Corona virüsü salgını tüm dünyada tekrar hız kazanmışken bilim insanları etkili bir aşı geliştirilmesine odaklandı. Bu alanda Oxford'un geliştirdiği 'AZD1222' adlı aşı önemli bir noktaya gelmişti ancak bir vakada çıkan yan etki sebebiyle çalışma durduruldu. Oxford'un corona aşısı ile ilgili değerlendirmelerde bulunan Prof. Dr. Ateş Kara, çalışma sırasında vakanın hastaneye yatmasını gerektirecek kadar ciddi bir etki ortaya çıktığını belirtti. Prof. Dr. Kara, bu çalışmanın tamamen durdurulabileceğini de vurguladı. Peki bu olumsuz tablo Türkiye'deki çalışmaları etkileyecek mi?
Sağlık Bakanlığı Koronavirüs Bilim Kurulu üyesi Prof. Dr. Ateş Kara, ‘AZD1222’ Oxford Üniversitesi Jenner Enstitüsü ile Oxford Aşı Grubu iş birliğinde geliştirilen ve üretim lisansı İngiliz-İsveç ilaç şirketi AstraZeneca tarafından satın alınan ‘AZD1222’ adlı aşı çalışmasının durdurulmasını değerlendirdi.
“HASTANEYE YATMASINA NEDEN OLABİLECEK KADAR CİDDİ”
‘AZD1222’ adlı aşının uygulamaları sırasında bir kişide gelişen istenmeyen bir etki olduğunu belirten Prof. Dr. Kara şunları söyledi:
“Bu etki biraz da ağır bir etki. Ortaya çıkan bir klinik tablo var. Bu kişinin hayatını tehdit edebilecek ya da hastaneye yatmasına neden olabilecek kadar ciddi. Böyle bir durum ortaya çıktığında çalışma orada durdurulur. Sonra da nedenler araştırılır ve geriye dönük elde edilen veriler incelenir.”
TÜRKİYE’DEKİ ÇALIŞMALAR ETKİLENDİ Mİ?
Prof. Dr. Kara, İngiltere’de yapılan çalışmalardaki bu olumsuz gelişmenin Türkiye’de yapılacak aşı çalışmalarına etki edip etmeyeceğine ilişkin şunları söyledi:
“İlk etapta olumsuz bir şey olarak değerlendirmemek lazım. Bizde planlanan aşı çalışması diğer aşı ile ilgiliydi. Bu her halükarda araştırıcılar için bir uyarıdır. ‘Bizde de böyle bir yan etki olabilir mi?’ diye araştırılacak.
Her gün o aşı yapılacak kişilere ‘parmak ucunuzda karıncalanma’, ‘his değişikliği’ var mı diye sorulacak. Bu şekilde değişiklikler oluyor. Olay çok ciddi ve aşı ile ilişkili olma ihtimali yüksek, o zaman Türkiye’deki için de ‘biraz duralım, oradaki veriler netleşsin ona göre devam edelim’ denilecek.”
Prof. Dr. Kara, aşı çalışmalarındaki yan etki değerlendirmelerini şöyle açıkladı:
Bu belki gerçekten aşı ile ilişkili; ama bazen şöyle olur; aşı olan kişi evine giderken trafik kazası geçirdi. Bu birinci uyarıdır. Ama ikinci bir kişi geçiriyorsa bu şöyle değerlendirilir; ‘acaba benim yaptığım aşı öyle bir şeye neden oluyor da, kişi o an trafikte dalgın mı kalıyor?’. Bu veriler sürekli incelenir ve ona göre vakalara uyarılar yapılır.”
Prof. Dr. Kara, böyle bir etki çıktığında Türkiye’deki çalışmalara da bakılacağını ve aşı yapılanların sürekli bu konuda bilgilendirileceğini de sözlerine ekledi.
“ZAMANA İHTİYACIMIZ VAR”
Prof. Dr. Ateş Kara, Türkiye’deki aşı çalışmalarındaki son durumu şöyle değerlendirdi:
“Çok daha yol var, Türkiye’deki aşı çalışmaları şu anda klinik döneme geçme aşamasına gelmiş vaziyette. Bu klinik döneme geçişte çok az kişide aşı uygulanacak, güvenli olduğu gösterilecek. Aşıda attığımız her adım bir sonraki salgın için de bir sonraki aşı için de bir avantaj.
Oxford’un aşısı tamamen durdurulabilir. Almanya’da Türk araştırıcılar tarafından geliştirilen aşı biraz daha öne çıkmaya başlıyor”