20 TEMMUZ 1974 TE GİRNE’DE KIYIBAŞINI TUTAN KAHRAMANLARA

Mesut GÜNSEV

Geçtiğimiz Cuma günü mutlu Barış harekatının 44 cü yıl dönümü adada törenler çeşitli etkinliklerle kutlandı.

Ama bu yıl 19 temmuzu 20 temmuza bağlayan gece tutulan  “Şafak Nöbeti” özellikle gençlerin yoğun katılımı ile bizlere hüzün ,mutluluk ,gurur dolu bir gece yaşattı…

Başta bu nöbetlerin isim babalığın yapan başlamasında ve yıllardır devamında büyük emekleri olan, komitenin başkanlığını da yapan Dış Basın Birliği Eski Başkanı,Telsim’ in Genel Müdür Yardımcısı Fevzi Tanpınar olmak üzere tüm emeği geçenleri gönülden kutlarım..Tanpınar büyüyen ikizleri ile birlikte her yıl daha da büyük kitlelere ulaşan bu girişimi ile mutlaka gurur duyuyordur…

Eski bahriyeli tabiri ile “viya böyle..selametle” diyor ve sözü bu haftanın yazarı Amiral Cem Gürdeniz’ e bırakıyorum…

Denizci kökenli bir aileden gelen Gürdeniz Paşa bu yazısında bir amfibi yani denizin sıfır sahil hattından  çıkarmayla başlayıp ve derinliklere ilerleyen sahile hücumun en kritik safhası olan “kıyıbaşının tutulmasını” ele almış . Tüm dünya askeri literatüründe planlaması ve icrası en zor askeri harekatların başında gelen ,kıyıbaşının tutulamaması halinde başarısızlığa uğrayan tarihte çok önemli örnekleri olan amfibi harekatın isimsiz kahramanlarını anmış.

Genelde araştırmacılar dahil bir çok kişi 20 Temmuz 1974 şafağında Girne Pladani plajına sahile ilk çıkan SAT(Sualtı Taarruz) ve SAS(Sualtı Savunma) timleri ile Deniz Yarbay İbrahim Neşet İkiz komutasındaki iki taburlu yaklaşık 800 kişilik Amfibi Deniz Piyade Alayının bir “Denizci Birliği” olduğunu bilmez. Günümüzde bu Leventlerin kardeşleri de Türkiye’de güneydoğunun sıcak bölgelerinde teröristlerle mücadelede önemli görevleri başarıyla yerine getirmektedirler.

Hem tarihe not düşmek hem de bu harekatı başarıyla tamamlayan rütbeli askeri personeli de tek ,tek kayda almış Amiral Gürdeniz.

Tüm şehitlerimizi ve gazilerimizi rahmet ve saygıyla anarak Aydınlık Gazetesinde yayınlanan Gürdeniz Amiralin yazısını alıntılıyorum…Selam olsun…:

“20 Temmuz 1974 Cumartesi sabahı 08:47'den itibaren Türkiye’nin Doğu Akdeniz jeopolitiğinin değişimi başladı. Kıbrıs Barış Harekatının akışı içinde Girne batısındaki 80 metrelik kıyıya sahip Pladini plajına birinci dalgada gücü zafere taşıyacak 13 çıkarma gemisi yaş kapak atmıştı. Amfibi Dz. P. Alayı Komutanı Deniz Güverte Yarbay Neşet İkiz’in bulunduğu çıkarma aracının kapağı Kıbrıs’ın ıslak kumuna değdiğinde karargahının harekat subayı Deniz Piyade Kd.Üsteğmen Ahmet Aksu kendisine dönerek: "Çok şükür bu günleri gördük komutanım. " demişti. Türk Deniz piyadeleri "Allah Allah" sesleri arasında ok gibi ilk dalganın gemilerinden fırladı.  Deniz piyadeler 20 saatlik deniz geçişinden sonra yoğun ateş altında Kıyıbaşını tutmak üzere karaya çıkmıştı.

