Alithia Rum tarafının, kapalı Maraş’ın sahil şeridinin açılmasının müzakere masasına dönüşün önünde engel olmadığı görüşünde olduğu, Rum Yönetimi Başkanı Nikos Anastasiadis’in önceki akşam RİK’e yaptığı açıklamada “bunu, en azından ima ettiğini” belirtti.
Rum Yönetimi’nin, Avrupa Konseyi’nin sözde “Kıbrıs MEB’i” içerisindeki faaliyetleri ve kapalı Maraş’ı yerleşime açma “tehdidi” nedeniyle Türkiye’ye yaptırım yerine uyarı duruşuna “uymakta olduğunu” da savunan gazete, Anastasiadis’in önceki gece RİK’e yaptığı açıklamada söylediklerini özetle şöyle aktardı:
“MARAŞ’TA OLAN, GERÇEKTE YERLEŞİME AÇMAK DEĞİL”
“Maraş’ta olan gerçekte, yerleşime açmak değil, yasal sakinlerinin mülkleri etkilenmeksizin sadece bir sahilin açılmasıdır. Maraş’ta olanlar, Kıbrıs sorununa dair diyalog açısından caydırıcı değildir. Türkiye’nin, sahil cephesini açma kararı Kıbrıs sorununa çözüm bulunması aracılığıyla geri aldırılabilir. Bu olan esasen sahil cephesinin, Türklere göre ‘halkın kullanımına açılmasıdır’ ancak zamanlaması sebebini, Ankara’nın tercihi olan adayın desteklenmesi olduğunu gösteriyor. Ancak bunun paralelinde, defalarca ilan ettiklerinin ve planlananların ilk adımını teşkil ediyor.
Şu anda Maraş’la ilgili kararın geri alınması ön şart değil, karar müzakereler aracılığıyla geri alınır. Erdoğan basın toplantısında iki ifade kullandı: Birincisi, Maraş’ın sahte devlete ait olduğu, ikincisi de sahil cephesinin açılmasının mal sahiplerini veya Maraş’ın statüsünü etkilemediğiydi. Dolayısıyla, Maraş’ın iadesini müzakere etmek yerine, müzakerelere gitmiyoruz dememiz tamiri imkânsız olmayan bir hata olur.
“6 MADDE TOPRAK DÜZENLEMELERİ MADDESİNİ DE İÇERİYOR”
Diyaloğun yeniden başlaması şartlarının yaratılması hedefinin başarılması gerekir. Bu tehditlerle, emrivakilerle, savaş gemileri eşliğindeki araştırma veya sondaj gemilerinin Kıbrıs MEB’i içerisinde bulunmasıyla olamaz. Bana, Maraş konusu engel teşkil edebilir mi diye soracaksınız. Zannederim, hayır. Çünkü 6 madde (gazeteye göre Guterres Çerçevesini kast etti) toprak düzenlemeleri maddesini de içeriyor. Bu Maraş’ı da Omorfo’nun büyük kısmını da içeren toprak düzenlemeleri haritasının sunulduğu günlere ulaşana kadar Kıbrıs Rum tarafının, Maraş da Omorfo da (Güzelyurt) ve diğer bazı bölgeler de dâhil, ezelden beridir gündeme getirdiği bir şeydi.”
Gazete Anastasiadis’in, Almanya Başbakanı Angela Merkel’in adını zikretmeksizin, Türkiye’ye yaptırımlara itiraz eden ülkelerin ana argümanının, Yunanistan ile gerilimin düşürülmesi başarılmışken bunu Kıbrıs için de yapmaları maksadıyla kendilerine fırsat verilmesi olduğunu belirterek “Bazıları, Yunanistan için aldığımız inisiyatiflerin bir benzerini Kıbrıs için de yapmamızda sizi rahatsız eden ne? Bugün istediğiniz şeyin iki ay sonra olmasında sizi rahatsız eden ne? diye sordu” ifadesini kullandı.
Gazeteye göre, BM Genel Sekreteri’nin Kıbrıs Özel Danışmanı Jane Holl Lute’un yeni inisiyatifi ile ilgili bir soruya karşılık Anastasiadis, önce KKTC’deki cumhurbaşkanı seçimlerinin ilk sonuçlarının beklendiğini belirtti, Lute’un yeniden gelip gelmeyeceği konusunda bilgisi bulunmadığını kaydetti.
