Başbakanlık Devlet Planlama Örgütü (DPÖ) Müsteşarı Ödül Muhtaroğlu DPÖ tarafından yayınlanan “Yerel Yönetimler Raporu” hakkında bilgi vererek rapora nasıl erişim sağlanabileceği konusunda açıklamada bulundu. Yayınlanan raporla Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti’ndeki mevcut yirmisekiz belediyenin nüfusları 2006 ve 2011 nüfus sayımına göre ayrı ayrı verilirken, yirmisekiz belediyenin gelir – gider ve borç verileri ise tablolaştırılmış olarak verilmek suretiyle analiz edilmiştir.
Belediyelerimizin 2011 ve 2014 yılları arasındaki dönemde, kurum ve kuruluşlara olan borçları ekteki grafiklerde görülmektedir.
Elektrik Kurumu, Vergi Dairesi, İhtiyat Sandığı ve Sosyal Sigortalar Dairesine 2011 yılında toplam 256,309,910.76Tl borç varken, 2012 yılında %27,53 oranında artarak 326,876,556.05 Tl seviyesine yükselmiştir.Mevcut toplam borç, 2013 yılında %16.96 oranında gerileyerek 271,433,647.36 Tl ye , 2014 yılında ise %12.83 oranında artarak 306,267,775.15 Tl seviyesine ulaşmıştır.
2011 – 2014 yılları arasında belediyelerin kurum ve kuruluşlara olan toplam borç seviyesinin kurumlar arası dağılımına bakıldığında, elektrik kurumunun %60.57’lik paydan %26.66’ya gerilediği, vergi dairesine olan borç payının %19.33’den %26.91’e, ihtiyat sandığı dairesine olan borç payı %14.23’den %24.20’ye ve sosyal sigortalar dairesine olan borç payının ise %5.88’den %22.23 seviyesine yükseldiği görülmektedir.
2006 yılında 163.6 milyon ₺olan belediyelerin toplam geliri 2013 yılında 376,6 milyon ₺’na yükselmiştir. Ayni dönemde toplam gelirlerin GSYİH’ya oranı ise % 4.10’dan, % 4.95’e çıkmıştır. Gelirlerin alt başlıklarına baktığımızda “Alınan Bağış Yardım ve Krediler” kaleminin en yüksek paya sahip olduğu görülmektedir. Bahse konu kalemin 2006-2013 yıllarını kapsayan dönemde gerçekleşen toplam gelirler içerisindeki ortalama payı % 52.65 olmuştur. Gider kalemleri incelendiğinde en büyük kalemin “Personel Giderleri” kalemi olduğu görülmektedir. Belediyelerin 2006 yılında 68.7 milyon ₺olan personel giderleri 2013 yılında 150.6 milyon ₺’na ulaştığı görülmektedir. 2006-2013 yıllarını kapsayan dönemde personel giderleri kaleminin toplam giderler içerisindeki ortalama payı % 41.27 olmuştur.
Belediyelerin gelir – gider durumu tablosu ekte verilmektedir. Yayınlanan raporda, aşağıda ana başlıklar halinde verilen konularda analizler yapılmıştır.
- 2006 – 2011 Nüfus Sayım (De-Jure) Sonuçlarının Belediyelere göre dağılımı.
- 14/2008 sayılı Belediyeler (Değişiklik) Yasası uyarınca kaymakamlıklara bağlı köylerin belediyelere bağlanması sonucu oluşan nüfusları.
- KKTC, 2011 Nüfus sayım (De-Jure) sonuçlarının belediyelere göre yüzde dağılımı.
- KKTC, 2006 ve 2011 Nüfus Sayım (De-Jure) sonuçlarının belediyelere göre dağılımı.
- Belediyelerin Gelir Analizleri :
- Belediyelerin Yıllar İtibarı İle Kesinleşen Vergi Gelirleri ve Bütçe İçindeki Payı.
- Belediyelerin Yıllar İtibarı İle Kesinleşen Vergi Dışı Gelirleri ve Bütçe İçindeki Payı.
- Belediyelerin Yıllar İtibarı İle Kesinleşen Sermaye Gelirleri ve Bütçe İçindeki Payı
- Belediyelerin Yıllar İtibarı İle Kesinleşen Alınan Bağış Yardımlar ve Krediler Gelirleri ve Bütçe İçindeki Payı
Belediyelerin Gider Analizleri :
- Belediyelerin Yıllar İtibarı İle Kesinleşen Personel Giderleri ve Bütçe İçindeki Payı.
- Belediyelerin Yıllar İtibarı İle Sosyal Güvenlik Kurumlarına Belediye Prim Giderleri ve Bütçe İçindeki Payı.
- Belediyelerin Yıllar İtibarı İle Kesinleşen Mal ve Hizmet Alım Giderleri ve Bütçe İçindeki Payı.
- Belediyelerin Yıllar İtibarı İle Kesinleşen Faiz Giderleri ve Bütçe İçindeki Payı.
- Belediyelerin Yıllar İtibarı İle Kesinleşen Cari Transfer Giderleri ve Bütçe İçindeki Payı.
- Belediyelerin Yıllar İtibarı İle Kesinleşen Sermaye Giderleri ve Bütçe İçindeki Payı.
- Belediyelerin Yıllar İtibarı İle Kesinleşen Sermaye Transfer Giderleri ve Bütçe İçindeki Payı.
Yıllara Göre Belediyelerin Gerçekleşen Gelir ve Gider Tabloları .
- Belediyelerin GSYİH içindeki payı analizleri yapılmıştır.
Yukarda bahsedilen tüm konuları içeren rapora Devlet Planlama Örgütü’nün web adresinden (www.dpo.gov.ct.tr) ulaşılabilmektedir.