AKINCI: “EKİM, KASIM VE ARALIK AYLARININ SON DERECE ÖNEMLİ OLABİLECEĞİNİ ÖNGÖREBİLİYORUM. DOLAYISIYLA NEREYE GİTMEKTE OLDUĞUMUZ KONUSUNDA ÇOK DAHA AÇIK, NET BİR RESİM ORTAYA ÇIKACAKTIR”
“(HELLİM’İN)TESCİL İŞLEMİ MUHTEMELEN ALTI AY SONRA TAMAMLANACAK”
Cumhurbaşkanı Mustafa Akıncı, Kıbrıs müzakerelerinde Ekim, Kasım ve Aralık aylarının son derece önemli olduğunu söyledi.
Akıncı, hellimin AB’da coğrafi ürün olarak korunması için başlatılan tescil işlemlerinin 6 ayda tamamlanmasının beklendiğini belirtti.
Ülkenin kanayan bir yarası haline gelen 3’lü kararname ve müşavirler sorununun da aşılması gerektiğini kaydeden Akıncı, hükümet ortağı siyasi partilerin müşavir yaratılmayacak yönündeki söylemlerine rağmen 3’lü kararnamelerin Cumhurbaşkanlığına gelmeye başladığını söyledi.
Mustafa Akıncı, Lefkoşa’da Merit Otel’de Cumhurbaşkanlığı görevine gelmesinin 100’üncü günü dolayısıyla basın toplantısı düzenledi.
Cumhurbaşkanı Akıncı, 30 Nisan 2015 tarihinde resmen görevine başlamasının ardından 11 Mayıs 2015 tarihinde ara bölgedeki Ledra Palace Otel’de BM Genel Sekreteri Özel Danışmanı Espen Barth Eide’nin ev sahipliğindeki akşam yemeğinde Rum Yönetimi Lideri Nikos Anastasiadis ile ilk kez bir araya geldiğini ve Ekim 2014’ten beri askıda olan müzakere sürecinin yeniden başladığını söyledi.
“MÜZAKERELERE HIZLI BAŞLAMA”
11 Şubat 2014 ortak metninde de ifade edilen iki kesimli, iki toplumlu federal çözüm hedefi çerçevesinde başlayan müzakerelere çok hızlı şekilde başladıklarına işaret eden Akıncı, bunda, ortak açıklamayla barışık bir şekilde seçime katılması ve müzakereci atamasında sıkıntı yaşamasının da etkili olduğunu belirtti.
Cumhurbaşkanı Akıncı, göreve geldikten sonra Rum lider Anastasiadis ile 7 kez liderler seviyesinde görüşme yaptığını kaydetti. Akıncı, mülkiyet ve AB konularıyla ilgili teknik komitelerle müzakerecilerin de görüşmeler yürüttüğünü söyledi.
Akıncı, Kıbrıs Türk ve Kıbrıs Rum liderlerinin ortak kararıyla teknik komitelere bazı takviyeler yaptıklarını kaydetti. Akıncı, görevini bırakmak istemeyenlerin komitelerde görevlerini sürdürmeye devam ettiğini belirtti.
“YÖNETİM VE GÜÇ PAYLAŞIMI KONUSUNDA İLERLEME KAYDEDİLDİ”
Müzakereciler tarafından uzlaşılan ve uzlaşılmayan konuların belirlendiğini kaydeden Akıncı, ellerinde bulunan uzun bir metinde kırmızılar ile Kıbrıs Türk tarafının, maviler ile Rum tarafının görüşlerinin yazıldığını söyledi.
Akıncı, “Yönetim ve Güç paylaşımı konusunda ilerleme olduğunu söyleyebilirim” dedi.
“HARİTA VE YÜZDELİKLER ELE ALINMADI”
Cumhurbaşkanı Akıncı, köy, harita ve yüzdelik gibi konuların müzakerelerde ele alınmamasına rağmen Rum basınında yer isimlerinin telaffuz edildiğini kaydetti.
Akıncı, “Harita, toprağın yüzdeliği ve köy isimleri şu anda müzakere edilmedi. Bunlar zamanı gelmeden, müzakere edildiği takdirde ne türden sıkıntılara yol açabileceğini hepimiz biliyoruz” dedi.
“GARANTİLER YERİ VE ZAMANI GELDİĞİNDE”
Müzakerelerde altı başlıktan biri olan garantilerin de konuşulacağını kaydeden Akıncı, garanti antlaşmalarının uluslar arası bir niteliği olan, beş taraflı bir mesele olduğunu; meselenin yeri ve zamanı gelince elbette değerlendirilecek bir mesele olduğunu kaydetti.
