Geçtiğimiz aylarda Elektirik santrallerinde kullanılacak yakıt ile ilgili yeni bir düzenleme yaptı sonra bu uygulama tarihi yaklaştığında yeni bir tarihe ertelendi. Bu kararın en önemli nedeni kullanılacak yakıtın kükürt içeriğinin düşürülmesi ve santral bacalarından yükselen kansorejen dumanın önüne geçilmesidir. Fakat gün gelip çattığında Devletin kendi kuruluşu olan ne KIBTEK nede Özel sözleşme ile garantili alım yapılan özel AKSA şirketi bu karara ilgili tarih bazında gerekli hazırlığı yapmamış birisinin stokunda 28 bin ton yüksek kükürtlü stok yapılmış AKSA ise 40 bin ton yüksek kükürtlü alım yapmıştır.Sorun AKSA’nın bu 40 bin tonluk alımının bir kısmı olan 12 bin tonluk yakıtın limana gelmesi ile çıkmıştır. . Belli ki yıllardır AKSA şirketi ile sorunlar yaşanmakta ,ceremesini halk çekmekte fakat sözleşmesinin iptali veya yeniden düzenlenmesi mümkün olmamaktadır. Bilindiği gibi KIBTEK’in kullandığı santralar vatandaşın elektirik faturalarına yansıtılan kilovat başına 2 kuruşluk zamla alımı mümkün olmuştur Son gelinen yakıt uygulamasında da enteresan bakan açıklaması var.Bakanın açıklamasından başlıklar: ‘’ Elektrik santrallerinde kullanılacak yakıt ülkeye bakanlığıma bağlı Akaryakıt Birimi onayı ile girer’’.’’Bu onay, bir başka bakanlığa bağlı olan Çevre Koruma Dairesi’nin baca gazı. ölçüm sonuçlarına göre hazırladığı raporlara göre verilir’’ AKSA santrallerinde, baca gazı ölçüm sonuçlarına göre, Çevre Koruma Dairesi halen hem Kıb-Tek, hem de AKSA tarafından kullanılmakta olan %3,5 kükürt içeren yakıtın kullanılabileceğini bize bildirdi.’’ Halen Kıb-Tek stoklarında 28 bin ton yüksek kükürtlü yakıt vardır ve düşük kükürtlü yakıtı da 20 ocakta ülkeye gelmiş olacak. AKSA, geçmiş bakanlar kurulu kararında sağlanmış hakka dayanarak 18 kasımda toplam 40 bin ton yakıt satın aldı. Dün tartışmaya neden olan 12 bin tonluk tahliye onayı, bu alımın ülkeye ulaşan kısmıydı. Gerisi gelmeyecek’’ Bu iki açıklama ile ilgili sorulacak sorular vardır.: 1- KIBTEK’in alımını yaptığı dönemde neden 2 kuruşluk zamlarla para toplandıkdan sonra alım yapılmadı ve iç borçlanma ile santraller alınarak 2 kuruşluk kesinti kaldırıldı .Halbuki santrallerin alımında kullanılan iç borcun ödenmesinde bu uygulama devam edip kurumun yükünü hafifletmek daha uygun olmayacakmıydı?İddi edildiği gibi iç borç mu yoksa TC’den yardım mı alındı? 2- AKSA ile yapılan sözleşmenin da ayni tarihlere rastlaması bir tesadüf mü?anlaşıldığı kadarı ile bu kadar yıl tüm olumsuzluklara rağmen iptal edilemeyen bu sözleşme geriye dönüşü olmayan bir sözleşme tipidir.Halbuki anayasamız böylesi geriye dönüşü olmayan sözleşmelere izin vermemektedir. 3- Bakanın çevre dairesi müdürünün açıklamaları doğrultusunda söyle bir ifade ve rapor sunmuştur’’, baca gazı ölçüm sonuçlarına göre’’’’ AKSA tarafından kullanılmakta olan %3,5 kükürt içeren yakıtın kullanılabileceğini’’ ifadelerine göre demek ki AKSA yüksek kükürtlü yakıt kullanırsa da bir sorun yoktur.Demek bacası kansorejen kükürt bileşikleri salmıyordur.Acaba durum gerçekten böyle midir?Çevre halkının şikayetleri ve yayınladığı resimler gerçeği yansıtmamakta mıdır? 4- Türkiye’nin yeni santral alımı ile ilgili olarak yasaklama getirdiği doğru mu? 5- Yüksek kükürtlü ve düşük kükürtlü fuel oil fiyatları arasında ciddi bir maliyet farkı vardır.Kilovat saate yansıyacak bu maliyet ne kadar olacak ve halka yansıması ne olacaktır? 6- Görüşmeler sonuçlarından bir geçen gün gerçekleştirilmiş ve Güney ile elektirik bağlantıları kurulmuştur.Bu sistemin çalışması halinde eğer güneyden alınacak elektirik fiyatları AKSA’dan düşükse yine alım daha pahalı olmasına rağmen AKSA’dan alınmaya devam edilecek mi? Bu soruların cevabı ile birlikte.Ombuspeson makamının da bu konuda arştırma yapması uygun olacaktır.