Ekonomi ve Enerji Bakanı Özdil Nami, KKTC’nin yüksek katma değer üreten bir ekonomiye geçmesinin şart olduğunu vurguladı.
Bakan Nami, ancak bu sayede izolasyonlardan kaynaklanan sorunların ve ada ülkesi olmanın verdiği maliyet dezavantajlarının toplam maliyet içindeki payını düşürmenin ve rekabetçi ürün ve hizmeti sunmanın mümkün olacağını kaydetti.
Nami, “Biz büyümenin formülünü yüksek katma değerli mal ve hizmet üretimi sağlayacak yatırımları ülkeye çekmek ve bunların arkasında kararlılıkla duran bir devlet politikasını hayata geçirmekte görüyoruz” dedi.
Ekonomi ve Enerji Bakanı Özdil Nami, Türkiye ve KKTC Yatırım ve İş Birliği Konferansı’nda yaptığı konuşmada, KKTC’nin 4 milyar Dolar Gayri Safi Milli Hasıla ile kişi başına gelirinin yaklaşık14 bin dolar ve ortalama yıllık yüzde 5.4’lik büyümeye sahip olduğunu anlattı.
ANA İHRAÇ KALEMLERİ HELLİM VE NARENCİYE
Ülkenin 1,8 milyar Dolar ithalatının yüzde 60’ını Türkiye’den, yüzde 20’sini Avrupa’dan; 105 milyon Dolar ihracatın ise, yüzde 60’ının Türkiye, yüzde 20’sinin ise İslam ülkelerine yapıldığını açıklayan Bakan Nami, ana ihraç kalemlerinin ise hellim ve narenciye olduğunu ifade etti.
KKTC’nin yüksek katma değer üreten bir ekonomiye geçmesinin şart olduğunu vurgulayan Ekonomi ve Enerji Bakanı Özdil Nami, ancak bu sayede izolasyonlardan kaynaklanan sorunların ve ada ülkesi olmanın verdiği maliyet dezavantajlarının toplam maliyet içindeki payını düşürmenin, rekabetçi ürün ve hizmeti sunmanın mümkün olacağını kaydetti.
Nami, “Biz büyümenin formülünü yüksek katma değerli mal ve hizmet üretimi sağlayacak yatırımları ülkeye çekmek ve bunların arkasında kararlılıkla duran bir devlet politikasını hayata geçirmekte görüyoruz” dedi.
YATIRIMCILARA SAĞLANAN BAZI İMKÂNLAR
KKTC'de, yatırımcılara sağlanan bazı imkânlara değinen Nami, bunları ise şöyle sıraladı:
“Mevcut Yatırım ve Teşvik Sistemimize baktığımız zaman; yüzde 100’e varan yatırım indirimleri, gümrük vergisi ve fon muafiyetleri, makine ve teçhizat alımında KDV muafiyetleri, arazi, arsa ve bina temini, inşaat ruhsatı ile ilgili vergi, resim harç gibi muafiyetler, sermaye artırımları ile ilgili pul vergisi indirimi, ipotek işlemleri ile ilgili harç indirimi ve vergi mevzuatı altında uygulanan teşvikler.”
YAGA
Bunlara ek olarak Başbakanlık’a bağlı Kıbrıs Türk Yatırım Geliştirme Ajansı’nın (YAGA), Kuzey Kıbrıs’ta yatırım yapmak isteyen yerli ve yabancı yatırımcıların işlemlerini süratle tamamlamalarını sağlamalarına yardımcı bir merkez olarak hizmet verdiğine işaret eden Bakan Özdil Nami, YAGA’nın, uzman danışmanlarıyla birlikte, ülkede uygulanan teşvikleri, sektörlere özgü bilgileri, yatırım iklimi ve yasal altyapıyla ilgili bilgileri yatırımcılara sunmaya hazır bir yapı olduğunu anlattı.
ÜLKEDE EĞİTİM VEREN 17 ÜNİVERSİTE VAR
Yakın bir zamanda Meclis’ten geçirdikleri AR-GE ve Tekno-park yasalarına da değinen Bakan Nami, konuşmasını şöyle sürdürdü:
“Üniversitelerimizle iş dünyasının bir araya gelmesini ve inovasyonun ve bilgi teknolojilerinin ülkemizde hızla gelişmesini hedefliyoruz.Üniversitelerden bahsetmişken, ülkemizde şu anda eğitim veren 17 üniversite var. Toplam öğrenci sayımız 100 bin 911, 138 farklı ülkeden Kuzey Kıbrıs’a eğitim almak için geliyorlar. Bu küçük adada 100 bin öğrencimiz olması, gelecek planlarımız da üniversitelerimizi yüksek gelişme potansiyel alanı olarak gördüğümüz ve gücümüz olarak nitelediğimiz bir faktör yapıyor.”
