Başkanlık sistemi AKP’yi bitirdi

Bülent Arınç’ın son çıkışı AKP içinde büyük bir deprem yarattı. İlk defa sert bir dille eleştiride bulunan Arınç’a yönelik AKP’lilerden cevap geldi. Uzmanlar kavgaların başkanlık sistemiyle başladığı görüşünde.

Umut SERDAROĞLU/ BİRGÜN

Yarattığı tahribat ile halkı büyük bir yoksulluğa sürükleyen ve oyları günden güne eriyen AKP içinde sular durulmuyor. Daha önce de iktidarı sıkça eleştiren AKP’nin kurucularından ve partinin önemli isimlerinden Bülent Arınç, son olarak söylemleriyle parti içinde deprem etkisi yarattı. İlk defa partiye yönelik bu kadar yüksek tonda eleştirilerde bulunan Arınç’a AKP’li isimlerden de yanıtlar gecikmedi.

Arınç’ın ‘‘Öksürmenin zamanıdır, bağırmanın zamanıdır, ‘kral çıplak’ demenin vaktidir’’ açıklamasıyla ilgili sosyal medya hesabından bir paylaşım yaparak tepki gösteren AKP 24’üncü Dönem Konya Milletvekili ve Cumhurbaşkanı Başdanışmanı Mustafa Akış, ‘‘Bir şey demeyeyim diyorum da insan duramıyor. Daha dün Ak Parti’nin Kızılcahamam kampı oldu. Söz konusu kişi kurucu sıfatıyla oradaydı. Arkadaş madem öyle, orada ‘kral çıplak’ deseydin ya. Artık bıkkınlık geldi. Bu kaçıncı? Mütevaziliğe sarıp sarmalanmış kibir gösterisi’’ ifadelerini kullandı.

Diğer taraftan eski AKP Milletvekili ve Yeni Şafak Yazarı Mehmet Metiner de Arınç’ı sert bir dille eleştiren isimlerden oldu. Katıldığı televizyon programında konuşan Metiner, ‘‘Bizim gönlümüzde bir yeri kalmamıştır. İnşallah partimizden de ihraç olur gider. Bülent Arınç’ın ismini duymak istemiyoruz, yeter artık. Onu partide tutanlara da yazıklar olsun diyorum. Kim olurlarsa olsunlar’’ dedi. Metiner’e sosyal medya hesabı üzerinden açıklama yazısıyla cevap veren Arınç ise “Kifayetsiz muhteris ve müfteri Metiner, sözüm sana!” diyerek Metiner’i yerden yere vurdu. Metiner için “İnsan omurgası 33 kemikten oluşur. Seninki ise yalan, iftira hasetten ibaret üç kıkırdaktan müteşekkil” ifadelerini kullandı.

ELEŞTİRİDE AKP’LİLERE ÇAĞRI VAR

Yaşanan tartışmaların potansiyel olarak çok önemli olduğunu söyleyen Koç Üniversitesi’nden Siyaset Bilimci Prof. Dr. Murat Somer, “Beklenenden daha yavaş olsa da Erdoğan’a olan destekte bir azalma görüyoruz. Böyle durumlarda iktidar koalisyonunda dağılmalar beklenen bir durum” dedi.

Arınç’ın eleştirilerinin geçmiştekinden çok daha farklı olduğunu kaydeden Somer, “Bir serzenişini dile getirmenin yanında AKP’lilere de bir çağrısı var. Bu da çok önemli bir gelişme ancak ne zaman ve nasıl bir karşılık bulur bunu öngörmek çok zor” diye belirtti.