Kıyıbaşı Mızrağın Ucudur. Düşman kıyısındaki bu stratejik hattın işgali askeri harekat nevileri içinde en zor olandır. Zira kıyı başı tutulmadan başta tank olmak üzere zırhlı araçlar karaya çıkarılamazdı. Zırhlı birlik olmadan da adadaki ağır Rum yığınaklanmasına karşı hiç bir şey yapılamazdı. Tankı ancak tank durdurabilirdi. O nedenle deniz piyadeler ne pahasına olursa olsun bu hattı tutmalı ve müteakip dalgalarda kara kuvvetlerine ait piyade ve zırhlı birliklerin kısa sürede  adaya çıkarılması sağlanmalıydı. Demir bir kaba benzeyen çıkarma gemisi içinde çıkacağı yerde neyle karşılaşacağını bilmeyen deniz piyadesi ve kıyıya doğru yaklaşan gemi personeli aslında bilerek ve isteyerek kaderlerinin bilinmezliğine ilerliyorlardı. İnsan hayatında o anlardan daha  belirsiz ve riskli bir başka ortam yoktur. Ya ölecekler ya da hayatta kalacaklardı. 20 Temmuz sabahı Amfibi konvoyun 15 Mekanize Çıkarma Aracı (LCM) ; 10 Tank Çıkarma Aracı (LCT); 19 Genel Malzeme Çıkarma Aracı (LCU) ‘nun gemi komutanları gemilerinde sadece Türk Leventlerini değil aynı zamanda Kurtuluş Savaşından sonra ilk vatan savaşına katılan Türk ulusunun onurunu da taşıyordu. O kıyıbaşı tutulacak ve zırhlı araçlarla piyadeler Kıbrıs’a çıkarılacaktı. Yoğun ateş altında iki ve üçüncü dalgalar da kıyıya çıkarıldı. 0930 dan itibaren 150 metrelik bir koridor ile Girne’ye bağlanan asfalt yola ulaşılmış ve kıyıdaki birikme önlenmişti. Dördüncü dalga saat 1000 da kıyıya kapak atmıştı.  İlk şehidimiz bu dalgada verildi. Onarım timinde bulunan tersane işçisi Ahmet Ersoy kıyıdan açılan ateşle şehit düştü.

Kıyıbaşı 1300 sularında tutuldu. Bu başarının ardından Mersin’e geri dönen çıkarma gemileri 21 ve 22 Temmuz tarihlerinde durmaksızın asker, cephane ve zırhlı araç taşımaya devam etti. Bu şekilde Kıbrıs Barış Harekatının gerek birinci gerekse ikinci safhalarının başarısı mümkün oldu. 41 gemi ve birlik komutanı ile 38 deniz piyade subayının emir ve kumandası altındaki amfibi gücümüz Büyük Taarruzdan tam 52 yıl sonra denizaşırı bir harekatla Doğu Akdeniz jeopolitiğini alt üst eden zaferin kapısını açtı.

Kıyıbaşı Milletin Onurudur. Bu kapıyı açanların en genci bugün 70’li yaşlarında. Bazıları ebediyen aramızdan ayrıldı. Türk ordusunun adaya çıkışının yolunu açan başları dik bu kahramanlara, buradan minnet, vefa ve saygı ile selam duruyoruz. Tutulan kıyıbaşı Anadolu’nun ve Kıbrıs Türkünün onurunu tarihe teslim etmiştir. Kıbrıs Barış Harekatında TCG Kocatepe’de ve Kıbrıs topraklarında hayatını Anadolu’nun geleceğine feda eden şehitlerimizin ruhları önünde tazimle eğiliyor, gazilerimizi minnet ile anıyoruz. Dilerim 20 Temmuz 1974 günü tutulan kıyıbaşı asla terk edilmez ve Türk askeri adadan geri çekilmez. Böylesine jeopolitik bir hatanın sonrasında hiç bir KKTC Hükümeti güven ve huzurla nefes alamaz. Anadolu geceleri rahat uyuyamaz. Tarihe not düşmek ve gelecek kuşakların hatırlamasını sağlamak maksadıyla Girne’de Kıyıbaşını tutmaya yani ölüme gözünü kırpmadan gitme kahramanlığını gösteren çıkarma gemileri komutanları ile deniz piyade görev grubu komuta personelinin isimlerini paylaşmayı borç bilirim. Milletimiz bu isimleri unutmayacaktır.

