Türkiye'den ABD'ye gidip yatırım yapanların sayısında ciddi artış yaşandığı belirtildi. Uzmanlar, "Bu kişilere neden Amerika’ya gelmek istiyorsunuz diye sorduğumuzda, ‘çocuklarımızın geleceği için burada yatırım yapmak istiyoruz’ diyorlar" ifadelerini kullandı.
New York Times gazetesinin ‘Türkiye’den beyin ve sermaye göçünün arttığına’ dair haberi Ankara’nın tepkisini çekmişken, son dönemde yatırımcı vizesi alarak ABD’ye yerleşmeye çalışan Türklerin sayısının arttığı belirtildi. Uzmanlar, siyasi ve ekonomik belirsizliğin getirdiği gelecek kaygısı nedeniyle artan sayıda işadamının ABD’de E1, E2 ve EB-5 yatırımcı vizeleri aldığını söyledi.
‘ÖZELLİKLE GEÇEN YIL ARTTI’
New York Barosu’na bağlı göçmenlik ve ticaret avukatı Cahit Akbulut, geçtiğimiz yıl ABD’de çok sayıda Türkün yatırımcı vizesi aldığını anlattı. Amerika’nın Sesi’ne (VOA) konuşan Akbulut, “Türkiye’den ABD’de iş kurmak isteyen Türklerin sayısı özellikle son yılda ciddi bir şekilde arttı. Daha önceki yıllara göre bize yatırımcı vizesi almak için başvuranların sayısı arttı. Bunu kayıtları karşılaştırdığımızda açık olarak görebiliyoruz” dedi.
TÜRKLER EB-5 VİZESİNİ TERCİH EDİYOR’
Türklerin daha çok E1,E2 ve EB-5 yatırımcı vizesine başvurup Türkiye’den paralarını yasal yollarla ABD’ye aktardığını kaydeden Akbulut, “Türkler, daha çok EB-5 vizesini tercih ediyorlar. Bu vize türünden ailelerinin de faydalanması nedeniyle yoğun talep var. Bu kişilere neden Amerika’ya gelmek istiyorsunuz diye sorduğumuzda, ‘çocuklarımızın geleceği için burada yatırım yapmak istiyoruz’ diyorlar” ifadelerini kullandı.
‘BÜYÜK KISMI KUTUPLAŞMADAN RAHATSIZ’
Akbulut, bu durumun sebebini “Çok büyük bir kısmı da ülkedeki kutuplaşmadan rahatsız. Ekonomik istikrarsızlıktan şikayet edenler var. Ancak genelde hepsinin ortak yanı çocuklarının geleceği için, eğitimleri için ABD’de yatırım yaptıkları yönünde” sözleriyle anlattı.
‘EB-5’TE 21 YAŞ ALTI ÇOCUKARA GREEN CARD VERİLİYOR’
“EB-5 vizesine başvurduklarında doğal olarak 21 yaş altındaki çocuklara da Green Card veriliyor. Bu nedenle kendileri Amerika’ya yerleşmese bile, çocuklarını burada okutup geleceklerini sağlama almak istiyorlar” diyen Akbulut, bu vizenin imkânlarını da şöyle anlattı: “Aynı zamanda ödedikleri 500 bin doların federal güvencede olması ve paralarını isterlerse beş yılda geri alabilmeleri EB-5 yatırımcı vizesini Türkler için cazip bir hale getiriyor.”
‘YATIRIMCI TÜRKLERİN SAYISI ARTIYOR’
New York’taki EB-5 yatırım ve finans şirketi NYCRC (New York City Regional Center) kurucu ortağı ve İdari Müdürü Paul Levinsohn da ABD’de EB-5 yatırımcı vizesiyle projelerine ortak olan Türklerin sayısında ciddi bir artış yaşandığını kaydetti. Çok sayıda projede Türk ortaklarının olduğunu belirten Levinsohn, “Her geçen yıl daha fazla Türk yatırım yapmak için bu ülkeye geliyor. Bizim projelere yatırım yapan Türklerin sayısı giderek artıyor” diye konuştu.
‘SERMAYE ÇIKIŞININ BİRDEN FAZLA SEBEBİ VAR’
Türk Amerikan Sanayi ve Ticaret Odası (TACCI) Başkanı Dr. Ali Koçak ise ‘Türkiye’den sermaye kaçışının değişen dinamikler, döviz kurundaki artış ve bölgesel istikrarsızlıktan kaynaklandığı’ yorumu yaptı. Dr. Koçak, “Türkiye’den sermaye çıkışının tek bir nedeni yok. Değişik sebepleri var. Bunlardan ilki Türkiye’nin kendi içerisindeki yaşadığı dinamikler. Bir diğeri ise döviz kurlarındaki yükseliş. Türkiye’nin maalesef son dönemde, diğer dünya ülkelerinde yaşanan bazı ekonomide sıkıntıları oldu. Bu dolardaki ani artış tabi ki insanlarda büyük bir endişe yarattı. Üçüncü bir neden de bölge ile alakalı bir konu. Ortadoğu ve Rusya ile alakalı olan bir konu” dedi.
