Çağımızın hastalığı obezite neredeyse yetişkinler kadar çocukları da etkiliyor. Şehir yaşamı, aşırı bilgisayar kullanımı ve paketli yiyecek tüketimi çocukları her geçen gün obeziteye yaklaştırıyor. Çocukların büyüyüp gelişebilmesi için yeterli beslenmesi önemli elbette. Ancak çocuk beslenmesinin de bir kararı var. "Yeter ki yesin" diyerek çocuklar gereğinden fazla yiyecek tüketmeye teşvik edilmemeli.
KIYASLAMA YÖNTEMİYLE TEŞHİS
Çocukların obez olup olmadıkları aynı cinsiyetten yaşıtları ile karşılaştırılarak teşhis edilir. Bu bir nevi yetişkinlerde uygulanan vücut kitle endeksi hesaplaması gibidir. 2 yaşından büyük bir çocuğa obez teşhisi konulabilmesi için, yaşıtı 100 çocuğun yüzde 95'inden kilolu olması gerekir. Tüm dünyada çocukluk çağı obezitesi hızla artıyor. Türkiye'deki istatistiklere bakıldığında da 18 yaş altı gençler ve çocukların ortalama yüzde 15'i obezite problemiyle karşılaşıyor.
AMERİKA'DA BÜYÜK TEHLİKE
Amerika'da bir bilgisayar simülasyonu kullanılarak yapılan araştırmaya göre ülkedeki çocukların ve gençlerin yarısından fazlasının 35 yaşına geldiklerinde obez olacağı tahmini yapıldı. Araştırmacılar, obez olan 2 yaşında bir çocuğun 19 yaşına geldiğinde obez olma ihtimalinin yüzde 88, 35 yaşına geldiğinde ise riskin yüzde 75 olduğunu ortaya koydu. Normal kiloda olan 2 yaşında bir çocuğun ise 35 yaşında obez olma ihtimali yüzde 58, 18 yaşında bir gencin 35 yaşına geldiğinde obez olma ihtimali ise yüzde 44. Çocuklukta obez olanların yaşı ilerledikçe bu durumlarının devam etme ihtimalinin yüksek olduğu sonucu ortaya çıkıyor. Ancak çocukken sağlıklı bir kiloda olanların ilerleyen yaşlarda da obeziteden uzak kalabileceğinin garantisi yok. 35 yaşında olup obez olanların çoğunun çocukken obez olmadığı araştırmacıların dikkat çektiği önemli bir nokta.
SAĞLIKLARI BOZULUYOR
Obezite yetişkinlerde birçok sağlık problemini beraberinde getirdiği gibi, çocukları da ilerleyen yaşlarda ve yaşıtlarından daha erken dönemlerde etkileyebiliyor. Çocukluk döneminde obezite, bir gencin yüksek tansiyon, yüksek kolesterol, tip 2 diyabet, eklem sorunları, astım ve diğer sağlık sorunlarına sahip olma riskini artırıyor.
GENLER MERCEK ALTINA ALINDI
Bir diğer çalışma ise, tokluk hissine düşük tepki vermenin, obeziteye genetik yatkınlığı olan çocuklarda, çocuklukta kilo alımının bir göstergesi gibi durduğunu ortaya koyuyor. Bu araştırma için rastgele seçilmiş 2 bin 258 çocukta obezite ile ilgili 28 genin, poligentik risk skoru olarak bilinen çok genli bir risk skoru hazırlandı. Daha yüksek poligentik risk skoruna sahip olanların, obeziteye daha fazla genetik yatkınlığı vardı. Verilere göre, daha yüksek bir poligentik risk skoru, daha düşük tokluk tepkisinin yanı sıra daha yüksek bir vücut kitle indeksi skoru ve daha geniş bir bel çevresi ile bağlantılı.
GENETİK, BESLENME VE EGZERSİZ ÖNEMLİ
Elbette aşırı yiyecek tüketimi tek başına obeziteye neden olmuyor. Obezite salgınına katkıda bulunan bazı faktörler de var. Genetik, yanlış beslenme alışkanlığı ve fiziksel aktivite yetersizliği bu faktörlerin başında geliyor. Elektronik cihaz kullanımının artması ve birçok çevresel faktör de dolaylı olarak sağlıksız beslenme ve aktivite oranını düşürüyor. Özellikle büyük şehirlerde çocuklar artık sokakta oynayamıyor, bisiklete binemiyor. Evde bilgisayar oyunlarıyla ya da televizyon izleyerek vakit geçiriyor. Üstelik vakit geçirdikleri sanal ortamlarda sürekli sağlıksız yiyeceklerin reklamlarına maruz kalıyor ve bu yönde bir tüketim alışkanlığı kazanıyorlar.
İŞTAHI YÜKSEK BEBEKLERDEKİ BÜYÜK RİSK
Uzmanlar, bazı çocukların neden diğerlerinden daha fazla kilo aldığını öğrenmek için çocukluk çağı obezitesi risk faktörlerini de araştırıyor. Yapılan ilk çalışmaya göre iştahı daha yüksek olan bebekler doğumdan 15 aylık olana kadar daha hızlı büyüyor ve bu durumun onları obeziteyle ilgili daha yüksek bir risk altına sokabileceği düşünülüyor. Bu çalışmada araştırmacılar aynı cinsiyetten çift yumurta ikizlerinin verilerine baktılar. Bebeklerin ağırlıkları doğdukları andan 15 aylık olana kadar ölçüldü. Bilim insanları iştahı yüksek olan bebeklerin 6. ayda kardeşlerinden yaklaşık 1,4 kilo ve 15'inci ayda yaklaşık 2,1 kilo daha ağır olduğunu buldu.