Avrupa Birliği ile İsveç arasında terörle mücadele yasası krizi

Avrupa Birliği (AB), İsveç’in terörle mücadele yasasında yaptığı değişikleri incelemeye alıyor.

AB Komisyonu’ndan bir sözcünün verdiği bilgiye göre, İsveç'te 1 Haziran'da yürürlüğe giren terörle mücadele yasası, üyesi olduğu AB tarafından da incelenecek. Bunun nedeni ise İsveç'le ilgili 2021 yılında başlatılan “AB kurallarını ihlal” prosedürü.

AB Komisyonu, AB'nin terörle mücadele kurallarındaki bazı unsurların İsveç'in terörle mücadele yasalarına doğru şekilde yansıtılmadığı gerekçesiyle 2021'de üye ülke İsveç hakkında kuralları ihlal prosedürü başlattı.

Komisyon, bunun için 12 Kasım 2021'de İsveç hükümetine resmi bildirim yaptı. İsveç, AB Komisyonunun resmi yazısına 11 Ocak 2022'de karşılık verdi. Ancak ihlal ortadan kalkmadığı için ihlal prosedürü de devam etti.

AB İNCELEYECEK

AB'nin 2021'de “İsveç yasalarına doğru şekilde aktarılmadı” dediği terörle mücadele kuralları ise ciddi unsurları içeriyor.

Bunlar arasında “terör suçu işlemek üzere yurt dışına gidilmesi, bu tür bir eylemden sonra AB'ye geri girilmesi ve AB içinde bu tür faaliyetler için dolaşım yapılması, terör eğitimi alınması ve terörün finanse edilmesi” gibi terör bağlantılı eylemlerin suç sayılması ve bunların cezaya tabi olması bulunuyor.

AB'nin kuralları aynı zamanda terör mağdurlarının güvenilir bilgiye erişiminin temin edilmesi, terör saldırılarından zarar görenlere saldırılardan hemen sonra veya gerektiği sürece profesyonel ve özel destek hizmetleri sağlanması gibi özel hükümleri de içeriyor.

AB'nin Terörle Mücadele Gündemi’nin önemli bir parçası olarak gördüğü bu kuralların üye ülkelerce 8 Eylül 2018'e kadar ulusal yasalarına aktarılması gerekiyordu. AB Komisyonunun İsveç ile ilgili 2021'de ihlal prosedürü başlatması da bu gerekçelere dayanıyordu.

AB, İsveç'in yeni terörle mücadele yasasını devam eden bu ihlal prosedürü kapsamında inceleyecek ve değerlendirecek.

AB Komisyonu, ihlal gerçekleştirdiği düşünülen üye devlete öncelikle resmi bildirim mektubu, bir sonraki aşamada ise gerekçeli görüş gönderiyor. Bu aşamalara rağmen üye ülke ihlali ortadan kaldırmazsa AB Adalet Divanında ihlal davası açılabiliyor.

YASA 1 HAZİRAN’DA YÜRÜRLÜĞE GİRMİŞTİ

İsveç parlamentosunda 3 Mayıs’ta onaylanan anayasa değişikliği kapsamında terörle mücadeleye ilişkin yeni ceza yasası 1 Haziran'da yürürlüğe girdi. Yasa, Türkiye’nin İsveç’in NATO üyeliğini onaylamak için başlıca taleplerinden biriydi.

Ülkede terör örgütlerine üyeliğin suç kapsamına alınması hedeflenen yasada, terör faaliyetlerine katılan ve terör örgütleriyle işbirliği yapan kişilere 4 yıla kadar hapis cezası öngörülüyor.

Yasaya göre, terör örgütünü destekleme, güçlendirme veya teşvik etme kastı taşıyan faaliyetlere katılan kişiler, en fazla 4 yıl hapis cezasına çarptırılabilecek. Ağırlaştırıcı nedenler varsa bu suçların cezası en az 2, en fazla 8 yıl hapis olacak.

Terör örgütü için silah, cephanelik, yanıcı ve patlayıcı madde, ulaşım desteği, örgüte arazi ve mülk kiralama gibi suçlara karışanlara 4 yıla kadar hapis cezası verilebilecek. Bu suçlarda ağırlaştırıcı nedenler varsa 1,5 ila 7 yıla kadar hapis cezası öngörülüyor.

Yasa, yetkililere, terör örgütlerini finanse eden ya da başka yollarla destekleyen kişileri gözaltına alma ve yargılama konusunda çok daha geniş yetkiler de veriyor.