Ukrayna’yı işgalinin ardından çok sayıda Batılı ülke Rusya’ya yaptırım uygulamaya başladı. Dünyanın en büyük petrol ve doğal gaz tedarikçilerinden olan Rusya ise Avrupa'ya gönderdiği gaz miktarını azalttı. Bu da dünya çapında giderek büyüyen bir enerji krizine yol açtı.
Buna rağmen enerji devleri Shell, Exxon, Chevron ve TotalEnergies, son çeyrekte toplamda neredeyse 51 milyar dolar gelir elde etti. Şirketler böylece gelirlerini bir senede ikiye katlamış oldu.
İngiltere merkezli enerji şirketi BP de yılın ikinci çeyreğinde yaklaşık 8,5 milyar dolar kâr ettiğini ve geçen yılın aynı dönemine kıyasla kârını üçe katladığını açıkladı.
Guterres, dünyanın birçok yerinde insanların yükselen enerji faturalarıyla mücadele ettiğini ve şirketlerin böyle bir krizden kâr etmesinin “ahlaksızca” olduğunu söyledi.
Guterres, “Şirketlerin bu grotesk açgözlülüğü toplumdaki en savunmasız insanları cezalandırıyor ve hepimizin paylaştığı dünyayı da yok ediyor” dedi ve sözlerine devam etti:
“Tüm hükümetlere sesleniyorum. Fazlasıyla yüksek olan kârları vergilendirin ve bu zor zamanda ihtiyacı olanlara destek verin.”
Uluslararası Enerji Ajansı Başkanı Fatih Birol da geçtiğimiz haftalarda dünyanın, ilk büyük küresel enerji krizine girdiğini söylemişti.
BBC’ye konuşan Uluslararası Enerji Ajansı Başkanı Birol “Doğal gaz tüketiminde ciddi bir azaltma yapılmazsa bu kış Avrupa’da ciddi gaz kesintileri görebiliriz” dedi.
Birol, hükümetleri acilen gaz yerine başka kaynaklara yönelmeye ve kışın kesinti yaşanması durumunda da bunun ekonomiye etkisini azaltacak önlemler almaya davet etti.
Ek vergilendirme uygulamaları değerlendiriliyor
Mayıs ayında İngiltere Parlamentosu enerji şirketlerine yüzde 25’lik ek vergilendirme uygulaması başlatacağını ve sonbaharda tüm hanelere 400 sterlinlik enerji desteği sağlanacağını açıklamıştı.
İtalya ve birkaç ülke daha bu tür vergilendirme uygulamalarını değerlendiriyor.
Fransa ise parlamentoya sunulan benzer bir teklifi yakın zamanda reddetti.
ABD siyasetçileri de bu yönde henüz bir girişim olmadığını aktarıyor.
Amerikan Petrol Enstitüsü Başkan Yardımcısı Frank Macchiarola, ek vergilendirme taleplerinin doğru bir hareket olmadığını savunuyor.
Macchiarola, “Siyasetçilerin önceliği enerji arzını arttırmak ve böylece tüketiciler için fiyatları düşürmek olmalıdır. Endüstrimizi vergilendirmek bunun tam tersine yol açar ve en çok ihtiyaç duyduğumuz anda yeni yatırımları engeller” diyor.
Guterres ise “Covid-19’un ardından toparlanmaya çalışan, çok fazla borç biriktiren gelişmekte olan ülkeler bu durumdan çok kötü etkileniyor. Şimdiden ekonomik, sosyal ve siyasi ayaklanmaları görüyoruz” diyor.