Dumansız Ada Platformu (DAP), Tütün ve Tütün Ürünlerinden Koruma ve Denetim Yasası üzerinde değişiklik önerilerini, Sağlık Bakanlığının oluşturduğu komisyonda görev alacak olan Kıbrıs Türk Tabipleri Birliği (KTTB) aracılığıyla açıkladı.
Söz konusu yasa değişikliği ile ilgili DAP’ın talep, öneri ve görüşleri, KTTB üyesi Ayşe Günbay imzasıyla açıklandı.
Platformun 11 maddeden oluşan görüş ve talepleri şu şekilde:
“1-Tütün ve Tütün Ürünlerinden Korunma ve Denetim Yasasının uygulanmasıyla ilgili, Sağlık Bakanlığı yürüteceği etkin mücadelede, başka kurum ve kuruluşlarla iş birliği kapsamında yasal düzenlemeler yaparak denetim alanını genişletmeli, mücadelenin etkin bir şekilde yürütülmesinde kaymakamlıklar ve belediyeler paydaş kurum ve kuruluşlar olarak görev almalıdır.
2- Yasanın, özellikle ve öncelikle sağlık kurumlarında etkin bir şekilde uygulanabilmesi ve tütün kullanımının tamamen engellenmesine yönelik olarak; yasanın “denetlemeler” kısmındaki 17. maddesine ilişik bir madde ile denetimlerin hastane içinde yapılabilmesine olanak sağlayacak şekilde düzenlenmesi.
Bu amaçla hastane personelinin görevlendirilmesi ve bu görevlendirilmiş kişilere “tutanak tutma ve ceza makbuzu kesme” yetkisi verilmesini sağlayacak yasal ve idari düzenlemenin yapılması.
3-Sağlık hizmeti veren kamu ve özel kuruluşların girişlerinde (poliklinik girişi, acil servis girişi, hastane ana giriş kapısı vb.) yasanın öngördüğü değişikliğe uygun olarak, bu alanların özel ve farklı boya renk ve çizgilerle sınırlarının belirlenmesi, yasaya aykırı hareket edenlere uygulanacak ceza ile ilgili uyarı levhalarının yerleştirilmesine ilişkin idari düzenlemelerin yapılması.
4- Kamuya ait tüm kapalı alanlarda tütün kullanımını sonlandırmak amacıyla Başbakanlıkla işbirliğine giderek yukarıdaki 2. maddedeki sağlık hizmeti veren kuruluşlarda alınması gereken önlemlerin kamuya ait bakanlık ve kuruluşlarda da uygulanmasının sağlanması.
YASAYI İHLAL ETMEYİ SÜRDÜREN İŞLETMELERİN “İŞLETME RUHSATI’’ İPTAL EDİLMELİ
5- Para cezasını ödemek suretiyle yasayı ihlal etmeyi sürdüren işletmelerin mükerrer ihlallerde “işletme ruhsatını’’ iptal edecek şekilde yasada yeni düzenleme yapılması.
6- Denetimlerin daha görünür olması açısından, denetimlerde ceza alan kamu – özel işletmeler (kamu kuruluşları, belediyeler, üniversiteler, özel teşebbüsler, konaklama ve yiyecek – içecek hizmeti sunan işletmeler vb.) açık isim ve aldıkları cezaların kamuya açık olarak duyurulması.
TÜTÜN BAĞIMLILIĞI TEDAVİSİ DAHA ULAŞILIR OLMALI…
7-Tütün bağımlılığının ilaç ve başka yöntemlerle tedavisinin KKTC genelinde daha ulaşılabilir olabilmesi için kamu sağlık sisteminde gerekli altyapı, personel ve eğitim çalışmalarının yapılması.
8-Kamu ve özel iş yerlerine yasanın öngördüğü şekliyle uyarı levhalarının asılması ve denetimlerinin yapılması.
ÖZEL ALAN OLUŞTURULMASINA İLİŞKİN 2. FIKRA TÜMÜYLE İPTAL EDİLMELİ
9-Tütün ve Tütün Ürünlerinden Zararlarından Koruma ve Denetim Yasasının 4. Kısım, Tütün Ürünlerine İlişkin Yasaklar ve Sınırlamalar ve Düzenlemeler bölümündeki 9. madde kapsamında tütün ürünleri tüketilmesine mahsus alanlar oluşturulmasına ilişkin 2. fıkranın tümüyle iptal edilmesi.
10- “Dumansız tütün ürünü” olarak lanse edilen yeni teknoloji ürünlerin de diğer tütün ve tütün ürünleri kapsamında yasadaki “reklam yasağı” kapsamına alınması ve denetlenmesi, tütün ürünlerinden olan “nargile”nin de kapalı alanda kullanımının denetlenmesi ve şişelerinin üzerinde açıkça görülebilir ve rahatça okunabilir uyarılara yer verilmesi.
11- Sağlık Bakanlığının aynı zamanda Eğitim Bakanlığı ile iş birliğine giderek okullardaki
eğitim müfredatına türün ve tütün ürünlerinin zararlarını içeren bilgilerin pedagog ve dil bilimcilerinin görüşü alınarak dahil edilmesi.”
Açıklamada, taleplerin idare tarafından değerlendirilmesi ve ivedilikle idari ve yasal düzenlemelerin yapılması istenirken, DAP’a üye sivil toplum örgütlerinin çalışmalara her zaman katkıda bulunmaya hazır olduğu vurgulandı.
DAP’a katkı sağlayan örgüt, kurum ve kişiler şöyle:
Kıbrıs Türk Tabipleri Birliği
Akdeniz Yöneticilik Merkezi
Biyologlar Derneği
DAÜ. Dr. Fazıl Küçük Tıp Fakültesi
EMAA Akdeniz Avrupa Sanat Derneği
Evrensel Hasta Hakları Derneği
HASDER El Sanatları Merkezi
HASDER Halk Sanatları Derneği
HASDER Halk Sanatları Vakfı
Kanser Hastalarına Yardım Derneği
KAYAD
Kemal Saraçoğlu Vakfı
Kıbrıs Thalassaemia Derneği
Kıbrıs Türk Diyetisyenler Birliği
Kıbrıs Türk Fizyoterapistler Birliği
Kıbrıs Türk MS Derneği
Kıbrıs Türk Ortopedik Özürlüler Derneği
Kıbrıs Türk Üniversiteli Kadınlar Derneği
Kuzey Kıbrıs Çevre Platformu
KUIR
Mesarya Kadınları Derneği
Uluslararası Kıbrıs Üniversitesi,
Sağlık Bilimleri Fakültesi
Yeşil Barış Hareketi
Yakın Doğu Üniversitesi
Prof.Dr. Fisun Yıldız, Girne Üniversitesi
Tıp Fakültesi Göğüs Hastalıkları Anabilim Dalı
Özgül Ezgin
Enver Ethemer