İngiltere ve İspanya arasında 300 yıllık Cebelitarık polemiği devam ediyor. İngiltere Başbakanı Theresa May, ülkesinin Cebelitarık'ın egemenliği konusundaki pozisyonunun değişmediğini ve değişmeyeceğini belirterek, "Cebelitarık, İngiliz olduğu için gururluyum ve daima Cebelitarık'ın yanında olacağım" dedi.
May'in hemen öncesinde ise İspanya Başbakanı Pedro Sanchez yaptığı açıklamada, Cebelitarık'ın hukuki statüsüyle ilgili ülkesinin taleplerinin karşılandığını belirterek, "Brexit'e vetoyu kaldırıyoruz" demişti.
Avrupa Birliği (AB) ile varılan Brexit anlaşmasına ve tarafların gelecekteki ilişkileriyle ilgili siyasi deklarasyona son şeklini vermek üzere gittiği Brüksel’de İngiliz basınına açıklamalarda bulunan May, İspanya ile Cebelitarık konusunu ayrılık anlaşması bağlamında “yapıcı ve anlayışlı” biçimde müzakere ettiklerini söyledi.
“İngiltere’nin Cebelitarık’ın egemenliği konusundaki pozisyonu değişmedi ve değişmeyecek” ifadesini kullanan May, şunları kaydetti:
“Cebelitarık, İngiliz olduğu için gururluyum ve daima Cebelitarık’ın yanında olacağım. Cebelitarık’ın ayrılık anlaşmasının bütünü ve geçiş süreci kapsamına girmesini temin ettik. Biz daima Cebelitarık’ın da dahil olduğu bütün İngiltere ailesi adına müzakere edeceğiz. Gelecekteki ilişkilerde de onların çıkarlarının yanında olacağız.”
İSPANYA VETOYU KALDIRMIŞTI
İspanya Başbakanı Pedro Sanchez de yaptığı açıklamada, Cebelitarık’ın hukuki statüsüyle ilgili ülkesinin taleplerinin karşılandığını belirterek, “Brexit’e vetoyu kaldırıyoruz” demişti.
Taleplerinin AB ve İngiltere tarafından kabul edildiğini kaydeden Sanchez, varılan mutabakatla İspanya’nın, Cebelitarık’ın geleceğini İngiltere ile müzakere etmesinin garanti altına alındığını belirtmişti.
İspanya hükümeti, Cebelitarık’ın statüsü ile ilgili durumun hukuki açıdan netleştirilmemesi halinde Brexit anlaşmasını veto etme kararı almıştı.
Brexit anlaşmasının 184. maddesindeki “siyasi deklarasyon” ve “gelecekteki ilişkiler” ifadelerinin Cebelitarık ile ilgili müzakerelerin AB ve İngiltere arasında yürütüleceği şeklinde anlaşılabileceğini savunan İspanyol hükümeti yetkilileri, yarımada ile ilgili müzakerelerin sadece İngiltere ve İspanya arasında yürütülebileceğinin açıklığa kavuşmasını şart koymuştu.
CEBELİTARIK’IN STATÜSÜ
Cebelitarık, AB’nin bir parçası olsa da özel statüsü ile özellikle ekonomik anlamda birçok avantaja sahip bulunuyor. İngiltere, 1973’te şimdiki adı AB olan Avrupa Ekonomik Topluluğuna girdiğinde Cebelitarık da dış ilişkileri İngiltere’ye bağlı Avrupa toprağı olarak dahil olmuştu. Cebelitarık, AB’nin Gümrük Birliği’nin, vergi anlaşmalarının ve Ortak Tarım Politikası’nın dışında tutuluyor.
Brexit anlaşmasında tartışmalara neden olan 184. madde şu ifadeleri içeriyor:
“Birlik (AB) ve Birleşik Krallık, siyasi deklarasyonda belirtilen gelecekteki ilişkilerini düzenleyecek anlaşmaları gecikmeksizin müzakere edebilmek amacıyla gerekli tedbirlerin alınmasını ve bu anlaşmaların geçiş dönemi sonunda mümkün olan en geniş ölçüde uygulamaya konmasını güvence altına almaya yönelik onay ve sonuçlandırılma süreçlerinin tamamlanmasını teminen karşılıklı hukuki düzenlemelerine saygı göstererek, iyi niyeti sergilemeye gayret edeceklerdir.”
Birleşmiş Miletlerin “özerk olmayan ülke” listesinde yer alan, İspanya’nın güneyindeki Cebelitarık Özerk Bölgesi’nin egemenliği 1713’te imzalanan Utrecht Antlaşması ile İspanya tarafından İngiltere’ye devredilmişti. AA