Dışişleri Bakanlığı'nın 2022 yılı bütçesinin TBMM'deki görüşmeleri sırasında HDP'li vekiller ile Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu arasında "Kürt düşmanlığı" polemiği yaşandı.
TBMM Plan ve Bütçe Komisyonu'ndaki görüşmelerde Türkiye'nin iç politikada olduğu gibi dış politikada da "Kürt düşmanlığı yaptığını, Kürt fobisi ile hareket ettiğini" öne süren HDP'li vekillere Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu yanıt verdi. Bakan Çavuşoğlu "Dış politikamızda da iç politikamızda da Kürt düşmanlığı yoktur" derken, komisyon başkanı AKP'li Cevdet Yılmaz'ın Çavuşoğlu'na destek çıkmasına HDP'liler "Komisyon başkanı tarafsız olmalı" eleştirisini getirdi. Bunun üzerine Bakan Çavuşoğlu, HDP'lilere yönelik eleştirilerini "PKK'dan öğrenirlerse demokrasiyi böyle olur. Siz PKK'nın güdümündesiniz. Bizde Kürt düşmanlığı yoktur. Kürtler Türkiye'de, İran'da, Irak'ta, Suriye'de kardeşimizdir. Siz kendinizi PKK'lı görüyorsunuz ayrı ama biz -Kürt eşittir PKK- demiyoruz. Böyle bir şey yok" sözleriyle sertleştirdi.
"HDP terör örgütünün güdümünde bir parti değil"
Çavuşoğlu'nun bu sözlerinin üzerine HDP'li vekillerle komisyonun AKP'li ve MHP'li vekilleri arasında gerginlik tırmandı. HDP Diyarbakır Milletvekili Garo Paylan, Bakan Çavuşoğlu'na "HDP terör örgütünün güdümünde bir parti değil meclisin üçüncü büyük partisidir. Ve iddia ediyoruz; Türkiye'nin en demokratik partisidir. Bizi terör örgütünün güdümünde bir parti olarak göstererek toplumsal barışı zedelediniz. Sizi kınıyoruz. Sizin de barışçıl politikalara dönmenizi bekliyoruz" sözleriyle tepki gösterdi.
Muhalefetin eleştirilerini yanıtladı
Dışişleri Bakanı Çavuşoğlu siyasi muhalefetin dış politikaya ilişkin kendisine yönelttiği diğer eleştirilere de yanıt verdi. Dışişleri Bakanlığı'nın muhalefeti yeterince bilgilendirmediği eleştirilerini yerinde bulan Çavuşoğlu "Siyasi muhalefeti daha fazla bilgilendirmeye varız. Genel başkanlar bizi davet etsin, biz de gelelim. Ama davet gelmiyor" dedi.
Siyasi muhalefetin Türk dış politikasını eleştirirken Avrupa Birliği (AB) raporlarının olumsuz yanlarını, ABD'li yetkililerin Türkiye'yi yargılayan çıkışlarını temel aldığını öne süren Çavuşoğlu, komisyondaki vekillere "Her konuda Türkiye Cumhuriyeti'ni haksız, suçlu görmekten yanasınız. Neden ABD'nin, Avrupa'nın dediğinden yola çıkıyorsunuz. Niye onların açıklamalarını temel alarak bizi köşeye sıkıştırmak istiyorsunuz. Onların doğru söylediğini nerden biliyorsunuz?" sorusunu yöneltti.
"Cumhurbaşkanlığı ile uyum içindeyiz"
Çavuşoğlu, siyasi muhalefeti Cumhurbaşkanlığı ile Dışişleri Bakanlığı arasında "fitne yaratmaya çalışmak"la da suçladı. Dışişleri Bakanlığı'nın Cumhurbaşkanlığı'ndan kopuk çalıştığı eleştirilerini reddeden Çavuşoğlu, "Seversiniz, sevmezsiniz ama Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sistemi diye bir sistem var. Sistemin bir kabinesi var. Biz uyum içinde çalışıyoruz. Dışişleri Bakanlığı tüm karar alma mekanizmalarının içinde var. Cumhurbaşkanımızın notlarını biz yazıyoruz, biz veriyoruz. Yüzde 95 bizim hazırladığımız konuşmalardan yararlanıyor. Çünkü bize önem veriyor" çıkışında bulundu.
