Multiple Inflammatıry Syndrome in Children (MIS-C) çocuklarda Covid-19 enfeksiyonu sırasında veya sonraki 6 hafta içinde virüsün bağışıklık sistemini tetiklemesi ve bağışıklık sisteminin aşırı yanıt vermesi sonucu görülen bir tablodur. Şimdiye kadar ülkemizde yaklaşık 250 MISC vakası bildirildiğini belirten Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Uzmanı Dr. Yasemin Eraslan Pınarcı, hastalıkla ilgili merak edilenleri şöyle anlattı:
– Her çocukta gelişir mi?
MIS-C Covid-19 enfeksiyonu geçiren her çocukta gelişmiyor. Genetik ve epignetik faktörlerin bu tabloya yatkınlığa yol açtığı düşünülse de hangi çocukta gelişip hangi çocukta gelişmeyeceğini bilmek şu an için mümkün değil. Covid-19 enfeksiyonunu ağır, hafif veya tamamen belirtisiz geçiren çocuklarda da MIS-C görülebilir. Amerika'da yayınlanan bir makalede 21 yaşın altında yüz bin Covid-19 hastasının 2'sinde MIS-C görüldüğü belirtilmiştir.
– Hangi sorunlara yol açabilir?
MIS-C çoklu organ yetmezliğinin görüldüğü, erken tanı ve tedavinin hayati önem taşıdığı önemli bir tablo. Zamanında tedavi edilmezse birçok organda fonksiyon kaybı yapabilen MIS-C'nin kalp kası ve damarlarında yol açtığı hasar hayatı tehdit edebilir.
– Tedavisi mümkün mü?
MIS-C erken dönemde tanı konduğunda tedavisi mümkün olan bir hastalık. Kalıcı hasar bırakmadan iyileşebilen bu hastalıkta tedavinin gecikmesi durumunda özellikle kalp hasarı ölümcül olabiliyor.
NASIL ANLAŞILIR?
MIS-C, Covid-19 enfeksiyonu sırasında veya sonraki 6 hafta içinde ortaya çıkabilir. Özellikle Covid-19 enfeksiyonu geçirmiş, geçirmekte olan veya teması olan çocuklarda 24 saatten uzun süren 38 derecenin üzerindeki ateşle birlikte şu belirtilerin görülmesi MIS-C açısından şüphe uyandırmalı:
– Baş ağrısı
– Kas ağrısı
– Kemik ve eklem ağrısı
– Bulantı, kusma, ishal, karın ağrısı
– Göğüs ağrısı
– Solunum sıkıntısı
– Ciltte çeşitli döküntüler
– Parmak uçlarında soyulma
– Gözlerde kızarıklık, kanlanma
– Dilde dudakta şişme-kızarıklık-çatlama.
MIS-C'nin çok farklı belirtileri olabilmekle birlikte dirençli ateş olmazsa olmaz bulgusudur. Bu nedenle aileler dikkatli olmalıdır.
AİLELER NE YAPMALI?
Kapalı alanlara mecbur kalmadıkça girmeyerek, kalabalık ortamlardan kaçınarak, sosyal mesafe kuralları ve el hijyenine özen göstererek kendimiz gibi çocuklarımızı da Covid-19'dan koruyabiliriz. Hem kapalı hem açık alanlarda maske kullanımına dikkat etmeliyiz. 2 yaş altındaki çocuklarda maske kullanımı boğulmalara neden olabileceği için önermiyoruz. Ancak 2 yaşın üzerinde, maske kullanımına engel bir durumu olmayan ve uyum sağlayabilen çocuklarda maske kullanımına özen göstermeliyiz.