Türk işadamlarının istikrarlı ülke arayışında olduğunu kaydeden Dr. Koçak, ”Para sahibi işadamlarımız ve şirketlerimiz daha önce Ortadoğu’da hızlı bir ticaret potansiyeline sahipti. Irak ve Rusya pazarında çok iyi para kazanan işadamlarımız ve şirketlerimiz oldu. Türkiye’de artan döviz, bölgedeki istikrarsızlık Türk işadamlarının yatırımlarını daha istikrarlı ülkelere kaydırmalarına neden oldu. Türk işadamı artık riski az ama istikrarı olan ülkelere yatırım yapmak istiyor. Çok fazla kar da istemiyor uzun vadede kalabileceği istikrarlı ülkelere yatırımını kaydırıyor” diye konuştu.
Son yıllarda ABD’ye yönelen Türk işadamı sayısındaki artışa dikkat çeken Dr. Koçak şu ifadeleri kullandı: “Türk işadamının sermayesini taşımak istediği bu istikrarlı ülkelerin başında Amerika yer alıyor. ABD’de son dönem ekonomide yaşanan olumlu gelişmeler daha fazla Türk işadamının burada yatırım yapmasına neden oluyor. ABD’deki istikrarlı ekonomi sadece Türkleri cezbetmiyor. Başta Çinliler olmak üzere, Hintliler, Güney Koreli işadamlarının yatırım hacmi ve sayısı çok büyük bir oranda artış gösteriyor. Manhattan’ın batı tarafında yapılan yeni binaların bir çoğunu Çinliler yapıyor. Bütün işadamları istikrarlı pazar arıyor. Sadece Türklerin değil bir çok ülke vatandaşının gözünde en istikrarlı pazar Amerika. Son dönemde çok sayıda Türk işadamı buraya geliyor. Ama bu işadamları kesin göç niyetiyle gelmiyor. Burada bir yatırım yapıyorlar. Emlak alıyor, iş kuruyorlar.”
‘ÇOCUKLARININ GELECEĞİNİ SAĞLAMA ALIYORLAR’
ABD’de yabancı yatırımcılara uygulanan teşviklerin Türk işadamlarını cezbettiğini kaydeden Dr. Koçak, “ABD’de işadamlarını cezbeden yatırımcı vizeleri var. Bunların başında da EB-5 vizesi geliyor. Bir Türk işadamı, 500 bin dolar ödeyip, hem kendine, hem eşine hem de çocuklarına, yaptığı yatırım karşılığında, Green Card (yeşil kart) alıyor. Yaptığı 500 bin dolarlık yatırımı beş sene sonra geri alıyor. Bu arada çocukları Green Card sahibi oldukları için çok daha uygun şartlarda eğitim alıyor. Bu vize türü onlara büyük kolaylıklar sağlıyor. Üniversiteye giderken burs alma şansları bile oluyor. Çocuklarının da geleceğini sağlamış oluyorlar. Tabi ki bu avantajlı durum, bölgesinde istikrar olmayan Türk işadamını sayısının her geçen gün Amerika’da daha da artmasına neden oluyor. Tabi bu göçlerin Türkiye’nin iç dinamiğiyle de alakası var. Türkiye, her ülkede olduğu gibi geçmişten beri hep inişler çıkışlar yaşamıştır. Durum sonra düzelmiştir. Bu geçici bir dönemdir. İşadamları da nerede bir menfaat buluyorlarsa oraya giderler. Orada imkan ve pazar ararlar” dedi.
‘DEVLET DESTEĞİYLE GEZİP TOZANLARI ŞİKÂYET ETTİK’
TACCI Başkanı Dr. Ali Koçak, Türkiye’den önceki yıllarda ABD’ye gelen bazı iş heyetlerinin devletin desteğiyle geldiğini ancak bazılarının iş yapmak amacıyla değil, Amerika’yı gezme amacıyla geldiğini iddia etti. Dr. Koçak, “Daha önceki yıllarda bize Türkiye’den sanayi ve ticaret odaları, iş kuruluşlarından ABD’ye yatırım yapma amacıyla geliyordu. Artık gelmiyorlar çünkü buraya devlet desteğiyle, KOSGEB gibi kuruluşlardan aldıkları yardımlarla geliyordu. Bir süre sonra bu heyetlerin bazılarının burada iş yapmaya değil devletten aldıkları yardımla gezmeye geldiklerini tespit ettik. Tabi içimize sindiremedik ve bu konudaki sıkıntılarımızı en üst düzeyde resmi makamlara ilettik. Bunlardan bazıları KOSGEB’ten ABD’de iş yapacağım, araştırma yapacağım diye gelip sadece burada devletin parasıyla gezip tozdu. Biz şikayet edince şimdi bu heyetler gelmez oldu. Bizim Türk Amerikan iş dünyasını geliştirmek için tüm iyi niyetli çabalarımıza karşı Türkiye Odalar ve Borsalar Birliğinden (TOBB) gerekli desteği alamadık” dedi.