Almanya'da başörtülü yargıç tartışması

Bavyera eyaletinde bir hukuk öğrencisinin açtığı davanın ardından mahkeme salonlarında hakim ve savcıların başörtüsü takması konusu tartışılıyor.

Almanya'nın Bavyera eyaletinde Adalet Bakanlığı, mahkeme salonlarında hukuk stajyerlerinin başörtüsü takmasını yasaklayınca konu mahkemeye intikal etmiş, Augsburg İdare Mahkemesi haziran ayında açıkladığı kararda, başörtülü hukuk öğrencisini haklı bularak, Adalet Bakanlığının getirdiği yasağın geçerli olmadığı hükmüne varmıştı. İdare Mahkemesi kararının gerekçesinde din özgürlüğüne yönelik bu kısıtlamanın yürürlükteki bir yasaya dayanmadığına dikkat çekilmişti.

Bu kararın ardından eyaletlerde bu tür bir yasağı mümkün kılacak yasa çalışmalarına başlandı. Baden-Württemberg eyaletinin Hristiyan Demokrat Birlik partili Adalet Bakanı Guido Wolf, yasak için yasa hazırlıklarının başlatıldığını açıklarken, aynı partiden Mecklenburg-Vorpommern eyaleti Adalet Bakanı Uta-Maria Kuder de yargı çalışanları için dini inancın açığa vurulmasının yerinde bir davranış olmadığını savundu. Kuder, yargıç ve savcıların devleti temsil ettiğine dikkat çekerek, mahkeme salonunda devletin mutlak tarafsızlığının şart olduğunu ve bu konuda şüphe uyandıracak her tür işaretten kaçınılması gerektiğini belirtti.

"Tarafsızlığa güveni zedeleyebilir"

Alman İdare Hakimleri Birliği de başörtüsünün yargının tarafsızlığına güveni zedeleyebileceği görüşünde. Birlik Başkanı Robert Seegmüller, bunun özellikle de mahkemedeki tarafların İslam dışında dini inançlara sahip olması durumunda önem kazandığını belirterek, dengeli bir çözüm bulmanın yasamanın işi olduğunu kaydetti.

Seegmüller, duruşmalardaki mevcut kıyafet yönetmeliğinin yasayla sabitleştirilmesinin tarafsızlık konusundaki şüpheleri giderebileceğini belirterek, "Bu tür bir düzenleme yargıçların din özgürlüğünün kısıtlanmasıyla bağlantılı olduğu sürece, en azından yasa halinde düzenlenmelidir. Bunun için hatta anayasa değişikliği bile gerekebilir" diye konuştu.

"Tüm semboller için geçerli olmalı"

Almanya'da hakimler, adalet bakanlıklarının yönetmelikleri uyarınca beyaz gömlek ya da bluz, beyaz kravat, papyon ya da eşarp ile siyah cübbe giyiyor. Alman İdare Hakimleri Birliği Başkanı Robert Seegmüller, "Kadın ve erkek hakimlerin hep aynı kıyafet içinde olması, davanın taraflarına kimin karar verdiğinin değil, yasada ne dendiğinin önemli olduğu sinyali veriyor" dedi.

Alman Hakimler Birliği Başkanı Jens Gnisa da yargıçların başörtüsü takması tartışmasında kişisel din özgürlüğü hakkıyla yargıçların tarafsızlık yükümlülüğü arasında dengenin önem taşıdığını belirtti. Gnisa, kadın yargıç ve savcıların kıyafetinin nasıl düzenleneceği konusunu yasamanın açıklığa kavuşturması gerektiğini belirterek, "Ancak bu tür bir yasal düzenlemenin karşılaştırılabilir tüm dini kıyafet ya da sembolleri de içermesi gerekir" uyarısı yaptı.