikor oluşumunun, 16-25 yaş grubundan daha fazla olduğunu göstermiştir.
MIS-C'li çocuklara 90 gün aşı yapılmamalı
MIS-C'li çocukların Kovid-19'a karşı yüksek antikor titreleri vardır; bu antikorların enfeksiyona karşı koruma ile ilişkili olup olmadığı ve ne kadar süre devam ettiği bilinmemektedir. MIS-C öyküsü olan kişilerin, tekrar benzer MISC geliştirmeyeceği ise belirsizdir. MISC geçirmiş bir hasta, eğer Kovid-19 aşısı olmak isterse hastanın durumuna bakılırken bireysel değerlendirmenin uygun olduğu vurgulanmaktadır. MIS-C'si olan çocuklar ve genç yetişkinlerin, aşı olmak istemeleri durumunda, hastalığa teşhis konulma tarihinden sonraki 90 gün boyunca, Kovid-19 aşısının ertelenmesi önerilmektedir.