Kıbrıs Eğitim Araştırmaları Birliği (KEAB) tarafından, Kıbrıslı eğitimci Kemal Yücel anısına verilmekte olan, 4. Kemal Yücel Araştırma Onur Ödülü, “Okul Öncesi Öğretmenlerinin Çok Kültürlü Eğitim Tutumları ve Kültürel Zekâlarının İncelenmesi” başlıklı çalışmaları ile Uzman Çağrı Peköz ve Doğu Akdeniz Üniversitesi (DAÜ) Eğitim Fakültesi öğretim üyesi Prof. Dr. Ayşe Işık Gürşimşek’e verildi.

 

Konuyla ilgili açıklamada bulunan DAÜ Eğitim Fakültesi, Temel Eğitim Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Ayşe Işık Gürşimşek, günümüzde çeşitli nedenlere bağlı olarak farklı göç desenlerinin arttığını ve bunun da toplumların yapılarında önemli değişimlere yol açtığını belirterek, Kıbrıs’ın da bu durumdan etkilendiğini vurguladı. Kıbrıs coğrafyasındaki kültürel çeşitliliğin; adada bulunan etnik çeşitliliğin yanısıra son yıllarda artan göç hareketleri ile hızlandığını ve bunun eğitim ortamlarına da yansıdığını, buna karşın okullarda çok kültürlü eğitim ile ilgili henüz herhangi bir düzenleme yapılmadığını belirtti.

 

Çocuklarda ayrımcılık ve ön yargıların gelişmeye başlamasında okul öncesi dönemin kritik bir zaman olduğunu belirten Prof. Dr. Ayşe Işık Gürşimşek, farklı kültürden çocukların tek kültüre hitap eden eğitim sistemi içerisinde gelişimlerinin olumsuz etkileri konusunda çok sayıda çalışma olduğunu vurguladı. Prof. Dr. Ayşe Işık Gürşimşek, buna karşılık yine alanyazında, öğretmenlerin çok kültürlü eğitime yönelik bilgilerinin yeterli ve tutumlarının olumlu olması durumunda sınıflarda ayrımcılık ideolojisinin yerleşmesinin önüne geçilebildiğine yönelik çok sayıda çalışma olduğunu da ifade etti. Araştırmanın çıkış noktasını da oluşturan bu saptamadan hareketle ödüle layık görülen çalışmada; KKTC’nin tüm ilçelerini kapsayacak biçimde resmi okul öncesi eğitim kurumlarında görev yapmakta olan okul öncesi öğretmenlerinin çok kültürlü eğitime yönelik tutumları, kültürel zeka düzeyleri ve bunlarla ilişkili olabilecek değişkenlerin saptanması amaçlandı.

 

Kültürel Zekâ Ölçeği, Öğretmenlerin Çok Kültürlü Eğitim Tutum Ölçeği ve sosyo-demografik form ile verilerin toplandığı araştırmaya, KKTC Milli Eğitim Bakanlığı’na bağlı okul öncesi sınıflarında görev yapan toplam 203 okul öncesi öğretmeni ve okul öncesi branş öğretmeni katıldı. Tarama niteliğindeki çalışmada elde edilen en önemli bulgular arasında; öğretmenlerin %59.6’sının sınıfında farklı kültürden gelip Türkçe konuşamayan öğrencisi olduğu, bu öğrencilerin 37 farklı etnik kimlikten geldikleri ve öğretmenlerin ancak %4.4’ünün bu öğrencilerle yaşadığı deneyimleri olumlu olarak tanımlarken, %56.2’sinin olumsuz olarak tanımladığı sonucuna vurgu yapan Prof. Dr. Ayşe Işık Gürşimşek, öğretmenleri destekleyici   önlemlerin acilen alınması gerektiğine dikkat çekti. Öğretmenlerin çok kültürlü eğitime yönelik tutumları ile kültürel zekalarının ilişkili olduğunun belirlendiği araştırmada, çok kültürlülüğün benimsendiği bir ülkede öğretmenlik yapmanın tutumlar üzerinde herhangi bir etkisi olmazken, yabancı dil bilme ve farklı ülkelerden arkadaş sahibi olmanın çok kültürlü eğitime yönelik tutumları olumlu yönde etkilediği belirlendi. 

 

Bu çalışmanın, Kuzey Kıbrıs’ta çok kültürlü eğitim ile ilgili olarak yapılan öncü bir araştırma olduğunun altını çizen Prof. Dr. Gürşimşek, araştırmadan elde edilen bulguların, Kıbrıs eğitim kurumlarında çok kültürlü eğitimin benimsenmesi ile ilgili olarak yürütülecek çalışmalara ve öğretmenlere yönelik hizmet içi eğitimlere ışık tutacağını belirtti.