Baş dönmesi hastalık değildir sadece çeşitli sorunlardan kaynaklanan bir belirtidir. Bu durum duyu organlarını, özellikle gözleri ve kulakları etkiler. Hatta bazen bayılmalara bile neden olabilir. Nöroloji Uzmanı Prof. Dr. Derya Uludüz, her yaşta görülebilen bir sorun olan baş dönmesinin nedenlerini şöyle sıraladı.
1-İç kulak problemleri
Vücut dengenizi iç kulağınızdaki denge noktaları sağlar. Vertigo çevrenizin döndüğünü hissettirir ve beyninizin, iç kulağınızdan, gözlerinizden ve duyu sinirlerinizden aldığı sinyallerle tutarlı olmayan sinyaller alması sonucu oluşur. Bu tür vertigoların en çok rastlanan türü, iç kulaktaki denge sinyalini alan kristallerin yerinden oynamasıyla oluşur. Hava değişimleri, küçük travmalar bu kristallerin yerinden oynamasına neden olabilir. Kristaller yerine oturtulduğunda hemen düzelebilir ya da ilaçlarla kontrol altına alınabilir.
2-Beyin tümörleri
Beyinde iyi ya da kötü huylu tümörler baş dönmesine yol açabilir. Özellikle beyincik bölgesindeki oluşumlar bunu daha çok tetiklemektedir.
3-Dolaşım sorunları
Kalbiniz beyninize yeterli oranda kan pompalayamazsa baş dönmesi, baygınlık ve dengesizlik gibi belirtiler görülebilir. Burada anahtar yakınma şikayetin hareketle tetiklenmesidir. Yani oturduğunuz yerden aniden kalkarken veya eğildiğinizde baş dönmesi yakınmalarınız oluyorsa muhtemelen beyne giden kan akımınız yetersizdir. Bu duruma özellikle düşük tansiyon yol açabilir.
4-Çeşitli ilaçlar
Bazı nöbet önleyici ilaçlar ve sakinleştiriciler yan etki olarak baş dönmesine yol açabilir. Özellikle tansiyon düşürücü ilaç kullanıyorsanız ve ilaç tansiyonunuzu gereğinden fazla düşürdüğünde şiddetli baş dönmeleri ve bayılmalar yaşayabilirsiniz.
5-Nörolojik hastalıklar
Parkinson, MS gibi bazı nörolojik bozukluklar ilerledikçe çeşitli denge kayıpları ve devam eden baş dönmelerine sebep olabilir. Ayrıca beynin denge merkezi beyincikte ortaya çıkabilen bazı hastalıklar da baş dönmesi ve dengesizlikle sonuçlanabilir. Denge yollarının geçtiği alanlar etkilendiğinde baş dönmesine bulanık görme ve dengesizlik yakınmaları eşlik edebilir.
6-Anksiyete bozukluğu
Bazı anksiyete yani kaygı bozuklukları baş dönmesi veya hastaların baş dönmesi olarak adlandırabileceği sersemlik hissi oluşturabilir. Bu bozukluklara örnek olarak panik atak ve agorafobi verilebilir.
7-Susuz kalmak
Yeterince sıvı tüketmediğinizde vücudunuz susuz kalır. Bu durum da baş ağrısına ve şiddetli baş dönmelerine sebep olabilir.
8-Epilepsi nöbetleri
Bazen epilepsi nöbetleri sadece baş dönmesi atakları ile seyredebilir. Şüpheli durumlarda mutlaka gerekli tetkikler yapılmalı, EEG çekilmelidir.
9-Kalp rahatsızlıkları
Kalpte ritim bozuklukları, kalp fonksiyonlarında etkilenme gibi tablolarda vücuda giden kan akımında etkilenme olacağı için baş dönmesi dengesizlikle sonuçlanabilir.
10-Düşük demir düzeyleri
Kansızlık, yorgunluk, halsizlik, soluk cilt ve şiddetli baş dönmelerine sebebiyet veren bir rahatsızlıktır.
11-Şeker dengesizliği
Şeker hastalığında beyin hücrelerinin şeker kullanımı bozulur ve enerji alınamaz. Bu durumda baş dönmesi ve denge problemleri ortaya çıkabilir. Genellikle insülin kullanan şeker hastalarında görülen hipogliseminin en belirgin semptomları terleme, anksiyete ve tekrarlayan baş dönmeleridir.
12-B12 ve Tiamin eksikliği
B grubu vitaminler vücutta eksildiğinde sinir sistemi aktif fonksiyonlarda zorlanacağı için baş dönmesi yakınmaları ortaya çıkar.
13-Stres
Gün boyu yaşanan stres damar ve beyin fonksiyonlarında etkilenmeye neden olarak baş dönmesi ve dengesizlik yakınmalarını tetikleyebilir.
14-Enfeksiyonlar
Grip, soğuk algınlığı gibi enfeksiyonlar baş dönmesine neden olabilir. Baş dönmesinin şiddeti enfeksiyonun türüne ve şiddetine göre değişebilir.
15-Travmalar
Düşme, yaralanma gibi durumlarda kafaya alınan darbe baş dönmesi nedenidir. Bu sorun travmalardan hemen sonra ortaya çıkabileceği gibi uzun bir süre sonra da görülebilir.
Ne zaman doktora başvurulmalı?
Baş dönmenizin sebebi basitçe o gün aç kalmanız veya iyi uyuyamamış olmanızdan bile kaynaklanabilir. Bu durumu önemli sebeplerden ayırt edici nokta baş dönmenizin tekrarlayıp tekrarlamadığı ve ne kadar devam ettiğidir. Eğer saatler hatta günlerce devam eden veya her gün tekrarlayan baş dönmeleriniz varsa mutlaka bir doktora danışmalı, gerekli tetkikleri yaptırmalısınız.