TikTok kullanıcısı Allison Delperdang, 10 Ocak’ta aynı pijamayı birden çok kez giydiğini söyleyen bir video yayınlayınca hararetli bir tartışma başlattı: “Ben küçükken ailem bize hep aynı pijamayı giydirirdi. Kirli olmadıkları için üst üste birkaç gece giyerdim ve bir yetişkin olarak hâlâ bunu yapıyorum.”
Uzmanlar, pijamalar ve diğer giysiler için ter seviyesi ve yaşam tarzı gibi kişisel faktörlere dikkat çekerken, giysi hijyeninin değişkenlik gösterdiğini de belirtti.
New York’taki Memorial Sloan Kettering Kanser Merkezi’nde dermatolog asistanı ve Amerikan Dermatoloji Akademisi üyesi olan Dr. Anthony Rossi, giysi hijyeni konusundaki inançların büyük ölçüde toplumsal ve kültürel olduğunu söyledi: “İnsanlar yıkanma ve hijyen konusunda aşırıya kaçma eğilimindeler, çünkü özellikle Amerika’da tüm bu şeyleri her zaman yapabilme lüksümüz var.”
DAHA AZ KARAR DAHA AZ STRES
Westminster Üniversitesi’nde tıbbi mikrobiyoloji kıdemli öğretim görevlisi olan Manal Mohammed, özellikle birbirini izleyen günlerde aynı kıyafetleri tekrar tekrar giymenin karar yorgunluğundan kaçınmakla bağlantılı olduğunu söyledi: “Aynı kıyafetleri giymek her sabah daha az karar ve daha az stres içeriyor.”
Ayrıca kıyafetleri nadiren yıkamak, cilt sorunlarına veya enfeksiyonlara neden olabilirken, çok sık yıkamak da giysilere zarar verebilir. Peki bir giysinin ne zaman yıkanması gerektiğine nasıl karar verilir? Uzmanlar anlatıyor…
HER KULLANIMDAN SONRA MUTLAKA YIKANMALI
Uzmanlar, her kullanımdan sonra yıkanması gereken kıyafetleri şöyle sıralıyor: İç çamaşırı, çorap, tayt, tozluk ve spor kıyafeti. Ayrıca, bu tavsiyenin lekeli, terli, kokulu veya görünür kirleri olan diğer tüm giysiler için de geçerli olduğunu belirttiler.
Dr. Rossi ise hijyen eksikliğinin vücuttaki bakterilerin aşırı büyümesine, bunun da enfeksiyonlara, mantarlara ve diğer cilt sorunlarına neden olabileceğini söyledi.
Terden kaynaklanan bakterilere ek olarak, spor salonlarında veya spor ortamlarında giyilen giysiler, Staphylococcus aureus gibi bakterilerle temas ederek toplum ve hastane ortamlarında enfeksiyonlara neden olabilir. Bu enfeksiyonlar, iç dokulara veya kan dolaşımına girerlerse de ciddileşebilir.
Uzmanlar, spor esnasında giyilen kıyafetler için ise şu uyarıda bulunuyor: “Bazı insanlar, antrenman kıyafetlerini ertesi gün tekrar giymek amacıyla havalandırabilir veya kurutucuyla kurumaya bırakabilir. Ancak bu yaklaşım durumu daha da kötüleştirir. Isı, bakterilerin büyümesini sağlayacak. Onları sterilize edecek kadar sıcak değil. Gerçekten sabun ve suyla ve özellikle sıcak suyla yıkamak önemli, çünkü bu kiri ve sebumu gevşetmeye ve bakterilerden gerçekten kurtulmaya yardımcı olacak.”
New York’taki Schweiger Dermatology Group’un tıbbi direktörü ve klinik eğitmen olan dermatolog Dr. Jeremy Fenton, yıkamadan çorapların neden giyilmemesi gerektiğini açıklıyor: “Ayaklarda ve ayak parmaklarında mantar enfeksiyonları çok yaygın. Ayakkabılarımızın içi mantar üremesi için mükemmel bir ortam.”
TEKRAR TEKRAR GİYİLEBİLECEK KIYAFETLER
Uzmanlar sık sık yıkamanın gerekmediği kıyafetleri ise şu şekilde sıralıyor: “Pijama, dış giyim, kot pantolon gibi kıyafetlerde uygulama değişebilir.”
Ancak Rossi; iç çamaşırı, çorap ve antrenman kıyafetleri gibi bu kıyafetlerde de hijyenik bazı durumları hatırlatıyor: “Birçok insan atlet giyiyor. Fanila yıkanacak bir şey, üstteki gömleği gerçekten yıkamaya gerek yok. Ancak iç çamaşırı giymiyorsanız, genital cildinizle temas ettiğinden, tekrar giymeden önce giysilerinizi yıkamanız gerekir.”
Uzmanlar, genellikle yatmadan önce duş alındığını, pek terlenmediğini ve iç çamaşırı da giyiliyorsa, pijamanın bir hafta boyunca yıkanmadan giyilebileceğini söyledi.
Dr Rossi, kaban veya ceket gibi dış kıyafetler, cilde temas etmediği için de genellikle ayda birden fazla yıkanması gerekmediğini söyledi.
EN ÇOK TARTIŞILAN İSE KOT PANTOLON OLDU
Çoğu kişi genellikle daha sert ve dayanıklı olan kumaşın korunması için, kot pantolonun yıkanıp yıkanmayacağı ve ne sıklıkta yıkanacağı konusunda farklı düşünüyor. Dr Rossi de kot pantolonlar terli, kirli veya lekeli değilse, sık sık yıkanmaları gerekmediğini söylüyor: “Ben şahsen kot pantolonumu yıkamıyorum.”
Uzmanlara göre bir şeyi yıkamadan tekrar giyip giymemeyi düşünürken kendinize sormanız gereken en önemli soru şu: Kokuyor mu? Egzama, kızarıklık veya cilt lezyonu gibi herhangi bir cilt rahatsızlığım var mı? Görünür şekilde kirli mi? Terli mi?