Gazete Anastasiadis’in bu açıklamasını “Barbaros’la Oyun Mu?... Türkiye Ortamı Yeniden Dinamitliyor-Kıbrıs MEB’inde Yeni Navtex… Araştırma Gemisinin Çekilmesi Uzun Sürmedi, Yeni Navtex İle 9 Kasım’a Kadar Geri Döndü” başlığıyla manşete çektiği haber çerçevesinde aktardı. Anastasiadis’in açıklamayı önceki gece yaptığını, Barbaros Hayreddin Paşa sismik araştırma gemisi için yeni Navtex’in dün akşamüzeri yayınlandığını hatırlattı.
Alihtia devamla bazı siyasi partilerin Anastasiadis’in bu açıklamasına yaptığı yorumları da aktardı. AKEL’in Anastasiadis’in Maraş’la ilgili karar geri alınmadan müzakerelere yeniden başlama kararına itirazı olmadığına ancak DİKO ile Dayanışma Hareketi’nin karşı çıktığına vurgu yaptı.
“CRANS MONTANA’DAN DEVAM, TÜRK TARAFININ MARAŞ’IN RUM İDARESİNDE OLDUĞU HARİTAYI YENİDEN SUNMASI ANLAMINA GELİR”
Habere göre AKEL Basın Sözcüsü Stefanos Stefanu kapalı Maraş’ın açılmasının Maraş kökenlilerde “haklı olarak öfke ve infial yarattığını, Maraş kökenlilerin bu “yeni suçu tersine çevirmekte” kararlı olduklarını söyledi, şunları ekledi: “Bu kararlılığın sonuç verebilmesi için kapsamlı çözüm müzakerelerinin, Crans Montana’da koptuğu noktadan, uzlaşılmış çerçevede yeniden başlaması gereği öne çıkarılmalıdır. Kaldığımız noktadan devam etmenin, Türk tarafının Maraş’ın Kıbrıs Rum idaresinde olduğu haritayı yeniden sunması anlamına geldiğini hatırlatmak isteriz.”
“ANASTASİADİS, DÜZENSİZ GERİ ÇEKİLMEYE BAŞLADI”
DİKO Başkanı Nikolas Papadopulos Anastasiadis’in, yukarıda aktarılan açıklaması ile, “düzensiz geri çekilmeye başladığı” görüşünü ortaya koydu, özetle şunları ekledi: “Daha iki ay önce şahsen kendisi ‘gambot tehdidi altında diyalog yapamazsın’ diyordu. Maalesef Anastasiadis ve hükümeti hatalarından ders çıkarmadı. Maraş’ta da aynı beraat ettirme ve Türkiye’nin kışkırtıcı hareketlerini küçümseme politikasını izlerse maalesef, yaptırımların başarılamadığı son Avrupa Konseyi’nde yaşadığımız musibetin aynısını MEB’de de Maraş’ta da yaşayacağız.”
“ŞARTSIZ VE SAVAŞMADAN TESLİM OLMAK”
Dayanışma Hareketi Anastasiadis’in ilgili açıklamasına itiraz ederek “bugünkü şartlar altında müzakerelere dönmek Ankara’nın iştahına şartsız ve savaşmadan teslim olmak ve Maraşlıları talihsiz kente Kıbrıs Türk idaresi altında dönmeye itmek demektir. Her halükârda EVKAF topraklarımızın mülkiyetini talep ederek müdahale edecektir.”
Fileleftheros “Maraşlılardan Bir Araba Dolusu Laf İşittiler… Averof Neofitu Gizlice Ayrıldı-Andros Kiprianu İle Gerginlik… Kusios: ‘Maraşlılar Haklı’” başlıklı haberinde Maraş kökenlilerin önceki gün Derinya’da düzenledikleri protesto eylemine katılan Rum hükümet yetkililerinin ve siyasilerin Maraş kökenlilerin hışmına uğradığını yazdı.
Habere göre “Maraş’ın yasal sakinlerine iade edilmemekle kalmayıp artık Türk tarafınca güç gösterisi bayrağı olarak kullanılmakta olduğu” görüşünde olan Maraş kökenliler, bundan Rum siyasileri sorumlu tuttular. Siyasilerin eylem alanına hem gelişleri hem de alandan ayrılışları sırasında hem de bütün eylem boyunca Maraş kökenlilerin öfke eleştiri yağmuruna maruz kaldığına, Rum Yönetimi Başkanı Nikos Anastasiadis’in ve eylemde hazır bulunanların, Kıbrıs sorunundaki icraatları yüzünden eleştirildiğine dikkat çekildi.
