Kötü ağız kokusu, toplumda her yaştan insanlarda ancak erkeklerde kadınlardan üç kat fazla görülen ve dünya üzerinde her dört kişiden birini etkileyen ağız kokusu sebepleri nelerdir? Ağız kokusuna ne iyi gelir? Bilinmesi gerekenlerle ilgili her şey haberimizde…
AĞIZ KOKUSU NEDİR?
Tıp dilinde holitoz olarak bilinen ağız kokusu ya da nefes kokusu, genellikle ağızda biriken bakteriler ve düzenli diş fırçalamamak, ağız temizliğine dikkat etmemek, kokulu bazı yiyecekler, tütün ürünleri kullanmak, sinüzit, diş eti hastalıkları gibi çeşitli nedenlerden dolayı meydana gelir. Ağız kokusu ağızda ortaya çıkan bakterilerin sebep olduğu sülfür bileşenidir.
AĞIZ KOKUSU İÇİN HANGİ DOKTORA GİDİLİR?
Ağız kokusu teşhisi için ağız ve diş sağlığı bölümüne gidilmelidir. Eğer kokunun sebebi dişlerden kaynaklıysa diş doktorunuz gereken tedaviyi sağlayacaktır. Ancak diş/diş eti sorununuzun olmadığına diş hekiminiz karar verdiyse sizi mutlaka kulak burun boğaz hekimine yönlendirecektir. Kulak burun boğaz hekiminin muayenesinden sonra ise tedavi uygulanmaya başlanmaktadır.
AĞIZ KOKUSU SEBEPLERİ
Nefesin kokması ağzınızda başlar ve birçok olası nedeni vardır. Bunlardan bazıları şunlardır:
– Gıda
Dişlerin içindeki ve çevresindeki yiyecek parçacıklarının parçalanması bakterileri artırabilir ve kötü kokuya neden olabilir. Soğan, sarımsak ve baharat gibi bazı yiyecekleri yemek de kötü nefes almanıza neden olabilir. Bu yiyecekleri sindirdikten sonra kan dolaşımınıza girer, ciğerlerinize taşınır ve nefesinizi etkiler.
– Tütün ürünleri
Sigara içmek hoş olmayan ağız kokusuna neden olur. Sigara içenlerin ve tütün kullanıcılarının, bir başka kötü nefes kaynağı olan diş eti hastalığına sahip olma olasılıkları daha yüksektir.
– Diş hijyeninin yeterli olmaması
Günlük fırçalar ve diş ipi kullanmazsanız, yiyecek parçacıkları ağzınızda kalır ve bu da ağız kokusuna neden olur. Dişlerinizde renksiz, yapışkan bir bakteri filmi (plak) oluşur. Fırçayla temizlenmezse, plak diş etlerinizi tahriş edebilir ve sonunda dişleriniz ve diş etleriniz arasında plak dolgulu cepler oluşturabilir (periodontitis). Diliniz ayrıca kokuya neden olan bakterileri de hapsedebilir. Düzenli olarak temizlenmeyen veya uygun şekilde takılmayan protezler kokuya neden olan bakteri ve yiyecek parçacıklarını barındırabilir.
– Ağız kuruluğu
Tükürük, kötü kokulara neden olan partikülleri temizleyerek ağzınızı temizlemeye yardımcı olur. Ağız kuruluğu veya kserostomi denilen bir durum tükürük üretiminin azalması nedeniyle ağız kokusuna katkıda bulunabilir. Ağız kuruluğu uyku sırasında doğal olarak oluşur, sabah kötü kokuya yol açar ve ağzınız açıkken uyursanız daha da kötüleşir. Kronik ağız kuruluğu, tükürük bezleri ve bazı hastalıklardaki bir problemden kaynaklanabilir.
– İlaçlar
Bazı ilaçlar ağız kuruluğuna katkıda bulunarak dolaylı olarak ağız kokusuna neden olabilir.
– Ağız enfeksiyonları
Ağız cerrahisi sonrasında cerrahi yaralardan veya diş çürümesinden, diş eti hastalığından veya ağız yaralarından kaynaklanan koku olabilir.
– Ağız, burun ve boğazdaki diğer koşullar
Ağız kokusu bazen bademcikler içinde oluşan küçük taşlardan kaynaklanabilir ve koku üreten bakteri ile kaplanır. Burun, sinüs veya boğazda oluşabilen enfeksiyonlar veya kronik enflamasyon da, ağız kokusuna neden olabilir.
– Diğer sebepler
Bazı kanserler ve metabolik bozukluklar, ürettikleri kimyasalların bir sonucu olarak belirgin bir ağız kokusuna neden olabilir. Mide asitlerinin kronik geri akışı (gastroözofageal reflü hastalığı veya GERD) ağız kokusuyla ilişkilendirilebilir. Küçük çocuklarda ağız kokusu, burun deliğine soktukları yiyecek parçası gibi yabancı bir cisimden de kaynaklanabilir.
