Sadece uzaylılar, göktaşları değil; uzayda Dünya’yı tehdit eden pek çok olay yaşanabiliyor. Şok dalgaları, jeomanyetik fırtınalar, Güneş lekesi ve Güneş fırtınası da bunlardan bazıları.
Son olarak yaşanan olay da tarihe Carrington Olayı olarak geçen şiddetli jeomanyetik fırtınayı hatırlatarak Dünya’yı tehdit eden tehlikeleri yeniden hatırlattı.
Bilim insanları, gezegenimizi zararlı radyasyondan koruyan manyetosferi, çatlatan bir şok dalgasının Dünya’ya doğru fırladığını belirtti. Şok dalgasının kaynağı bilinmiyor, ancak gökbilimciler bunun Güneş’ten çıkan yüksek derecede manyetize edilmiş, aşırı ısıtılmış gazın püskürmesiyle geldiğine inanıyorlar.
TEHLİKELİ OLMASI BEKLENMİYOR
Space Weather’ın haberine göre fırlatma, 14 Aralık’ta Atlantik Okyanusu üzerinde elektrik kesintilerine neden olan en az sekiz Güneş patlamasını uzaya fırlatan Güneş lekesi AR3165’ten salınmış olabilir. NASA’nın Solar Dynamics Gözlemevi de birbiri ardına plazma akımları fırlatan Güneş lekesinden patlamaları yakaladı.
Şok dalgaları, Dünya’daki uydulara ve elektrik şebekelerine müdahale edebilecek ve uzaydaki astronotlar için zararlı olabilecek potansiyele sahipler. Şiddetli olmaları durumunda Dünya’da iletişimden ulaşıma pek çok alanda yıkıcı etkileri olabilir.
Son olarak kaydedilen Güneş’ten gelen şok dalgası da Dünya’nın manyetik alanında bir çatlak açtı ve jeomanyetik bir fırtınayı tetikleyebileceği belirtiliyor. Neyse ki fırtına G1 fırtınası olarak sınıflandırıldığından oldukça hafif olması bekleniyor.
TELGRAF SİSTEMİ ÇÖKMÜŞ, BİR EYALETTE ELEKTRİK KESİNTİSİ YAŞANMIŞTI
Gökbilimciler 1775’ten beri Güneş aktivitesinin döngüler halinde yükselip alçaldığını biliyorlardı, ancak son zamanlarda Güneş beklenenden daha aktif hale geldi ve Ulusal Okyanus ve Atmosfer İdaresi tarafından tahmin edilen Güneş lekesi görünümlerinin neredeyse iki katı oldu.
Yakın tarihin en büyük Güneş fırtınası ise kabaca 10 milyar 1 megatonluk atom bombasıyla aynı enerjiyi salan 1859 tarihinde yaşanan “Carrington Olayı”ydı. Dünya’ya çarptıktan sonra, güçlü güneş parçacıkları akışı tüm telgraf sistemlerini yaktı ve dolunayın ışığından daha parlak kutup ışıklarının Karayipler kadar güneydeki bölgelerde bile görünmesine neden oldu.
Bugün benzer bir olay olursa, bilim insanları bunun trilyonlarca dolar değerinde hasara yol açacağı konusunda uyarıyorlar. NASA’nın bildirdiğine göre, 1989’daki bir önceki Güneş fırtınası, Kanada’nın Quebec eyaletinin tamamında bir elektrik kesintisine neden olan bir milyar tonluk gaz bulutu saldı.