SÜRDÜRÜLEBİLİR BİR TURİZM MODELİ ÜZERİNDE ÇALIŞILIYOR
Turizmde bölgesel farklılıklara ve rekabet üstünlüğüne dayalı, sürdürülebilir bir turizm modeli üzerinde çalışıldığını vurgulayan Ekonomi ve Enerji Bakanı Özdil Nami, “Bu sektörde, artık özel ilgi alanlarında odaklanmaya çalışıyoruz. Sağlık turizminde, henüz yeni ihale komisyonuna gönderilen ve başvuruların uluslararası yatırımcıya açık olacağı iki ayrı projenin siz yatırımcıların ilgisini çekeceğini ümit ediyoruz” dedi.
“YAŞAM EVİ İÇİN İHALE YAKINDA… AVRUPALI EMEKLİLERİN TERCİH ETTİKLERİ BİR ÜLKE OLMAK İSTİYORUZ”
Lefke’de golf sahası ile birleştirilen yaşam evi projesinin de yakında kamu- özel ortaklığı modeliyle ihaleye açılacağı bilgisini veren Bakan Nami, Girne bölgesinde, benzer bir yaşam evi projesi için de yakında uluslararası ihaleye çıkılacağını söyledi.
Bakan Nami, “Biz gelecekte bu sektörü geliştirmek ve özelikle Avrupalı emeklilerin emekli yaşamlarını sürdürmek için tercih ettikleri bir ülke olmak istiyoruz” dedi.
GİRNE VE MAĞUSA’DA YİNE KAMU-ÖZEL ORTAKLIĞI İLE LİMAN PROJELERİ
Girne ve Mağusa’da yine kamu-özel ortaklığı ile ele almayı düşündükleri liman projeleri bulunduğunu ifade eden Bakan Nami, konuşmasını şöyle sürdürdü:
“KKTC ve TC arasındaki su temin projesi sayesinde bilindiği üzere halen 75 milyon metreküp su KKTC ye geliyor. Bu su tarımsal üretimde ciddi bir potansiyel vaat ediyor. Önümüzdeki 3 yıl içinde suyun tarımsal alanlara dağıtımı tamamlanacak.”
Ülkede, yabancı yatırımcının, ticarette ve devlet organlarıyla işlerinde karşısına çıkacak bürokrasiye harcanan zaman ve maliyetleri en aza indirmek için, Dünya Bankası’ndan uluslararası danışmanlık servisi alındığını ifade eden Bakan Nami, konuşmasını şöyle sürdürdü:
“Türkiye ile yürüttüğümüz çalışmalar ile 2019 yılı sonlanmadan, iş insanlarının, iç ve dış ticaretle ilgili işlemlerini dijital ortam aracılığıyla yapabilecekleri altyapıyı tamamlamayı hedefliyoruz.”
“ÇOKLU TARİFE SİSTEMİ MART 2019’DA HAYATA GEÇİYOR”
Enerji ve çevre konusuna da değinen Ekonomi ve Enerji Bakanı Özdil Nami, şöyle devam etti:
“Ekonomi ve Enerji Bakanlığı’nda sürdürdüğümüz çalışmaların temelinde, yenilenebilir enerji kapasitemizi artırmak (ki geçtiğimiz 1 yıllık görev süremizde bunu iki katına çıkarttık), enerji maliyetlerini düşürmek ve temiz enerji üretmek yatıyor. Bu hedefe doğru ilerlerken, reel sektörün enerji maliyetlerine olumlu yönde katkı koyacağına inandığımız, enerji kullanımları belli saat aralıklarında, yüksek kullanım saatlerine kıyasen daha düşük fiyatlandırılacağı, çoklu tarife sistemi Mart 2019’da hayata geçiriliyor.”
Ekonomi ve Enerji Bakanı Nami, hükümetlerinin yerli üretim ve yerli istihdama önem veren yatırımcının arkasında duracak, onların sektörleri konusundaki görüşlerini ve önerilerini değerlendirecek, yatırımcı dostu bir anlayış ile çalışmalarına hızla devam ettiğini kaydetti.
Aldıkları yerinde kararlar sayesinde Güney Kıbrıs’ta bulunan tüketicileri de artık daha yoğun bir şekilde Kuzeyde tüketim yapan noktaya getirdiklerini vurgulayan Bakan Nami, “İşin daha başlangıcında sayılırız. Yeni alış veriş merkezleri ve benzeri yatırımlarla bu potansiyeli daha artırmak ve Güneyin lehine olan mevcut dengeyi lehimize değiştirmenin mümkün olduğunu değerlendiriyoruz” ifadelerini kullandı.
“KKTC GELİŞME POTANSİYELİ YÜKSEK, HUZURLU VE LAİK BİR ÜLKE”
“KKTC, hukukun üstünlüğüne ve demokrasiye sıkı sıkıya bağlı, ana dili Türkçe ile birlikte yabancı dilin de yaygın bir şekilde kullanıldığı, iyi eğitimli bir nüfusa sahip, gelişme potansiyeli yüksek huzurlu ve güvenli laik bir ülke” diyen Bakan Nami, konuşmasını şöyle sonlandırdı:
“Biz ülkemizin yüksek gelişme potansiyeli olduğunu biliyoruz. Bunu ortaya çıkarmaya da kararlıyız. Bu hedefe doğru ilerlerken sizleri de aramızda görmekten büyük mutluluk duyacağız.”