AĞIZ KOKUSUNA NE İYİ GELİR?
İşte ağız kokusuna iyi gelen doğal yöntemlerden bazıları:
Karanfil
Karanfil çok kuvvetli bir dezenfektan olup, gıdaların mide ve bağırsakta gaz yapmasını önler. Nişastalı ve diğer yiyeceklerin hazmını kolaylaştırır. Ağızda bir süre tutularak kullanılır. Güzel kokusu sebebiyle ağız kokusunu yok eder.
Tarçın
Tarçın kabuklarında bulunan özel bir yağ, ağızda bulunan bakteriyi yok eder. Bu da ağız kokusunu gidermede etkilidir.
Rezene çayı
Rezene çayı kötü ağız kokusunu yok edip, yemeklerden yarım saat önce alındığında iştah açıcı olarak kullanılabilir. Bağırsak parazitlerine iyi gelir ve sindirimi kolaylaştırır.
Yeşil çay
Yeşil çayda bulunan polifenol, ağız kokusuna neden olan sülfür üreten, ağzınızın içindeki zararlı bakterileri öldürecektir.
Nane çayı
Güçlü bir antiseptik olan nane, bakterileri temizler ve ağız hijyeni sağlar. 2 tatlı kaşığı kuru nane 15 dakika suda kaynatıldıktan sonra şeker ya da bal ile tatlandırılarak içilir. Ayrıca kurutulmuş nane yapraklarını çiğnemekte ağız kokusu için etkili yöntemlerdendir.
Yoğurt
Prebiyotikten zengin her türlü yiyecek ve içecek(kefir) ama özellikle yoğurt düzenli yendiği zaman ağız kokusunu azaltmada önemli bir besindir.
Maydanoz
Klorofil bakımından zengin olan maydanoz her yemekten sonra çiğneyerek kullanıldığında soğan ve sarımsak gibi keskin kokulu besinlerin neden olduğu ağız kokusunu önlemeye yardımcıdır.
Süt
Süt, ağız kokusu için iyi bilinen bir tedavi yöntemidir. Araştırmalar, sarımsak yedikten sonra süt içmenin kötü nefesi önemli ölçüde iyileştirebileceğini göstermektedir. Sarımsak ve soğan gibi güçlü kokulu yiyecekler içeren bir yemek sırasında veya sonrasında bir bardak az yağlı veya tam yağlı süt içmek kötü kokuyu önlemede faydalıdır.
Portakal
Portakallar diş hijyeni sağlarlar. Birçok insanda ağız kokusuna yol açan bakterileri yok etmek için yeterli tükürük üretimi yoktur. Araştırmalar, C vitamininin tükürük üretimini artırmaya yardımcı olduğunu, bunun da kötü nefesi gidermeye yardımcı olduğunu gösteriyor.
Tarçın
Tarçın kabuklarında bulunan özel bir yağ, ağızda bulunan bakteriyi yok eder. Bu da ağız kokusunu gidermede etkilidir.
Kabartma tozu ile gargara yapmak
Çalışmalar, sodyum bikarbonat olarak da bilinen kabartma tozunun ağızdaki bakterileri etkili bir şekilde öldürebileceğini göstermiştir. Araştırmalar, kabartma tozu içeren diş macunlarının kötü nefesi etkili bir şekilde azalttığını gösteriyor. Kabartma tozu ile gargara yapmak için, 1 bardak ılık suya 2 çay kaşığı kabartma tozu ekleyin. Ağzınıza 30 saniye boyunca çalkalayın.
Sirke gargarası
Sirke asetik asit denilen doğal bir asit içerir. Bakterilerin asitli ortamlarda oluşmaları zordur, bu nedenle sirke gargarası bakteri üremesini azaltabilir. 1 bardak suya 2 yemek kaşığı elma sirkesi ekleyin. Tükürmeden önce en az 30 saniye gargara yapın.
AĞIZ KOKUSUNU GİDERMENİN YOLLARI
Ramazan ayında ağız bakımıyla ilgili en çok üzerinde durulan konulardan birinin de ağız kokusu problemidir.
Ramazan ayında tükürüğün aktivasyon kapasitesi düştüğü için diş taşları ve diş etlerinde iltihaplanma meydana gelebiliyor. Bu durumda diş taşı temizliği yaptırılması gerekiyor.
Ağız kokusunun önlenmesinde diş macunu seçimi önem taşıyor.
Diş fırçalarken flörürlü ve kalsiyumlu diş macunlarının kullanılması dişi kuvvetlendirir aynı zamanda da ağız kokusunu gidermeye yardımcı olur.