BM İklim Zirvesi’nde ilk kez ‘fosil yakıtlardan uzaklaşma’ çağrısı yapıldı

Birleşmiş Milletler İklim Konferansı’nda (COP28) fosil yakıtlardan uzaklaşma çağrısının yer aldığı anlaşma taslağı onaylandı.

Metin, sıcaklık artışlarını 1.5 dereceyle sınırlandırılması için derin, hızlı ve sürekli azaltımlara ihtiyaç olduğunu kabul ediyor.

BBC Türkçe’nin aktardığına göre anlaşmada ilk kez fosil yakıtlardan bahsedilmesi müzakerecilerin çoğu tarafından önemli bulundu.

Eski metinde ülkelerin bir dizi eylem ‘üstlenebileceği’ kaydediliyordu. Artık metin ülkeleri katkıda bulunmaya çağırıyor.

Önceki taslakta ülkelerin ‘fosil yakıtların hem tüketimini hem de üretimini azaltabileceği’ belirtiliyordu. Şimdi ülkelere ‘enerji sistemlerinde fosil yakıtlardan kademeli geçiş için katkıda bulunma’ çağrısı yapılıyor.

Son taslakta, küresel ısınmayı 1.5 dereceyle sınırlamak için sera gazı salımlarının 2025’e kadar tepe noktasına ulaşması gerektiği belirtiliyordu. Oysa yeni taslak, bilimsel modellemelerde salımların 2025’e kadar tepe noktasına ulaşacağının tahmin edildiğini kabul ettiğini söylüyor.

Ülkelerin salımlarını aynı anda düşürmesi beklenmiyor

Tüm ülkelerin salımlarını aynı anda düşürmeye başlamalarının beklenmemesi gerektiği, bunun ülkelerin kalkınma seviyesine bağlı olduğunun kabul edildiği yeni bir metin var. Gelişmekte olan ülkeler yüzleştikleri farklı ekonomik koşullar nedeniyle böyle bir tanım talep ediyordu.

Daha önceki hiçbir iklim zirvesinde ülkeler petrol, gaz ve kömürden uzaklaşmak konusunda anlaşmaya varamamıştı.Fosil yakıtlar, iklim değişikliğinin akla gelen ilk sebeplerden biri olsa da bugüne kadarki iklim konferanslarının anlaşma metinlerinde nadiren bahsedildi.