SİYASİLER MARAŞ KÖKENLİLERİN HIŞMINA UĞRADI
Gazete DİSİ Başkanı Averof Neofitu’nun, “toplanan halk arasındaki gerilimi fark ederek” eylemin hemen ardından gizlice ayrıldığını vurguladı. AKEL Genel Sekreteri’nin ise ayrılırken eylemcilerin hışmından kurtulamadığını, AKEL’in Kıbrıs sorununda ezelden beridir yaptığı tercihler ile Spiros Kiprianu ve Tasos Papadopulos hükümetlerine destek olmasının eleştirildiği belirtildi.
Habere göre o anların kaydedildiği videoda bir eylemcinin Kiprianu’ya Maraş’ı göstererek “bunlar çimentonun sonuçları (gazete eylemcinin AKEL’in Annan planı referandumdaki tavrını kast ettiği izahını yaptı)” dediği işitildi. Kiprianu göstericiye “suçlu çimento mu?” diye sorarak bugünkü hükümeti ve icraatlarını adres gösterdi. Eylemci devamla “Kiprianu’yu 8 sene başkanlığa çıkardınız. İki kere hayır dediniz ve Kıbrıs’ın en büyük komünizm karşıtı Tasos’u başkanlığa çıkardınız” dedi. Birisi söz konusu eylemciye Anastasiadis’in ne yaptığını söylemesini isteyince de “yalancı, yalan söyledi. DİKO üçüncü Attila, siz de ikinci. Üç defa hayır dediniz” cevabını aldı. Kiprianu ayrılmışken, öfkeyle geri döndü ve göstericiye söz dalaşı etti, gerilime orada bulunanlarca son verildi.
KUSİOS “GİTMESEM OLMAZDI”
Rum yönetimi sözcüsü Kiriakos Kusios ise Maraş kökenlilerin eyleminde çıkan gerilimi dün POLİTİS radyo istasyonuna değerlendirirken “Maraşlılar haklı” dedi. Eyleme gitme kararı almanın kendisi için zor olduğunu çünkü hükümet sözcüsü olmasından dolayı tansiyonları çıkarmak istemediğini ancak öte yandan bir Maraş kökenli olarak orada olmamazlık edemediğini anlattı.
RUM MECLİSİ OY BİRLİĞİYLE KARAR ALDI
Aynı gazete Rum meclisinin dün oy birliği ile “Türkiye’den Maraş kararını geri almasını” istediği, müzakere zeminin değiştirilmesini ve konfederasyon veya iki devlet talebini reddettiği ve Anastasiadis hükümetine “BM Genel Sekreteri’nin müzakere prosedürünün yeniden başlaması için inisiyatif almaya hazır oluşunu değerlendirme” çağrısı yaptığı bir karar aldığını yazdı.
Yine Fileleftheros “Öğrencilerin Maraş Konusunda Bilgilendirilmesi” başlıklı haberinde ise Rum Eğitim ve Kültür Bakanlığı’nın, Kapalı Maraş’ın sahil cephesinin açılması vesilesiyle ilkokul müdürlerinden, yerel ‘unutmuyorum” komitelerini faaliyete geçirme çağrısı yaptığını bildirdi.
RUM EĞİTİM BAKANLIĞI’NDAN ORTAOKUL MÜDÜRLERİNE TALİMAT
Gazete Rum Eğitim ve Kültür Bakanlığı eğitimin bütün derecelerindeki öğrencilerin gelişen olayları ve Maraş ile ilgili bilgilerini tazelemelerini gerekli gördüğüne işaret ettiği haberinde “ilk eğitim okul müdürlüklerine verilen yerel ‘unutmuyorum’ komitelerini aktifleştirme talimatıyla her okulun önümüzdeki Pazartesi gününden itibaren “Evagora’nın kenti” (Maraş) odaklı ders içi faaliyetler örgütlemesi gerektiğini” vurguladı. Bunun paralelinde orta eğitim okullarının, disiplinler-arası yaklaşım ile önümüzdeki pazartesi günü öğrencilere Maraş’la ilgili olaylar, tarihi kimliği ve gelişmesiyle ilgili bilgi verileceğini ekledi.