Çavuşoğlu, Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan'ın ABD Başkanı Joe Biden'la Haziran ayındaki görüşmesini baş başa yapmasından çok görüşmeye cumhurbaşkanının türbanlı bir danışmanının tercüman olarak girmesini siyasi muhalefetin hazmedemediğini iddia etti. Çavuşoğlu, "Baş başa görüşmelerde yapılan her şeyi de geliyor bize anlatıyor Sayın Cumhurbaşkanı. Hepsi devletin kayıtlarına geçiyor. Biden'ın tercümanı bir Türk ama onu görmüyor, bizim kendi tercümanımızı dışlıyorsunuz. Başkalarının penceresinden bakarak bizi suçlamaya hakkınız yok" dedi.
ABD'yle F-16 pazarlığı
Dışişleri Bakanı Çavuşoğlu, Türkiye'nin ABD'den F-35'ler yerine F-16'lar alıp alamayacağına ilişkin soruları yanıtlarken Biden yönetimi ile yapılan pazarlığı da anlattı. Çavuşoğlu, "Biden bize F-16'ları vermek istediğini söyledi ancak CAATSA (ABD'nin Hasımlarıyla Yaptırımlar Yoluyla Mücadele Etme Yasası) yaptırımları nedeniyle Kongre ile konuşması gerektiğini dile getirdi. Gerekli çabayı göstereceğini söyledi. Biz şimdi ihtiyacımız neyse onu almaya çalışıyoruz. F-16'lar olmazsa Su 35 ya da 57 olur mu, olmaz mı o soruluyor. F-16'lar olmazsa hava savunma ihtiyacımızı başka yerlerden karşılarız" dedi.
ABD, Rusya'dan S-400 hava savunma sistemi aldığı için Türkiye'ye CAATSA kapsamında yaptırım uyguluyor. Cumhuriyetçi bazı senatörlerin, tıpkı Türkiye gibi Rusya'dan S-400 hava savunma sistemi alan Hindistan'ın CAATSA yaptırımlarının dışında tutulmasını istemesine ise Ankara tepkili. Bakan Çavuşoğlu, Ankara'nın bu konudaki tepkisini Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın Biden'la görüşmesinde "İkiyüzlülük, çifte standart yapamazsınız" sözleriyle Biden'a ilettiğini de aktardı.
"AB'den vazgeçmedik"
Bakan Çavuşoğlu, AKP hükümetinin Türkiye'yi AB'den uzaklaştırdığı yönündeki eleştirilere de "Biz AB'ye aday ülke statüsünden vazgeçmiş değiliz. Vazgeçen AB. Dokuz ülke genişlemeye karşı. Gerçekleri niye görmüyorsunuz? 20 fasılda ilerlediğimizi söylüyorlar ama fasıllarda müzakereleri açmıyorlar. Vize serbestliği başta olmak üzere bizi her konuda oyalıyorlar" yanıtı verdi.
İstanbul Sözleşmesi
Çavuşoğlu, İstanbul Sözleşmesi'nden çıkan Türkiye'de kadın haklarının gerilediğine ilişkin eleştirilerin de yerinde olmadığını iddia etti. Çavuşoğlu, sözleşmeyi altı AB üyesi ülkenin onaylamadığını belirtirken, sözleşmenin sadece 10 ülkede onaylandığını, imzacı 37 ülkede tartışma konusu olduğunu dile getirdi. Çavuşoğlu, "Kadın hakları konusunda eksiklikler olur, olmaz. Hükümetimizin ne kadar hassas olduğunu biliyorsunuz. Tartışmalar kadınlar, kız çocukları ile ilgili değildir" dese de muhalefetin "Neden sözleşmeden çıktınız?" sorularına yanıt veremedi.