Doğu Akdeniz Üniversitesi (DAÜ) Sağlık Bilimleri Fakültesi, Fizyoterapi ve Rehabilitasyon Bölümü Öğretim Üyeleri Prof. Dr. Emine Handan Tüzün ve Yrd. Doç. Dr. Levent Eker danışmanlığında Yüksek Lisans öğrencisi Fizyoterapist Hatice Hacıküçük tarafından Lefkoşa Değirmenlik Bölgesi ve buraya bağlı 16 köyde saha araştırması yürütüldü. Ağustos 2019 - Temmuz 2020 tarihleri arasında yapılan çalışmaya 65 yaş ve üzeri toplam 403 birey katıldı.
“Düşme Sıklığı %40.7”
Araştırma sonuçlarına göre Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti’nde (KKTC) 65 yaş ve üzeri bireylerde son bir yıl içerisinde düşme sıklığı %40.7 olarak belirlendi. Araştırmada, “Bu bulgu dünya ortalamasına benzemektedir. Yaş ilerledikçe düşme olasılığı artmaktadır. Cinsiyet açısından erkek ve kadınların düşme olasılıkları benzerdir. Yalnız yaşayanlarda düşme sıklığı yaklaşık 16 kat daha fazladır. Vücut ağırlığı arttıkça düşme olasılığı artmaktadır. Son bir yıl içerisinde rutin muayeneleri için göz hekimine başvuran bireyler arasında düşme riski azdır.
Yaşlı bireylerin evlerinde yapılan gözlemlerde bireylerin % 96.3’ünde merdivenlerin alt ve üstünde elektrik açma düğmesinin olmadığı belirlenmiştir. Bireylerin %35.7’sinin oturma odası ya da salonlarında yürümeye engel mobilya ve benzeri çeşitli nesnelerin olduğu tespit edilmiştir. Zeminlerinde sabitlenmemiş halı veya kilim olanlar %56.3, kağıt, kitap vb. yabancı cisim bulunanlar %11.2 ve ayağa takılabilecek kablosu olanlar %15.1 oranında bulunmuştur. Çalışma sonucunda KKTC’de yaşayan yaşlılarda düşmelerin önlenmesi için kamu ve özel tüm sektörlerin birlikte çalışmasının önemi açığa çıkmıştır” denildi.
“Yaşlılarda En Önemli Risklerden Biri”
Araştırmada şu ifadelere yer verildi: “Yaşlanma, zamanın etkisine bağlı olarak ortaya çıkan biyolojik bir süreçtir. Bu süreçte vücutta meydana gelen değişiklikler nedeniyle yaşlılar çeşitli sağlık riskleri ile karşı karşıya kalırlar. Bu risklerden en önemlilerinden birisi yaralanmalara ve ölümlere neden olan düşmelerdir. Yaşlılarda ölüme yol açan nedenler arasında beşinci sırayı alan kazaların 2/3’ü düşme sonucunda gerçekleşmektedir. Gelişmiş ülkelerde, toplumdaki her üç yaşlıdan birinin yıl içerisinde düştüğü ve 65 yaşından sonra da bu sayının giderek arttığı araştırmalarla ortaya konmuştur. Düşmeler sağlık hizmetleri üzerine önemli ek bir yük getirmektedir.
Yaşlılarda düşmeye neden olan birçok risk faktörü vardır. Bunlar biyolojik, çevresel, davranışsal ya da sosyo-ekonomik olabilir. KKTC Devlet Planlama Örgütü 2011 yılı verilerine göre KKTC’nin toplam nüfusu 286,257 kişi olup, 65 yaş ve üzerindeki kişi sayısı 23,258’dir. Bu verilere göre 65-69 yaş arası 8,261 kişi, 70-74 yaş arası 6,091 kişi, 80-84 yaş arası 2,711 kişi, 85 yaş ve üzeri 1,823 kişi bulunmaktadır. Nüfus kayıtları ile bu bilgilere ulaşabilmemize karşın, düşmenin yaşlı nüfusta ne sıklıkta görüldüğü hakkında yeterli bilgi sahibi değiliz. Sorunun ne boyutta olduğunun ve nedenlerinin ortaya konması KKTC sağlık hizmetlerinin güçlenmesine yönelik plan ve programların hazırlanmasına katkıda bulunacaktır