AKP’nin çöküşünün 2017 referandumuyla başladığını belirten Somer, “anayasa değişiklikleri kabul edilirse bundan en çok AKP’lilerin kaybedeceğinin öngörüsünde bulunmuştum. Çünkü Cumhurbaşkanlığı sistemi aslında aynı zamanda bütün gücün tek bir odağa kayması demek. AKP sadece toplumsal desteğini yitirmedi, kurum olarak, parti olarak özerkliğini de yitirdi. Üst düzey yöneticiler, siyasetçiler çok büyük prestij kaybettiler bu süreçte. Bu isimler yerine Cumhurbaşkanlığı yönetimi etrafında toplanmış bazı yeni siyasi figürler ortaya çıktı ve daha çok güç kazandı. Bu eksterm bir form aldı ve hem partide hem de siyasetçilerde usulsüzlük yarattı. Bülent Arınç da konuşmasında buna değindi” dedi. Bülent Arınç’ın çağrısının iki faktörde incelenmesi gerektiğini söyleyen Somer şöyle devam etti: “Birincisi Erdoğan’ın iktidar koalisyonu ve kendi partisini kontrol etme gücüne bağlı. Farklı ses çıkaranları bastırma aynı zamanda destekçileri de ödüllendirme gücü. Diğeri de muhalefetin politikaları. Çünkü AKP’den ayrılan isimler muhalefetten bir partiye katılıp katılamayacağını bilemiyor. ‘Yalnız kalır mıyız’ soruları var. Hem Cumhurbaşkanı hem de muhalefet tarafından dışlanan ve cezalandırılan bir konumda mı olacağız düşüncesi hâkim.”

AKP’Yİ KOLAY BİR SEÇİM BEKLEMİYOR

Türkiye gibi her an sert değişimlerin olabildiği bir ülkede ileriye yönelik bir tahminin zor olduğunu söyleyen Bahçeşehir Üniversitesi’nden Siyaset Bilimci Doç. Dr. Arda Can Kumbaracıbaşı, “Bülent Arınç ya da başka biri fark etmeden bakarsak, güncel siyasette toplumla, partilerle ya da olaylarla ilgili politikacıların çıkışlar yapması oldukça normal. Türkiye’de pek çok parti, lidere dayalı, kişiselleşmiş bir siyasi yapıya büründü. Bunun sonucunda da aday belirlemesinden tutun da parti içi muhalefete kadar hemen hemen her alan parti liderlerinin elinde kısıtlandı. Bu yüzden parti içinde lideri eleştirmek ya da muhalefet etmek sanki çok anormal bir durummuş gibi karşılanmaya başlandı ve bu da demokrasiyi zedeleyen unsurlardan biri olarak karşımıza çıkıyor” dedi.

Doç. Dr. Arda Can Kumbaracıbaşı, Bahçeşehir Üniversitesi Öğretim Üyesi

Bülent Arınç’ın eleştirileri konuşan Kumbaracıbaşı, “Bülent Arınç’ın hep çıkışları oluyordu; siyasi, sosyal ya da ekonomik sıkıntılar bir ülkede arttıkça, ya da bir parti içinde eleştirel platformlara müdahaleler arttıkça, bu tarz çıkışların olması normaldir. Ama liderler gücü ellerinde yoğunlaştırmaya devam ederlerse partilerden kopmalar, doğal olarak meydana gelebilir. Türkiye’de sıklıkla gördüğümüz bir durum bu zaten” diye belirtti.

Politikada hakarete varan söylemlere de değinen Kumbaracıbaşı, “son zamanlarda iyice kötüye gitmekte olan siyasi üslup da düzeltilmeli çünkü siyasiler birbirleriyle düzeyli olarak iletişim kurmadıkça daha sık olarak tıkanmalar meydana gelecektir” diye konuştu.

Aynı zamanda AKP’den kopmaların devam edebileceğini dile getiren Kumbaracıbaşı, “AKP’den kopmalar daha önceden oldu, yine olabilir, bu noktada tahmin etmek mümkün değil. Ama hem başkanlık sistemine geçildiği için, hem baraj düşürüldüğü için, bunun yanında mevcut ekonomik durum, iç ve dış siyasi dinamikler de göz önüne alındığında AKP’yi çok da kolay bir seçim ortamının beklemediği açıktır” dedi.