“ MAYIS’TA BU İŞ UZAR”
Cumhurbaşkanı Mustafa Akıncı, çözüme ulaşma takvimi konusunda elinde bir sihirli değnek olmadığını ancak istek ve kararlılığın bulunduğunu söyledi. Rum tarafında da bir farklılık gözlemlendiğini kaydeden Akıncı, kararlılık devam ettiği takdirde çözüme aylar içerisinde ulaşılabileceği düşüncesini halen koruduğunu belirtti.
Güney Kıbrıs’ta Mayıs 2016’da milletvekili seçimleri yapılacağına işaret eden Akıncı, “Mayıs’a kadar herhangi bir ciddi gelişme, bir sonuç noktasına vardıracak kadar ciddi gelişme sağlayamazsak, bu iş uzar” dedi
“EKİM, KASIM VE ARALIK ÇÖK ÖNEMLİ”
Müzakere sürecindeki bundan sonraki gelişmelere de değinen Akıncı, iki liderin 1 Eylül ve 14 Eylül tarihlerinde yeniden bir araya gelmesinin kararlaştırıldığını söyledi. Müzakereciler, müzakere heyetleri ve teknik komitelerin Ağustos ayı içinde de toplantılarını yoğun biçimde sürdüreceğine işaret eden Akıncı, Eylül’de BM Genel Kurulu’nun yer alacağı New York’ta BM Genel Sekreteri ile bir araya geleceklerini belirtti.
Akıncı, “Ekim, Kasım ve Aralık aylarının son derece önemli olabileceğini öngörebiliyorum. Dolayısıyla nereye gitmekte olduğumuz konusunda çok daha açık, net bir resim ortaya çıkacaktır” dedi.
DOĞAL GAZ REZERVLERİ
Kıbrıs açıklarındaki doğal gaz rezervlerine de değinen Akıncı, bulunan doğal gaz rezervlerinin ihracat için yeterli olmadığına işaret etti. Akıncı, şu an bulunan rezervlerin adanın tümünün 120 yıllık enerji ihtiyacını karşılayabileceğini ancak bunun sadece bir parselde keşfedilen kaynak olduğunu söyledi.
Akıncı, daha fazla rezerv keşfedilmesi halinde bunun Türkiye üzerinden ihraç edilmesinin en akılcı yol olacağını belirtti.
Türkiye’den gelecek suyun da çözüm için bir teşvik oluşturduğunu kaydeden Akıncı, bölgede ülkeler parçalanırken, adada federatif bir çözüm bulunmasının bölge için de güzel bir örnek teşkil edeceğini ifade etti.
GÜVEN ARTIRICI ÖNLEMLER
Alınan güven arttırıcı önlemlere de değinen Akıncı, vize işlemlerinde kağıt doldurma ve mühür işleminin kaldırıldığını söyledi.
Cumhurbaşkanı Akıncı, geçen ayın rakamlarına göre geçişlerde 3 bin kişilik bir artış yaşandığını ancak bunun alınan önlemin sonucu olduğunun kesin olarak söylenemeyeceğini kaydetti.
MAYIN ALANLARI
Mayın tarlalarıyla ilgili çalışmalara da değinen Akıncı, mayın tarlası olabilecek 28 parselin 25’inde risk unsuruna rastlanmadığını; risk taşıyan 3 parselin bir tanesinin askeri bölgede olduğunu, diğer ikisinin de tellendiğini kaydetti.
Akıncı, iki taraf arasında elektrik bağlantısının teknik olarak gerçekleştirilerek, deneme çalışmaları yapıldığını ve ihtiyaç halinde taraflar birbirlerine elektrik verebilecek duruma getirildiğini kaydetti.
Cumhurbaşkanı Akıncı, Güney Kıbrıs ve KKTC’deki elektrik şebekelerinin enterkonnetke olmasının fiyatları düşürmesi gerektiğini ancak bunun ilgili yetkililer tarafından söylenmesi gerektiğini söyledi.
Cep telefonları konusunda da sona gelindiğini söyleyen Akıncı, cep telefonlardaki mevcut durumun kabul edilebilir olmadığını söyledi.
Lefke Aplıç ve Derinya Sınır Kapılarının açılması için siyasi kararların üretildiğini kaydeden Akıncı, kapı açılmasının çeşitli çalışmalar gerektirdiğinden uzun bir süre alabileceğini belirtti.