Çıkarma Gemileri Personeli: Deniz Görev Grup Komutanı: Tuğamiral Emin Göksan (vefat) ; Kurmay Başkanı: Dz. Alb. Ertuğrul Üçler (Vefat) ; Çıkarma Gemileri Komodoru: Dz. Kur. Alb.  Ahmet Özon (vefat); TCG Ertuğrul Tank Çıkarma Gemisi Komutanı Dz. Gv. Bnb. Ergun Çakırer (vefat) Grup Komutanları; Dz. Bnb. Erdinç Karagöz; Dz. Bnb. Fikret Inık (vefat) ; Dz. Bnb. Yılmaz Şener/ SAT SAS Komutanı: Dz. Bnb. Yılmaz Cengiz/TCG Kuvvet  Romörkörü Komutanı: Ütğm. Armağan Yüzbaşı/ LCT Komutanları: Ütğm. İsmail Kıran TCG LCT 103 K.; Ütğm. Ali Yavuz LCT 104 Komutanı; Ütğm. Özden Gökçek LCT 105 Komutanı; Ütğm.  Deniz Asuğman LCT 107 Komutanı; Ütğm. Akyar Kentmen LCT 108 Komutanı; Ütğm. Erdal Sayın LCT 110 Komutanı; Ütğm. Ahmet Er LCT 111 Komutanı; Ütğm. İlkin Sungur LCT 113 Komutanı; Ütğm. Erol Aytürk LCT 114 Komutanı; LCU Komutanları: Ütğm. Rafet Altan LCU 206 Komutanı; Ütğm. Ferit Atalay LCU 207 Komutanı; Ütğm. Azmi Yazıcı LCU  208 Komutanı; Ütğm. Fahri Aktay LCU 209 Komutanı; Ütğm. Haluk Göçmen LCU 210 Komutanı; Ütğm. Fikret Günel LCU 211 Komutanı; Ütğm. Şakir Alpagut LCU  213 Komutanı; Ütğm. Aziz Duman LCU 214 Komutanı; Ütğm. Tayfun Taylan LCU 215 Komutanı; Ütğm. Ateş Alpaygil LCU 216 Komutanı/ LCM Komutanları: Astsb. İsmail Candan  LCU Ç.301 Komutanı  (Geçici) Komutanı; Astsb. Selçuk Soyüret  LCU Ç.303 Komutanı  ; Astsb Baki Yurdaer Akgün  Ç.307 Komutanı  ; Astsb Selçuk Ilgın (vefat)  Ç.309 Komutanı  ; Astsb Sedat Sır Ç.310 Komutanı  ; Astsb Ali Sarıkaya  Ç.312 Komutanı  ; Astsb Osman Engin  Ç.314 Komutanı  ; Astsb Şenel Taşkın  Ç.315 Komutanı  ; Astsb Mustafa Erkan (Vefat)  Ç.317 Komutanı  ; Astsb Tacettin Titiz  Ç.319 Komutanı  ; Astsb Mahmut Argun (Vefat)  Ç.320 Komutanı  ; Astsb Refik Öztürk Ç.311 Komutanı  ; Astsb Gazi Kaya  Ç.316 Komutanı  ; Astsb Ertan Mete (Vefat)  Ç.306 Komutanı .

Deniz Piyade Subayları

Dz. Gv. Yb. Neşet İkiz, Deniz Piyade Alay Komutanı /Tabur komutanları: Dz. P. Bnb. İlhan Aloğlu (vefat); Dz. P. Bnb. Tahsin Güven (vefat) / Karargah Subayları: Dz. Yzb. Rıdvan Ündev;  Dz.P. Ütğm. Yüksel Keçeci ; Dz. P. Ütğm. Seyit Âli Muhtar ;  Dz.P. Kd. Ütğm. Yıldır Yoro ;  Dz. P. Ütğm. Orhan Ölmez; Dz. P. Kd. Ütğm. Ahmet Aksu ; Dz. ikmal yüzbaşı Nazif İl; Dz. İstihkam Teğmen Ferhat Kolat; Dz. İstihkam Ütğm. İbrahim Üskül /  Bölük Komutanları: Dz. P. Ütğm. Salih Ocaklı; Dz. P. Ütğm. Mehmet Aras; Dz. P. Ütğm. Mustafa Yılmaz ; Dz. P. Ütğm. Hüsnü Zeybek Dz. P. Ütğm. Hasan Volkan (vefat); Dz. Pd. Ütğm. Mustafa Nihat Çetin ;Dz. Pd. Ütğm. Muhsin Ergene ; Dz. Pd. Ütğm. Mustafa Kılıç (vefat) Takım Komutanları: Dz. P. Ütğm. Sırrı Ogan ; Dz. P. Ütğm. Aykut Seçen ; Dz. P. Ütğm. Mesut Günsev ; Dz. P. Ütğm. Deniz Taçkın ; Dz. P. Ütğm. Mümtaz Uçar; Dz. P. Ütğm. Nabi Duru ; Dz. P. Ütğm. Necdet Bayacan;  Dz. P. Tğm. Bülent Alkan; Dz. P. Ütğm. Sabahattin Topuz ; Dz. P. Tğm. Savaşı Uzunali ; Dz. P. Tğm. Halit Küçükkural ; Dz. P. Ütğm. Ahmet Kapsız; Dz. P. teğmen Şevket Terdöken (vefat); Dz. P. Ütğm. Raif Sümer; Dz. P. Atğm. Halil Kolağasıoğlu ;/Tabipler :Dz. Tbp. Ütğm. Erdoğan Yörük;  Dz. Tbp. Atğm. Sadık Canlı (vefat)”