“BARBAROS’LA SİNİR HARBİ”
Politis “Ankara’nın Barbaros İle Oyunları… Ankara’nın Maraş’ta ve Ruhsatlandırılmış MEB Parsellerinde Sinir Harbi” başlığıyla manşete çektiği haberinde KKTC cumhurbaşkanı seçimine bir gün kala Ankara’nın bir yandan yeni bir Navtex yayımlayarak Barbaros Hayreddin Paşa sismik araştırma gemisini araştırma için Limasol açıklarına gönderdiğini, bir yandan da kapalı Maraş’ta sahil açma “oyununun devam ettiğini” yazdı.
Gazete Rum yönetiminin AB ülkeleri ve BM Güvenlik Konseyi çerçevesindeki büyük güçlerle temas ve çalışmalarına devam ettiği bir zamanda Ankara’nın “kendini sinir bozmaya ve Barbaros ile oyun oynamaya verdiğini” öne sürdü. Barbaros’un dün sabah sözde “Kıbrıs MEB’inden” ayrılma seyrine başladığını ancak öğleden sonra Baf’a doğru dümen kırdığını, Ankara’nın da yeni bir Navtex yayınlayarak 10 Ekim-9 Kasım arasında araştırma gemisini Rum yönetiminin ENI ve TOTAL’e ruhsat verdiği 6 ve 7’nci parsellerde araştırmaya gönderdiğini belirtti.
HRİSTODULİDİS PAZARTESİ AB DIŞİŞLERİ BAKANLARINI “BİLGİLENDİRECEK”
KKTC’de yarın yapılacak cumhurbaşkanı seçiminin hemen ertesi günü AB üyesi 27 devletin dışişleri bakanlarının yoğun bir gündemle toplanacağını, kapalı Maraş’ın da Rum Dışişleri Bakanı Nikos Anastasiadis’in bilgilendirme yapması şeklinde gündemde yer almasının beklendiği kaydedildi.
Haberde AB’nin kapalı Maraş konusunda “çok dikkatli ve diplomatik bir tavır sergilediğine” dikkat çekilerek bir AB yetkilisinin Rum Haber Ajansı’na “Türkiye’nin Maraş’takiler gibi hareketleri yardımcı olmuyor, istikrarlı tansiyon düşürme hareketlerine ihtiyaç var” dediği belirtildi.
Habere göre meselenin AB gündemine girmesine büyük destek veren Rum yönetimi “ortakların Türkiye’nin diplomatik çabaların ortasında bile beklenenin aksine davrandığını anlaması zamanının geldiğini” düşünüyor.
BM GÜVENLİK KONSEYİ VE ABD BÜYÜKELÇİLİĞİ AÇIKLAMALARI
BM Güvenlik Konseyi’nin dün aldığı karar ile Türkiye’den kapalı Maraş’ın sahil kesimini açma kararını geri almasını, BM Güvenlik Konseyi’nin 550 ve 789 sayılı kararlarına saygı göstermesini istediği ABD’nin Güney Kıbrıs’taki Büyükelçiliği’nin de” yapılanın 550 ve 789 sayılı kararlara uygun olmadığı” açıklaması yaptığı kaydedildi.
HAIKO MAAS “LEFKOŞA”-ATİNA-ANKARA ÜÇGENİNE “KOŞUYOR
Gazete Almanya Dışişleri Bakanı Heiko Maas’ın 13 Ekim’de Atina’yı ziyaret edeceğini yazdı, Yunan medyasını kaynak göstererek 14 Ekim’de de Ankara’ya gidecek olan Maas’ın Güney Kıbrıs’ı da ziyaret etme ihtimalinin göz ardı edilmediğini yazdı.
Haravgi haberi manşetten “Alman Dışişleri bakanı Bölgede Temaslara Başlıyor” başlığıyla aktardı. Maas’ın diyalog çabalarına katkıda bulunmak ve Avrupa Konseyi öncesinde Ankara ile Atina’nın niyetlerini yoklamak hedefiyle önümüzdeki hafta başında “Ankara-Atina-Lefkoşa üçgenine koşacağını” yazdı.
Alithia ise “teyit edilmiş bilgilerini” kaynak göstererek Heiko Maas’ın kapalı Maraş’taki gelişme üzerine acilen Ankara-Atina-Lefkoşa üçgenine koştuğunu yazdı ve “en muhtemel senaryo Maas’ın ziyaretine Salı günü Lefkoşa’dan başlaması ve daha sonra Atina ve Ankara’ya gitmesidir” ifadesine yer verdi.