“HELLİMİN TESCİLİ 6 AYA KADAR BİTER”
Cumhurbaşkanı Mustafa Akıncı, hellim konusuna da değinerek, Kıbrıs Rum tarafının istediği gibi ürünün sadece “Hallumi” olarak tescil edilmesi halinde Kıbrıs Türk üreticilerinin ürünlerini satmakta zorlanacağını ancak ürünün “Hellim” olarak da tescil edilmesine karar verildiğini kaydetti.
Tescil ile birlikte ihracatın artma olasılığının da doğduğunu çünkü ürünün başka ülkelerde üretiminin yasaklanacağını kaydeden Akıncı, “Tescil işlemi muhtemelen altı ay sonra tamamlanacak” dedi.
“KOYUN SÜTÜ ÜRETİMİ ARTTIRILMALI”
Tescil işleminin ardından kurallara ve normlara uyulmasının gerekeceğini kaydeden Akıncı, koyun sütü üretimin arttırılması gerekeceğini söyledi. Süt tozu kullanarak hellim üretilmesinin da yanlış olduğunu kaydeden Akıncı, hükümete bu konuda iş düştüğünü belirtti. Akıncı, AB’nin de katkı yapmasının gerektiğini ifade etti.
Güney Kıbrıs hükümetinin hayvancısına 35 milyon Euro vereceğini kaydeden Akıncı, KKTC’de de küçük baş hayvan üreticisine destek verilmesi gerektiğini söyledi.
“OMBUDSMAN ATANDI”
Kabul edilebilir bir çözüm için yaptığı çalışmaların yanında içte de çalışmalar yürüttüğünü belirten Akıncı, 3 yıldır boş duran Ombudsman görevine ortak görüşle atama yaptığını kaydetti. Akıncı, Meclis’in yaz tatilinin ardından atamanın onaylanacağına inandığını belirtti.
Kamu Hizmeti Komisyonu (KHK) yasasının güncellenmesinin, seçim döneminde verdiği sözlerden olduğunu hatırlatan Akıncı, “demokratik ve çoğulcu” bir komisyon için var olan bir taslağı güncelleyip, hükümete sunduğunu ifade etti.
KHK
Komisyonun üyelerinin Cumhurbaşkanı tarafından atanmasının yanlış olduğunu kaydeden Akıncı, tasarının yasallaşması halinde, teknik dairelerin müdürlerinin komisyon tarafından atanmasının önünün açılacağını söyledi.
Müsteşar ve özel kalem müdürlüğü atamalarının üçlü kararname kapsamında kalabileceğini belirten Akıncı, “Daire müdürlüklerinin artık üçlü kararname kapsamından çıkartılarak, çoğulcu, demokratik bir KHK tarafından görevlendirilmelerinin önü açılsın” dedi.
“Hükümet, yeni müşavirler yaratmayacağım diyor ama bir yandan da üçlü kararnameler gelmeye başladı” diyen Akıncı, hükümete, KHK ve üçlü kararnameyle ilgili yasal düzenlemeyi tekrardan düzenleme çağrısında bulundu.
“TÜRKİYE’DE HIZLI BİR ÇÖZÜM İSTEĞİ İLE KARŞILANDIK”
Cumhurbaşkanı Akıncı, yurt dışı ziyaretlerine de değinerek, ziyaretlerinde beklediği ilgiliyi gördüğünü söyledi. Akınıcı, Türkiye’de hızlı bir çözüm isteğiyle karşılandığını belirtti.
Akıncı, Yunansitan krizine rağmen Haziran ayındaki Brüksel ziyaretinde AB’nin en üst düzeyde yetkilileriyle görüşme fırsatı bulduğunu ifade etti.
İlk 100 günün dolu dolu geçtiğini ancak bunun değerlendirmesinin halk tarafından yapılması gerektiğini söyleyen Akıncı, “Yıllarca yapılmayan bu 100 gün içerisinde sığdırıldı” dedi.
“GEÇEN HAFTAKİ TOPLANTI YANLIŞ DEĞERLENDİRİLDİ”
Cumhurbaşkanı Akıncı, konuşmasının sonunda, yazılı basının direktör ve yayın yönetmenlerine yönelik geçen hafta düzenlediği toplantıya ilişkin bazı yanlış değerlendirmeler yapıldığını kaydetti. Akıncı, hiçbir basın kuruluşunu dışlama gibi bir yaklaşımları olmadığını söyledi.